Schaakrubrieken weekend 9 februari 2013

Schaaksite.nl is een site voor iedere geïnteresseerde in het schaken. Daarom mag aandacht voor de schaakrubrieken in de landelijke bladen niet ontbreken. Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het verschijnen van de veelal zaterdagse schaakrubrieken.

Hans Ree Gert Ligterink Hans Böhm Bab Wilders Johan Hut Rini Kuijf Henk Prins

Hans Ree

Een schokkend verhaal over schaken en geweld is te vinden in het boek De nugis curialium van de Brit Walter Map, die leefde van ongeveer 1140 tot ongeveer 1210. De preciese jaartallen zijn niet bekend.

Map begon zijn carrière aan het hof van de Engelse koning Hendrik II, door wie hij werd uitgezonden naar Parijs en Rome. Later werd hij aartsdeken van Oxford, maar de benoeming tot bisschop, waar hij op gehoopt had, ging hem voorbij. Hij is beschreven als een onverbeterlijke spotter en misschien maakte dat hem minder geschikt voor het hoge kerkelijke ambt.

De titel van zijn boek betekent ‘Ditjes en datjes van hovelingen’ en het schaakverhaal wordt naverteld in A History of Chess van H.J.R. Murray. Aan het eind van het verhaal smijt een ridder de ogen en de geslachtsdelen van zijn schoonvader voor de ogen van zijn vrouw op een schaakbord, maar natuurlijk ging daar wel wat aan vooraf.

Twee Bretonse edellieden hadden een ruzie die zo hoog opliep dat een van hen zijn ogen en zijn ballen verloor. Om een verzoening tot stand te brengen liet de Franse koning de kinderen van de ruziemakers met elkaar trouwen.

Op een dag zaten de jonggehuwden met elkaar te schaken. De man, de zoon van de man die zijn ogen en zijn ballen was kwijtgeraakt, werd weggeroepen, ging op reis, en een andere ridder nam zijn stelling over. Die kon de partij niet redden en om duidelijk te maken dat het zijn schuld niet was, zei de vrouw: ,,Ik zet niet jou mat, maar de zoon van de man die iets kwijt is.’’

Die uitspraak kwam haar echtgenoot ter ore. Hij ging boos terug naar huis en onderweg ging hij langs bij zijn schoonvader, die hij de ogen uitstak en castreerde, net zoals het met zijn eigen vader was gebeurd.

Thuis begon hij een nieuwe partij met zijn vrouw. Hij zette haar mat, smeet de ogen en de ballen van haar vader op het bord en sprak triomfantelijk: ,,En ik geef mat aan de dochter van de man die iets mist.’’

Het boek zou in het Nederlands vertaald moeten worden, lijkt me.

Geweld aan het bord is zeldzaam geworden, maar vorige week zaterdag kwam het in een rapidtoernooi in Tilburg toch tot een vechtpartij. Het slachtoffer werd door zijn tegenstander een paar keer met een glas op het hoofd geslagen, raakte naar verluidt even buiten bewustzijn en moest naar het ziekenhuis worden gebracht. De pers in Brabant en daarbuiten sprong er op, maar als je het met het middeleeuwse schaak vergelijkt, was het maar een kleinigheid.

De volgende prachtpartij werd een dag later in Solingen gespeeld, maar meer verband met het voorafgaande is er beslist niet. Sipke Ernst speelde voor de Hamburger Schachklub, zijn Poolse tegenstander voor SV Wattenscheid uit Bochum.

Sipke Ernst Mateusz Bartel, Bundesliga 2013

1. Pf3 d5 2. d4 e6 3. g3 b5 4. Lg2 Pf6 5. 0-0 Pbd7 6. b3 La6 7. Pbd2 c5 8. c4 Tc8 9. Lb2 Een wat achteloze zet. Solider was 9. cxd5 Pxd5 10. Lb2. 9…cxd4 10. cxd5 e5 Ook nu had zwart 10…Pxd5 kunnen doen, met ongeveer gelijk spel, maar hij wil terecht meer. 11. Pxe5 Een vermetel stukoffer. Misschien voelde Ernst zich tot genialiteit gedwongen doordat zijn stelling hem niet beviel. 11…Pxe5 12. Lxd4 Ped7 13. e4 Lc5 14. Lb2 Wit heeft twee mooie centrumpionnen voor zijn stuk. Misschien is het net genoeg. 14…b4 Dit verscherpt de strijd nog meer. Het veiligst was 14…Lb7, waarna 15. d6 Lxd6 16. e5 Lxg2 17. Te1 0-0 18. Kxg2 Pxe5 tot een remisestelling zou leiden. Een plausibele variant, maar niet geforceerd; zowel wit als zwart kunnen onderweg nog een gokje wagen en afwijken. 15. e5 Wit gooit er nog een kwaliteit tegenaan. 15…Lxf1 Zwart kon zijn stuk op verschillende redelijke manieren teruggeven, maar hij grijpt liever nog meer materiaal. 16. exf6 Lxg2 17. fxg7 Tg8 18. Dh5

Een bijzondere stelling. Zwart staat een toren en een stuk voor. Hij moet een stuk teruggeven en had dat het best met 18…Lxd5 kunnen doen. Na 19. Te1+ Le7 20. Dxd5 heeft wit dan sterke aanval, maar een toren is een toren. Houdini vindt dat zwart een tikje beter staat. 18…De7 19. Kxg2 Nu is het moeilijk voor zwart. 19…h6 Ook na 19…Kd8 20. Dxh7 Kc7 21. Pe4 heeft wit voldoende compensatie voor de toren. 20. Kf1 Een sterke zet, met de dreiging 21. Te1. 20…Lxf2 Zwarts stelling was al bedenkelijk, want 20…Kd8 21. Te1 Dg5 22. Dxf7 is goed voor wit. De bedoeling van zwarts laatste zet was waarschijnlijk 21. Kxf2 Tc2 22. Te1 Txd2+ 23. Kf1 Dxe1+ 24. Kxe1 Txb2, al zou ook dat gunstig voor wit zijn. 21. Pc4 Maar dit is ook heel sterk. 21…Kd8 22. Kxf2 Met nog slechts een kwaliteit minder heeft wit groot voordeel. 22…f6 23. d6 Dxg7 24. Te1 Dg5 25. Df7 Tc5 26. Kg1 Te subtiel. Na 26. Te7 Df5+ zou wit 27. Ke1 moeten vinden, maar dat wint dan ook snel. 26…Td5 Met 26…Dd5 had zwart nog tegenstand kunnen bieden. Nu is het meteen uit. 27. Lxf6+ Een mooi besluit. Zwart gaf op.

Gert Ligterink

Vrouwentekort

De vrouwen waren matig vertegenwoordigd in de drie invitatiegroepen van het Tata-toernooi. Zij moesten het doen met Yifan Hou in de hoofdgroep en Aleksandra Goriatsjkina en Lisa Schut in de C-groep. In 2012 speelden nog acht vrouwen op het erepodium.

De ondervertegenwoordiging lag niet aan het toernooicomité. Enkele geïnviteerde speelsters bedankten vriendelijk voor de eer, omdat zij de voorkeur gaven aan het open toernooi in Gibraltar. Op de rots is het weer een stuk aangenamer dan in Wijk aan Zee en belangrijker nog, vrouwen kunnen er aanzienlijk meer verdienen.

Het Tata-toernooi betaalt deelnemers in de B- en C-groep behoorlijke startgelden en ruime onkostenvergoedingen, maar het kan niet op tegen Gibraltar, waar de hoogst eindigende schaakster 12 duizend pond ontvangt. De gelukkige was dit jaar de Chinese Xue Zhao.

Vooralsnog hoeft het Tata-toernooi zich geen zorgen te maken. Voor de Carlsens en Anands is Gibraltar geen alternatief voor de klassieker in Wijk aan Zee. Maar de tijd is voorbij waarin niet voor Tata geïnviteerde topspelers januari mismoedig aan zich voorbij lieten trekken. Gibraltar was dit jaar het jachtterrein van voormalige Tata-gangers als Kamsky, Ivantsjoek, Short en Adams.

Van dit kwartet kwam Nigel Short het dichts in de buurt van de hoofdprijs van 20 duizend pond. Hij eindigde met drie anderen bovenaan, waarna hij in een playoff de eer moest laten aan de Rus Nikita Vitioegov.

In de laatste ronde van een open toernooi met hoge geldprijzen veranderen de hoog geklasseerde deelnemers meestal in boekhouders, die de strijd mijden omdat het financiële verschil tussen winst en verlies groot is. De laatste ronde in Gibraltar was een aangename uitzondering. In de volgende partij namen beide spelers grote risico’s in de hoop de ongedeelde hoofdprijs op te kunnen strijken.

Vitioegov – Vachier Lagrave Gibraltar 2013

1. d4 Pf6 2.c4 g6 3.f3 e6

Alleen zeer sterke en zeer zwakke schakers zijn in staat deze vreemde zet te kiezen. We weten in welke categorie de Franse zwartspeler valt.

4. e4 d5 5. e5 Ph5

Na vijf zetten ontstaat een nooit eerder vertoonde stelling. Wit had het nu kalm aan kunnen doen met 6. Le3 of 6. Ph3, maar hij stort zich liever in een woest avontuur met een kwaliteitsoffer.

6. f4!? Dh4+ 7. g3 Pxg3 8. Pf3 Dh5 9. hxg3 Dxh1 10. Pc3 h5

De computer speelt hier de hebberige zet 10 … dxc4, die een mens niet snel zal kiezen. Vachier probeert liever zijn ingesloten dame te bevrijden.

11. Le3 h4 12. gxh4

Wit zal ook hebben nagedacht over 12. g4 h3 13. De2 h2 14. 0-0-0 Dxf3 15. Dxf3 h1D 16. Lg2 Dh7 17. cxd5 met een stelling die er afzichtelijk uitziet voor zwart, maar hij heeft wel een toren meer.

12 … c6 13. Kd2 Txh4

Daarmee is de dame bevrijd, maar zwarts problemen zijn nog niet opgelost.. Sterker is misschien 13 Le7.

14. Pxh4 Dxh4 15. Df3 Ld7 16. Ld3 Pa6 17. Th1 Dd8

18.a3

Niet overtuigend is 18. c5 Da5 19. Kc1 b6.

18 … dxc4 19. Lxc4 Da5 20. Th7 00-0

Noodgedwongen geeft zwart pion f7. Na 20 … Pc7 komt 21. f5 gxf5 22. Lg5, gevolgd door Dh5.

21. Txf7 Pc7 22. Kc2 b5 23. Lb3 b4 24. axb4 Lxb4 25. Pe4 Pd5 26. Ld2?

Een fout die dure gevolgen had kunnen hebben. Na 26. Kb1 Th8 27. Lc1 behoudt wit de beste kansen.

26 … Lxd2 27. Pxd2 Th8

Plotseling is wits koning in gevaar. Na 28. Pc4 heeft zwart 28 … Dal 29. Dd1 Th2+ 30. Kd3 Da6.

28. Pf1 De1 29. Lxd5 exd5 30. Txd7 Kxd7 31. Dg4+ Kc7 32. Dxg6 Df2+

Je voelt de tijdnood. Na 32 … Kb6 zou wit geen verdediging hebben gehad.

33. Pd2

33 … Th2?

Nog steeds zou 33 … Kb6 goede winstkansen hebben geboden. Na 34. Df6 Th7 35. e6 Kb7 heeft wit geen schaakjes.

34. Dd6+

Zo eindigt dit messcherpe gevecht met eeuwig schaak.

34 … Kb7 35. Db4+ Kc8 36. Df8+ Remise.

Hans Böhm

Kerstpuzzel probleem

Vele oplossers hadden een probleem met opgave 6 van onze Kerstpuzzel 2012. En zoals zal blijken terecht!

Wit speelt en wint.

Eerst, voor de goede orde, de bedoelde oplossing van de componist T. Gorgiev uit l’Italia Scacchistica 1959.

1.c8P+ Ka8 2.Kxa6 Dxc3 3.Pb6+ Kb8 4.c7+ Dxc7 5.Lxc7+ Kxc7 6.P6-b5+ Kd8 7.Pc6+ Ke8 8.Pc7+ Kf8 9.Pd7+ Kg7 10.Pe6+ Kg6 11.Pe7+ Kh5 12.Pf6+ Kh4 13.Pf5+ Kh3 14.Pf4+ Kh2 15.Pg4+ Kh1 16.Pg3 mat!

De Rus Tigran Gorgiev (1910-1976) componeerde ongeveer 500 studies en hij wordt beschouwd als een van de belangrijkste vertegenwoordigers van het ‘groteske genre’, wat net zoals in de architectuur en de film, zowel sterke voor- als tegenstanders kent. Gorgiev hield van stellingen die bijna niet in de toernooipraktijk voorkomen. Deze studie kreeg ik op verzoek opgestuurd van Yochanan Afek, zelf een autoriteit in de studiewereld. Onlangs verscheen van onze hand het boek Wij presenteren …HET PAARD, en Yochanan betreurde het dat we deze studie, die toch een ode is aan het paard, niet in het boek hadden opgenomen. Hadden we dat maar wel gedaan, dan was de fout er wel uitgehaald door onze steun en toeverlaat Harold van der Heijden, die al onze boeken in de serie Wij presenteren … controleert op bron en correctheid. Harold is onlangs benoemd tot FIDE-studie Meester en heeft een database met meer dan 80.000 studies en verfijnde controleprogramma’s. Harold: ‘De twee belangrijkste redenen waarom een studie incorrect kan zijn is dat er een nevenoplossing is (wit kan op de eerste zet, of later in de oplossing op een andere manier aan de opdracht voldoen) óf zwart kan afwijken van de oplossing waarna wit niet meer aan de opdracht kan voldoen. Op dit moment zijn alle studies tot zes stukken totaal, door de computer feilloos te analyseren maar zodra er een stuk bijkomt, kun je weer van voren af aan beginnen met controleren.’

Zoals enkele inzenders hadden aangegeven kan zwart de oplossing doorkruisen met 2… Dd3+! 3.P6-b5 Lxd4 4.cxd4 Dxb5+ 5.Kxb5 Kb8 en wit kan niet meer winnen. De studie is derhalve incorrect. Heel vervelend natuurlijk voor diegenen die urenlang hebben zitten piekeren; u kwam er niet uit dat is nu te begrijpen. Ik moet het boetekleed aantrekken, pek en veren over m’n hoofd gooien en dan de straat op.

Wit speelt en wint, L. Mitrofanov 1967.

Incorrecte studies, het komt vaker voor. Een van de mooiste composities aller tijden bleek incorrect. Eerst de gelauwerde oplossing die natuurlijk met afstand de eerste prijs won in het Rustavelli-toernooi, waar Michael Tal, de tovenaar uit Riga, in de jury zat.

1.b6+ Ka8 2.Te!1 Pxe1 3.g7 h1D 4.g8D+ Lb8 5.a7 Pc6+ 6.dxc6 Dxh5+ 7.Dg5!! Dxg5+ 8.Ka6 Lxa7 9.c7! Da5+ 10.Kxa5 Kb7 11.bxa7 en wit wint.

Iedere schaakliefhebber was perplex van de schoonheid van dit kunstwerk tot in 1970 de Rus Kuindzhi de wonderschone zeepbel doorprikte met 2…Pc4+ 3.Kb5 Pxb6 4.Kxb6 Pxe1 5.g7 h1D 6.g8D+ Lb8 7.Dg7 Dg1+ Dxg1 La7+ met remise. En ook 4.g7 Ka7 5.g8D Pd4+ 6.Ka5 Pc4+ 7.Ka4 Pb6+ leidt tot remise door eeuwig schaak.

Was het idee van de studie met die weerlegging dood gemaakt? Nee, gelukkig niet, Mitrofanov vond een simpele oplossing, hij plaatste het paard van f3 op g2 en toen bleef het originele concept springlevend.

Als iemand de studie van Gorgiev corrigeert, dan betekent het niet dat hij er (mede)-componist van wordt, alhoewel sommigen dat denken. Als de correctie niets toevoegt aan het oorspronkelijke idee, dan komt het in de boeken als

T. Gorgiev, eerste eervolle vermelding L’Italia Scacchistica 1959. Correctie: N.N. De Telegraaf 2013.

Als iemand het idee van deze studie niet alleen overeind houdt maar wezenlijk verbetert en er dus een compleet nieuwe studie van maakt, dan krijgen we:

N.N. De Telegraaf 2013 naar Gorgiev 1959.

Ik kom niet terug op de prijswinnaars. Het ging mij in eerste instantie om het bijzondere idee. Maar alle inzenders die er niet uit kwamen vanwege 2…Dd3+, krijgen een gesigneerd exemplaar met excuses van Wij presenteren …het Paard. En degenen die onsterfelijk willen worden, weten wat ze te doen staat: maak de studie weer correct.

Bab Wilders

Het was eigenlijk jammer dat door de loting de kanshebbers voor de eindzege in het Tata Steel toernooi elkaar al in het begin troffen. Dat leverde wel schitterende partijen op maar een zinderende finale was nog leuker geweest. De meest spectaculaire partij was zeker die tussen Aronian en Anand. Sommigen vergeleken het met Rotlevi –Rubinstein maar die heren hadden een eeuw geleden natuurlijk geen computers met database tot hun beschikking om zich voor te bereiden. Even meegenieten: Aronian- Anand: 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.Pc3 e6 5.e3 Pbd7 6. Ld3 dxc 7.Lxc4 b5 8. Ld3 Ld6 9. 0-0 0-0 10. Dc2 Lb7 11.a3 tot zover niets nieuws Tc8 12. Pg5 (speelt wit 12.b4 komt 12..a5 13. Tb1 axb 14. axb en deze pion is een aanvalsobjekt voor zwart ) 12.. c5 (na h6 is Pe4 sterk) 13. Pxh7 Pg4 (een sterke tegenaanval, bv Pxf8 Dh4 14.h3? Dxh3) 14.f4 dekt g2. Nu al spatten de tactische grappen er af bv 14..c4 15. Le4 Lxe4 16. Pxe4 Dh4! Enz. 14..cxd 15. cxd Lc5!

Thuis voorbereid of niet, een schitterende zet. Na 16.dxc5 Pxc5 heeft zwart grote compensatie: Ld3 wordt belaagd maar ook Dd4+ dreigt en zelfs een stikmat kan tot de mogelijkheden gaan behoren. Toch had wit dit maar moeten doen maar hij koos na zeer lang nadenken voor 16. Le2 en vanaf dat moment treedt Anand op als Boa Constrictor. 16.. Pde5!! Sensatie, ook hier is slaan levensgevaarlijk 17. Lxg4 Lxd4+ 18. Kh1 Pxg4 19. Pxf8 f5 20. Pg6 Df6 Wit is al helemaal murw gespeeld 21.h3 beter Pe5 hoewel ook dan wit gaat winnen 21..Dxg6 22. De2 Dh5 23. Dd3

Alleen Tf3 had nog enig uitstel van executie betekent hoewel zwart dan ook de weg wel vindt. 23..Le3 en wit geeft op immers Dxe3 Pxe3 en na Lxe3 komt Dxh3+ Een sublieme aanval van Anand die speelde als een echte wereldkampioen.

Al meer dan 130 jaar worden de schaakliefhebbers vermaakt en onderwezen door het British Chess Magazine en dat is de laatste jaren vernieuwd tot een 25-tal rubrieken waarin alle aspecten van het schaakspel aan de orde komen (www.britishchessmagazine.co.uk).

De partij van de maand voor de liefhebbers, verslagen van toernooien,bv de London Classic waar Carlsen het record op ELO van Kasparov verbeterde, maar ook aandacht voor het correspondentie-schaken, een bezigheid waar we binnenkort nog op terugkomen,vooral omdat de nieuwe wereldkampioen in deze discipline opnieuw een Nederlander is (Ron Langeveld) en dan natuurlijk de problemen, de eindspelen en het trainen van de tactiek via de partijstellingen waarin één van beide spelers plotseling het licht zag, al of niet na eigen voorbereiding. Boekbesprekingen, vraag het de arbiter, Quotes and Queries, en natuurlijk alle schaaknieuws from all over the World. Omdat het oog ook wat wil een aantal foto’s, kortom , een heerlijk blad. En geen schaker overlijdt ongezien zonder In Memoriam. Wie zich wil abonneren kan dat via subscriptions@warnersgroup.co.uk.

Probleem 1411 is een aardige: een tweezet en nadat u hem hebt opgelost verwisselt u de koningen en ontstaat opnieuw een 2-zet. De bedenker van dit fraais is geen onbekende nl J. Rice.

En de sleutelzet van probleem 2409: 1. Pxd3!

Johan Hut

Leuk eindspelzetje van Jan Smeets

Nog één keer gaan we naar Wijk aan Zee. In het Tata Steel Chess Tournament vielen de Nederlanders vooral in de B-groep op. Wie de beste zou worden, was echter lang onduidelijk. Twee weken geleden schreef ik over de mooie start van Jan Timman. Hij eindigde met zeven uit dertien ook ruim boven zijn Elo-verwachting. Het leek aanvankelijk vooral het toernooi van Sergei Tiviakov te worden, die startte met drie en een half uit vier. Daarna scoorde hij echter slechts drie uit negen, een wel heel erg opvallende verdeling over het toernooi. In het slechte tweede deel boekte hij wel een mooie overwinning op Robin van Kampen.

Tiviakov-Van Kampen

1.e4 c6 2.d4 d5 3.Pd2 dxe4 4.Pxe4 Lf5 5.Pg3 Lg6 6.Ph3 Pf6 7.Lc4 e6 8.Pf4 Ld6 9.c3 Dc7 10.Df3 Pbd7

Het systeem met Ph3-f4 is een specialiteit van Tiviakov. Zwart moet voortdurend rekening houden met offers op e6. Hier nog niet, na 11.Lxe6 fxe6 12.Pxe6 Db6 13.Pxg7+ Kf7 heeft zwart niets te vrezen en is het voor wit vervelend dat Te8+ erin komt.

11.0-0 0-0 12.Te1 c5 13.Pxg6 hxg6 14.Lb3 cxd4

Herman Grooten op Schaaksite noemt de loper op b3 een monster. Die kan zwart onschadelijk maken met 14…c4 15.Lc2, maar dan heeft hij helemaal geen druk meer op de witte stelling.

15.cxd4 Pb6 16.Lg5 Pbd5 17.Tac1 Dd7 18.Lxf6 Pxf6 19.Pe4 Pxe4 20.Dxe4 Tac8 21.Tcd1 Tc7 22.Dg4 Dd8 23.Te3 Df6 24.Tf3 De7 25.g3 Tfc8 26.Kg2 Tc1 27.Td2 Te8 28.Te2 Tc7 29.Te4

Zwart heeft de open c-lijn en wat heeft wit nou eigenlijk? Nou, misschien Dh3 en Th4.

29…g5

Maar nu heeft wit opeens wel wat. Verschil? Veld f5 komt vrij voor wit. Straks zullen we zien wat dat betekent. Er volgt nu een verbluffend offer.

30.Txf7! Dxf7

Het belang van veld f5 is dat na 30…Kxf7 31.Txe6 Dxe6 de zet Lxe6+ niet genoeg is voor wit, zwart krijgt dan namelijk twee torens en een loper voor de dame, maar Df5+ is dan de winnende zet.

31.Txe6 Le7 32.Te3 Tc4 33.Dd7 b5

Nu gaat het hard. Grooten geeft de variant 33…Kf8 34.Tf3 Lf6 35.Dxf7+ Kxf7 36.Lxc4+ Kf8 waarna wit twee pionnen voorstaat, maar nog een lange weg heeft te gaan.

34.Dxb5 Tec8 35.Lxc4 Txc4 36.Txe7

Zwart geeft het op. Na torenruil is het dame-eindspel eenvoudig gewonnen voor wit, dankzij de vrije d-pion en de vrijpion op de damevleugel die erachteraan komt.

Tiviakov werd dus niet de held, Timman ook niet, al deed hij het goed, maar Jan Smeets verbaasde iedereen. Niet dat van hem vooraf geen goed resultaat werd verwacht, maar na zes ronden had hij nog maar twee en een half punten. Hij liet dat volgen door vier overwinningen op rij en een slotakkoord van twee uit drie. Zijn derde plaats zou hem best eens een uitnodiging voor de hoofdgroep van volgend jaar kunnen opleveren. Een hoofdgroep waarin alle vier de Nederlanders onder de vijftig procent eindigden en Erwin l’Ami en Ivan Sokolov zelfs op de laatste twee plaatsen eindigden. Promotie en degradatie is een mooie traditie in Wijk aan Zee, al is de eventuele promotieplaats van Smeets niet in het reglement vastgelegd.

In de laatste ronde won Smeets van Maxim Turov, met misschien wel de leukste eindspelzet van het hele toernooi.

Smeets-Turov

Zwart heeft zojuist 38…Te6-d6+ gespeeld. Nu zou wit zijn koning moeten terugtrekken en dan zien we wel verder. Nou, mooi niet.

39.Td5!

Het is niet moeilijk om te zien dat als zwart deze toren slaat, wit de toren terug wint. Waarom wit het pionneneindspel dan wint, vereist enig rekenwerk.

39…Te6

Turov gelooft het wel, en terecht. Na 39…cxd5 40.c5+ Kc7 41.cxd6+ Kxd6 42.b5 heeft wit het voordeel van de ‘verste vrijpion’. Dat is de pion die (in dit geval) het verste van de koningsvleugel af staat. Eens moet zwart naar de b-lijn en wit naar de d-pion en dan is de witte koning het snelst bij de f-pionnen. Slaan met de toren moet je ook even bekijken: 39…Txd5+ 40.cxd5 cxd5 41.Kxd5 Kb5 42.Kd6 Ka4 43.Ke7 Kxa3 44.Kxf6 Kxb4 en nu wint wit niet door met zijn koning verder pionnen te happen, maar met 45.g5. Wat Turov doet, verliest ook eenvoudig.

40.Td7 Te5 41.Txf7 Tg5 42.Txf6 Txg4+ 43.Kc3 Tg3+ 44.Kb2 Kb7 45.Txh6 Th3 46.Th8

Zwart geeft het op.

Rini Kuijf

Voor beginners A6015

Zwart aan zet, wat kan hij nog?

Voor gevorderden B6015

Wit aan zet, Dd8-f6 remise of wat?

Henk Prins

Het Tata Steel Chess Tournament 2013 in Wijk aan Zee vormde voor de 18-jarige Nederlandse kampioen, Anish Giri. nog niet de opmars naar de wereldtop. Zijn score van zes uit dertien viel tegen. De laatste drie ronden deed Giri van zich spreken door een spectaculaire overwinning op de nummer vijf van de wereld, Caruana, en remises tegen Aronian en Carlsen, de nummers drie en één van de wereld. De laatste ronde tegen Carlsen stond Giri beter, maar Carlsen kon zich met een fraaie remisecombinatie alsnog redden. Een eindsprint kon de twee nederlagen tegen zwakkere spelers voor Giri niet meer goedmaken. Helaas voor hem geen plusscore, die tot een hogere positie op de wereldranglijst leidt. De korte aanvallende partij van Giri tegen Caruana is de enige winstpartij van Giri, maar die mag er dan ook zijn.

Giri-Caruana

1.d4 d5 2.c4 e6 3.Pf3 c6 4.Pc3 dxc4 5.a4 Lb4 6.g3 Pf6 7.Lg2 Pbd7 8.0-0 0-0 9.Dc2 Da5 10.Pa2 Ld6 11.Dxc4 Pb6? (Een verkeerd idee om een pion te winnen.) 12.Dc2 Dxa4 13.b3 Da5 14.Pe5!

Een combinatie die de slechte positie van zwarts dame uitvergroot. De zwarte dame komt nog beroerder te staan als het offer wordt aangenomen: 14. …Lxe5 15. Ld2 Db5 16. Pc3 Db4 17. dxe5.

14…Pbd7 15.Pc4 Dc7 16.Pxd6 Dxd6 17.Td1 e5 18.Pc3! (Een tweede pionoffer. De bedoeling is de loper naar a3 te gaan spelen.) 18…exd4 19.La3 c5 20.e3 d3 (Beter is 20… De5 21. exd4 cxd4 22. Lxf8 Pxf8, maar ook dit zal wit wel winnen.) 21.Txd3 Db8 22.Pd5 Pxd5 23.Txd5 b6 24.Lb2 (Weer een stuk gericht op de zwarte koning. Als een tornado worden alle stukken van Giri voor de koningsaanval klaar gezet , terwijl Caruana nog niet klaar is met zijn ontwikkeling. Dit loopt dus verkeerd af voor zwart.) 24…a5 25.Ta4 Te8 26.Tg5 g6 27.Ld5 Kf8 28.Tf4

Zwart geeft het op.

Een mogelijk winnend vervolg is bijvoorbeeld 28…Te7 29.Dc3 of 28…f5 29.Tgxf5+. Een voorbeeldpartij van een snelle koningsaanval.)

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.