Recensie: 1.e4! The Chess Bible – Justin Tan

4 mei 2021 19:49 Zyon Kollen 1

Inleiding

Justin Tan (*1997) is een Australische grootmeester. 1.e4! The Chess Bible is zijn eerste schaakboek, maar eerder publiceerde hij al op Chess Publishing. In zijn boek behandelt Tan de varianten die minder vaak tegen 1.e4 gespeeld worden, maar waartegen niettemin een solide openingsrepertoire onontbeerlijk is, namelijk:

  1. Aljechin (1… Pf6)
  2. Nimzowitch (1… Pc6)
  3. Scandinavisch (1… d5)
  4. Pirc en Moderne systemen (1… d6 gevolgd door 2… g6)
  5. Philidor (1… d6 gevolgd door 2… e5)

Opbouw

In zijn voorwoord verwerpt Tan het idee dat wit vanaf het begin recht heeft op een openingsvoordeel en dat zwart degene is die voor een gelijke stelling zou moeten vechten. Dat neemt echter niet weg dat wit het zou moeten proberen, waarbij volgens Tan 1.e4 de beste mogelijkheid is. Hij raadt daarbij ook de scherpere varianten aan, want een agressieve benadering stelt zwart voor de meeste problemen. Dit type spel zal niet iedereen bevallen, maar aan de andere kant, wie een afkeer van tactiek heeft, zou überhaupt geen 1.e4 spelen.

Ook besteedt Tan – in tegenstelling tot vele andere schaakboeken – een deel aan de uitleg van zijn onderzoeksmethode. Zo analyseert hij altijd eerst partijen die door mensen gespeeld zijn, om daarna pas de engine(s) erbij te betrekken. Hij legt vervolgens uit dat hij bestaande schaakliteratuur kritisch benadert, hoewel later nergens in het boek hiernaar een verwijzing gemaakt wordt.

Elk van de vijf delen waarin het boek is onderverdeeld begint met een overzicht van de belangrijkste ideeën en concepten. De nadruk ligt daarbij op algemene principes en plannen waarnaar beide spelers streven en niet op zetvolgorde. Als laatste wordt de opbouw van de hoofdstukken uitgelegd. De hoofdstukken zelf behandelen de belangrijkste (zij-)varianten en elk sub-hoofdstuk wordt afgesloten met een modelpartij. Door deze verfijnde benadering, die we ook van de boeken van Herman Grooten gewend zijn, blijft er zowel aandacht voor de grote lijnen in de vorm van overzicht en concepten, als specifieke zetvolgordes en concrete varianten. Het verschil is echter dat Tan de varianten niet vanuit het perspectief van zwart behandelt, maar zijn publiek een kant-en-klaar repertoire voor wit aanbiedt.

Lees meer >

Begrijp wat je doet 67: Het Londen systeem

0

Hieronder treft u de volgende aflevering van de rubriek “Begrijp wat u doet”. In deze serie worden, speciaal voor clubschakers, achtergronden belicht van de ‘grote openingen’ zoals het Spaans, het Siciliaans, het Damegambiet, het Konings-Indisch enzovoort. De artikelen verschenen eerder in Schaakmagazine het blad van de KNSB, de Nederlandse schaakbond.

 

Een vrij populaire opening is het Londen Systeem, genoemd naar het toernooi uit 1922 dat in Londen gespeeld werd.

“The Big Ben in London”

Het ontstaat meestal als wit vanuit de beginstelling de zetten d2-d4, Pg1-f3 en Lc1-f4 speelt en dat ook nog laat volgen door c2-c3, e2-e3. Die laatste zet wordt meestal voorafgegaan door h2-h3 omdat wit zijn loper op f4 koestert en liever niet door een zwart paard (met …Pf6-h5) laat afruilen.
1. d4 Pf6
We nemen een min of meer willekeurige volgorde die echter vaak leidt tot hetzelfde type stelling. Wit streeft ernaar om de opstelling in te nemen uit het volgende schematische diagram: Andere volgordes zijn: 1…d5 2. Lf4 Deze snelle ontwikkelingszet stijgt in de hiërarchie omdat wereldkampioen Magnus Carlsen het diverse malen gespeeld heeft. Er bestaat een vuistregel (als ik het goed heb ooit door Euwe geformuleerd) dat bij het ontwikkelen de paarden liefst de voorrang moeten krijgen op lopers. Door een speler van het kaliber Carlsen wordt er soms gespot met dit soort algemeenheden. [2. Pf3 Pf6 3. Lf4]

2. Pf3 e6

2…g6 3. Lf4
3. Lf4

Min of meer de basisopstelling die wit – vaak ongeacht wat zwart daar tegenover zet – wil innemen. In de jaren ’80 had ik te maken met een speler uit mijn omgeving die al rond zijn 15e bijna van meestersterkte was. Maar helaas werd schaken te belangrijk voor hem dat zijn relatie met ons spel – op zijn zachtst gezegd – onder druk kwam te staan. Verliezen kwam zo hard aan, dat hij het schaakbord al redelijk snel het raam uit gooide. Toen hij het veel later weer eens ging proberen, bleek dat verliezen nog altijd niet tot zijn vocabulaire hoorde. Mede daarom speelde hij het Londen Systeem dat. Het kenmerk van de witte opzet was, zoals hij het heel humoristisch formuleerde, een soort ‘langzaam naar voren schuivende vesting!’ Ofwel: met zo’n stevige opbouw (pionnen op c3 en e3) en verder allemaal goede stukken kan wit eigenlijk weinig gebeuren. Tenminste, zo had hij dat voor ogen.
3…c5

Lees meer >

Kandidatentoernooi ronde 8: Giri remise tegen ‘Nepo’

19 april 2021 22:15 5

Vandaag, klokslag 13:00 uur onze tijd, begon de achtste ronde van het Kandidatentoernooi waar we meer dan een jaar reikhalzend naar hebben uitgezien. Het lijkt wel alsof er geen coronacrisis bestaat want de spelers hoeven geen mondkapjes op en er wordt publiek toegelaten. Desondanks zijn er strenge voorschriften en worden er de nodige medische tests gehouden.

In mijn voorbeschouwing heb ik de gebeurtenissen in de eerste helft van het toernooi beschreven en vooral de huidige tussenstand weergegeven. De twee koplopers, de Rus Ian Nepomniachtchi en de Fransman Maxim Vachier Lagrave namen het respectievelijk op tegen onze landgenoot Anish Giri en de Amerikaan Fabiano Caruana, die allebei een punt minder hebben.

Het toernooi wordt wereldwijd enorm goed gevolgd. Er zijn veel sites waar een livestream te zien (en te horen) is. Mede-eigenaar en webmaster van Schaaksite, Lennart Ootes is daar ter plaatse aanwezig. Hij neemt de nodige foto’s waar onze bezoekers van mogen genieten. Hier wat voorbeelden, genomen bij de aanvang van het toernooi, de openingsceremonie, de technische bespreking en net voor de eerste ronde, waar de openingszet op het bord tussen Nepomniachtchi en Giri wordt gedaan.
Lees meer >

Tweede cyclus Kandidatentoernooi gaat van start

18 april 2021 12:01 4

Morgen, maandag 19 april, begint de tweede turnus van het FIDE-Kandidatentoernooi. Zoals we weten gaat het hier om een dubbelrondig toernooi voor acht spelers om de uitdager voor het wereldkampioenschap schaken 2021 te bepalen. De winnaar verdient het recht om de huidige wereldkampioen Magnus Carlsen uit te dagen. Die tweekamp zal in het najaar in Dubai gehouden gaan worden. Net als in de eerste helft van het toernooi wordt er weer gespeeld in het Russische Jekaterinenburg. De eerste cyclus vond plaats van 17 maart tot en met 25 maart 2020 en werd precies halverwege onderbroken vanwege de uitbraak van de corona-pandemie. De spelers en andere organisatoren raakten een beetje in paniek toen de Russische regering aankondigde dat het luchtruim binnen 24 uur gesloten zou worden. Iedereen die nog thuis wilde komen, moest zich snel uit de voeten maken. Jeroen van den Berg, toernooidirecteur van het Tata Steeltoernooi die daar ter plekke was, schreef hierover het volgende artikel “Avonturen in Jekaterinaburg”.

Nu iedereen weet hoe het ervoor staat met de coronacrisis en er inmiddels ook een aantal ‘over-the-board’-toernooien zijn gehouden, zeggen de organisatoren in staat te zijn om de tweede cyclus op een (medisch) verantwoorde wijze te kunnen organiseren. Dat brengt ons op het schaaktechnische vlak. Hoe staat het er ook al weer voor? Acht topgrootmeesters zijn in de hoofdstad van de Oeral neergestreken. Dat zijn:

  • De uitdager van de match om het wereldkampioenschap in 2018, Fabiano Caruana (VS)
  • De finalist van de World Cup, Ding Liren (China)
  • De winnaar van de “FIDE Grand Swiss Isle of Man”, Wang Hao (China)
  • De top twee van de vorige “FIDE Grand Prix 2019”, Alexander Grischuk en Ian Nepomniachtchi (beiden Rusland)
  • De beste speler qua gemiddelde Elo-rating, Anish Giri (Nederland) en Maxime Vachier-Lagrave (Frankrijk), die FIDE-wereldbekerwinnaar Teimour Radjabov verving
  • Een genomineerde uit het gastland, de bronzen medaillewinnaar van de “FIDE Grand Swiss Isle of Man”, Kirill Alekseenko (Rusland).

Anish Giri: kan hij een gooi doen om uitdager te worden van de wereldkampioen? (foto Lennart Ootes)

Lees meer >

Buiten schaken in Den Haag

Theo van de Pol 0

 

Lees meer >

De Polgar Challenge

6 april 2021 16:15 0

Het kan niet op tegenwoordig. De Play Magnus Group lanceert deze week een nieuwe online tour. Nou eens een keer niet de mondiale top die de dienst uitmaakt, maar dit keer zijn het jeugdige, opkomende talenten, die hun krachten gaan meten. Het gaat er niet alleen om deze spelers te ondersteunen, maar ook om de gelijkheid tussen de twee geslachten te bevorderen in de schaaksport. En wie anders dan Judit Polgar speelt daarin een voortrekkersrol. Zij formeert een team met coaches en neemt het vanaf komende donderdag op tegen een team van Vladimir Kramnik. Ook hij heeft drie coaches aan zijn zijde en een eigen team. Het eerste evenement, genaamd de Polgar Challenge, gaat van start op 8 april. De opstellingen van Team Polgar en Team Kramnik zijn bekendgemaakt.

 

De Polgar Challenge vormt één van de vier uitdagingen waarin elke speler het eenmaal tegen alle 19 andere spelers opneemt in snelschaak – 10 minuten per speler per partij, met een increment van 5 seconden na elke zet. De partijen beginnen steeds om 16.00 uur, met vijf ronden op de eerste drie dagen en vier op de laatste. Vladimir en Judit zullen live commentaar geven hier op Chess24.

Het prijzengeld is $15.000, met $3.000 voor de winnaar, die ook een plaats krijgt in het volgende Meltwater Champions Chess Tour-evenement, dat op 24 april begint. De beste acht spelers in de vier Challenges kwalificeren zich voor de knock-out finale van $40.000.

Maar dat is nog niet alles, want de spelers worden ook in twee teams verdeeld, Team Polgar en Team Kramnik, en hun punten worden ook geteld voor hun teams. Het winnende team mag aan het eind van de tournee naar Dubai, waar Magnus Carlsen in november zijn vijfde wereldkampioenschapsmatch zal spelen. Hieronder de samenstelling van de teams:

Lees meer >

De wil om te winnen

1 april 2021 9:07 Peter Gelpke 0

Op YouTube is een schat aan schaak-amusement te vinden. Beelden voegen zeker wat toe aan de zetten en een verhaal. Een tijdje geleden zag ik een filmpje van Ivantsjoek die tegen Jobava checkers speelt (dammen op een 8×8 bord, in de marge van een schaaktoernooi). Eenvoudig te vinden als je “Ivanchuk Jobava checkers” in YouTube opvraagt. Kostelijk materiaal. (www.youtube.com/watch?v=qexW6W0e2Sc)

Van de week stuitte ik op een filmpje dat opvraagbaar is via: “Korchnoi Barsov blitz”, uit een toernooi in Quebec 2004. (www.youtube.com/watch?v=1g5IaYYb28g)

Lees meer >

Podcast Eric van Reem: in gesprek met Lennart Ootes

31 maart 2021 12:35 0

Nederlander Eric van Reem heeft al een tijdlang een eigen project, de podcast “Let’s talk about chess”. Hij praat sinds september van het vorig jaar met grootheden uit de schaakwereld, voornamelijk over schaken, maar ook over muziek en andere dingen.

Deze week heeft hij een aflevering opgenomen met Lennart Ootes. Eric: “We hebben vooral over het komende Kandidatentoernooi in het Russische Jekaterinaburg gesproken, waar Lennart vorig jaar aanwezig was geweest en ook binnenkort weer bij zal zijn in verband met de techniek. Daar zitten wel wat hilarische verhalen bij, vooral over de abrupte terugreis naar Nederland, een jaar geleden.

Hier is de link naar zijn host:  lets-talk-about-chess.letscast.fm/episode/26-lennart-ootes.

Lees meer >

Hé kijk, schakers op de Grote Markt

30 maart 2021 10:39 Theo van de Pol 1

(Onze bezoeker Theo van de Pol maakt ons attent op onderstaand bericht)

De Netflixserie ‘The Queen’s Gambit’ gezien? Gaaf he, en als je het niet gezien hebt, zet maar op je lijstje 😉 Mede door deze populaire serie is schaken ineens hip. “Wij waren altijd al hip. Het spelletje is niet veranderd, maar de ogen van de mensen zijn nu wel geopend”, aldus Mike van Schaakhuis En Passant in Den Haag. 

Lees meer >

Anish Giri verslaat ‘Nepo’ in de tiebreak van de finale!

21 maart 2021 22:29 18

Onze landgenoot Anish Giri heeft op fantastische wijze het vierde toernooi gewonnen dat deel uitmaakt van een cyclus in de online Grand Tour, de Carlsen Invitational. Het was het tweede major event dat gezien de bezetting er zeker mocht wezen. In de voorronden gaf Giri al zijn visitekaartje af door als enige van Magnus Carlsen te winnen en – ondanks een mindere derde speeldag – als tweede te eindigen achter Carlsen, die verder de rest van het veld kansloos liet. In de knock-outfase liet hij eerst de Fransman Vachier Lagrave kansloos en daarna rekende hij met schijnbaar groot gemak ook de Amerikaan Wesley So af. Daarmee verzekerde hij zich van de finaleplek waarin hij het tot enige verbazing mocht opnemen tegen Ian Nepomniachtchi die in de halve finale in de tiebreak Magnus Carlsen had weten te verslaan. Carlsen zelf zette zijn teleurstelling om door de strijd om de derde en vierde plaats overtuigend te winnen van Wesley So, een speler waar de wereldkampioen het vaak lastig tegen heeft.

Een opgeluchte Giri wordt geïnterviewd, net nadat hij de tiebreak heeft gewonnen.

Nu was de Rus de enige speler tegen wie Giri in de voorronden in het zand had moeten bijten, dus hij zal ongetwijfeld gebrand zijn geweest op een revanche. Wat op de achtergrond ook meespeelt, is dat binnenkort het Kandidatentoernooi weer hervat wordt en daarin is Nepomniachtchi, samen met Vachier Lagrave een belangrijke kanshebber om de uitdager van de wereldkampioen te worden.

Lees meer >