Noah Ritzerveld en Thao Luong zijn de nieuwe jeugdkampioenen t/m 12 jaar

In de afgelopen Hemelvaartperiode werden zoals gebruikelijk in Rijswijk de Nederlandse jeugdkampioenschappen t/m 12 jaar gehouden. Op de website bleek het een tijdje niet mogelijk om de partijen van dit jaar te downloaden, alleen de pgn uit 2019 kwam tevoorschijn, vandaar het verslag even op zich heeft laten wachten.

Ik ben inmiddels vergeten hoe lang het toernooi in Rijswijk wordt gehouden, maar feit is dat de organisatie er sinds jaar en dag in slaagt om dit mooie jeugdkampioenschap rond te krijgen. En dat zelfs zonder al te veel financiële middelen. In elk geval werden deze editie twee goede kampioenen gekroond: Noah Ritzerveld (bij de jeugd) en Thao Luong (bij de meisjes) zijn de nieuwe titelhouders! Dat het niet zonder slag of stoot tot stand kwam, leest u in dit verslag. Het was vooral bij de jeugd ongemeen spannend tot de laatste ronde toe.

 

Rijswijk is al decennia lang het toneel van deze kampioenschappen waaruit vele talenten hun later glorierijke carrière zijn begonnen. Staan er niet de illustere namen van bijvoorbeeld Jan Smeets, Daniël Stellwagen, Jan Werle, Robin Swinkels en Benjamin Bok (allemaal GM geworden en dan vergeet ik er vast nog een paar…) op de beker?

NK Jeugd

Bij de jeugd was Noah Ritzerveld uit Wassenaar (met een rating van maar liefst 2190) de grote favoriet. Zijn grootste concurrenten, Oscar Koppenes (2053), Hrdya Dinanath (1979), Sabin Teianu (1964), Akshai Katpatal (1941) en Boyd Leenen (1933) zouden naar verwachting op gepaste afstand de strijd achter de ratingfavoriet aangaan. Er kwam enige tekening in de strijd toen Oscar Koppenens (die onlangs in het rapidtoernooi in Wageningen niemand minder dan IM Hing Ting Lai wist te verschalken!) in de derde ronde ten onder ging tegen Freek Thijssen. Diezelfde Freek sloeg ook toe tegen Hrdya en omdat Noah niet verder kwam dan remise tegen Boyd, was het na vier ronden Thijssen die brutaal alleen aan de leiding ging.

Daarvoor was in de derde ronde nog één moment in de partij Bajnath – Leenen dat zo opvallend was dat het even genoemd mag worden. De partij leek af te stevenen op een remise toen wit de fout in ging. Zwart kon op diverse manieren winnen, maar vergaloppeerde zich op één moment. Gelukkig voor hem greep de tegenstander deze plotselinge kans niet om met een remise weg te komen.

 

Bajnath, Dhanesh – Leenen, Boyd
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. d4 exd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 Lb4 6. Pxc6 bxc6 7. Ld3 d5 8. exd5 cxd5 9. O-O O-O 10. a3 Lxc3 11. bxc3 h6 12. Te1 c6 13. Le3 Dd6 14. c4 Le6 15. h3 Tfd8 16. Ld4 Pd7 17. cxd5 cxd5 18. Te3 f6 19. Tg3 Pe5 20. Tb1 Kh8 21. Dh5 Td7 22. Lxe5 fxe5 23. Dg6 e4 24. Le2 Tf8 25. Lg4 Lxg4 26. Dxg4 Tc7 27. Td1 Dc5 28. Td2 Tff7 29. Dg6 Tce7 30. Tb3 Tf8 31. Tg3 Tf6 32. Dg4 d4 33. Te2 e3 34. fxe3 dxe3

In deze stelling vergreep wit zich aan de pion op e3.
35. Texe3??
Hierdoor geraakt hij in een “eeuwige penning” en staat zwart op winst. Daartoe is wel enige nauwkeurigheid nodig. Hij had 35. Db4 moeten spelen, waarna remise de meest waarschijnlijke uitslag zou zijn geweest.
35…Tfe6 36. Df4 Kh7!
Een knappe zet die de winst zou moeten garanderen. Meteen slaan op e3 levert geen winst op: 36…Txe3 37. Df8+ Kh7 38. Txg7+! Txg7 39. Dxc5 en het is eerder wit die de kansen heeft, hoewel ook hier remise voor de hand ligt.
37. Kf2
De koning staat hier natuurlijk vreselijk.
37…Dxc2+
Winnend maar hiermee maakt hij het zich onnodig moeilijk. Het is mij een raadsel waarom zwart niet simpel de witte dame verovert met 37…Tf6!-+
38. Ke1 Dc1+
Dan had hij nu wel 38…Tb7!-+ moeten vinden.
39. Ke2 Txe3+?
Hij heeft een leuke zet in petto, maar die klopt niet… Met 39…Dc2+ 40. Ke1 Tb7 kon hij zijn fout herstellen.
40. Txe3 Dxa3
41. Df5+
Een uitstekend tussenschaak, maar dan had hij wel de volgende zet ook nog moeten zien om de remise veilig te stellen. Zwart komt in een dameeindspel met een pluspion na 41. Txe7 Dxe7+ en als ik de engine mag geloven, zou hij dit kunnen winnen. Maar hier is alleen perfecte techniek nodig en in de praktijk blijkt het vreselijk lastig om dat aan te tonen. Want hoe ga je de a-pion verzilveren zonder achtervolgd te worden door talloze schaakjes?
41…g6
Zo heeft hij heeft hij het bedacht en ongetwijfeld gemeend dat hij nu kan afwikkelen naar een gewonnen pionneneindspel. Helaas heeft wit hier een miraculeuze ontsnapping voor handen.
42. Txe7+??
Een afschuwelijke blunder. Met 42. Df7+!! had wit de partij in een toreneindspel kunnen loodsen dat de zwartspeler geen reële winstkansen had opgeleverd. 42…Txf7 43. Txa3 En zwart kan niet verder komen.
42…Dxe7+ 0-1

 

Toen was het wachten of Thijssen zou standhouden tegen Ritzerveld. En er gebeurden vreemde dingen in deze partij…

Ritzerveld, Noah – Thijssen, Freek
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Lc5 4. c3 Pf6 5. d3 d6 6. O-O O-O 7. h3 h6 8. Te1 Te8 9. Pbd2 Lb6 10. Pf1 Ld7 11. a4 a6 12. Pg3 Le6 13. Lxe6 fxe6 14. d4 exd4 15. cxd4 d5 16. e5 Pd7 17. Le3 De7 18. Ph2 Pa5 19. Dg4 Kh8 20. Ph5 Tac8 21. Pf3 c5 22. Pf4 Df7 23. Pg6+ Kg8 24. dxc5 Lxc5 25. Lxc5 Txc5

We komen erin bij deze stelling die op dit moment nog in evenwicht is. Voor wit is het echter lastig om een vuist te maken op de koningsvleugel, terwijl zwart min of meer de vrije hand heeft aan de andere kant van het bord.
26. Dg3?!
Onnauwkeurig. 26. Tac1 Tec8 27. Txc5 Txc5 28. Pd4 zou na 28…Tc4 29. Dxe6! Txd4 [Zwart kan zelfs proberen op winst te spelen met 29…Dxe6 30. Pxe6 Pc6 31. f4 d4 32. Td1 Txa4 maar vermoedelijk loopt hij dan alleen maar gevaar.] 30. Pe7+ Kf8 31. Pg6+ leiden tot een zetherhaling (maar daar was wit niet naar op uit).
26…Tc2?!
Ook niet de allerbeste. 26…Tc4!∓ was beter geweest.
27. b4! Pc4 28. Pd4 Td2 29. Tad1 Txd1 30. Txd1 Kh7 31. Pf4 Pdxe5
Inmiddels is wit pion e5 kwijtgeraakt maar veel is er nog niet aan de hand.
32. Te1?!
32. a5.
32…Pc6?!
Nu ‘vervluchtigt’ zwarts voordeel weer. Met 32…g5! had zwart groot voordeel kunnen bereiken. Bijvoorbeeld: 33. Pd3 [33. Pfxe6 Txe6 34. Pxe6 Dxe6∓] 33…Pg6 gevolgd door …Pf4 en wit zou flink in de problemen zijn geweest.
33. Pdxe6 Pxb4 34. h4
34…Kg8?
Oei, zwart grijpt mis. De koning stond prima op h7.
35. Df3?!
De stelling is zo moeilijk dat beide spelers nu telkens de fout in gaan. Het advies is om ervoor te zorgen dat je geen stukken ongedekt laat staan, zoals na zwart volgende wat optimistische zet gebeurt. Met het onverwachte 35. Ph5!+- kon wit ineens de buit binnenhalen. Zei Steinitz niet ooit dat je meestal moest proberen het zwakste punt in de vijandelijke stelling te belagen? Maar de volgende varianten zijn typisch ‘enginewerk’ en we kunnen het de witspeler niet kwalijk nemen dat hij deze niet heeft gevonden. Maar hij kon hier de winst binnenhalen met deze fraaie paardzet waarna zwart het niet meer redt. Bijvoorbeeld: 35…g6 36. Phg7 Te7 37. h5 g5 38. Db8+ Kh7 (zie analysediagram)
39. Pf5!! Weer zo’n superfraaie wending! 39…Dxf5 40. Pf8+ Dxf8 [40…Kg7 41. Txe7++-] 41. Dxf8 Txe1+ 42. Kh2 Pc6 43. Df5+ Kh8 44. Df6+ Kg8 45. Dg6+ Kf8 46. Dxh6+ Ke8 47. Dxg5+- maar dit is natuurlijk allemaal computerwerk, voor de mens nauwelijks te berekenen, laat staan juist te beoordelen.
35…Df5?
36. Dd1?
Wit laat een kans liggen. Met 36. Dc3!+- kon wit een stuk winnen: een dubbele aanval dame (hout+veld) zoals we dat in de Stappenmethode leren :).
36…Pe5?!
Zwart speelt met vuur maar het kan net! Veiliger was 36…Te7=
37. Pc7 Td8
38. Pfe6?!∓
Maar nou is het wit die zijn paarden laat verdwalen. 38. Dd2=
38…Td6?
Dit laat g7 weer ongedekt en ’toevallig’ zit er een paardvork in de stelling. 38…Td7 kon ook waarna zwart alle kansen op de zege krijgt. Hier zou 38…Pbd3! erg sterk zijn geweest. Een aanval op zowel Te1 als f2. 39. Dc2!? en nu wel [39. Pxd8 Dxf2+ 40. Kh1 Pf4 loopt zelfs mat (of wit moet bakken met materiaal inleveren om dat te voorkomen).] 39…Td6!∓
39. De2?
Noah had kennelijk zijn dag niet. Met 39. Pxg7! Dg4 [39…Kxg7?? 40. Pe8+ Kf8 41. Pxd6 Df6 42. f4!+- zou wit op winst staan.] 40. Dxg4 Pxg4 41. Pf5 Tf6 42. Pe7+ Kf8 43. f3± zou wit een stelling bereiken waarin hij duidelijk beter staat .
39…Pbd3!
Freek profiteert nu wel! uitstekend gespeeld. Niet alleen dekt hij Pe5, maar tegelijkertijd valt hij Te1 aan en daarnaast hangen beide witte paarden ook nog in de lucht.
40. Td1
Ook 40. Tf1 had niet geholpen vanwege 40…De4! Die moet je dan wel vinden met zwart. Na [40…Txe6? levert niets op: 41. Pxe6 Dxe6 42. f4 hoewel zwart nu min of meer geforceerd remise kan afdwingen: 42…Db6+ 43. Kh1 Dd4 44. fxe5 Dxh4+ 45. Kg1 Dd4+ met herhaling van zetten.] 41. Dxe4 dxe4 gaat wit ten onder aan zijn “dekkende paarden” (zie verderop in dit verslag ook deze opmerking!).
40…Pf4??
Met de winst voor het grijpen, gaat de zwartspeler gruwelijk de fout in. Hij kon de volle buit binnenhalen met de niet zo eenvoudig te vinden voortzetting 40…Tb6!-+ De witte paarden doen (nauwelijks) meer mee in de verdediging, dus ligt het voor de hand om alle stukken van zwart te gebruiken voor een koningsaanval. De torenswitch naar b6 dreigt onmiddellijk …Tb2 en daartegen valt geen zinnige verdediging te bedenken. Bijvoorbeeld: 41. Pd4 Df7 42. Pce6 Tb2 43. De3 Pg4! 44. Dg3 Dxf2+ 45. Dxf2 Pgxf2 46. Ta1 Pg4 (zie analysediagram)
met de dreiging …Pe3. Zwart heeft inmiddels ook twee pionnen buitgemaakt dus de stelling is technisch gewonnen voor hem.
41. Pxf4 Dxf4 42. Pxd5!
Nu is Noah op zijn post! De samenhang tussen de zwarte stukken is verstoord geraakt en wit wint geforceerd materiaal.
42…Txd5
Het blijven dekken van het paard met 42…Df5 faalt op 43. Pe7+
43. Txd5+-
Wit staat op winst en gaf dat niet meer uit handen.
43…Dc1+ 44. Td1 Df4 45. Te1 Pg6 46. h5
Opgegeven. Misschien een beetje vroeg maar wit staat inderdaad op winst na 46. h5 Pf8 47. a5!+-
1-0

 

Omdat een ronde later Leenen niet kon winnen van Katpatal maar Ritzerveld die wel Dinanath in een mooie partij terugwees, stond de favoriet toch alleen aan kop met 5 ½ uit 6.
Toch kwam er voor hem nog zand in de wielen want Matthieu Guillaumond hield de lijstaanvoerder knap op remise waardoor Boyd met een overwinning op Chingthan Ngangbam langszij kwam. Guillaumond had de ronde ervoor Freek Thijssen verslagen die nu wat achterop was geraakt. Ronde 8 leverde een nieuwe verrassing op want Noah slaagde er niet in om het verzet van Katpatal te breken (waardoor het remise werd) terwijl Boyd Leenen zijn kandidatuur bepaalde door Matthieu met zwart te verslaan. De tussenstand aan kop aan het begin van de achtste ronde was dus verrassend:

Nr	Naam	Score	M/V	Rating	TPR	W-We	WP	SB	1	2	3	4	5	6	7	8
1	Leenen, Boyd	7.0	M	1933	2177	+2.07	38.5	32.25	1	1	1	½	1	½	1	1
2	Ritzerveld, Noah	6.5	M	2190	2134	-0.32	43.0	33.75	1	1	1	½	1	1	½	½
3	Katpatal, Akshaj	6.0	M	1941	1989	+0.56	41.0	29.0	1	½	1	½	1	½	1	½
4	Teianu, Sabin	6.0	M	1964	1886	-0.60	34.0	26.5	0	1	1	1	0	1	1	1
5	Guillaumond, Matthieu	5.5	M	1896	1939	+0.48	41.0	25.75	0	1	1	1	1	1	½	0
6	Dinanath, Hrdya	5.5	M	1979	1970	+0.07	40.0	25.75	1	1	1	0	1	0	½	1
7	Koppenens, Oscar	5.5	M	2053	1945	-0.89	38.5	25.25	1	1	0	1	0	1	½	1
8	Ngangbam, Chingthang	5.5	M	1875	1971	+1.00	38.5	22.75	1	1	0	1	1	½	0	1
9	Tetova, Amir	5.5	M	1720	1932	+2.25	37.5	23.0	1	½	1	0	1	1	0	1
10	Gupta, Akul	5.5	M	1824	1844	+0.22	34.5	22.0	1	½	1	0	1	0	1	1

Met op het programma de partijen:

Tafel	Wit	Score	Rating	Zwart	Score	Rating
1	Leenen, Boyd	7.0	1933	Teianu, Sabin	6.0	1964
2	Ritzerveld, Noah	6.5	2190	Gupta, Akul	5.5	1824
3	Koppenens, Oscar	5.5	2053	Katpatal, Akshaj	6.0	1941

Dat beloofde een uiterst spannende slotronde. Zou het Boyd lukken om de titel te grijpen? Zover kwam het uiteindelijk niet. Hij verloor van Sabin Teianu, terwijl Ritzerveld opgelucht adem kon halen met een overwinning op Akul Gupta.

De eindstand aan kop werd:

Nr	Naam	Score	M/V	Rating	TPR	W-We	WP	SB	1	2	3	4	5	6	7	8	9
1	Ritzerveld, Noah	7.5	M	2190	2150	-0.22	54.0	44.0	1	1	1	½	1	1	½	½	1
2	Leenen, Boyd	7.0	M	1933	2075	+1.61	50.5	36.5	1	1	1	½	1	½	1	1	0
3	Teianu, Sabin	7.0	M	1964	1940	-0.14	45.0	36.5	0	1	1	1	0	1	1	1	1
4	Guillaumond, Matthieu	6.5	M	1896	1972	+0.95	49.5	33.75	0	1	1	1	1	1	½	0	1
5	Katpatal, Akshaj	6.5	M	1941	1991	+0.71	49.0	33.5	1	½	1	½	1	½	1	½	½
6	Dinanath, Hrdya	6.5	M	1979	1983	+0.25	48.0	31.5	1	1	1	0	1	0	½	1	1
7	Koppenens, Oscar	6.0	M	2053	1944	-1.04	50.0	32.0	1	1	0	1	0	1	½	1	½
8	Thijssen, Freek	6.0	M	1862	1977	+1.33	48.0	28.75	1	1	1	1	0	0	½	½	1
9	Kumar, Dhruv	6.0	M	1696	1842	+1.65	40.5	23.5	0	1	0	0	1	1	1	1	1
10	Tetova, Amir	5.5	M	1720	1892	+2.07	49.0	25.75	1	½	1	0	1	1	0	1	0
11	Ngangbam, Chingthang	5.5	M	1875	1917	+0.53	48.5	25.25	1	1	0	1	1	½	0	1	0
12	Omnes, Tiago	5.5	M	1772	1833	+0.62	45.0	24.0	1	0	1	0	1	½	1	0	1
13	Gupta, Akul	5.5	M	1824	1837	+0.12	44.5	24.5	1	½	1	0	1	0	1	1	0
14	Lenting, Roan	5.5	M	1844	1783	-0.64	41.0	23.5	1	½	0	½	1	0	½	1	1
15	Mittal, Aashray	5.5	M	1753	1770	+0.23	39.0	21.5	0	1	1	1	0	½	0	1	1
16	Lalkota, Sai Pranav Tejas	5.5	M	1802	1763	-0.42	38.5	22.5	1	0	0	1	1	1	½	0	1

 

Omdat de tweede plek recht geeft op een uitzending naar het EK-jeugd in Praag later dit jaar, moest er nog een tiebreak aan te pas komen tussen Boyd Leenen en Sabin Teianu, de speler die hem in de laatste ronde van de titel had afgehouden. Het lukte Boyd om de eerste snelschaakpartij te winnen waardoor hij genoeg had een remise in het tweede potje. Dat lukte ook dus mag hij naar het EK!

Van de kampioen laat ik graag deze karakteristieke partij zien, waarin hij de kracht van het loperpaar in het eindspel weet aan te tonen:

 

Omnes, Tiago – Ritzerveld, Noah
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. d4 exd4 4. Lc4 Pf6 5. e5 d5 6. Lb5 Pd7 7. Lxc6
Wit geeft een loper voor een paard en we gaan straks zien wat dat voor consequenties heeft. 7. O-O
7…bxc6 8. Pxd4 Pxe5 9. De2
9. O-O verdient wederom de voorkeur.
9…De7
Het is in zwarts belang om een eindspel te bereiken. Daar helpt dameruil ook aan mee.
10. Lf4 Pg6 11. Dxe7+
11. Lxc7 Kd7 maakt niet veel verschil.
11…Lxe7 12. Lxc7

Zwart staat hier duidelijk beter (in enginetermen zelfs al gewonnen!) maar dat moet nog wel bewezen worden.
12…Lf6 13. c3 Kd7 14. Lg3 Te8+ 15. Kd1 c5 16. Pb3 Kc6 17. Pa3 Lf5 18. f3 Pe5 19. Lxe5
Daar gaat de volgende loper voor een paard.
19…Txe5 20. g4 Ld3 21. Kd2 La6
De zwarte lopers “snijden” door de witte stelling heen.
22. Tae1 Lg5+ 23. Kd1 Tae8 24. Txe5 Txe5 25. Te1 Txe1+ 26. Kxe1
Dit is eigenlijk het ideale type eindspel dat zwart graag heeft. De lopers zijn veel sterker dan de twee witte paarden – die hier overigens ook nauwelijks actief zijn (of kunnen worden).
26…Lf4! 27. h3 Lg3+
Heel juist gespeeld.
28. Kd1 Lf1
De eerste pion van wit gaat nu de doos in.
29. Pd2 Lxh3 30. Pc2
30…f5!
Weer de juiste strategie. Door gxf5 af te dwingen krijgt zwart een gevaarlijke h-pion die de strijd straks zal beslissen.
31. gxf5 Lxf5 32. Pe3 Le6
Er was ook niets mis met 32…Ld3
33. a3 h5 34. Ke2 h4 35. Kf1 Lf4 36. Kf2 h3 37. Pef1 h2 38. Kg2 Lh3+! 39. Kh1
Botwinnik zei het vroeger al: ’twee dekkende paarden zijn soms desastreus”.
39…Lxf1
Zwart kon deze ‘dwangstelling’ in tact houden door hier 39…d4 te spelen. Daarna kan hij proberen met de koning binnen te dringen op de damevleugel. Wit moet dat verhinderen met 40. c4 en dán is de afwikkeling uit de partij nog overtuigender: 40…Lxf1 41. Pxf1 Kd6 42. b3 [Elk pionneneindspel verliest natuurlijk: 42. Pxh2 Lxh2 43. Kxh2 d3 en de pion gaat naar dame.] 42…d3 43. b4 cxb4 44. axb4 d2 en wit moet het paard geven waarna de strijd gestreden is: 45. Pxd2 Lxd2 46. c5+ Kc6 47. Kxh2 Lxb4-+
40. Pxf1 d4
Dit komt op hetzelfde neer. De rest was het niet moeilijk meer.
41. cxd4 cxd4 42. b3 d3 43. Kg2 Kd5 44. a4 Kc5 45. Kh1 Kb4 46. a5 Kxb3 47. a6 Kc2 48. Kg2 Kd1 49. Kh1 Ke2 50. Kg2 Lc7 51. f4 h1=D+ 52. Kxh1 Kxf1 53. f5 d2 54. f6 d1=P 55. f7 Pf2# 0-1

 

Van de EK-ganger vond ik de volgende partij zijn meest overtuigende overwinning:

Uitermark, Imre – Leenen, Boyd
1. c4 Pf6 2. g3 c6 3. d4 d5 4. cxd5 cxd5 5. Lg2 Pc6 6. Pc3 e6 7. Pf3 Ld6 8. O-O O-O 9. Te1 Te8 10. e3 b6 11. a3 Lb7 12. Dc2 Tc8 13. Ld2 Dd7 14. Tac1 h6 15. Ted1 De7 16. Pe1

In deze wat ‘saaie’ stelling (met een symmetrische pionnenstructuur) gaat het er voornamelijk om wie de stukken beter neerzet en welke stukken er geruild moeten worden en welke niet.
16…Pa5! 17. Db1 Pb3 18. Tc2 La6
De zogenaamd ‘slechte loper’ gaat nu volop meedoen. Wit staat wat opgevouwen, zou je kunnen zeggen.
19. Lf1
Dat is nou precies wat zwart wil, maar wit heeft niet beter.
19…Lxf1 20. Kxf1 Dd7
Dus gaat de dame nu ook proberen gebruik te maken van de witte velden. 20…Db7 kon ook meteen.
21. Pf3 Pa5 22. Te1
Een ongelukkige zet die wit in grotere problemen brengt. 22. a4 Pc4 23. Kg2 had nog stand gehouden.
22…Pc4 23. Lc1 Db7 24. Kg2
Met de zwarte dame op b7, lijkt het vrijwillig positioneren van de koning op de lange diagonaal geen goed advies.
24…b5
25. b4?
Nog meer witte velden komen in handen van zwart. Het paard op c4 staat nu als een vorst.
25…a6 26. Kf1

26. Kg1 zou wat handiger zijn, maar zwart staat inmiddels al erg goed.
26…e5!
Een mooi moment om het centrum open te breken.
27. dxe5 Lxe5
De engine vindt 27…d4 zelfs nog sterker, maar waarom zou je zulke chaotische taferelen willen uithalen als je ook op een normale manier in het voordeel blijft.
28. Pe2

28…Dd7
Het is heel opmerkelijk, want wit lijkt veld d4 stevig onder controle te hebben, maar hier was 28…d4!! direct winnend. 29. Pexd4 Lxd4 30. Pxd4 Dh1+ 31. Ke2 Dxh2 en met zo’n onveilige koning op e2 is een koningsaanval onvermijdelijk.
29. Kg2 Df5 30. Ped4 De4 31. Kg1 g5
Zwart kon met 31…Lxd4! 32. Pxd4 Pe5 de winst direct binnenhalen. Er dreigt …Pf3+ en daar valt weinig tegen te doen.
32. Lb2 g4
33. Ph4?
Een fout in reeds bedenkelijke stelling. 33. Pxe5 was noodzakelijk.
33…Lxd4 34. Lxd4 Pxa3 35. Da2 Pxc2
Er is een volle toren verloren gegaan.
36. Dxa6 De6 0-1

 

NK Meisjes

In dit toernooi bleek er uiteindelijk ééntje oppermachtig te zijn: Thao Luong uit Eindhoven. Aanvankelijk leek Thaara Swaminathan nog minimaal gelijke tred te houden met haar. Zeker toen Thao in de vierde ronde in een vrijwel gewonnen stelling plotseling door de vlag te gaan in de onderlinge ontmoeting. Beide dames stonden op dat moment samen bovenaan met 3 uit 3.

 

Swaminathan, Thaara – Luong, Thao

We komen erin in deze spannende stelling. Beide speelsters proberen aanval te krijgen tegen de vijandelijke koning.
17…Dg5!
Ze maakt veld h4 vrij om met …h5-h4 te kunnen werken.
18. a5 b5!
Goed gezien! Zwart houdt de lijnen van wit dicht op de damevleugel.
19. Db3?
De enige kans was 19. a6!? b6 20. Ld5 Kb8 21. d4 hoewel zwart ook hier duidelijk beter had gestaan na bijvoorbeeld: 21…Pe7 22. Lb7 Pg6 23. dxe5 Dxe5 [Niet 23…dxe5?? wegens 24. Dd6#] 24. Dd2 Thf8 25. Tad1 Le6∓.
19…h4!?
Hier was 19…a6 veiliger.
20. c4??
Wit probeert wanhopig de zwarte koning op de tocht te zetten maar met deze zet geeft ze het cruciale veld d4 weg… 20. Le6 g3 21. Pg4 Dg6 22. Lxd7+ Txd7 23. Pe3 Tdh7 24. Dd1 Kb8 25. Dg4 Dh6
20…Pd4!-+
Zwart profiteert direct.
21. Dd1 Tdf8 22. Ld5
22…Pf3+!
Knap gevonden door Thao!
23. Kh1 Pxh2
De belangrijkste verdediger wordt opgeruimd
24. Kxh2 g3+ 25. Kg1
Zwart staat op winst en had hier nog zo’n 5 minuten op de klok. Waarschijnlijk in de veronderstelling dat ze nog een “zee van tijd” had, lette ze niet meer op en ging plotseling door de vlag. Het toont ook een beetje de ‘aard van het beestje’: Thao denkt graag lang na op de problemen van de stelling in zich op te nemen, maar verliest dan andere facetten van de schaaksport uit het oog…
Een mogelijk vervolg zou hier 25. Kg1 gxf2+ zijn geweest. Bijvoorbeeld: 26. Txf2 Txf2 27. Kxf2 h3! Alle lijnen moeten open bij de witte koning! 28. Df3 hxg2 29. Dxg2 Dd2+ 30. Kg1 De3+ 31. Df2 (zie analysediagram)
31…Th1+! en zwart wint de dame. Wel zuur om op deze manier te verliezen. Maar het bleek later haar enige nederlaag te zijn.
1-0

 

Thao herstelde zich knap door vanaf dat moment alle partijen te winnen en alleen bovenaan te eindigen met 8 uit 9. De belangrijkste concurrentie bleek te komen van haar clubgenote bij WLC (Woensel Lichttoren Combinatie) uit Eindhoven, Anumitra Elangkumaran. Laatstgenoemde had nog niet lang daarvoor (bij het NK-C in Hoogkerk) nog de onderlinge partij gewonnen, dus werd de nieuwe confrontatie in dit toernooi van groot belang. Anumitra had in de eerste ronde in Rijswijk verrassend verloren van Aliyah Malik, waardoor zij al averij had opgelopen. De vijfde ronde ging de nieuwe koploper onderuit tegen Mila de Koning die daarmee alleen aan de leiding kwam met 4½ uit 5. Het was Anumitra die haar terugriep door de zesde ronde haar slag te slaan. Daardoor was de tussenstand na 6 ronden als volgt:

Nr	Naam	Score	M/V	Rating	TPR	W-We	WP	SB	1	2	3	4	5	6
1	Luong, Thao	5.0	V	1569	1650	+0.55	23.5	18.5	1	1	1	0	1	1
2	Swaminathan, Thaara	5.0	V	1446	1667	+1.61	22.0	17.5	1	1	1	1	0	1
3	Elangkumaran, Anumitra	5.0	V	1554	1607	+0.42	17.5	14.5	0	1	1	1	1	1
4	Bakker, Hannah	4.5	V	1473	1592	+0.92	22.5	15.25	1	1	½	1	0	1
5	De Koning, Mila	4.5	V	1438	1592	+1.22	22.5	15.25	1	1	½	1	1	0
6	Esvelt, Klio	4.0	V	1391	1487	+0.80	22.5	12.5	1	1	0	1	1	0
7	Urban, Hannah	4.0	V	1270	1472	+1.55	19.5	11.0	0	1	0	1	1	1
8	Zhang, Melody	4.0	V	1370	1425	+0.50	18.0	8.5	1	0	1	1	0	1

 

En uiteraard stond nu de volgende ochtend het titanenduel op het programma tussen Thao en Anumitra. Dat verliep als volgt:

 

Luong, Thao – Elangkumaran, Anumitra
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lc4 Lc5 4. c3 Pf6 5. d3 d6 6. a4 a5 7. Pbd2 Le6 8. Lb3 Lxb3 9. Dxb3 Lb6 10. h3 Pe7 11. Pf1 h6 12. Pg3 Pg6 13. O-O O-O 14. Le3

14. Te1 en 14. d4 zijn alternatieven.
14…d5?
Dat is een niet zo’n goede zet omdat wit nu haar pionnenstructuur ernstig verminkt. De voorkeur heeft 14…Lxe3 15. fxe3 b6 hoewel wit na 16. Pf5 min of meer haar strategische doel (paard naar f5) voor elkaar heeft gekregen.
15. Lxb6! cxb6 16. Tfd1
Het is iets logischer om de a-toren te nemen, die andere kan naar e1. 16. Tad1
16…Dd6
17. Pf5?!
Omdat wit graag een paard op f5 wil hebben, wordt deze zet nu gespeeld. Die is bijna altijd heel goed voor wit, maar hier gek genoeg niet omdat in dit geval pion e4 (het steunpunt voor het paard) niet goed gedekt meer wordt. Er was echter een verborgen tactische truc die wit minimaal een pion had opgeleverd. Het moet komen van 17. exd5! sterk (normaal gesproken doe je dat liever niet). 17…Pxd5 18. d4! Omdat het paard op d5 in een penning komt. Bijvoorbeeld: 18…Tad8 [18…exd4 19. Txd4 Tad8 (19…Pge7 20. c4) 20. c4] 19. h4! Dreigt h4-h5 en pion e5 valt. 19…e4 is dan de enige zet om geen stuk te verliezen maar kost een mooie pion. [19…exd4 20. Txd4 Pge7 (Het probleem voor zwart is dat het een dubbele penning is! 20…Dc6 21. Tad1) 21. c4+-] 20. Pxe4⩲
17…De6 18. Pe3
Wit kon nog wel 18. Dc2 spelen omdat na 18…dxe4 19. dxe4 Pxe4?? niet gaat vanwege 20. Dxe4
18…dxe4 19. Dxe6 fxe6 20. dxe4 Pxe4
Zo is wit eigenlijk die mooie pion kwijt geraakt, maar de kansen blijven in evenwicht.
21. Pc4
21…Ta6?
Dit is typisch zo’n zet die een speler moet vermijden. De toren staat hier vreselijk passief. Zwart kon 21…Pxf2! proberen: 22. Kxf2 e4 23. Pxb6 Ta6 24. Pc4 exf3 25. gxf3=; Een grootmeester zou misschien 21…Tad8 spelen om actief te blijven. 22. Pxb6 Pc5∞.
22. Te1?!
Wit kon e5 pakken: 22. Pfxe5 Pxe5 23. Pxe5 omdat 23…Pxf2? niet mag vanwege 24. Td4! (zie analysediagram)
Het paard op f2 is ingesloten en gaat verloren! Weer een mooie truc!
22…Pg5?
Dit kost een belangrijke pion terwijl de zwarte stukken passief blijven. Zwart had beter 22…Tf4! kunnen spelen. 22…Pc5 is ook een slimmigheidje (er dreigt …Pxa4 gevolgd door …b6-b5). 23. Pcxe5 Pxe5 24. Txe5 Taa8 25. Pd4⩲ Wit blijft beter staan maar het is erg remise-achtig.
23. Pfxe5
23. Pxg5 hxg5 24. Pxe5 Pxe5 25. Txe5+- en wit heeft een zeer voordelig toreneindspel vanwege de vele zwakke zwarte pionnen en de eigen mooie pionnenstructuur.
23…Pxe5 24. Txe5 Tf4 25. b3 Tf5
26. Txf5?!
Wit moet nu kiezen tussen ruilen of laten ruilen. De enige Nederlandse wereldkampioen (Max Euwe in 1935!) zei ooit: “wil je zelf ruilen of wil je laten ruilen?” De vraag die je jezelf moet stellen is dus: “ga ik erop vooruit of de tegenstander?” Na 26. Tae1+- staat wit eigenlijk al op winst! Ook heel goed is 26. Td1 Txe5 27. Pxe5 en de toren dreigt binnen te dringen.
26…exf5 27. Td1
Ook een idee is 27. Pd6 Het paard valt zowel f5 als b7 aan.
27…Pe4
Zwart vecht terug! Het zwarte paard kan de zwakke pion b3 gaan aanvallen.
28. Td7!?
Mooi actief gespeeld! 28. Td8+ Kh7 29. Tb8 kon ook.
28…Pc5 29. Td5 Pe4?
Zwart mist een goede remisemogelijkheid. Na 29…Pxb3! 30. Txf5 Pc5 wordt het moeilijk om te winnen omdat wits pionnen op de damevleugel ook zwak zijn. 31. Pxb6! Pe4 [31…Txb6 32. Txc5 Tb1+ 33. Kh2 b6=] 32. Pd5 Ondanks de pluspion heeft zwart goede remisekansen na 32…Te6.
30. Txf5± Pxc3
Dit is de minst belangrijke pion van wit…
31. Kf1
Wit wilde …Pe2+ en …Pd4 verhinderen, maar de vraag is of er niets iets beters is. Met 31. Kh2 Pe2 32. Pd2 houdt wit haar voordeel vast na 32…Pd4 33. Td5 Pe6 34. Pe4 en kan gaan proberen om de pluspion tot gelding te brengen.
31…b5!=
Dat is goed gespeeld van Anumitra! Ze maakt eindelijk de toren actief.
32. axb5 Ta7?
Een toren is zo belangrijk in het eindspel dat zwart die bijna nooit mag gebruiken om een pionnetje te gaan dekken… Hier moet zwart natuurlijk wel naar a8 gaan… 32…Ta8!=
33. b6 Ta6
Weer dat afschuwelijke veld voor de toren. Maar in dit geval had 33…Ta8 ook niets meer uitgemaakt. Wit kan winnen na 34. Txa5.
34. Txa5 Txa5 35. Pxa5 Pd5 36. Pxb7 Pxb6
Het is een paardeindspel geworden met twee pluspionnen voor wit. Hoe moet je dat spelen, zodat de tegenstander geen tegenspel krijgt?
37. Ke2
Stap 1: koning naar het centrum!
37…Kf8 38. Kd3 Ke7 39. Kd4 Kd7 40. Ke5 Ke7 41. Pc5
Stap 2: het paard goed neerzetten.
41…g6 42. g4?!
Verpest niets, maar past niet helemaal in het systematische plan.
Stap 3 zou eigenlijk moeten zijn: de kandidaatvrijpion (de f-pion dus!) naar voren te spelen. 42. f4! (zie analysediagram)
42…h5 43. g4 hxg4 44. hxg4 en dan mag wit proberen beide pionnen naar voren te spelen. Stap 3 mag ook zijn: je vrijpion zo snel mogelijk naar voren spelen zodat die eerder bij de promotierij komt. 42. b4 Misschien was Thao ‘bang’ voor 42…Pc4+ 43. Kd5 Pa3 maar na [43…Pb6+ 44. Kc6 Pc4 45. b5] 44. Kc6! houd wit de vijandelijke koning af en ondersteun zij de eigen vrijpion. Zwart kan niet voorkomen dat wit nu gaat rennen met de b-pion.
42…g5 43. f3
43. Pe6 was sterk: 43…Pd7+ 44. Kf5 En wits koning kan ooit ook op de koningsvleugel binnendringen.
43…Pc8
44. Pe4!
Weer een goede zet: zij verhindert …Pd6 en nu zou zelfs Pe3-g3-f5 kunnen worden voorbereid.
44…Pb6 45. Pf6!?
Ik snap deze zet wel: wit wil een pionneneindspel afdwingen, maar zwart werkt natuurlijk niet mee! Bijvoorbeeld: 45. Pg3 Pd7+ 46. Kd5 Pf6+ 47. Kc6 Ke6 48. b4 Ke5 49. b5 Pd5 50. b6 Pxb6 51. Kxb6 Kf4 52. Pf5 Kxf3 53. Pxh6 Kg3 54. Kc5 Kxh3 55. Kd4 Kg3 56. Ke4 (zie analysediagram)
Deze slotstelling waarin wit met het paard g4 dekt, zonder dat het paard verdreven kan, is belangrijk om te onthouden! Dat is onderdeel van wat de “techniek van het eindspel” noemen.
45…Kf7 46. Kf5
Het lijkt mij nu iets logischer om het paard in het centrum te zetten en de b-pion te gaan ‘pushen’! 46. Pd5 Pd7+ 47. Kd6 Pf8 48. b4 Pe6 49. b5 Kijk hoe goed de witte koning hier staat! Hij houdt de zwarte af en ondertussen bereidt hij de opmars van de b-pion voor. 49…Pd8 50. b6 Pb7+ 51. Kc7 Pc5 52. Kc6 Pa6 53. b7 Kg6 54. Kd6 (zie analysediagram)
46…Pc8 47. Pd5 Pd6+ 48. Ke5 Pb7
49. b4!
Heel goed: pakt de belangrijkste veld van het ongelukkige zwarte paard af!
49…Pd8 50. b5
Dit was ook een mooi moment geweest om de koning beter neer te zetten! 50. Kd6 Ke8 51. b5 Pb7+ 52. Kc7 Pc5 53. b6 en de pion loopt door.
50…Pb7 51. f4!
Ook prima: de andere pluspion gebruiken!
51…gxf4 52. Pxf4 Pc5 53. Kd5 Pb7
Het verliest nu allemaal voor zwart. 53…Pa4
54. Kc6
Ook mogelijk is: 54. b6! “Push pawn!”
54…Pa5+ 55. Kd5
Vanaf dit moment gaat wit beginnen aan een op het eerste gezicht merkwaardige koningswandel. Maar dat blijkt een zegetocht te worden! Wit kon ook het zwarte paard gaan winnen met 55. Kc7 Kf6 56. b6 Kg5 57. Pd3 Kh4 (zie analysediagram)
Maar dan moet je natuurlijk niet alle pionnen op de koningsvleugel verliezen. Daartoe moet wit de techniek “het paard dekt de eigen pion van achteren”, kennen. Gaat zo: 58. Pf2 Kg3 59. b7 Pxb7 60. Kxb7 (zie analysediagram)
en zwart kan het paard niet nemen omdat het pionneneindspel wint: 60…Kxf2 [60…Kh4 61. Kc6 h5 62. gxh5 Kxh5 63. Kd5 Kh4 64. Ke5 Kg3 65. Kf5 Kxf2 66. h4] 61. h4.
55…Pb7 56. Ke5 Kg7 57. Ke6 Pa5 58. Ke7 Pb7 59. Pe6+ Kg6 60. Kf8
Hier was misschien 60. h4! handiger geweest, maar veel maakt het niet uit.
60…Pa5 61. Kg8 Pb7 62. Pf8+ Kg5
63. Kg7!
Het gaat allemaal precies!
63…Pa5 64. Pe6+ Kh4 65. Kxh6 Kxh3 66. g5
En nou beslist de g-pion. Zo kon het dus ook 😊.
66…Pb7 67. g6 Pd6 68. g7 Pf7+ 69. Kh7 Pd6 70. g8=D Pf5 71. Pf4+ Kh4 72. Pe2 Kh3 73. Pg1+ Kh4 74. Dg6 Pg3 75. Dh6+ Kg4 76. Dg6+ Kh4 77. b6 Ph5 78. Dxh5+ Kxh5 1-0

 

Omdat de andere gedeelde koploopster (Thaara Swaminathan) in het zand beet tegen Hannah Bakker stond Luong nu alleen bovenaan met een half puntje voorsprong op Hannah en Mila de Koning. Thao beslist in de voorlaatste ronde de onderlinge partij met Mila in haar voordeel waarna haar de titel eigenlijk niet meer kon ontgaan. Zij stond nu een vol punt voor op haar schaakvriendin Anumitra die op haar beurt Melody Zhang (ook al uit Eindhoven, lid van de ESV) naast zich moest dulden. Thao liet er geen twijfel over bestaan wie het meest recht had op de titel door Melody te verslaan en ook Anumitra gaf haar visitekaartje voor de toekomst af door Klio Esvelt te kloppen.

De eindstand aan kop werd:

Nr	Naam	Score	M/V	Rating	TPR	W-We	WP	SB	1	2	3	4	5	6	7	8	9
1	Luong, Thao	8.0	V	1569	1754	+1.59	50.0	44.0	1	1	1	0	1	1	1	1	1
2	Elangkumaran, Anumitra	7.0	V	1554	1602	+0.61	45.5	33.5	0	1	1	1	1	1	0	1	1
3	Zhang, Melody	6.0	V	1370	1468	+1.22	48.5	28.0	1	0	1	1	0	1	1	1	0
4	Urban, Hannah	6.0	V	1270	1501	+2.69	47.5	28.0	0	1	0	1	1	1	0	1	1
5	Swaminathan, Thaara	6.0	V	1446	1511	+0.81	47.0	30.0	1	1	1	1	0	1	0	0	1
6	Borovitsky, Sophie	6.0	V	1255	1523	+3.13	44.5	27.0	1	0	1	0	1	0	1	1	1
7	De Koning, Mila	5.5	V	1438	1482	+0.61	52.0	28.25	1	1	½	1	1	0	1	0	0
8	Bakker, Hannah	5.5	V	1473	1485	+0.21	50.5	26.75	1	1	½	1	0	1	1	0	0
9	Ganeshram, Niranjana	5.5	V	1492	1434	-0.50	45.5	24.5	1	½	0	1	1	0	1	0	1
10	Zhang, Jinchen	5.5	V	1484	1431	-0.42	42.5	24.0	1	0	1	0	1	½	0	1	1

De rol van toernooicoach werd dit jaar verzorgd door Rick Lahaye:

 

 

Alle verdere informatie treft u aan op de toernooiwebsite.