100 jaar KNSB-competitie

Deze maand is het 100 jaar geleden dat de eerste wedstrijden in de KNSB-competitie werden gespeeld. De bond was toen natuurlijk nog niet koninklijk en heette NSB, wat in die tijd nog geen beladen afkorting was. Geschiedenisverhalen komen vaak heel toevallig tot stand. Het is niet zo dat onze redactie er enthousiast op afstevende, nee, we kregen vorige week zomaar een tip van Co Buysman, schaker bij Caïssa-Eenhoorn in Hoorn. Hij verdiept zich allang in de Nederlandse schaakgeschiedenis.

Het eerste competitieseizoen was 1920-21, op de site van de KNSB is een lijst van kampioenen te zien. Je zou dus zeggen dat de competitie is begonnen rond september 1920, maar in een gedegen verhaal van wijlen Ton Sibbing, een nauwgezette geschiedschrijver, had ik al gezien dat het in februari begon. Co Buysman ontdekte dat er in de eerste jaren van de twintigste eeuw al initiatieven werden genomen en ook wedstrijden werden gespeeld.

Als je Timman, Van Wely, Sokolov en Van der Wiel in een team zet met buitenlandse wereldtoppers als Lautier, Goerevitsj en Vaganjan erbij, dan heb je wel kans dat je kampioen van Nederland wordt. Panfox Breda in 1998., (Foto: Johan Hut)

Zoals ik in 2011 al schreef in de Canon van het Nederlandse schaken, op deze site, ontmoetten clubs elkaar voor 1920 wel in vriendschappelijke massakampen. De eerste officiële competitie was elitair, alleen vijf clubs uit de steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht mochten eraan deelnemen. Tien jaar later kwamen ze tot de ontdekking dat er in een dorp ook sterke schakers konden wonen. BSG uit Bussum kwam erbij.

Het Haarlems Schaakgenootschap in 1951, bij de promotie naar de hoogste klasse.

Tot 1965 werden alleen die vijf clubs uit de grote steden kampioen, met als uitzondering Max Euwe in 1951, wel ook uit Amsterdam. Daarna volgden andere kampioenen, maar nog wel uit de steden.

In de jaren zeventig deed de sponsoring zijn intrede, zo is in de genoemde canon te lezen. Rotterdam en De Variant (Breda) waren langdurige kampioenen, gevolgd door HSG (Hilversum) en En Passant (Bunschoten-Spakenburg) voor wat kortere periodes.

Dit jaar gaan we op Schaaksite veel doen met het onderwerp ‘100 jaar KNSB-competitie’. We plaatsen geschiedenisverhalen, wat niet per se in chronologische volgorde hoeft te zijn. We hopen dat ook vanuit de lezers verhalen worden aangeleverd. Dat kunnen belangrijke verhalen zijn, maar dat kunnen ook persoonlijke verhalen zijn. De KNSB-competitie speelt een grote rol in het Nederlandse schaakleven. Naast toernooien die komen en gaan (hoewel sommige toernooien gelukkig nooit verdwijnen) is de competitie een constante factor. Er zijn vele verhalen over te vertellen. Dat gaan we dit jaar doen en we hopen dat lezers dat zelf ook doen.

Als u weet hoe u zelf een artikel kunt plaatsen (dat vinden wij prettig), dan kunt u bij afbeeldingen in het zoekvenster ‘competitie’ intikken en dan ziet u het logo verschijnen. Zet u dat in de linker bovenhoek, net zoals bij dit verhaal. U kunt ook artikelen naar het redactieadres sturen. Foto’s zijn ook welkom.

7 Reacties

  1. Avatar
    Johan Hut 21 februari 2020

    Zeker. Ik noemde alleen de allersterksten, maar er zitten ook wat voor die tijd heel sterke Nederlanders tussen. Van dezelfde dag (play-offs in Breda) heb ik ook een foto van HSG. Die heb ik al een paar keer gepubliceerd, maar doe ik nog wel een keer. Met Yona en Sofia, Ljubo en de anderen kun je zelf wel bedenken. Ook Xie Jun, daar hoor je nooit meer iets van. Die HSG-foto staat ook in de autobiografie van Paul van der Sterren.

    • Avatar
      Hendrikom 21 februari 2020

      In Xie Jun’s biografie, ik meen geschreven door Ivo Timmermans, stond ik niet, maar dat moet toch een dieptepunt in haar carriere geweest zijn 🙂

  2. Avatar
    wimw 21 februari 2020

    Xie Jun is niet voor het schaken verloren gegaan. Ze heeft schaaksters gecoacht en is ook arbiter geworden. Op de Engelse Wikipedia staat dit te lezen. In July 2004, she was awarded the titles of International Arbiter and FIDE Senior Trainer.[7] In April 2019, Xie Jun was appointed as the new president of the Chinese Chess Association.[

  3. Avatar
    Johan Hut 26 februari 2020

    Ja, fameus verhaal, daar heb ik mijn zaterdagrubriek ook eens aan gewijd. De tweede afgebroken stelling werd geanalyseerd in zowel de schaakrubriek van de Leeuwarder Courant als van het Friesch Dagblad. Heel Friesland analyseerde, aan de hand van Haije Kramer en Teun van der Tol. Goed idee om hier nog eens op terug te komen, ik zal het onthouden.

    Vele Nederlandse schakers vinden natuurlijk Timman-Velimirovic de beroemdste afgebroken partij, maar in sommige contreien is Etmans-Tilstra veel legendarischer.

  4. Avatar
    Richard Vedder 26 februari 2020

    Bij ons op de club was er een legendarische afgebroken partij Dick de Jong – Dick de Graaf, maar die heeft net als Timman – Velimirovic niets met de KNSB-competitie van doen…

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.