Hoogspanning in Hoogkerk bij de Nederlandse Jeugdkampioenschappen A, B en C

Het Nederlands Jeugdkampioenschap 2024 werd dit jaar voor de eerste keer gespeeld in het sympathieke dorpje Hoogkerk, onder de rook van Groningen.
Het is duidelijk dat de mensen betrokken bij deze organisatie natuurlijk ook hun kunsten hebben kunnen laten zien bij het Schaakfestival in Groningen dat altijd eind december wordt gehouden. Uiteraard blijven vrijwilligers onmisbaar, zeker als er tijdens het toernooi een paar vaste krachten wegvallen, staat de opvolging al klaar!

Ook het wedstrijdleidersechtpaar (mooi woord voor scrabble!) André en Angelique van der Graaf kan zich niet alleen met alle wedstrijdperikelen bemoeien. Er worden ook hand- en spandiensten op andere terreinen verleend en ik denk dat de schaakwereld in Nederland gezegend is met zoveel enthousiaste vrijwilligers! Wat ook weer niet vergeten mag worden is dat er een stille kracht achter de schermen ervoor zorgde dat alle (!) partijen online gevolgd konden worden. De onvermoeibare Fons van Hamond wist deze klus weer tot een goed einde te brengen. Een bepaald niet stille kracht was IM Nick Maatman die vrijwel alle ronden – meestal in samenspraak met gasten – van schaaktechnisch commentaar voorzag. Ook dat werd door de achterban en andere volgers erg op prijs gesteld gezien de grote hoeveelheid chatberichten die Nick tijdens zijn sessie ook nog uitstekend bekeek!

Dit gezegd hebbende, werd er natuurlijk ook geschaakt en misschien met uitzondering van twee groepen was het zelfs op de slotdag ongemeen spannend. Meerdere spelers konden nog voor de titel gaan in een paar groepen waarbij het vooral bij de A-jeugd en de C-jeugd nog alle kanten op kon. Ik geef per groep in het kort een schets van het toernooiverloop waarin de hoofdrolspelers besproken worden. Van elke kampioen(e) en zijn/haar concurrenten zijn zoveel mogelijk partijfragmenten opgenomen.

Overzicht van de speelzaal in Hoogkerk (foto toernooiorganisatie)

A-JEUGD
In deze groep zou je op voorhand verwachten dat de sterkste speler op rating (de enige boven 2300), FM Leandro Slagboom (2326) dit varkentje wel even zou gaan wassen. Dat bleek in de praktijk een heel ander verhaal te worden. Bij het ingaan van de laatste ronde stond hij gelijk bovenaan met 4½ uit 6, samen met Alan Bakija (2101) en de verrassende Jelle Smid (1917). Daarvan kreeg de laatste de op papier sterkste tegenstander in de zevende ronde, te weten, Sofiia Moskalets (2050) die met een half puntje minder ook nog voor een hoge klassering (of zelfs de titel) kon gaan. Ze won inderdaad en verpestte daarmee Jelle’s goed gespeelde toernooi.
Slagboom mocht met wit tegen Guido van Hesselingen (2016) en Bakija mocht proberen te winnen van Rens Blom (1963). Eerstgenoemde was redelijk snel klaar en dat betekende dat laatstgenoemde moest winnen om er nog een tiebreak uit te slepen.
Die laatste partij werd een ware uitputtingsslag. Alan had de materiële voorsprong van een dame, een toren en drie pionnen tegen twee torens en een loper en twee pionnen maar allemaal op één vleugel. Dat zou volgens mij een vestiging moeten opleveren voor zwart, maar dan moet hij zijn stukkenopstelling op een ideale manier kunnen organiseren.

 

Bakija, Alan – Blom, Rens

Als zwart in deze stelling zijn loper bijvoorbeeld op g7 zou krijgen, dan valt niet te zien hoe wit deze “vesting” zou kunnen innemen. Het is voor zwart van belang dat hij een schema bedenkt waarin zijn opstelling niet te kraken is. De zwartspeler raakte echter ergens de draad kwijt waarna Bakija – zelfs soms met luttele seconden op de klok – nog net binnen de tijd een winstweg wist te vinden.
1-0

 

Het werd dus een tiebreak tussen Slagboom en Bakija. Daarbij kreeg de laatste nog een kwartiertje rust, terwijl de ander zich flink lang moest opzouten voordat de beslissingstweekamp kon beginnen. Dat gold overigens ook voor de jeugd in de C-groep die pas aan hun tiebreaks mochten beginnen als alle reguliere partijen waren beëindigd.
Maar Bakija vertoonde nog geen spoor van vermoeidheid in het eerste vluggertje (tempo 5+3). Sterker nog: hij toonde zich zeer slagvaardig en bezorgde Slagboom zijn eerste nul in het toernooi, ook al was dat in een vluggertje.

 

Bakija, Alan – Slagboom, Leandro (tiebreak 1)

Er is al het een en ander uit de hand gelopen voor zwart maar dat werd na
27. Pc5! Df5??
nog erger:
28. Ped3!
Een prachtige tussenzet: Niet alleen wordt f2 gedekt en tegelijkertijd Tb2 aangevallen, er dreigt ook nog e3-e4 met stukwinst. Een mooi voorbeeld van “jagen en richten” dat we uit de Stappenmethode kennen :).
28…Ta2 29. e4 Df3 30. exd5 Lxd4 31. Pe4 Tea8 32. Pg5
En wit had geen moeite het volle punt binnen te halen.
1-0

 

Dat betekende dat Leandro de tweede moest winnen. Dat werd een uiterst wisselvallige partij waarbij beide spelers kansen op de overwinning lieten liggen en een abrupt einde kende toen Alan door zijn vlag ging. Dus volgde nog een derde partij en die werd eigenlijk ook heel onverwacht beëindigd. In een ongeveer gelijke stelling greep de zwartspeler mis:

 

Slagboom, Leandro – Bakija, Alan (tiebreak3)

Na een zwaar strategisch gewicht is deze stelling ontstaan. Zwart heeft zojuist … Da3-c5 gespeeld en brengt daarmee o.a. …Pg4 in de stelling.
26. Te2 Ta8??
en daarop volgde
Als zwart nu 26…e5 had gespeeld was er niet veel aan de hand geweest voor zwart. Maar hij speelde het vreselijke
27. Pe7+
met onmiddellijke winst, waardoor Leandro de titel definitief greep.
27…Kh7 28. Dxc5 1-0

 

Van de kampioen beviel het volgende fragment, waarin hij een gelijkwaardig eindspel op originele wijze naar zijn hand wist te zetten, mij het meest.

 

Labruyere, Roger – Slagboom, Leandro

In deze stelling heeft wit het loperpaar maar zijn stukken coördineren niet zo goed.
22. Lb3?!
Dit is het begin van de ellende voor wit. Desondanks zou er weinig aan de hand zijn geweest na 22. Ld5 waarop zwart het best kan antwoorden met 22…Tb8 met gelijke kansen na 23. b4! axb4 24. cxb4 Lxb4 25. Txb7!? Txb7 26. Lxc6 Pc5 27. Lxc5 Tc7 28. Lxb4 Txc6 29. Ld2 en remise is de meest waarschijnlijke uitslag.
22…Pxb2 23. Lc1
Vermoedelijk heeft wit vertrouwd op deze voortzetting maar Leandro heeft een fraaie parade: 23. Txb7 Tb8 levert ook een uitstekend eindspel op voor zwart aangezien hij een zeer sterke vrije a-pion heeft.
23…a4! 24. La2 a3
Nou staat de vrijpion al op a3, ondersteund door de loper op f8.
25. Lxb2
Dit verergt de zaak nog meer waarna het definitief voorbij is voor wit.
25…axb2 26. Txb7
26…Pb4!
Een prachtig voorbeeld van “Uitschakelen verdediging: onderbreek” om maar weer eens één van de thema’s uit de Stappenmethode te benoemen. De zwarte toren dringt hierna via één van de open lijnen binnen.
27. Lb1 Tc8 28. Td7 Txc3 29. Td1 Tc1 30. Tf1
Het lijkt nog even alsof wit zich nog even kan verdedigen maar de volgende zet maakt duidelijk dat het een illusie is.
30…Pd5 31. Pf3 Pc3 32. Pd2
32…g6!
Met de dreiging …Lh6 valt zwart de belangrijkste verdediger van wit aan, waarna het bolwerk instort.
33. g4 Lh6 0-1

 

Van de andere co-winnaar vond ik ook een eindspel instructief:

 

Bakija, Alan – Van Hesselingen, Guido

Dit eindspelletje lijkt in remise te moeten eindigen (onder andere door de aanwezigheid van ongelijke lopers) maar wit staat toch een fractie beter. De loper op d5 domineert het zwarte paard en niet onbelangrijk: de witte koning komt snel op de damevleugel terwijl de zwarte koning meer moeite doen.
33. Kf1 Lc5?!
Niet zo handig. 33…Kg6 lijkt de aangewezen zet te zijn.
34. Ke2⩲ b6?!
De tweede onnauwkeurigheid. Het is niet handig om de pionnen op zwart te zetten, zoals we later gaan zien.
35. Kd3 Kg6 36. Kc3
Omdat nu b2-b4 dreigt, moet zwart opnieuw witte velden verzwakken. Een ander idee was 36. Ke4 Kg5 37. h3⩲
36…a5 37. Pa3 Pf7
De schade lijkt echter mee te vallen, aangezien hij nu het paard mag activeren. Het eindspel van paard tegen (slechte) loper is echter niet makkelijk hanteerbaar voor zwart.
38. Lxf7+ Kxf7 39. Kc4 Ke6 40. Kb5
40…Kd5?
Zwart verliest de voorzichtigheid uit het oog en komt te laat met het tegenspel.
Het was hoog tijd om tegenspel te creëren en dat kan alleen door de loper meer actie-radius te geven. De witte pionnenformatie op de koningsvleugel perkt zijn activiteit danig in maar met 40…f5! zou zwart iets terugdoen: 41. Pc4 f4!? 42. exf4 exf4 43. gxf4 Lxf2 44. Pxb6 Le3 45. Kxa5 Lxf4 46. h3 g5 (zie analysediagram)
en ondanks de sterke witte vrijpionnen, moet zwart het kunnen redden. De loper is in deze open stelling met pionnen op twee vleugels sterker dan het paard, dat de grootste moeite zal hebben om de aanstaande zwarte vrijpion tegen te houden. Ik geef een illustratieve variant: 47. Kb5 h5 48. a5 g4 49. hxg4 hxg4 50. a6 Lb8 51. Kc6 La7 [51…g3 52. Kb7?? (52. Pd5 Ke5 {52…g2 53. a7 Lxa7 54. Pf4+=} 53. Pe3 La7 54. Pg2 Ke4=) 52…g2 53. Kxb8 g1=D-+ En nu wint zwart zelfs!] 52. Pd5 [52. Pc4] 52…Ke5 53. Pc3 g3 54. Pe2 g2 55. Kb7 Lf2 56. a7 Lxa7 57. Kxa7 Ke4 58. b4 Ke3 59. Pg1 Kf2 60. Ph3+ Kg3 61. Pg1 Kf2 met remise.
41. Pc4 Ke4 42. Pxb6 Lb4 43. Pc4 Le1 44. Pxa5 Lxf2
45. Pc4!
Misschien heeft hij deze paardterugtocht gemist? De loper kan niet goed meer verdedigen op de damevleugel. Dat betekent dat de witte a-pion te hard naar voren gaat.
45…f5
Een mogelijke winstvariant is dan: 45…Lxe3 46. Pxe3 Kxe3 47. a5 e4 48. a6 Kf2 49. a7 e3 50. a8=D e2 51. Da7+ Kf1 52. De3 e1=D 53. Dxe1+ Kxe1 54. b4 f5 55. Kc4 g5 56. Kd3 en wit houdt de zwarte f-pion tegen waarna de b-pion beslist.
46. a5 f4 47. gxf4 exf4 48. a6 fxe3 49. a7 e2 50. a8=D+
Met schaak!
50…Kd4 51. Da7+ 1-0

 

Eindstand aan kop van de A-groep

Nr Naam Score M/V Rating TPR W-We WP SB 1 2 3 4 5 6 7
1 Bakija, Alan 5.5 M 2101 2320 +1.86 29.0 22.0 ½ 1 1 ½ ½ 1 1
2 FM Slagboom, Leandro 5.5 M 2326 2289 -0.17 29.0 21.5 1 ½ 1 ½ ½ 1 1
3 Moskalets, Sofiia 5.0 V 2050 2192 +1.30 27.0 17.25 1 ½ 0 ½ 1 1 1
4 Smid, Jelle 4.5 M 1917 2202 +2.51 29.5 17.0 ½ 1 ½ 1 ½ 1 0
5 Labruyere, Roger 4.0 M 2267 2063 -1.52 26.5 11.0 1 1 0 0 1 0 1
6 Snijders, Take 4.0 M 2090 2039 -0.40 24.5 11.5 ½ 1 ½ 1 ½ 0 ½

Prijswinnaars in de A-groep met de winnaar in het midden (foto toernooiorganisatie)

 

AB-MEISJES
In deze groep zijn er twee categorieën samengevoegd en dat geeft altijd een vertekend beeld in de stand van deze groepen. Na zes ronde was het een “B-meisje”, Fleur Westerhof (1916) dat brutaal alleen aan de leiding was gekomen met 5 uit 6. Zij had wel verloren van haar naaste concurrente, Dana Verheij (1923) die echter iets te veel remises had gespeeld en daarom met een half punt achterstand aan de laatste ronde was begonnen. De tweede achtervolger, Katja Tangarife Ramirez (1742), stond ook op die score 4½ en had dus ook nog kans op de titel. Fleur moest dus ook flink aan de bak, want zij speelde met wit tegen Katja, terwijl Dana met zwart tegen Elysia Feng (1862) – ook niet voor de poes – moest aantreden. Uiteindelijk eindigden de A- en de B-kampioenen ‘gezusterlijk’ bovenaan met 5,5 uit 7. Van beide winnaressen een leuk fragment.

 

Gergin, Isafara – Westerhof, Fleur

Na een heel lastig middenspel zijn de dames in een toreneindspel verzeild geraakt.
48…Td4
Zwart biedt een torenruil aan maar accepteert daarmee wel een dubbelpion. Dat wordt ook meteen wedloop in een pionneneindspel. Heeft Fleur alles gezien? Dat is dan heel knap, want inderdaad geraakt zij met een pion eerder de overkant dan de tegenstander.
49. Th2?
De hoofdvariant luidt: 49. Txd4 cxd4 50. Kf3 Kg8 51. Ke2 Kh7 52. Kd3 Kg6 53. Kxd4 Kxg5 54. Kxd5 Kxf6 55. Kc6 Ke5 56. b4 f5 57. b5 f4 58. Kxb6 f3 59. Kc7 f2 60. b6 f1=D 61. b7 Dc4+-+; Wit had echter 49. Te2! moeten spelen waarna de kansen in evenwicht lijken, ondanks de minuspion voor wit. De zwarte koning staat niet actief genoeg.
49…Kg8 50. Kf3 b5 51. Tc2 c4 52. Te2
Daar is het nu te laat voor, de zwarte koning gaat nu actief deelnemen aan het spel. Het is niettemin wits beste kans.
52…Kh7 53. Te7 Kg6 54. Tb7 b4 55. Txb4 Kxg5 56. Ke2
56. Tb6 Kf5!-+ wint ook voor zwart.
56…Kxf6 57. b3!?
Een slimme keuze, want hoewel zwart met twee pluspionnen tevoorschijn komt, worden het geen verbonden vrijpionnen.
57…Te4+ 58. Kd2?!
Eigenlijk een fout waardoor zwart mag afwikkelen naar een gewonnen pionneneindspel. Ook nu zou er dan scherp gerekend moeten worden. 58. Kf2 is een tikje beter hoewel ook verliezend.
58…cxb3
58…c3+! 59. Kxc3 Txb4 60. Kxb4 d4 61. Kc4 Dit moet, er is eenvoudigweg geen andere mogelijkheid. Maar nu staat de koning stat hier tactisch gezien verkeerd, zoals we straks zien in deze variant. 61…Ke5 62. b4 [62. Kd3 verliest na 62…f5 63. b4 f4 64. b5 f3 (zie analysediagram)
De zwarte pionnen zijn nu onkwetsbaar en dan wint zwart makkelijk. 65. b6 Kd6] 62…Ke4 63. b5 d3 64. Kc3 Ke3 65. b6 d2 66. b7 d1=D 67. b8=D Dc1+ 68. Kb4 Db1+ en het röntgenschaak wint de dame.
59. Txb3 Ke5
Twee ‘losse’ pionnen is altijd iets lastiger dan twee verbonden vrijpionnen.
60. Tb7 f5 61. Tf7 Tg4 62. Ke3 d4+ 63. Ke2 Tg3 64. Te7+ Kf4 65. Td7 Te3+ 66. Kf2 Ke4
Fleur behandelt dit eindspel erg sterk! De koning krijgt telkens een schuilplaats tegen de schaakjes en ondertussen raakt ze geen pion kwijt.
67. Tf7 f4 68. Tf8 d3 69. Te8+ Kd4 70. Td8+ Kc3 71. Tc8+ Kd2
Nu staat de koning weer heel goed voor zijn eigen d-pion.
72. Tf8 Te4 73. Td8 Tc4 74. Td7 Kc2 75. Ke1 f3 76. Td6 Tc3 77. Td5 Kc1 78. Td7
78…d2+!
Het laatste tactische grapje en daarmee verzilvert ze haar voordeel.
79. Txd2 Te3+ 0-1

 

Westerhof, Fleur – Verheij, Dana

19. Lh3?!
De loper kan dus beter achter de h-pion staan. In deze stelling lijkt 19. h4!? een goede manier om de stelling te behandelen voor wit. De kansen lijken mij in evenwicht.
19…a5 20. The1?!
Begrijpelijk dat ze e5 wil dekken om daarna met f4-f5 te komen. Maar het is beter om de toren op de f-lijn te zetten. 20. Thf1! had voor wit nog wel het nodige tegenspel op kunnen leveren.
20…a4
De zwarte actie verloopt veel sneller nu.
21. f5 b3!
Zwart kan al beginnen met het uitlokken van verzwakkingen.
22. fxe6?
Ik kan me voorstellen dat ze afzag van 22. cxb3 axb3 23. Pxb3 Da7 24. Pc1 vanwege 24…Lg5 25. Db4 (zie analysediagram)
Maar nu moet zwart kiezen voor 25…La4! [Niet het voor de hand liggende 25…Lxc1?! 26. f6! Dxa2+ 27. Kxc1 gxf6 28. exf6 Da1+ (Vooral niet 28…Tc8+?? 29. Kd2! en hier is het wit die wint!) 29. Kd2 Da5 30. Dxa5 Txa5 31. Ta1 en wit heeft niets te vrezen!] 26. Pb3 Tb8 27. Dd4 Dxd4 28. Pxd4 Lxd1 29. Txd1-+ en zwart staat op winst.
22…fxe6 23. Tf1 bxa2+
Zwart kon beter de andere pion slaan: 23…bxc2+! 24. Pxc2 a3 25. b3 Dxe5 en zwart wint.
24. Kxa2 a3
24…Dc4+ 25. Ka1 Lg5 26. De1 Tb8 maar hier moet nog gewerkt worden voor zwart om er doorheen te komen: 27. c3 a3?! 28. b3!∞
25. b3 Lc5
26. De2??
Dat is een lelijke onachtzaamheid die meteen afgestraft wordt door Dana. Hier kon 26. c3∞ nog taai weerstand bieden. Sterker nog: het is niet duidelijk of zwart echt beter meer staat!
26…Lxd4 27. Txd4 Dc3 0-1

 

Eindstand aan kop van de ranglijst:

Nr Naam Categorie Score M/V Rating TPR W-We WP SB 1 2 3 4 5 6 7
1 Verheij, Dana A 5.5 V 1923 2035 +0.92 30.0 23.0 1 1 ½ ½ 1 ½ 1
2 Westerhof, Fleur B 5.5 V 1916 2032 +0.95 28.0 20.0 1 1 1 1 0 1 ½
3 Tangarife Ramirez, Katja A 5.0 V 1742 1970 +2.16 27.5 18.0 1 1 ½ 0 1 1 ½
4 Gergin, Isafara B 4.5 V 1888 1925 +0.40 30.0 18.0 1 ½ 1 ½ 1 0 ½
5 Kulikova, Polina B 4.5 V 1690 1884 +1.83 25.5 15.0 0 1 1 1 ½ ½ ½
6 Feng, Elysia B 4.0 V 1862 1871 +0.14 31.5 16.0 1 0 1 1 0 1 0
7 Damen, Josephine B 4.0 V 1890 1823 -0.55 25.0 11.5 1 0 0 1 1 0 1
8 Basa, Manasvita A 4.0 V 1829 1802 -0.20 24.5 12.0 1 0 0 1 0 1 1

Prijswinnaars in de A-groep meisjes met de winnares links (foto toernooiorganisatie)

 

Prijswinnaars in de B-meisjes met de winnares in het midden (foto toernooiorganisatie)

 

B-JEUGD
Analoog aan de A-groep zou je op voorhand verwachten dat FM Kobe Smeets (2274) hier de lakens zou uitdelen. Dat was inderdaad meer het geval dan in de A-groep want na zes ronden stond Kobe met 5½ alleen aan kop. Maar zijn belangrijkste belager, Rhys Arnold (2185) was met een half puntje minder nog zeker niet uitgeschakeld. Kobe speelde in de laatste ronde met wit tegen zijn club- en vroegere trainingsgenoot, Polle van Arendonk (1914) die in dit soort kampioenschappen soms gevaarlijk uit de hoek kan komen. Rhys moest wit tegen David Madulera (2022), duidelijk ook een tegenstander waar je niet zomaar overheen walst. Ook hier spannende gevechten met de titel én WK of EK-uitzendingen op het spel! In de laatste ronde stelde Kobe orde op zaken door zijn Polle terug te wijzen in een strakke partij. Daarmee stelde hij de titel veilig en had hij uiteindelijk slechts één halfje hoeven af te geven. De vraag was nu hoe het met Rhys zou gaan. Die besloot niet op buigen of barsten te spelen en gaf al snel remise tegen David Madulara en stelde zo zijn EK-ticket veilig. Uiteindelijk werd hier Gachatur Kazarjan nog derde met zwart van Luka Wink te winnen.

 

Smeets, Kobe – Arnold, Rhys

In deze stelling heeft zwart met een …d6-d5 wit een pionnenmeerderheid op de koningsvleugel gegeven. Dat dit aanleiding geeft voor wit om op die vleugel een aanval te lanceren, komt niet geheel uit de lucht vallen.
24. Dd1
We kunnen het Smeets niet kwalijk nemen dat hij dit heeft opgemerkt. Maar dat wit met een dubbel pionoffer dat in deze stelling al voor elkaar zou kunnen krijgen, kan alleen maar door Stockfish gevonden worden. Het programma suggereert hier 24. g4!? Lxg4 25. e6!? Lxe6 om dan na 26. Pe5 Dd8 27. Lxh6!+- met een gevaarlijke aanval te beginnen…
24…Dd8?!
Hierna komt zwart alsnog in de problemen. SF16.1 stelt nu 24…c5!? voor met tegenspel.
25. Le3 Lh7
26. g4!
En nu mag wit alsnog zijn derde rij leegmaken voor een eventuele torenswitch!
26…c6 27. Dd2 Df8 28. Pe1 f5?
Een begrijpelijke zet, maar hij speelt wit wel in de kaart.
29. g5! hxg5 30. Lxg5
De ruil van de zwartveldige lopers is in wits voordeel. Omdat zwart vrij weinig verdedigers rondom zijn koning heeft en het nu openkomt lijkt zijn lot al bezegeld te zijn.
30…Dd8 31. Lxe7 Dxe7 32. Th3+-
De engine vindt dat wit nu al beslissend voordeel heeft.
32…Tab8 33. Pf3 f4 34. Dxf4 Tf8 35. Dg3 Lf5 36. Th5 bxa4 37. Lxa4
Enginevarianten geef ik hier even ter kennisgeving… 37. Dh2!? axb3 38. e6! Dxe6 39. Th8+ Kf7 40. Pg5+ Kg6 41. Txf8 Kxg5 42. Dxb8+-
37…g6
Nu maakt Kobe er korte metten mee!
38. Txf5! Txf5 39. Dxg6+ Dg7 40. Dxf5 Tf8 41. De6+ Kh8 42. Ta3
En hier hield zwart voor gezien.
1-0

 

Arnold, Rhys – Zhu, Chenwu

In deze stelling uit het Spaans is er voor beide spelers weinig aan de hand. Wit komt eindelijk met de lang verwachte opmars in het centrum.
23. d4 bxc3?
Gek genoeg is deze slagzet een lelijke fout.
24. dxe5!
Met deze tussenzet brengt wit zijn tegenstander al in grote problemen.
24…dxe5 25. bxc3 Pe6 26. g3
Uitstekend gespeeld van wit, …Pf4 moet worden verhinderd. De pionnenstructuur is enorm in het voordeel van wit. Hij beschikt namelijk over het mooie veld d5, terwijl zwart het corresponderende veld d4 niet kan bezetten. Normaliter moet zwart dan zijn heil zoeken in …c5-c4 gevolgd door …Pe6-c5-d3. Maar daar gaat het deze partij niet van komen.
26…Tfd8?
Eigenlijk al de beslissende fout. Zwart had zich tevreden moeten stellen met het zeer passieve 26…Pc7 waarna wit ook alle touwtjes in handen heeft.
27. Td5!
Waarschijnlijk heeft de zwartspeler deze sterke zet overzien.
27…h5 28. h4
Heel beheerst gespeeld. Want het slaan van pion e5 kan altijd nog en wit had er geen zin in om …h5-h4 toe te laten.
28…De7 29. Pxe5
De eerste pion is binnen, maar omdat het een belangrijke centrumpion is, lijkt de stelling meteen al hopeloos.
29…De8 30. Pc4 Tb8
30…Dxa4 faalt op 31. Pb6.
31. Ta1 Ta8 32. Df3 Ta7 33. e5
Rhys speelt het allemaal even sterk.
33…Dc6?
Dit kost een stuk waarna er geen redden meer aan is.
34. Df6+ Kh7 35. Txd8 Pxd8 36. Dxd8 Td7 37. Df6 De4 38. Pd6 1-0

 

Eindstand aan kop van de ranglijst:

Nr Naam Score M/V Rating TPR W-We WP SB 1 2 3 4 5 6 7
1 FM Smeets, Kobe 6.5 M 2274 2488 +1.22 29.5 27.25 1 ½ 1 1 1 1 1
2 Arnold, Rhys 5.5 M 2185 2304 +1.01 28.0 19.5 1 1 1 1 0 1 ½
3 Kazarjan, Gachatur 5.0 M 2203 2249 +0.48 30.0 18.0 1 1 0 0 1 1 1
4 Van Batenburg, Mees 4.5 M 2110 2168 +0.61 28.5 14.75 1 ½ 1 0 1 0 1
5 Madularea, David 4.0 M 2022 2126 +0.96 28.0 12.0 1 0 1 ½ 1 0 ½
6 Zhu, Chenwu 4.0 M 2020 2104 +0.76 25.0 10.75 ½ 1 0 ½ 1 0 1

Prijswinnaars in de B-groep met de winnaar in het midden (foto toernooiorganisatie)

 

C-JEUGD
De enige groep waar maar liefst negen ronden in zeven dagen worden afgewerkt. Dat betekent dus dat er op twee dagen een dubbele ronde plaatsvond. Op voorhand konden we zeggen dat veel spelers erg aan elkaar gewaagd waren. Noah Ritzerveld, twee jaar jonger dan de top van dit veld had zelfs de hoogste rating, maar veel verschil zat er niet in de top:

1 Ritzerveld, Noah (2103)
2 Kurt, Sascha (2096)
3 Aravindhan, Achyuth (2071)
4 Groenewoud, Joel (2030)
5 Grooten, Tommy (2018)
6 Chua, Ethan (2000)
7 Terlouw, Wouter (1961)

Daar waren zelfs nog resultaten uit diverse toernooien niet in verwerkt. Na vier ronden was het Joel Groenewoud die met 4 uit 4 alleen aan de leiding ging met in zijn kielzog, Ethan Chua, met een half puntje minder. Laatstgenoemde won de onderlinge partij, dus stond hij ineens alleen bovenaan. Maar diezelfde koploper, Chua, werd een ronde erop geklopt door Ritzerveld die nu samen met Groenwoud gedeeld bovenaan staan. De tweekopers speelden echter remise tegen elkaar waardoor nu Sascha Kurt en Ethan Chua ook langszij kwamen. Ondertussen was ook mijn zoon, Tommy Grooten, in de buurt van de kopgroep gekomen. Hij had in een vroeg stadium een ongelukkige dag met de eerste dubbele ronde waarin hij beide partij verloor. Daarin greep hij mis in een stelling die hij remise had kunnen houden, de ronde erna speelde hij (tegen de latere kampioen!) te hard op winst, waardoor hij ook die partij verloor. Maar door drie overwinningen op rij was hij bovengenoemde viertal tot op een half puntje genaderd. En daarna mocht hij in de voorlaatste ronde proberen om zijn schaakmaatje Noah Ritzerveld in de onderlinge confrontatie onderuit te halen. Hij kwam een heel eind, maar het lukte net niet om een vol punt te scoren (mede door de uitgekiende verdediging van zijn tegenstander):
In dezelfde ronde grepen Joel en Ethan hun kans om weer samen bovenaan te komen door respectievelijk Sascha en Cas Roorda (1828) terug te wijzen.
De partij tussen beide medekoplopers kende een indrukwekkend slot:

 

Kurt, Sascha – Groenewoud, Joel

De opening voor wit is bepaald niet voorspoedig verlopen. De hangende pionnen zijn grondig geblokkeerd, wit heeft een slechte loper, zijn stukken coördineren niet en de witte koningsvleugel is nogal wankel. Toch is het omzetten van een dergelijk voordeel bepaald niet makkelijk, zeker als dat tegen een zeer solide speler als Sascha Kurt is, die – ook tegen sterkere spelers – heeft bewezen dat hij heel taai kan verdedigen. De vraag is nu hoe zwart verder kan komen. Heeft u een idee?
38…h4!
Het is zijn bedoeling om de derde rij open te trekken en wat dat voor gevolgen heeft, zullen we weldra ontdekken.
39. g4
De engine vindt 39. gxh4 een tikje beter (hoewel dat natuurlijk ook niet redt) maar daar kijkt de menselijke schaker natuurlijk niet naar!
39…Txc3!!
Een briljant kwaliteitsoffer, want de gevolgen waren niet zo eenvoudig te berekenen.
40. Lxc3 Txc3 41. Kh2
De witte koning moet noodgedwongen in de diagonaal h2-b8 gaan staan waardoor zwarts loper in kracht toeneemt na de volgende zet:
41…g5
Uiteraard!
42. Tc1
Hij wil de binnengedrongen toren verdrijven maar dit laat een heel elegante mataanval toe.
42…Lxf4+
Ligt voor de hand.
43. Txf4 Da2+!
Maar deze niet! De dame neemt de tweede rij in beslag en opent daarmee de kopjacht op de witte koning. Ziehier waarom het inlassen van 38…h4 en 39.g4 zo sterk was!
44. Kg1 Tg3+
Het is geforceerd mat.
45. Kf1 Dg2+ 46. Ke1 Te3+ 47. De2
Sascha is zo sportief om de tegenstander de eer te gunnen en het mat toe te laten!
47…Dxe2# 0-1

 

Dit alles leverde een interessante laatste ronde op waarin achtervolgers mochten proberen om hun achterstand ongedaan te maken met de volgende confrontaties op het programma:

Tafel Wit Score Rating Zwart Score Rating Uitslag
1 Grooten, Tommy 5.5 2018 Groenewoud, Joel 6.5 2030 1-0
2 Terlouw, Wouter 5.0 1961 Chua, Ethan 6.5 2000 0-1
3 Kurt, Sascha 5.5 2096 Ritzerveld, Noah 6.0 2103 1-0

 

Als nou alle vier de witspelers zouden winnen, zou het hele veld in elkaar schuiven… Dat gebeurde bijna, maar niet helemaal. Wouter Terlouw had even een winnende positie vlak na de opening (de zwarte dame was in de problemen), maar slaagde er niet in om te vinden hoe hij dat moest doen. Daarna kwam hij in de problemen, hoewel de “evaluatie-balk” diverse keren op en neer ging. Uiteindelijk blunderde hij zelf een dame waarna Ethan geen problemen meer kende om dit voordeel in winst om te zetten en tot zijn eigen verbazing zijn eerste Nederlandse jeugdtitel én een WK-ticket binnen te slepen. Ik wil u deze krankzinnige partij niet onthouden maar omdat die zo moeilijk is, heb ik er maar geen commentaar bij gezet…

Terlouw, Wouter – Chua, Ethan
1. d4 Pf6 2. Lf4 c5 3. e3 Db6 4. Pa3 Dxb2 5. Pb5 Pd5 6. a3 Pa6 7. Tb1 Da2 8. Lg3 cxd4 9. exd4 d6 10. c4 Pdc7 11. Dc1 Pxb5 12. Ta1 Db3 13. cxb5 De6+ 14. Le2 Pb8 15. d5 Dd7 16. b6 a6 17. Dc3 Dd8 18. a4 Pd7 19. a5 Pf6 20. Dd2 g6 21. Tc1 Lg7 22. Pf3 O-O 23. O-O Pe4 24. De3 Pc5 25. Pd2 Lf5 26. Tc4 Tc8 27. Tfc1 Lb2 28. Te1 Dd7 29. h3 Pa4 30. Ld1 Pc3 31. Lf3 Pb5 32. Dxe7 Tce8 33. Lh4 f6 34. Tce4 Txe7 35. Txe7 Dc8 36. g4 Ld7 37. Pe4 Le5 38. g5 Pd4 39. Ld1 Pf5 40. f4 Pxe7 41. fxe5 Pf5 42. Pxf6+ Txf6 43. gxf6 Pxh4 44. e6 Dc3 45. Te2 Dg3+ 46. Kf1 Dxh3+ 47. Ke1 Dh1+ 48. Kf2 Df3+ 49. Kg1 Dg3+ 50. Kf1 Pf3 51. Tf2 Lb5+ 0-1

 

De andere twee witspelers kwam wel tot winst en sleepten er zo een barrage uit. Daarbij slaagde Tommy erin om een prachtig eindspel van twee paarden tegen een slechte loper en een slecht paard om te zetten in winst.

 

Grooten, Tommy – Groenewoud, Joel

We komen erin met een stelling die technisch al gewonnen is voor wit. Behalve dat hij een mooie pluspion heeft beheersen zijn paarden het strijdtoneel en zit zwart opgescheept met twee erg slechte stukken: de loper is een ramp maar het zwarte paard eveneens. Dat moet op a6 blijven omdat wit anders ooit met een Pc3-b5 op pion c7 af zou kunnen gaan.
35. Pf2 Le7
De meest hardnekkige verdediging waarna wit één van zijn paarden ging omspelen. Ik zat hier toevallig naar deze stelling te kijken en vroeg me af of wit zijn koning zou mogen verbeteren met 35…Kg5 36. Ke4 waarna je uiteraard kijkt of de zwarte koning ‘binnen’ dreigt te komen met 36…Kh4?? (zie analysediagram)

Dat is echter een afschuwelijke blunder die een fraai matbeeld oplevert. 37. Kf5! Le7 38. Kg6! en tegen het mat met twee paarden Pg3-f5# valt niets meer te doen.
36. Pd1 Kg5 37. Pc3 Ld8 38. Pb5
Het paard is op weg naar c6. Waarom gaan we dadelijk zien.
38…Kh4 39. Kg2
Natuurlijk is het niet nodig om …Kh3 toe te laten, hoewel dat ook de winst niet zou weggeven.
39…Kg4 40. Pa7 h4 41. h3+ Kg5 42. Pe4+ Kf5 43. Kf3
Wit heeft nog altijd volledige controle over de witte velden.
43…Le7 44. Pc6 Lf8
45. c5!?
Een tactische manier om vorderingen te boeken. Een andere manier om deze partij (geruisloos) te winnen is met 45. a4 Kg6 46. b5 Pc5 47. Pxc5 dxc5 [47…bxc5 48. a5 en de pion gaat naar dame.] 48. Kg4 Kf6 49. e4 Ld6 50. Kxh4 en met twee pionnen meer is het ook verder niet moeilijk meer.
45…dxc5
Zwart was eigenlijk in tempodwang. Na 45…Kg6 46. Kg4 Lh6 47. cxd6 cxd6 48. Pxd6 Lxe3 49. Pc4! Lf4 50. d6 loopt er een andere pion door: 50…Lg5 51. P4xe5+ Kf6 52. d7.
46. b5
Stukwinst.
46…Pb4 47. axb4 cxb4
48. d6!
Weer erg sterk afgewikkeld waarna zwart zich gewonnen gaf. Na 48. d6! cxd6 [48…Lxd6 49. Pxd6+ cxd6 50. e4+ Ke6 51. Pxb4 is natuurlijk ook volledig verloren voor zwart.] 49. Pxb4 Ke6 50. Pc3 houden de paarden nog altijd de controle over de witte velden in het centrum!
1-0

 

Omdat Sascha Kurt een uitstekende partij won van Noah Ritzerveld, kwam hij ook op de gedeeld tweede plaats terecht. Het werd dus een driekamp tussen Joel Groenewoud, Sascha Kurt en Tommy Grooten. Omdat de eerste twee in de eerste partij elkaar lootten en die gewonnen werd door Joel en de tweede partij tussen de clubgenoten (van de schaakvereniging WLC uit Eindhoven) na een spannende partij tot remise kwamen, wist Tommy dat hij met zwart moest winnen van Joel. Dat lukte aanvankelijk helemaal niet, want Joel had na een sterk gespeelde opening winnend voordeel. Toch lukte het hem niet de beslissende klap uit te delen waarna de zwartspeler counterend terug in de partij kwam. Een mislukte tussenzet van Joel deed hem toen de das om waarna zwart een eindspel met meer materiaal vlekkeloos uitschoof. Het is duidelijk dat zo’n driekamp een pure loterij is, want als je die opnieuw zou spelen, kon dat wel eens een heel andere uitslag opleveren.

 

Eindstand aan kop van de ranglijst:

Nr Naam Score M/V Rating TPR W-We WP SB 1 2 3 4 5 6 7 8 9
1 Chua, Ethan 7.5 M 2000 2227 +2.53 48.5 39.25 1 1 ½ 1 1 0 1 1 1
2 Groenewoud, Joel 6.5 M 2030 2100 +0.97 49.5 32.5 1 1 1 1 0 1 ½ 1 0
3 Kurt, Sascha 6.5 M 2096 2094 +0.20 48.0 32.5 1 1 ½ ½ ½ 1 1 0 1
4 Grooten, Tommy 6.5 M 2018 2092 +0.97 46.0 30.5 1 1 0 0 1 1 1 ½ 1
5 Ritzerveld, Noah 6.0 M 2103 2104 +0.06 50.5 32.5 1 0 1 1 1 1 ½ ½ 0
6 Aravindhan, Achyuth 5.5 M 2071 2012 -0.57 48.0 26.25 1 ½ 1 ½ 0 1 0 1 ½
7 Darie, Aden 5.5 M 1923 1947 +0.43 41.0 21.0 1 0 1 1 ½ 0 ½ 1 ½
8 Zecha, Oscar 5.5 M 1998 1929 -0.68 40.0 23.75 ½ 0 1 ½ 1 ½ 0 1 1
9 Guillaumond, Matthieu 5.5 M 1945 1862 -0.82 32.5 17.75 0 ½ 0 1 1 0 1 1 1

 

Prijswinnaars in de C-groep met de winnaar in het midden (foto toernooiorganisatie)

 

C-MEISJES
In dit toernooi bleek Bregje Roebers, het jongere zusje van toptalent Eline Roebers, een klasse apart. Pas in de zesde ronde gaf zij haar eerste halfje af (tegen Sara-Joy Koorevaar) en eindigde met 6½ uit 7 onbedreigd op de eerste plek. Het was uiteindelijk Eli Alia Jorritsma die de tweede plek voor zich wist op te eisen. Dat ondanks de nederlaag in de laatste ronde (tegen Frederieke Regterschot). Maar haar belangrijkste concurrent op dat moment, Thao Luong (die een punt achterstond bij het ingaan van de laatste ronde) ging zelf ten onder tegen clubgenote Anumitra ElangKumaran. Dus daarom kwam Eli Alia’s tweede plek niet meer in gevaar.

 

Jorritsma, Eli Alia – Roebers, Bregje

Na een intens middenspel kwam het volgende toreneindspel op het bord waarin zwart de kansen heeft. Maar wat de engine hier aangeeft, werd in de livestream niet opgemerkt.
30. Kf1?!
Een volstrekt logische zet in het eindspel. Wits beste zet is namelijk 30. f3! het zwarte pionnenduo moet gebroken worden of de zwarte pionnen kunnen niet meer naast elkaar komen te staan. 30…exf3[30…e3 31. Td4 gevolgd door Kf1-e2 levert wat problemen voor zwart op om haar voordeel vast te houden. Bijvoorbeeld: 31…Kf6 32. f4! Ke6 33. Kf1 Tc8 34. Ke2 Txc5 35. Kxe3 Tc2 36. Td2= en het staat weer gelijk!] 31. gxf3= is totaal gelijk.
30…Kf6 31. Ke2 Ke5

De zwarte koning staat nu wel heel dominant in het centrum en nu moet wit enorm gaan oppassen.
32. b4?!
32. Tc1 d4 33. c6! levert dan nog voldoende tegenspel op.
32…d4 33. g3?
En na deze wat nonchalante zet is het meteen uit. Zo snel kan het dus gaan!
33…Tf8!
De zwarte toren dringt nu binnen.
34. Tf1 Tf3 35. h3 Kd5
En ook de zwarte koning gaat zich nu met de strijd bemoeien.
36. Tb1 Tc3 37. Kd2 Ta3 38. Tb2 a6 39. Ke2 Kc4 40. Kd2 Tc3 41. h4 Ta3 42. Ke2 Kc3
Met de koning op c3 is het in nu echt afgelopen. Bregje wikkelt verder vlekkeloos af.
43. Td2 Ta4 44. Kd1 Txb4 45. Tc2+ Kd3 46. Td2+ Kc4 47. Tc2+ Kd5 48. Ke1 Tb5 49. Kd2 Txc5 50. Tb2 b5 51. a3 Tc3 52. Ta2 Kc4 53. a4 b4 54. Ta1 b3 55. Tb1 Tc2+ 56. Ke1 b2 0-1

 

Jorritsma, Eli Alia – Hardeman, Imara

We pakken de stelling waarin wit op een scherpe manier probeert een aanval te lanceren op de vijandelijke koning.
18. g4?!
Vermoedelijk zit dit in het karakter van de witspeelster die scherp op de aanval wil spelen. Ze dreigt inderdaad g4-g5 met onmiddellijke winst. Veiliger en sterk was 18. Te1 Tfe8 19. Lxe5 Lxe5 20. Txe5 waarna wit een gezonde pion heeft gewonnen.
18…g6
Gedwongen maar nu zijn de zwarte velden verzwakt en daar wil wit nu op spelen.
19. Dd2
Dit is een leerzaam moment. Want Dh6 is een forse dreiging, hoe moet zwart daarop anticiperen?
19…h5?!
Paniek in de tent… Met het elegante 19…Pe4! 20. Dh6 f6⩱ heeft de dame op e7 net op tijd h7 gedekt en is met de pionnen op f6 en e5 ook de loper op b2 ingeperkt in zijn activiteit. Zwart staat misschien zelfs een tikje beter hier, hoe raar is dat?
20. gxh5 Pxh5
21. Dh6
Wit had nu een gevaarlijk kwaliteitsoffer kunnen brengen. Na 21. Txh5 gxh5 22. Kh1 dreigt er van alles. Ook nu zou zwart met 22…f6 verder moeten gaan, maar nu is 23. Ph4! loeisterk! Wit heeft een gevaarlijk initiatief.
21…Df6?
Dit kost een stuk en de partij. Eli Alia heeft geen moeite om dit cadeautje uit te pakken. Wederom is 21…f6 de enige manier voor zwart om zich te verdedigen hoewel zich nu ook donkere wolken zouden samenpakken rondom de zwarte koning na 22. Kh1! gevolgd door een keer Tg1.
22. Txh5! Dg7 23. Dxg7+ Kxg7 24. Lxe5+ Lxe5 25. Txe5
Met een vol stuk meer, was het winnen van deze partij een koud kunstje.
25…Tcd8 26. Te7 Tb8 27. Td1 a6 28. Tdd7 b6 29. Pe5 1-0

 

Eindstand aan kop van de ranglijst:

Nr Naam Score M/V Rating TPR W-We WP SB 1 2 3 4 5 6 7
1 Roebers, Bregje 6.5 V 1829 2040 +1.21 26.5 24.25 1 1 1 1 1 ½ 1
2 Jorritsma, Eli Alia 5.0 V 1777 1750 -0.02 30.0 19.5 1 1 0 1 1 1 0
3 Elangkumaran, Anumitra 4.5 V 1605 1726 +1.23 30.5 17.5 1 0 1 0 ½ 1 1
4 Koorevaar, Sarah-Joy 4.5 V 1544 1580 +0.44 25.0 12.25 1 0 0 1 1 ½ 1
5 Luong, Thao 4.0 V 1687 1655 -0.18 28.5 12.5 1 1 1 0 0 1 0
6 Regterschot, Frederieke 4.0 V 1292 1527 +2.03 25.0 12.5 0 1 0 1 0 1 1

 

Prijswinnaars in de C-meisjes met de winnares in het midden (foto toernooiorganisatie)

Alle winnaars samen op de foto (foto organisatie)

 

 

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

7 Reacties

  1. Avatar
    Avdg 05 mei 2024

    Dank voor de lovende woorden voor de wedstrijdleiding en organisatie. Uiteraard zijn we daar erg blij mee.

    Het interview van jou (en Jan Roebers) als schaakouder(s) was mooi om te zien hoe je nu meeleeft en de toernooien nu vanaf de zijlijn meemaakt.

    Het toernooi was inderdaad heel spannend. Zeker bij de C jeugd was niet te voorspellen wie er ging winnen. We mogen blij zijn met zo’n grote groep talentvolle C jeugd die elkaar zeker blijven uitdagen om nog sterker te gaan schaken.

     

    Wel wil ik even corrigeren dat bij de C meisjes alleen Bregje zich geplaatst heeft voor het EK, er was maar 1 plek te vergeven bij de meisjescategorieen.

    Dana, Fleur en Bregje zullen we ook terugzien op het NK Vrouwen, laten we hopen dat ze mooie partijen kunnen spelen tegen de huidige damestop en dat het blijvers gaan worden op het gewone NK als ze geen jeugd meer zijn.

    • Avatar
      Bram Klapwijk 06 mei 2024

      In deze categorie, ook het 7e verslag Cm op de NJSK-website geeft weer dat er een WK en EK plek te vergeven waren.

      Verder erg bedankt voor alle verslagen op de website en daarnaast de hele organisatie uiteraard!

      En Herman, ook bedankt!

    • Avatar
      renzoverwer 09 mei 2024

      hi Avdg e.a. Waar is dat interview met schaakouders Herman en Jan te zien/lezen? Ik keek alles na – dacht ik- en zag het niet. Ben benieuwd. Is bijzonder. Dank!

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.