Grootmeesternorm voor Apeldoorner Stefan Kuipers!
Het jaarlijkse Gibraltar Chess Festival schijnt onuitputtelijke geldbronnen te kunnen aanboren. Met als hoofdsponsor Tradewise werden dit jaar een paar wereldtoppers naar de wat vreemde Britse kolonie gelokt. Voormalig wereldkampioen Veselin Topalov (2800) had zich laten strikken en dat lokte een paar andere kanonnen naar de apenrots aan de zuidkust van Spanje.
Zo lieten Hikaru Nakamura (2776, zie foto Frans Peeters), Peter Svidler (2739), Dmitry Jakovenko (2733), Yu Yangyi (2724), Pantala Harikrishna (2723) en Richard Rapport (2716) hun gezicht zien. In dit Elogeweld is het voor het ‘gewone voetvolk’ altijd interessant om de krachten te meten met spelers, die je soms alleen in een arena te zien krijgt.
Eén speler bleek ongenaakbaar: de Amerikaan Nakamura. Hij begon met 6 uit 6 waarbij zijn slachtoffer in de zesde ronde niemand minder dan de Bulgaar Topalov was. Het is helemaal in om over winstseries te gaan speculeren op het moment dat het zich voordoet. De 20 uit 20 van Fischer blijft vermoedelijk altijd in de boeken als het absolute record, maar toen de Italiaan Fabiano Caruana vorig jaar bij de Sinquefield Cup in de Verenigde Staten met een serie van 7 uit 7 begon door al zijn concurrenten steeds maar weer te verslaan, begonnen de media parallellen met Fischer te trekken. Onlangs was ook Magnus Carlsen aardig op weg met een tussensprint van 6 uit 6 tijdens het Tata Steel Tournament in Wijk aan Zee.
Nakamura werd afgestopt door de Brit David Howell, die een problematische stelling remise hield. Maar na een prachtige overwinning op de Chinees Yu Yangyi liet de Amerikaan nog twee halfjes – overigens bepaald niet zonder strijd – aantekenen om het toernooi op zijn naam te schrijven. Met de schitterende score van 8½ uit 10 bleef hij de Engelsman Howell, die slechts een halfje achter hem eindigde, net voor. Vervolgens kwam er een heel peloton met 7½ punten, waaronder de wereldkampioene bij de dames, Hou Yifan en Topalov.
Twee Nederlandse deelnemers onderscheidden zich van de rest van de landgenoten door steeds op de topborden mee te draaien. Dat waren GM Benjamin Bok en IM Stefan Kuipers (zie foto Frans Peeters). Bok eindigde op 7 punten met een TPR net boven zijn eigen rating.
Kuipers deed het relatief beter met een half puntje minder, maar wel een TPR van 2599. Een ronde voor het einde stelde hij een GM-norm veilig door de voormalige wereldtopper Viktor Bologan, met zwart nog wel, te kloppen. Schaaksite feliciteert Stefan met dit prachtige resultaat.
We leggen u vijf bijzondere momenten in opgavevorm voor uit het toernooi van de nieuwe kandidaat grootmeester. Lost u ook even mee op?
Zwart heeft mooie actieve stukken, maar is dat voldoende voor een combinatie? En zo ja, welke dan?
Zwart besloot in deze stelling tot een opmerkelijke ruil met
25…Lxd4!
En meteen daarop greep de witspeler mis met
26. Txd4?
Ziet u wat er aan de hand is?
Waarheen gaat u met de dame?
Na een heleboel gemanoeuvreer staat wit inmiddels op winst. Hoe haalt hij de buit binnen?
De toch niet al te zwakke zwartspeler beging nu met
15…Lf8??
een vreselijke fout. Ziet u wat hij overzien heeft? Na 15…Lc6 staat wit gewoon het bekende fractie beter.
|
|
|
En uiteraard wilt u zijn overwinning op Bologan natuurlijk ook besproken hebben. Tevens in de viewer alle partijen van Kuipers, sommige met commentaar:
|
|
|
Bologan, Viktor – Kuipers, Stefan
1. e4 d6 2. d4 Pf6 3. Pc3 e5 4. Pf3 Pbd7 5. Lc4 Le7
6. g4
Dit gekke pionoffer, dat als idee uit de koker van Shirov komt, is in deze stelling niet vaak gespeeld.
6…Pb6 7. Le2 Lxg4 8. Tg1 Lxf3
Zwart verliest geen tijd.
9. Lxf3
9…Pfd7!?
Een interessante manier om zich te verdedigen. Zwart heeft duidelijk geen trek in … g6 waarmee hij de zwarte velden te veel zou verzwakken.
10. Txg7 Op 10. dxe5 Pxe5 11. Txg7 is 11…Lh4! met de dreiging … Df6 erg sterk.
10…Lf6 11. Tg2 exd4
Maar nu heeft zwart een mooie centrum te pakken.
12. Pd5 Pxd5 13. exd5 De7+ 14. Kf1
Noodzakelijk omdat wit na dameruil helemaal geen compensatie voor de pion zou krijgen. Ik denk dat Bologan zich op dit moment iets heel anders heeft voorgesteld van het pionoffer dat hij op de zesde zet bracht.
14…O-O-O 15. c3
Dan nog maar een pion geofferd, maar het blijkt allemaal niet te werken.
15…dxc3 16. bxc3 Lxc3
Kuipers toont zich niet bevreesd. Waarom zou hij ook?
17. Tb1
Nu is het natuurlijk even oppassen geblazen. Er dreigt weliswaar nog geen Db3 vanwege … De1#, maar de b-lijn is een belangrijke aanvalslijn voor wit.
17…La5
Vermoedelijk beoogt hij om ooit … Lb6 te kunnen spelen.
18. a4
Dit ontmoedigt … Lb6, maar het brengt verder ook weinig.
18…Thg8 19. Tg3
19…Dh4 Voor de hand ligt hier 19…Tde8!? om nog een stuk in het spel te brengen en in elk geval dameruil voor te bereiden. Op 20. Db3 kan zwart goed met 20…Pc5 antwoorden. Na 21. Db5 Lb6 22. a5 a6 23. Db4 Pd3 is het gedaan met de witspeler. Maar dit alles is natuurlijk niet zo gemakkelijk om te berekenen tijdens de partij. Wat Kuipers speelt, is ook uitstekend.
20. Dd3 Txg3
Ik kan me voorstellen dat hij het solide wil spelen. Tijdens de partij zag ik ook niet wat wit kon doen na 20…Dxh2 en het blijkt er ook niet te zijn: 21. Db5? Lb6 22. Tb2 Txg3 23. fxg3 Dg1+ wint simpel.
21. hxg3 Dxa4
Nu die pion van het bord is, kan … Lb6 zonder problemen gespeeld gaan worden.
22. Dxh7 Pe5 23. Le4 Lb6 24. Lb2 Kb8 25. Lxe5 dxe5 26. Kg2
De aanwezigheid van de ongelijke lopers verzwaren zwarts taak, maar twee pionnen voorsprong is gewoon erg veel!
26…Dd7 27. Tb3 f6 28. Dg6 Tf8 29. Tf3 Dd6
Uiteraard past zwart goed op zijn spulletjes.
30. g4
30…Lc5!
Goed gezien: … Tf8 verdiende extra dekking.
31. Th3 Nu heeft wit geen 31. g5 meer omdat na 31…fxg5 32. Dxd6 de loper rustig kan terugnemen waarna Tf8 gedekt blijft.
31…a5
En nu rennen maar!
32. Th7 a4 33. Df5 a3
En dan kun je wel Bologan heten en ooit het toptoernooi van Dortmund gewonnen hebben, maar toveren kan hij nog steeds niet.
0-1
Benjamin Bok speelde een wat merkwaardig toernooi. Hij bleef ongeslagen en liet zien dat hij uitstekend kan schaken. Hij hield een drietal 2700-kanonnen op remise, won vier partijen, maar slaagde er niet in om drie lager geklasseerden omver te krijgen. Het lijkt erop dat zijn stijl zich uitstekend leent om tegen toppers te spelen. Dus toernooidirecteur van Tata Steel Tournament, leest u mee? Uiteraard mag een aardig fragment van Benjamin niet ontbreken. Een heel aardige partij was de volgende:
|
|
|
Watson, John L – Bok, Benjamin
1. d4 Pf6 2. Lg5 d5 3. e3 c5 4. Lxf6 gxf6 5. Pc3 Pc6 6. Dh5 cxd4 7. exd4 e6 8. O-O-O Ld7 9. Pge2 f5 10. h4 Df6 11. Kb1 O-O-O 12. Th3 Le7 13. Df3 Tdg8 14. De3 Tg4 15. g3 Lf8 16. Pf4 Lh6 17. Pce2 Kb8 18. Da3 Lf8 19. Dd3 Ld6 20. Lg2 Tc8 21. Dd2 Dd8 22. Lf3 Tg8 23. Lh5 Tf8 24. Pc1 Pa5 25. Le2 Db6 26. c3 Tc7 27. Ka1 Tfc8 28. Pfd3 La4 29. Tf1 Pc4 30. De1
De witspeler is overspeeld, maar het is altijd van belang om de tegenstander niet meer uit de omklemming te laten komen. Benjamin speelt het nu heel krachtig:
30…Lc2!
De dreiging volgt in de partij.
31. Ld1 La3! 32. b3 32. Lxc2 gaat mat: 32…Lxb2+ 33. Kb1 Pa3#
32…Lxd3 33. Pxd3 Pd6!
Zwart heeft de verzwakking b2-b3 uitgelokt en nu gaat hij de nieuwe zwakte c3 bestoken.
34. Pe5 Dxd4!
Een overval op klaarlichte dag! Zelfs 34…Txc3 kon: 35. Pd7+ Kc7 36. Dxc3+ Kxd7 37. De3 Dxd4+ 38. Dxd4 Tc1#
35. g4 Txc3
Wit geloofde het verder wel. Hij gaat ook inderdaad mat.
0-1
Tot slot nog enige statistieken:
(De foto’s van de spelers zijn van Frans Peeters)
Naar verluid is Anand voor volgend jaar al vastgelegd voor Gibraltar.