Boekrecensie: Chess Calculation Training Volume 1: Middlegames

Op Youtube heb ik uren lang gekeken naar de backhand van de Zwitserse tennisser Stanislas Wawrinka, zodat ik op de banen van mijn eigen tennisclub TIOLA (Tennis Is Ons Liefste Amusement!) iedereen versteld kon doen staan van ook zo’n prachtige techniek. Zonder succes natuurlijk. Pas nadat ik met een trainer een paar honderd backhands geoefend had, begon het een heel klein beetje ergens op te lijken. Het was niet de eerste keer dat ik in deze valkuil liep. Toen ik een jaar of vijf geleden besloot om beter te worden in het schaken, kocht ik eerst de dvd’s Chess Endgames 1 t/m 9 van Karsten Müller. Zo zou ik alle eindspelen tot in de puntjes beheersen zonder van de bank te hoeven komen. Ik heb er ook een paar bekeken, maar ik geloof niet dat er veel van is blijven hangen. Van nature zitten veel schakers volgens mij zo in elkaar. We willen graag beter worden en we zijn er ook van overtuigd dat we het in ons hebben, maar het liefst vervullen we die potentie zonder al te grote inspanningen. Toch zullen de meesten van ons echt aan de bak moeten om die felbegeerde elopunten te winnen door bijvoorbeeld je eigen partijen te analyseren, becommentarieerde partijen na te spelen, openingen te bestuderen en moeilijke oefeningen te maken.

Romain Edouard

Chess Calculation Training Volume 1: Middlegames van de Franse grootmeester Romain Edouard is een boek waarbij de lezer niet de kans krijgt om achterover te leunen. In het boek staan 496 oefeningen en er is maar heel weinig tekst. Het boek is het eerste in een serie van drie. Deel 2 en 3 gaan respectievelijk over eindspelen en legendarische partijen. De schrijver is een sterke Franse grootmeester die heel even een rating boven de 2700 had, maar nu alweer een paar jaar tussen 2600 en 2650 verkeert. Het boek is uitgegeven bij de Thinkers Publishing, het geesteskind van Ivan Sokolov en Daniël Vanheirzeele. Edouard is nauw betrokken bij de uitgeverij als hoofdredacteur en als schrijver van vier boeken: The Chess Manual of Avoidable Mistakes 1+2 en nu dus Chess Calculation Training 1+2.

Door zijn betrokkenheid bij de uitgeverij speelt Edouard ook geregeld mee bij de Gentse vereniging KGSRL in de Belgische competitie waar ik hem de afgelopen twee jaar op het eerste bord trof. Vorig jaar verloor ik na een lang eindspel en dit jaar werd het na vele avonturen remise. Onze partij van vorig jaar staat in het tweede volume van de serie Chess Calculation Training, dat over eindspelen, en dat deed me wel deugd. Altijd als er thuis schaakboeken arriveren, vraagt mijn vriendin: ‘En, sta je er ook in?’ Meestal moet ik daar natuurlijk ontkennend op antwoorden, maar deze keer kon ik haar bladzijde 254 onder de neus wrijven:

Edouard – Leenhouts
66…? Find the only move to save the game!

Dat lukte me helaas niet in de partij. In dit artikel gebruik ik een aantal stellingen uit het boek waarmee u zichzelf kunt testen. De oplossing vindt u steeds onderaan.

Opzet van het boek

Bij een oefeningenboek is het interessant om te kijken hoe de auteur zijn materiaal presenteert. Edouard heeft de 496 oefeningen verdeeld in 11 hoofdstukken. Op elke bladzijde staan vier oefeningen. Elk hoofdstuk begint met een heel korte uitleg van ongeveer een halve bladzijde waarin staat waar de lezer op moet letten en hoe moeilijk de oefeningen zijn. Het eerste hoofdstuk heet ‘Warm up’ en de oefeningen in dit hoofdstuk zijn ook echt vrij eenvoudig. Daarna wordt het een stuk moeilijker, hoewel de moeilijkheidsgraad van de verschillende oefeningen nog steeds varieert. De moeilijkste oefeningen zijn gemarkeerd met een asterisk, maar ze staan kris-kras doorheen de hoofdstukken, zodat je niet op het einde van het hoofdstuk vastloopt op alle moeilijke oefeningen.

De indelingen in hoofdstukken is als volgt:

1. Warm up
2. Punish bad coordination!
3. Find the unexpected blow!
4. Play the right move under pressure!
5. A devastating attacking move!
6. Find the stunning winning move!
7. Play the killer positional move!
8. Find the missed move!
9. Evaluate the opportunity!
10. Make the right choice!
11. Special section

In het voorwoord geeft Edouard aan dat hij goed heeft nagedacht over de indeling in hoofdstukken en dat het iets toevoegt ten opzichte van bestaande puzzelboeken, zodat lezers zich kunnen richten op een specifiek onderdeel van hun spel. In die andere boeken, zoals de Grandmaster Preparation Series van Aagaard en Perfect your Chess van Grabinsky en Volikitin gebruiken de auteurs ook een indeling waarvan zij denken dat die de beste is, maar ik twijfel eraan of dit nu zo onderscheidend is. Voor mij gaat het er toch vooral om dat je meters maakt, dat je elke dag tijd steekt in je rekenvaardigheden waardoor die uiteindelijk beter worden.

Voor wie?

Je leert het meest van oefeningen die iets boven je eigen niveau liggen. Edouard schrijft in het voorwoord dat de stellingen in zijn boek geschikt zijn voor spelers met een niveau van ‘moderate to confident’, maar dat zijn geen categorieën die mij veel zeggen. Als ik het zelf zou moeten inschatten, zou ik zeggen dat het boek vooral geschikt is voor spelers met een rating van 2000-2600, waardoor het veel toernooispelers goed trainingsmateriaal biedt.

Impressie van het boek

Ik heb me de afgelopen weken goed vermaakt met het boek. Elke dag probeerde ik twee bladzijden van vier oefeningen te maken en gaandeweg merkte ik dat ik steeds iets scherper werd. Het eerste hoofdstuk is een echte warming up met korte, eenvoudige combinaties, zoals deze:

J. van Foreest – Groffen
24. ? +-

Na het eerste hoofdstuk gaat het niveau omhoog. Leerzaam vond ik hoofdstuk 4: Play the right move under pressure! Oefeningen gaan meestal over het uitdelen van de beslissende klap, maar nauwkeurig verdedigen komt in de praktijk zeker zo vaak voor. Bij de onderstaande opgave vond ik hier de oplossing, maar het zou me niet verbazen als dat me in een partij niet gelukt was:

Negi – Enkhbat
33…?
Black is facing a terrible attack but he is actually winning: can you find how?

Als er bijna 500 oefeningen in een boek staan, is er bij de oplossingen natuurlijk geen ruimte om bij elke variant stil te staan. Toch gebeurde het nog wel eens dat mijn oplossing niet juist was en dat het me niet direct duidelijk was waarom dat niet het geval was. Dat kwam natuurlijk ook door mijn eigen niveau of concentratie, maar soms had iets meer uitleg niet misstaan, zoals hier

Chu – Bellahcene
46. ? +-
Mijn eigen variant luidde 46. T4e2 Db3 47. Tb2 Dc4 48. Tc2 Db3 48. De4+ gevolgd door Rc8. Toen mijn oplossing niet genoemd werd, dacht ik dat het een foutje in het boek was. Pas toen ik mijn variant checkte met de engine, bleek dat zwart na 48. Tc2 Td8! heeft. Die had ik gemist en daarin was ik vast niet de enige.

Ik vond het leuk dat er in verschillende hoofdstukken ook gevarieerd werd in werkvormen. In hoofdstuk 8 zien we bij elke stelling de zettenreeks uit de partij waarbij we na moeten gaan welke kans er werd gemist.
Landa – Nyback

In deze zettenreeks heeft zwart ergens een kans op winnend voordeel gemist. Als het een gewone opgave was geweest, zou het weinig problemen opleveren, maar nu moeten we onze hersenen op een andere, moeilijkere manier aan het werk zetten. Niet zo makkelijk!

In hoofdstuk 9 krijgen we bij iedere stelling een zet voorgeschoteld waarvan we steeds moeten zeggen of het een goede zet is of een slechte en in hoofdstuk 10 moet de lezer een keuze maken tussen twee zetten.

Conclusie

Het boek is een aanrader voor wie bereid is om er, zelfs na een lange werkdag, eens goed voor te gaan zitten. Door elke dag een half uurtje in het boek te werken, onderhoud en verbeter je je rekenvaardigheden en dat moet op de lange termijn resultaat opleveren. Het boek kan de vergelijking met de andere boeken in het genre doorstaan. Toevallig hoorde ik deze week de Amerikaanse grootmeester Josh Friedel op de, overigens zeer aan te bevelen, Perpetual Podcast (www.perpetualchesspod.com) zeggen dat het aan te raden is om boeken van verschillende schrijvers te lezen, omdat iedere auteur zijn eigen invalshoek heeft, zelfs als het over gelijkaardige onderwerpen gaat. Dat vond ik een leerrijk inzicht en ook bij dit soort boeken lijkt het me van toepassing.

Boek Chess Calculation Training Volume 1: Middlegames
Schrijver Romain Edouard
Uitgeverij Thinkers Publishing
Bladzijden 237
Prijs €24,95

Oplossingen
Hieronder vindt u de oplossingen van de oefeningen. Hier geef ik enkel de eerste zet, maar in het boek zijn de varianten een stuk langer.

Edouard – Leenhouts  
66…Ke3!= In de partij speelde ik 66…Ta2? en verloor na 67. Txg5+-

Van Foreest – Groffen
24. Pf6! 1-0

Negi – Enkhbat
33…Lg5!! -+

Chu – Bellahcene
46. Te6!+-

Landa – Nyback
Na 30…c4 31. bxc4 miste zwart de kans Kf8! 32. Ld6 Pxc4 met winnend voordeel

Een overzicht van onze recensenten en hun recensies staat <a href=”https://www.schaaksite.nl/2018/04/09/nieuwe-boekrecensenten/”>hier</a>

4 Reacties

    • Avatar
      Koen Leenhouts 19 juni 2018

      Je hebt helemaal gelijk. Ik heb de link in het artikel aangepast.

  1. Avatar
    wimw 21 juni 2018

    Ik vraag me bij dit boek van Edouard af of die verschillende hoofdstukken wel voldoende inzicht in schaakmotieven en -patronen geven. Zelf kijk ik graag naar de dagelijkse schaakopgaven van een Franse schaaksite en meestal lukt het me ook wel om de juiste oplossing te vinden, maar soms herken ik het patroon of motief niet. Dat overkwam me hier bij die opgave, waar de zwarte loper op g5 de aanvalslijn van wit onderbreekt. Maar als ik een motief wel herken, omdat ik er over gelezen heb op deze schaaksite, zoals Boden’s mat, dan herken ik het wel en zie de gespeelde zet bijna meteen. In onderstaande partij werd bij de dagelijkse opgave om de 13e zet van wit gevraagd. www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1264050

    • Avatar
      Kees Schrijvers 21 juni 2018

      [pgn eo=t pd=https://www.schaaksite.nl/wp-content/uploads/2018/06/canal_nn_1934.pgn][/pgn]

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.