Quis necavit equitem?

Het Schaakspel, een paneel van de vijftiende-eeuwse Vlaamse meester Pieter van Huys, speelt de hoofdrol in de wereldwijd gelezen roman Het Paneel van Vlaanderen van Arturo Pérez – Reverte.

We dagen onze bezoekers, die graag een probleem oplossen, uit een aantal vragen te beantwoorden die betrekking hebben op fictie of werkelijkheid rondom twee peilers waarop dit boek berust: het schilderij en de schaakstelling.

Hiervoor hoef je het boek NIET gelezen te hebben. Onderstaande gegevens hebben we aan het boek ontleend.

Het schilderij

‘Het Schaakspel‘:

Olieverf op paneel. Vlaamse school. Gedateerd 1471. Maker: Pieter van Huys (1415-1481)

Drager: Drie vaste eikenhouten plankjes, met valse haakjes aan elkaar bevestigd.

Afmetingen: 87 x 60 cm (drie gelijke paneeltjes van 87 x 20). Dikte van het hout 4 cm.

Op het schilderij zien we Roger d’Arras een schaakpartij spelen tegen Ferdinand Altenhoffen, hertog van Ostenburg. Beatrix van Bourgondië, hertogin-gemaal en nicht van Filips de Goede, kijkt toe.

In de museumgids van het Prado (1917) zou dit schilderij zijn opgenomen. Gedurende 20 jaar had het Prado dit in bruikleen.

De schaakstelling

Op het schilderij is de volgende schaakstelling afgebeeld:

Deze stelling vervult een dubbelrol in de roman. Het geeft mogelijk informatie over een onopgeloste moord gepleegd in de vijftiende eeuw. Hiervoor blijkt het ontstaan van deze stelling belangrijk. Schaakproblemisten herkennen hierin de retrogade-analyse. Dit wil zeggen dat vanuit een stelling wordt teruggeredeneerd.

Vanuit deze stelling wordt ook verder gespeeld om twee moorden op te lossen die tijdens het huidige restauratie-onderzoek worden gepleegd. Zo verbindt de schrijver op inventieve wijze het verleden met het heden.

Fictie of werkelijkheid?

Nu zes intrigerende vragen:

Bestaat dit schilderij echt?

– Heeft de schilder Pieter van Huys echt geleefd in de vijftiende eeuw?

– Heeft deze Pieter van Huys dit schilderij dan ook gemaakt?

– Kloppen de figuren op het schilderij?

– Is dit schilderij nu ergens te bewonderen?

– Is dit een historische schaakstelling uit een historische partij of is dit een historisch schaakprobleem?

Het zoeken naar antwoorden hierop lijkt me tijdens de komende weken een aardig tijdverdrijf.

Voor de verloting van tien boeken: klik hier.

Deze verloting staat geheel los van dit artikel!

1 Reactie

  1. Avatar
    graf spee 09 november 2010

    Beste,

    Ik lees op dit moment het paneel van vlaanderen.

    Omdat ik wat meer achtergrond informatie over Pieter Van Huys en de historische figuren in de roman wou, zocht ik wat op het web.

    Blijkbaar bestaat deze schilder niet echt en zijn ook de meeste historische figuren in het verhaal verzonnen.

    Er zijn ook 2 verschillende afbeeldingen in omloop van het schilderij;

    Deze terug te vinden op uw site en diegene die je hier vindt www.tabladeflandes.com/libro.htm

    Heeft er iemand meer informatie over deze twee afbeeldingen?

    Welke partij of probleemstelling wordt hier afgebeeld?

    Alvast bedankt!

    PS : ik vind het tot nu toe een intrigerend boek!

    Bob

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.