Boekenrubriek

The Queen’s gambit. Lezen en kijken

Eindelijk zag ik The Queen’s Gambit, waarover ik zulke goede dingen hoorde. Nu ja, zag een paar afleveringen. Was ik laat? Ja, en nee. Ik las het boek uit 1983 al een paar jaar na verschijning.

Merkte iemand al op dat Beth Harmon in de serie qua uiterlijk iets van een stripfiguur/superheldin heeft?

 

Lees hier verder,

Lees meer >

Unveiling the Victory

Mijn twintigste recensie gaat over het boek “Unveiling the Victory” van Henri Serruys (1948). Ik ken Henri al vanaf 1999, toen speelde mijn Hoboken 3 tegen Oude God 2 van Henri in de vierde reeks van de Belgische Interclubs. Nu, 25 jaar later, mag ik met veel genoegen een boek van hem recenseren dat de historie van het jeugd WK van 1955 behelst. Dit toernooi vond plaats in Antwerpen, de stad waar ik in 1970 ben geboren.

Opbouw

In 1955 is het meneer Hendrik Baelen gelukt om het jeugd WK schaken naar Antwerpen te halen. Dit is uiteraard een prestatie van wereldformaat en terecht wordt dit feit nu eens uitgebreid besproken in een boek. Ook de kampioen van dit toernooi, niemand minder van Boris Spasski, spreekt tot de verbeelding. Vaak hebben we in jeugd WK’s kampioenen gehad die redelijk snel daarna in de vergetelheid zijn geraakt. Spasski uiteraard niet. Hij speelde maar liefst drie WK matches. Hij werd wereldkampioen in 1969 naar een eerdere match tegen Petrosjan verloren te hebben (1966) en verloor zijn titel aan Fischer in de match van de eeuw (1972). Overigens heeft iemand mij verteld dat we in het Nederlands “Spasski” schrijven terwijl de Engelsen graag “Spassky” noteren; maar goed, dat terzijde. Nog iets anders over Spasski. Hij wordt op 30 januari 2025 namelijk 88 jaar. Als hij er nog een jaar bijdoet in 2026 om dan 89 te worden, is hij onze oudste wereldkampioen ooit. Wel geteld vier dagen na zijn 89e verjaardag. Smyslov werd namelijk 89 jaar en drie dagen. Dat is toch een leuk feitje wat daar straks in 2026 werkelijkheid kan worden? Overigens is de geboortedatum van Spasski niet 30-6-1937 zoals in dit boek staat. Dit moet een typo zijn, want elke schaakhistoricus weet dat Spasski in januari zijn verjaardag viert, net als prinses Beatrix, maar dan een dagje na Boris, op 31 januari.

Lees meer >

Medewerkers van Schaaksite!

Schaaksite heeft inmiddels aardig wat medewerkers die meehelpen om Schaaksite beter te maken. Hieronder een groot aantal vrijwilligers, waarvan sommigen er na geruime tijd mee zijn gestopt, maar toch soms nog iets publiceren. Ze kunnen het niet laten…!

Naast de boekenrubriek hebben we ook een team van mensen dat ons assisteert bij de verslagen die u op Schaaksite aantreft. Daarnaast zijn veel van hen recensent en kwijten zich goed van hun taak: ze zien het als hun opdracht om het boek van A tot Z door te nemen, soms zelfs met een engine analyses te checken. Deze benadering heeft veel uitstekende en doorwrochte boekrecensies opgeleverd zoals te vinden is onder onze “Boekenrubriek” Vanaf 2019 heeft Herman Grooten de coördinatie van deze rubriek overgenomen doe door Johan Hut (helaas veel te vroeg overleden) overgenomen. Sindsdien wordt ervoor gekozen om zoveel mogelijk op vrijdag een boekrecensie aan te bieden. Het heeft ertoe geleid dat we met een team van (inmiddels meer dan) tien enthousiaste mensen aan de slag werd gegaan. Zij kiezen zelf een boek uit dat zij daarna bespreken. Onder de recensenten is enig verloop (begrijpelijk omdat er soms veranderingen zijn in iemands leven), maar telkens is het gelukt om een vervanger te vinden voor iemand die ermee wilde stoppen. We zijn al deze vrijwilligers zeer erkentelijk voor hun prachtige recensies en we zijn ervan overtuigd dat we de bezoekers van Schaaksite hier een groot plezier mee doen.

Lees meer >

Recensie: De schaakrevolutie door Peter Doggers

‘Achter dit ogenschijnlijk eenvoudige bordspel met 64 velden en 32 stukken schuilen directe verbindingen met vele facetten van het leven, afgezien van een ongelooflijke geschiedenis vol fascinerende verhalen en briljante persoonlijkheden. Lezers voor wie schaken nieuws is en dit boek in hun handen houden, hebben een unieke wereld te ontdekken die zowel fascineert als inspireert. Je hebt geen idee!’

– Auteur Peter Doggers aan het eind van de inleiding in zijn boek.

Daar is wat mij betreft geen woord teveel aan gezegd. Toen ik jong was (rond de 15, 16 jaar) en opgeslokt werd door het schaakspel, leerde ik veel mensen kennen, jong en oud van uiteenlopende pluimage. Mijn vader, zelf een bescheiden clubschaker, kreeg op een gegeven moment het idee om eens een gesponsorde jeugdtienkamp te houden in het lege huis naast ons, aangezien de buren net waren verhuisd. Mijn moeder zorgde ervoor dat alle jongelui eten en drinken kregen. Andere mensen die ons huis binnenliepen waren hogelijk verbaasd over de lachsalvo’s van dit groepje ongeregeld dat helemaal in een deuk lag om een schaakzet. Wat was er nou grappig aan “Pf8 schaak!” waardoor de hele groep niet meer bijkwam van het lachen?…ze hadden geen idee!

 

Inleiding

Voor ik wil ingaan op de inhoud van het boek, lijkt het mij leuk om te vertellen in welke hoedanigheid ik een paar keer met Peter Doggers te maken heb gehad. Als ik het goed heb, hebben we elkaar (misschien voor het eerst?) ontmoet in een soort vakantietoernooi in Sardinië waar ik samen met mijn vriendin Petra Schuurman aan deelnam. Veel later kwam ik in aanraking met ChessVibes, de geweldige website die Peter samen met een paar schaakvrienden had opgezet. Dit platform speelde onder andere een belangrijke rol bij de promotie van mijn eerste boek (Chess Strategy for Club Players) dat ik schreef voor New in Chess. Het boek was opgenomen in een short-list uitgeschreven door Chess Cafe.com waarin het meedong aan een internet-uitverkiezing voor de prijs “Book of the Year 2009”. Daarin stond ook een boek van de Spaans-Oekraïnse GM Viktor Moskalenko. De recensie van mijn boek – geschreven door Peters goede vriend Arne Moll (die ook ter sprake komt in De schaakrevolutie) – stak heel gunstig af bij het boek van Moskalenko (Revolutionize Your Chess), dat bepaald geen positieve beoordeling kreeg. Daarop reageerde Moskalenko zeer verontwaardigd en hij vroeg zich af of we in Nederland opnieuw de Tachtigjarige Oorlog tussen Spanje en Nederland aan het oprakelen waren… Niet verwonderlijk misschien dat mijn boek de prijs kreeg.

Lees meer >

Recensie: The Chess Attackers Handbook

‘Life is too short to play boring chess!’ is de spreuk waarmee het boek wordt aangeprezen en waarmee de confrontatie wordt gezocht met ‘saai’ schaak. En wie kent het gevoel niet? Je zit de hele zaterdagmiddag tegen een gortdroge stelling aan te kijken, proberend om een nauwelijks merkbaar voordeel uit te melken. Je KNSB team staat inmiddels achter maar na je laatste halfslachtige poging op voordeel is je tegenstander er als de kippen bij om de zoveelste grootschalige afruil te plegen en de remise af te dwingen. Op dat moment vraag je je af wat er ook alweer leuk is aan het spelletje. Dit boek geeft de lezer de mogelijkheid om dat gevoel weg te nemen, handvaten om op winst te spelen en een inkijk in 14 thema’s om aan te vallen.

The Chess Attackers Handbook heeft zowel breedbekende aanvalsonderwerpen als verrassende wendingen. Als lezer verwacht je de hoofdstukken ‘Attacking the Uncastled King’ en ‘Opposite-side Castling’. De kings walk uit Short – Timman is bijvoorbeeld een klassieker die terugkomt in het hoofdstuk ‘The King As An Attacking Force’. Tegelijkertijd is aanvallen ook opgenomen in thema’s die je niet direct zou verwachten, zo zijn er de hoofdstukken ‘Profylaxis’ en zelfs ‘Manouvering’. Het boek is geschreven door twee Canadese schakers, Michael Song (IM) en Razvan Preotu (GM). Beiden hebben geen andere schaakboeken gepubliceerd. Misschien komt er nog een keer een vervolg?

Het boek is voor alle niveaus, sommige opgaves en voorbeelden zijn echter wel complex. In het boek wordt dan ook aangeraden om een bord erbij te pakken. Ik heb het boek ook deels in de trein gelezen, maar voor met name de voorbeelden van het boek is het wel echt lastig om bij te blijven zonder bord. Eerlijk gezegd had ik zelfs een aantal keer stellingen die ik niet kon oplossen met het bord erbij (mijn rating is nu 1973). Een voorbeeld van zo’n lastige stelling die wordt behandeld is het eindspel hieronder (uit hoofdstuk 3 ‘Attack in Endgames’ het voorbeeld Capablanca – Tartakower 1924).

Lees meer >

Recensie: Forcing Chess Moves. The Key to Better Calculation

Dit boek is geschreven door een liefhebber en staat bomvol mooie voorbeelden van bekende klassiekers tot minder bekende. Er is serieus werk van gemaakt om originele voorbeelden te vinden uit echte partijen (Hertan heeft 14 jaar lang 650 diverse tactische stellingen verzameld, geselecteerd en geclassificeerd) en aandacht te besteden aan de manier van presenteren, waaronder een prettig ludieke schrijfwijze. Dit boek is zeer zorgvuldig samengesteld en een plezier om door te nemen.

Lees meer >

Recensie: Think like Ivanchuk

Vasyl Ivanchuk, wie kent zijn naam niet? Alleen de jongste generatie spelers zal zich misschien afvragen over wie we het hebben. Daarom een kleine introductie, wellicht ten overvloede. Deze Oekraïense grootmeester behoort sinds begin jaren 90 bij de wereldtop, waarbij hij zelfs kortstondig de tweede plaats op de wereldranglijst bezette. In 2002 verloor hij een tweekamp om de wereldtitel van Ponomariov, maar in 2016 wist hij nog het wereldkampioenschap rapid op zijn naam te zetten,

Lees meer >

Pocket Chess 2025

In 1983 startte Arno Nickel de jaarlijkse uitgave van Schachkalender. Na veertig jaarlijkse Duitstalige publicaties (en eenmalige Engelse versie in 2009) nam IM Stefan Löffler het stokje over en biedt een Engelstalige bonte mengeling aan van verhalen over schaken, een kalender met verjaardagen van min of meer bekende schakers, en schaakpuzzels. Het handzame formaat, een paar centimeter breder dan een smartphone, maakt het mogelijk om het boekje in je binnenzak mee te nemen om in te grasduinen als je de bus,

Lees meer >

Recensie: De eindspelkunsten van Capablanca (update)

Dit is mijn eerste recensie voor schaaksite.nl. Ik zal er ongeveer elk kwartaal eentje schrijven.

Ik heb het e-book Capablanca’s Endgame Technique gelezen van Alex Colovic. Colovic is een Noord-Macedonische grootmeester met veel petten op. Zo zit hij in de FIDE Fair Play commissie.

Een podcast met een interview met hem is hier te beluisteren: www.newinchess.com/blog/post/nic-podcast-41-gm-alex-colovic

Ook wees een clubgenoot me nog op een interview van Daniel King met de auteur op YouTube,

Lees meer >

Recensie: Navara’s lessen in conflictvoering

Hoewel Kramnik’s inzichten in de schaakwereld de laatste tijd misschien wat aan invloed hebben ingeboet, was ik toch gefascineerd door het vaak aan hem toegeschreven citaat: “De manier waarop iemand schaakt, weerspiegelt altijd zijn persoonlijkheid. Als iets zijn karakter definieert, zal het ook zijn speelstijl bepalen.” Hoe zouden conflictmijdende persoonlijkheden zich dan uiten op het schaakbord? Deze vraag drong zich op bij het lezen van Lessons on Uncompromising Play,

Lees meer >