Sinquefield cup, Anish Giri en het kandidatentoernooi
Als u de Schaakpod geluisterd heeft, dan heeft u Lennart Ootes horen uitleggen dat de Sinquefield Cup (die momenteel in Saint Louis wordt gehouden) belangrijk kan zijn voor de plaatsing van het kandidatentoernooi. In dit artikel doe ik een poging het nog iets uitgebreider uit te leggen. Hopelijk correct, maar het is vrij ingewikkeld en ik ben bang dat het met al die cijfers in dit artikel voor sommige lezers gaat duizelen. Maar het geeft hopelijk op zijn minst een idee wie u kunt (anti-)supporteren als u Giri graag in het kandidatentoernooi ziet.
Op dit moment zijn er zes spelers geplaatst voor het kandidatentoernooi, dat volgend jaar April in Toronto (Canada) gehouden zal worden: Nepomniachtchi, Praggnanandhaa, Caruana, Abasov (aangenomen dat Carlsen zich terugtrekt), Gujrathi en Nakamura. Er zijn nog twee plaatsen over. De ene plaats gaat naar de (nog niet geplaatste) speler met de hoogste rating op 1 januari 2024 (mits die speler minstens vier toernooien heeft gespeeld die meetellen voor de FIDE circuit). Dit is goed te volgen op 2700chess.com. Op dit moment (voor de zesde ronde van de Sinquefield Cup) is de stand:
6. Wesley So 2756.8
7 Alireza Firouzja 2755.7
8 Anish Giri 2753.8 (met de eerste vijf Carlsen, Ding en drie al geplaatsten).
Dat zit dus erg dicht bij elkaar. Deze drie hebben zover bekend geen klassieke toernooien gepland in de rest van het jaar, maar stel bijvoorbeeld dat Anish nog twee ratingpunten nodig heeft om zich te plaatsen, dan zou ik als ik hem was toch even kijken of ik niet b.v. de volgende ronde van de KNSB kan spelen.
De andere plaats gaat naar de speler die het hoogst staat in de FIDE circuit ranking. Voor deze ranking tellen in principe alle belangrijke en iets minder belangrijke toernooien mee, ook b.v. het NK, en dan de beste vijf resultaten per speler. Hier is de tussenstand voor Saint Lous (zie ook wcc.fide.com/fide_circuit.phtml en dan klikken op leaderboard):
1. Caruana (al geplaatst) 105.24
2. Giri 84.31
3. Gukesh D 79.50
4. So 78.84.
5. Eragisi 71.56
In Saint Louis zijn er punten te verdienen voor de top 4. Op wcc.fide.com/fide_circuit.phtml kunt u zien waar de spelers punten hebben verdiend. Giri heeft 10.47 als slechtste van de vijf resultaten en kan meer ‘upgraden’ dan So, die 13.59 als slechtste resultaat heeft (maar wel al een partij gewonnen in Saint Louis). Stel dat Giri vijfde of lager eindigt, dan moet So meer dan 19.06 circuitpunten halen (13.59+84.31-78.84) om Giri te passeren.
Hoe werken de punten? 10 punten voor plek 1, 8 voor 2, 7 voor 3, 6 voor 4. Dat wordt vermenigvuldigd met een soort k-factor: als ik het goed begrijp de gemiddelde rating – 2500 en dan delen door 100. Voor Saint Louis kom je dan uit op 2.57. Met een ongedeeld vierde plaats zou Giri 15.42 punten halen en zijn score met 4.96 verbeteren. In dat geval moet So het toernooi winnen: dat levert hem 25.70 punten op en hij verbetert zijn score dan met 12.11. Controleer gerust of ik het goed heb: handbook.fide.com/files/handbook/Regulations_for_FIDE_Circuit_2023.pdf
Stel nou dat Giri na het toernooi bovenaan staat in de FIDE circuit ranking, is hij er dan? Nee, want Gukesh D. speelt nog in de London Classic dat op 1 december begint. Bovendien telt ook het WK rapid en snelschaken mee. Maar Firouzja heeft al gezegd dat hij plaatsing voor het kandidatentoernooi niet zo belangrijk vindt (iets als “Nu ik hier ben ga ik er wel voor spelen, maar ik vind het belangrijker om nummer 1 in rating te worden dan te proberen wereldkampioen te worden”) en bij Wesley So wordt er zelfs door insiders getwijfeld of hij uberhaupt het kandidatentoernooi wil spelen. Erigasi heeft nog een kleine kans, maar die moet dan wel wereldkampioen rapid of snelschaken worden.
Kortom: Giri maakt een heel goede kans. Als hij minstens top vier eindigt in Saint Louis nog een betere kans. So of Firouzja kunnen roet in het eten gooien door het (erg) goed te doen in Saint Louis.
Mocht er iets niet kloppen, geef het gerust aan! En ook eventuele aanvullingen (zoals de procedure bij gelijk eindigen in een toernooi) zijn welkom.
De procedure voor gelijk eindigen staat beschreven in regel 2.3 (“The number of basic points that tied players score shall be calculated as 50% of basic points for their final ranking determined by the tournament’s tie‐break rules, plus 50% of the sum of basic points assigned for the tied places divided by the number of tied players.”) en is een soort Hort-systeem.
Stel dat er 3 spelers op een gedeelde plaats 2-4 zijn geëindigd, in deze volgorde van tiebreakscore:
2. Speler B
3. Speler C
4. Speler D
De totaal te verdelen punten zijn 8+7+6=21 (Ter herinnering zoals Dimitri al heeft geschreven: 10 punten voor plek 1, 8 voor 2, 7 voor 3, 6 voor 4 etc.). De helft wordt gelijkelijk verdeeld en elke speler krijgt 10.5/3=3.5 punten. De andere helft wordt verdeeld op tiebreakscore, dus speler B krijgt 8/2=4 punten.
DE FIDE-Circuit punten zijn dan:
2. Speler B: 7.5
3. Speler C: 7
4. Speler D: 6.5
Bij de round robin toernooien die meetellen voor het FIDE circuit waarbij ik betrokken ben geweest (Tata, TePe-Sigeman en Levitov) hebben we besloten dat er geen tiebreakcriteria voor het FIDE Circuit worden toegepast (Het knock-out NK heeft uiteraard een gedeelde derde plaats, de FIDE GrandSwiss had een tiebreakcriterium op grond van gemiddelde rating). Ik weet niet wat de regels zijn voor Saint Louis.
Intussen heeft So in ronde 6 weer gewonnen, en Firouzja en Giri verloren. So staat nu virtueel aan kop (van de voor het kandidatentoernooi nog niet geplaatste spelers) in het FIDE Circuit en de ratinglijst. Als dat zo blijft, zal Giri het van de ratingplaats moeten hebben (aan So wordt de plaats van het FIDE Circuit toegekend).
Dank Arno! Ik had in mijn artikel Dominguez Perez niet genoemd, maar die is door zijn overwinning van vannacht Giri en Firouzja voorbij op virtuele rating en daarmee ook virtueel geplaatst. Maar goed, het toernooi is nog niet voorbij.
Lees net op X dat Dominguez (nog) niet in aanmerking komt voor de ratingspot:
Dominguez heeft dit jaar nauwelijks gespeeld, volgens mij speelt hij nu pas zijn 3e FIDE Circuit toernooi..
Vereiste volgende de FIDE-site:
The highest-rated player by standard rating as of 1 January 2024, provided that the player has played at least 4 FIDE Circuit tournaments with standard time control.
Dat wordt dan heel snel vliegen naar www.elllobregat.com/openchess/en/ voor hem!
Het ziet er allemaal heel ingewikkeld uit wat de plaatsing voor het kandidatentoernooi betreft. Het Sinquefield toernooi is qua sterkte gelijk aan een kandidatentoernooi, want 8 van de 9 deelnemers speelden de laatste jaren in het FIDE kandidatentoernooi. Helaas staat Giri op twee derde van het toernooi op de één na laatste plaats. Misschien tempert dat toch de verwachtingen wat.
Als ik het allemaal goed begrijp:
Het verlies van So is goed nieuws voor Giri. Zolang So het toernooi niet wint blijft Giri aan kop van het Fide-circuit (m.u.v. Caruana die al geplaatst is via de World Cup).
Enkel als Gukesh in december de London Chess Classic wint dan gaat deze Giri nog voorbij.
Mocht So het toernooi toch winnen dan kan Giri door nog 1 winstpartij de ratingspot nog bemachtigen.
(Zolang Firouzja niet wint). Omdat So dan niet meer mee telt omdat hij zich via het Fide-circuit plaatst.
Met een ongedeeld tweede plek haalt So 2.57*8=20.56 punten en dat is meer dan de 19.06 die ik in mijn artikel noem en dus genoeg. Als mijn berekening klopt tenminste…
Daar heb je helemaal gelijk in…
Op dit moment staat So op +1 en op een derde plaats (Caruana en Dominguez staan op +2).
Laten we hopen dat het dan allemaal zo blijft 😉 Of dat Giri zelf nog een potje wint natuurlijk…
Maar als Giri vandaag wint (tegen Caruana) is dat gunstig voor So, en daarmee ongunstig voor Giri (of hij moet de laatste ronde met zwart tegen Nepo ook nog winnen).
Als Giri van Caruana wint pakt So inderdaad misschien de Fide-circuit plek. Maar Giri pakt dan de ratingspot omdat So daarvoor dan niet meer mee telt.
Giri in 14 zetten remise, en hoopt dus dat er volgende maand geen gekke dingen gebeuren (So bliijft hij zeer waarschijnlijk voor).