Wereldtop aanwezig op een klein eiland

De FIDE Chess.com Grand Swiss vindt plaats op het eiland Isle of Man en wordt van 10 tot 21 oktober gespeeld. Niemand minder dan wereldkampioen Carlsen en zijn laatste uitdager, de nummer twee van de wereld Caruana hebben zich in dit strijdgewoel gewaagd. En zij niet alleen ook andere wereldtoppers geven acte de préséance, waaronder So, Anand, Yu, Karjakin, Grischuk, Aronian, Harikrishna, Wojtaszek, Artemiev, Nakamura, Vitiugov, Svidler , Wang, Bu, Vidit, Matlakov, Le, Xiong, Shankland enzovoort. Het was vroeger ondenkbaar dat wereldtoppers zich in een Open toernooi zouden laten inschrijven. Wat misschien meespeelt is dat er een laatste plek is gereserveerd voor het Kandidatentoernooi, alleen voor de hoogst geplaatste speler uit de cyclus die zich nog moet kwalificeren. Anish Giri blijft wijselijk thuis, want hij wil zijn hoge rating niet op het spel zetten en hoopt zo als hoge ratinghouder ook een plaats in dit Kandidatentoernooi te verwerven. Dat had vooral te maken met het feit dat de Chinees Liren Ding, de nummer drie van de wereld, in de laatste World Cup de finale haalde waardoor Giri nu automatisch de volgende op de wereldranglijst is.

Van dit toernooi, dat gesponsord wordt door Chess.com en door de Fide kent een enorme prijzenpot:

Twee Nederlandse grootmeesters proberen hun geluk te beproeven in dit ongelooflijk sterke toernooi. Jorden van Foreest en Erwin l’Ami zijn afgereisd en staan na drie ronden rond de middenmoot.
Erwin begon uitstekend door niemand minder dan de Amerikaanse kampioen van vorig jaar, Sam Shankland in een eindspel uit te tellen. Hij stond een tijdlang ietsje minder maar na een lelijke fout, won Erwin een pion en tikte het eindspel heel bekwaam uit. Voor clubschakers een zeer instructief voorbeeld hoe je een paardeindspel met een pion meer in winst moet omzetten.

Erwin l’Ami in de eerste ronde tegen Shankland. Links zit Jorden van Foreest.

Radjabov wint World Cup!

Als we spreken over een wonderkind uit Bakoe denken we in eerste instantie aan Garry Kasparov. Maar er is nog een tweede wonderkind: Teimour Radjabov! Op zijn zestiende won hij in Linares al in een gewone partij van zijn illustere voorganger en er werd hem een gouden toekomst voorspeld. Toch kwam dat niet helemaal uit. Hij bereikte niet wat hij misschien had verwacht en op een of andere manier raakte hij gedemotiveerd. Maar vandaag, op dierendag, heeft Radjabov het grootste succes in zijn loopbaan weten te behalen. In de tiebreak met de doorgaans onverstoorbare Liren Ding, sloeg hij in de laatste twee vluggertjes genadeloos toe. De eerste vier rapidpartijen waren allemaal in remise geëindigd hoewel er voor beide spelers soms wat meer te halen viel.
Maar in partij negen van deze tweekamp, ging de Chinees met weinig tijd op de klok in het verre eindspel lelijk de fout in. Een eindspel van loper tegen paard met een paar pionnen aan weerskansen, verprutste hij terwijl hij op verschillende manieren remise kon forceren. Radjabov liet niet meer los en tikte het resterende eindspel met een zwart paard tegen een machteloze witte loper kundig uit. Dat betekende dat Ding nu met zwart zou moeten winnen om nog gelijk te maken. Minutenlang zat hij in de kleine pauze die de spelers altijd krijgen, al aan het bord voor zich uit te staren om te bedenken hoe hij zich uit deze netelige situatie zou kunnen redden.

Radjabov schuift Ding weg in het eindspel

In de finale van World Cup tussen de Chinees Liren Ding en Teimour Radjabov heeft de man uit Azerbeidzjan op knappe wijze de stand gelijkgetrokken. Het was één van de zeldzame nederlagen van de nummer drie van de wereld. De vierde partij eindigde na enige strijd in een bloedeloze remise waardoor beide heren op 2-2 staan en ze morgen aan de tiebreak gaan beginnen. Dat geldt overigens ook voor Vachier Lagrave en Yu Yangyi om de derde en vierde plaats.

Foto Fide

In de derde partij liet Radjabov zich opnieuw in op het Marshallgambiet van het Spaans. Het gambiet staat bekend als zo goed dat sommige spelers zelfs de openingszet 1.e4 verlaten om met een andere beginzet de strijd aan te gaan. Het bracht Kasparov indertijd ook al zoveel hoofdbrekens dat hij in het Spaans andere wegen insloeg die evenwel ook niet zoveel voordeel beloofden. De laatste twintig jaar zien we ook dat veel grootmeesters zich niet meer op het Spaans inlaten maar in plaats daarvan voor het Italiaans kiezen. Het is daarom aardig om te zien dat een moderne topspeler als Radjabov wel de discussie wil aanzwengelen of dat Marshallgambiet echt niet te kraken valt. Met moderne technologie, zware computers waar zelfs kunstmatige intelligentie op gebruikt kan worden, kunnen ellenlange varianten tot in den treure uitgezocht worden. Met 22.Pe4 hadden we dan eindelijk een nieuwtje te pakken en inderdaad, onze huis-tuin-en-keuken-engines beginnen ook vrolijke scores aan te geven. Mijn Stockfish 10 geeft tussen een klein plusje en een wat grotere plus in. Het resulteerde in een onaangenaam eindspel voor zwart waarin Ding op een gegeven moment toch zomaar een pion inleverde. Volgens analyses die later gemaakt werden, had de Chinees naar een toreneindspel moeten vluchten, maar toen hij de lopers die nog op het bord stonden niet ruilde, trok de Azeri de partij definitief naar zich toe. Hij activeerde zijn koning, plaatste een uitgekiende doorbraak en toen was er geen redden meer aan. Op zet 46 legde Ding zijn koning om.

Ding verslaat Radjabov in aanvalspartij

De finale van World Cup tussen de Chinees Liren Ding en Teimour Radjabov is twee partijen onderweg en er is in de tweede ronde al een beslissing gevallen. Ding overklaste zijn tegenstander in mooie stijl.

De eerste partij tussen de beide finalisten liet zien dat Ding zeer goed geprepareerd aan het toernooi is begonnen. Hij haalde het beroemde Marshallgambiet van het Spaans van stal om wits 1.e2-e4 op die manier te neutraliseren. Zwart offert een pion in ruil voor activiteit. In de loop van de jaren is gebleken dat zwart voldoende spel heeft om het pionoffer te rechtvaardigen. Er hebben massieve analyses plaatsgevonden, maar niemand heeft op dit moment een adequaat antwoord voor wit weten te vinden. Radjabov had een grappig zetje in petto, maar Ding beantwoordde dat met een even komische tegenzet waarna alle belangrijke stukken van het bord ging en er een remise toreneindspel overbleef.

Giri ten onder in tiebreak tegen Xiong

Anish Giri moest in de World Cup te Khanty-Mansiysk weer op herhaling. Het lukte hem niet om de jonge Amerikaan met Chinese roots, Jefferey Xiong, in de reguliere partijen op de knieën te krijgen. Beide partijen ging redelijk gelijk op, hoewel we mogen zeggen dat Giri wel aan het roer stond.

In de eerste partij, waarin onze landgenoot wit had, kwam er al snel na de opening een eindspel op het bord. Daarin gaf wit het loperpaar op in ruil voor een dubbelpion bij de tegenstander. Het leverde hem een klein maar duurzaam voordeeltje op. Zeker toen de zwartveldige lopers werden geruild en Giri een paard tegen een loper overhield, zag het er even naar uit dat hij hier wel zaken mee kon doen. Maar Xiong bleek uit het goede hout gesneden, hij verdedigde zeer taai en ondanks verwoede pogingen kon wit geen enkele progressie boeken. Toen Giri eindelijk een pluspion had, kwam hij in een eeuwige penning terecht en kon daarom zijn winstaspiraties meteen in de ijskast zetten. Remise bleek onoverkomelijk.
Ook in de tweede partij – na de Berlijnse muur – vrij snel een eindspel waarin Giri de betere loper had met ieder een paard. Desondanks zat er niet meer in dan een paardeindspel waarin zwart een pionnetje voorkwam. Maar de Amerikaan had goed ingeschat dat hij snel een vrije g-pion kon creëren die zo lastig bleek te zijn dat zwart daar zijn paard voor moest offeren. Omdat even daarna vrijwel alles van het bord ging, was ook hier de remise onvermijdelijk.