Zwartwinst bij correspondentieschaken
Voor de tweede keer in mijn correspondentieschaakloopbaan ben ik erin geslaagd een partij te winnen. Wederom lukte dit in een landenwedstrijd. Landenwedstrijden zijn vriendschappelijke interlands over vaak meer dan 40 borden waarin iedereen twee partijen tegen zijn tegenstander speelt. Momenteel doe ik mee tegen USA, AUS/NZ,Brazilië en Polen. De partijen zijn door iedereen te volgen. Eerder berichtte ik al hoe ik in de landenwedstrijd tegen AUS/NZ van Mark Noble had gewonnen.
NED-USA
Tegen de Amerikaan Thomas Biedermann ben ik er ook in geslaagd met 1,5-0,5 te winnen. Nadat ik met wit in de Marshall al vrij snel in remise moest berusten, besloot ik met zwart op winst te gaan spelen. Ik stond inmiddels al een tikje beter.
Op winst spelen met zwart
Is dat niet riskant, op winst spelen met zwart in correspondentieschaak(CC)? Inderdaad, als je vanaf de eerste zet al op winst speelt met zwart, gaat dat vaak niet zonder risico’s gepaard. In mijn CC-partijen probeer ik met zwart zo correct mogelijk te spelen, en berust eventueel in remise. Ik probeer er dan ook voor te zorgen dat ik sterke tegenstanders heb, waardoor een remise met zwart prima is.
Het centrum
Mijn tegenstander opende met 1.c4, het Engels. Daardoor heb ik meteen al de gelegenheid het centrum te grijpen met 1..e5! Natuurlijk heeft wit een tempo meer en kan hij deze gebruiken om een gunstige versie van het Siciliaans te krijgen, maar wanneer wit daar niet in slaagt behoudt zwart zijn superieure centrum.
De hoofdvariant
Een van de voordelen van CC vind ik dat je hoofdvarianten kunt spelen zonder ze echt te kennen. Tegenwoordig kun je namelijk eenvoudig opzoeken wat je in de opening moet spelen. Wekelijks download ik de TWIC’s en maandelijks de nieuwste correspondentieschaakpartijen. Ook heb ik veel geanalyseerde partijen met de Mega2013, Chessvibes Openings, Chessbase Magazines en Informators. Dus ik speelde de hoofdvariant met 3..d5, en bereikte snel gelijkspel.
De partij
Biedermann, T. (2428) – Burg, T.
1. c4 e5 2. g3 Na 2. Pc3 Pf6 3. Pf3 Pc6 4. e3 Is ..d5 niet zo aantrekkelijk, maar zwart heeft verschillende plannen. 4…Lb4 5. Dc2 Lxc3 6. Dxc3 De7 7. a3 d5 8. cxd5 Pxd5 9. Db3 Pb6 10. d3 Zwart heeft het loperpaar opgegeven om het centrum in handen te krijgen. Nu gaat hij proberen te drukken op d3 en de damevleugel. Het staat ongeveer gelijk nu.
2…Pf6 3. Lg2 d5
Normaal speel ik Pc6 en Lc5, maar dit is de hoofdvariant.
4. cxd5 Pxd5 5. Pc3 Pb6 6. Pf3 Pc6 7. O-O Le7 8. d3 8. a3 Dit is de hoofdvariant, zwart kan rustig zijn stukken ontwikkelen en er ontstaat een interessant gevecht, waarin zwart volop meedoet. 8…O-O 9. b4 Le6 10. Tb1 f6 11. d3 a5 12. b5 Pd4 13. Pd2 Dc8 14. e3 Pf5
8…O-O 9. Le3
Wit besluit zijn loper naar e3 te ontwikkelen, en dus niet naar b2. 9. a3
9…Le6 10. Dc1
Door de dame naar c1 te spelen kan de toren naar d1 en probeert wit d3-d4 te spelen. Een typische doorbraak die bekend is uit het Siciliaans. De taak voor zwart is om te zorgen dat hij na d4 altijd e5-e4 heeft, zodat hij een centrumoverwicht houdt. 10. Tc1 f5 11. a3 Kh8 En er ontstaat een typisch gevecht waarin zwart controle over het centrum heeft en wit een minoriteitsaanval voert op de damevleugel.
10…Pd5
Een van de ideeën van deze zet sluit aan bij het voorgaande: na d4 kan zwart controle krijgen over e4 door eerst het paard te ruilen.
11. Td1 11. Pg5 Stukkenruil hoeft zwart niet te vrezen. Dit kost tijd voor wit en deze tijd kan zwart gebruiken om zijn centrum te verstevigen. 11…Lxg5 12. Lxg5 Dd7 13. Dd1 Pd4 14. Tc1 c5 15. Ld2 b6 16. e3 Pc6 17. Da4 Pde7 En later won zwart in een recente CC-partij. Zwart heeft een stevig centrum en doordat wit e2-e3 heeft gespeeld is de pion op d3 nu erg zwak.
11…Te8
Een prophylactische zet. Als het centrum openkomt, staat de toren erg nuttig op e8.
11…f5 12. d4 e4 13. Pg5 Lxg5 14. Lxg5 Dd7 15. Pa4 b6 16. b3 h6 17. Le3 Tad8 En Romanishin had het centrum flink in handen in Mazzilli-Romanishin 2005 0-1
11…Pxe3 Is mogelijk, maar het loperpaar leek me niet zo belangrijk in deze stelling.
12. Pxd5 12. d4 Pxe3 13. Dxe3 exd4 14. Pxd4 Pxd4 15. Txd4 Dc8 En dankzij het loperpaar staat zwart prima.
12…Lxd5 13. d4 e4
Ik heb bereikt wat ik wilde: Na d3-d4 heb ik mijn pion doorgeschoven naar e4, en het veld d5 heb ik goed onder controle.
14. Pe5 Ld6
Ik wilde het paard meteen tot een beslissing dwingen.
14…f5!? Om het centrum te verstevigen.
14…a5 Om alvast ruimte te pakken op de damevleugel.
15. Pxc6 bxc6!
Een nieuwtje, volgens mijn database. Het idee is om een sterke blokkade te houden. Ik heb weliswaar een dubbelpion nu, maar het is haast onmogelijk voor hem om de pion op c6 te winnen, omdat hij daar zijn loper van g2 voor nodig heeft. Mijn plan is om een aanval op de koningsvleugel te beginnen. 15…Lxc6 Geeft de controle over d5 uit handen.
16. Td2 16. Lh3 Wit had er wellicht goed gedaan eerst zijn loper op deze manier te activeren.
16…Dd7!
Nu neem ik de c8-h3 diagonaal in.
17. Tc2 17. Df1 De6 18. Lh3 f5! Ik geef de diagonaal niet terug.
17…a5
Tja, ik merkte dat de engine deze zet heel graag wilde doen, maar ik kon niet direct ontdekken waarom. Uiteindelijk besloot ik hem toch maar zijn zin te geven.. Met deze zet pak ik ruimte op de damevleugel en later kan ik eventueel zwaktes forceren met a4-a3. 17…h5 Geeft misschien mijn plannen te vroeg weer. 18. Df1 h4 19. Lh3 f5 20. Lg5 hxg3 21. fxg3
18. Lf4
Hij probeert onder de druk uit te komen. Ik kan deze zet gewoon negeren en mijn stelling verder opbouwen.
18…a4
Een van de voordelen hiervan is dat het voor hem lastiger is om b2-b3 te spelen.
19. Lxd6 cxd6
Hier was ik best tevreden mee. Mijn dubbelpion is opgelost en de velden c5 en e5 zijn nu onder controle.
20. e3 h5
Dit leek mij een mooi moment om de aanval over de h-lijn te starten. Door g2-g3 heeft hij namelijk al een behoorlijke verzwakking rondom zijn koning. Als ik erin slaag de h-lijn te openen, mijn zware stukken naar de h-lijn te brengen en de lopers af te ruilen, staat hij mat.
21. Tc3 21. h4 Dit leek me een veel logischere zet. Ik zou me dan gaan bezighouden met de druk over de b-lijn, zodat hij in ieder geval niets kan. In een verre toekomst zou ik kunnen kijken of ik g5 kan voorbereiden. Aan die kant lijnen openen is gunstig voor mij omdat ik dankzij de centrumformatie meer ruimte heb en het makkelijker is mijn zware stukken naar die kant te brengen.
21…h4!
Nu is het te laat voor hem om h4 te spelen.
22. Ta3
Het nadeel van a4 is dat deze pion zwak kan worden. Gelukkig is mijn aanval aan de andere kant al zo sterk dat het niet erg is als hij de a-pion pakt.
22…g6
Ik heb geen haast met het nemen op g3. Het liefste wil ik afdwingen dat hij met zijn h-pion moet terugpakken. Met g6 bereid ik Kg7 Th8 voor.
23. Dc2 hxg3
Nu stel ik hem voor een belangrijke keuze.
24. hxg3
24. fxg3 Nu zou ik ook iets beter blijven staan, en e3 kan zwak worden in het eindspel. Het is nu wel lastiger voor mij om een koningsaanval op te zetten, dus wat dat betreft was dit misschien een aangenamere keuze voor hem. 24…Teb8 25. Tb1 [25. Lxe4 Lxe4 26. Dxe4 Txb2] 25…De6 26. Txa4 Txa4 27. Dxa4 Lxa2 Ik sta iets prettiger en compacter.
24…Kg7!
Ik zet mijn plan door. De engine is niet direct overtuigd, die denkt dat ik de a-pion verlies. Maar als je hem dieper laat rekenen ziet hij ook dat aanval over de h-lijn best wel gevaarlijk is.
25. Txa4
Hij heeft mijn a-pion gewonnen, maar ondertussen is de h-lijn open.
25…Tad8
Ik wil de torens op het bord houden, om hem mat te zetten over de h-lijn. Op d8 dekt de toren d6 alvast, voor als de witte dame naar a3 gaat.
26. Tc1 Th8 27. Ta5 Df5 28. De2
28…Tc8
Ik moet mijn c-pion even dekken.
28…Th6 29. Txc6! Tdh8 Met de dreiging Th2. 30. Txd5! Dxd5 31. Dc2 Dxa2 [31…Dh5 32. Lxe4 Dh2+ 33. Kf1 g5 34. Ke2 Tf6 35. Lf5 Dh1 36. Tc3 d5 37. Tc6 g4 38. Txf6 Df3+ 39. Kd3 Kxf6 40. Ld7 Th2 41. Dc8! En wit heeft net genoeg tegenspel. Ook hier vond ik geen winst.] 32. Lxe4 Tb8 33. b3 Da1+ 34. Dc1 Dxc1+ 35. Txc1 Txb3 Ik dacht dat dit eindspel niet te winnen zou zijn.
29. Ta7 De computer geeft vrolijk 29. b4 aan, maar heeft niet terug van 29…Th7 30. b5 Tch8 31. bxc6 Th2 32. Txd5 Txg2+ 33. Kxg2 Dh3+ 34. Kg1 Dh1#
29…Th6 30. Da6 Tch8 31. Ta8 Txa8 31…T8h7 Als ik de torens op het bord houd verwaarloos ik de damevleugel teveel: 32. Dc8!
32. Dxa8 Dh5
Het kritieke moment. In de zomermaanden heb ik nauwelijks zetten gedaan. Omdat ik veel vakantiedagen had en ook heel veel tijd op de klok kon ik me het permitteren enkele maanden nauwelijks een zet te doen. Reizend van en naar mijn schaaktoernooien analyseerde ik mijn partijen weleens, en uiteindelijk had ik dit heel diep geanalyseerd. Ik kon geen concrete winst vinden, maar had het gevoel dat ik er dicht bij zat. Na die zomermaanden deed ik weer eens een zet (toen zaten we rond zet 27), en om hem in slaap te sussen zei ik: "Bijna vergeten dat ik nog CC aan het spelen was". Of hij het doorzag weet ik het niet, maar zijn volgende zetten speelde hij best wel snel, ook nu, in het kritieke moment. Ik vermoed dat hij het niet prettig vond met wit onder druk te staan, en al snel de conclusie had getrokken dat zijn stelling gewoon heel slecht was.
33. Da6?
33. Da5 Dh2+ 34. Kf1 Th5! 35. De1 Le6!! [35…Tf5 36. b3 Dxg3 37. f4 Dg4 38. Dd1 Misschien dat ik hier ook naar h4 kan uitwijken met mijn dame. 38…Dxd1+ 39. Txd1 g5 40. Lh3 Tf6 41. f5 Le6 42. Ke2 Lxf5 43. Lxf5 Txf5 Dit toreneindspel zag ik ook wel positief tegemoet, maar duidelijk is het allerminst.] 36. Lxe4 Lg4 37. Lg2
[37. Tc3 d5 38. Lg2 Dh1+! Wint de loper.]
[37. d5!? (zie analysediagram)
37…Txd5!! (37…cxd5 38. Dc3+ f6 39. Lg2 Lh3 40. Lxh3 Dxh3+ 41. Ke1=) 38. Lxd5
(38. b3 f6 39. a4 Tf5! 40. Txc6 {40. a5 d5} 40…d5 41. Lg2 (zie analysediagram)
41…Dxg2+! 42. Kxg2 Lf3+ 43. Kf1 Th5 Met ondekbaar mat.)
38…cxd5 39. Dc3+ Kh7 40. Ke1 Dg1+ 41. Kd2 Dxf2+ 42. Kd3 Lf5+ 43. Kd4 Le4! (zie analysediagram)
Met ondekbaar mat op f6.]
37…Lc8! Wint een kwaliteit. 38. Tc2 La6+ 39. Te2 Th8 40. b3 d5 41. Lf3 Dh3+ 42. Lg2 Dh5 Ik win een kwaliteit en heb nog een grote aanval.
33. b3! De zet die ik nog niet kon weerleggen. 33…Dh2+ 34. Kf1 Th5! Hier staat de toren actiever en wit kan nog steeds niet echt iets. [34…Le6 35. Dxc6 Lh3 36. Lxh3 Dh1+ 37. Ke2 Df3+ 38. Kd2 Dxf2+ 39. Kc3 Dxe3+ 40. Kb4 Dxd4+ Het verschil met de partij is dat de pion nu niet op b2 staat waardoor wit geen tempo verliest met het dekken van deze pion.] 35. De8! Nu zag ik niets beters dan Le6, om dan het eindspel in te gaan met de toren op h5 in plaats van h6.
[35. Db8 Le6 36. Lxe4 Lg4 37. Tc2 Lh3+ 38. Ke2 Dg1 39. Kd3 De1 40. Td2 Dc1]
[35. Tc2 Tf5 36. Dc8 c5! (zie analysediagram)
Om de d-lijn te openen. 37. g4 (37. dxc5 Le6 38. Dc7 Td5 Met een dodelijke matdreiging. 39. Tc1 Lh3) 37…Tg5 38. dxc5 Le6 39. Dc6 Td5 40. Tc1 dxc5 41. Te1 Td6 42. Dxe4 Lc8 43. Dc2 f5 Met een enorme aanval.]
[35. a4 Tf5]
[35. Dc8 c5! 36. dxc5 Le6 37. Dc6 Lh3 38. Lxh3 Dh1+ 39. Ke2 Df3+ 40. Kd2 Dxf2+ 41. Kc3 Txc5+ De pointe van ..c5.]
35…Le6 36. Dxc6 Lh3 37. Lxh3 Dh1+ 38. Ke2 Df3+ 39. Kd2 Dxf2+ 40. Kc3 Dxe3+ 41. Kb4 Dxd4+ Hij hoeft hier geen tempo te verliezen om b2 te dekken, maar mijn toren staat actief op h5. 42. Dc4 Ik had deze stelling lang geanalyseerd, maar kon geen winst vinden. Een voorbeeld: 42…Dd2+ 43. Dc3+ Dxc3+ 44. Kxc3 Txh3 45. Tg1 f5 46. Kd4 Th2 47. Ta1 Td2+ 48. Kc3 e3 49. Te1 Txa2 50. Txe3 Kf6 51. Kc4 Tc2+ 52. Kd4 Td2+ 53. Kc3 Td5 54. b4 Te5 55. Td3 Ke6 56. Kc4 Te4+ 57. Kb3 d5 58. Tc3 Tg4 59. b5 d4 60. Td3 Kd5 61. Kb4 Te4 62. Td1 Te2 63. Tb1 Te8 64. Kb3 Te3+ 65. Kc2 Txg3 66. b6 Tc3+ 67. Kd2 Tc8 68. Tg1 Tg8 69. Kd3 Tg7 70. Tf1 Tb7 71. Tb1 Tb8 72. b7 Kc6 73. Tc1+ Kxb7 74. Kxd4 En volgens tablebase was dit eindspel remise… Als hij dit gespeeld had, was ik dus het toreneindspel ingegaan, en zou ik ergens een verbetering hebben gezocht.
33…Le6!
34. Dxc6
34. Kf1 Lg4! 35. Ke1 Lf3 36. Lf1 [36. Df1 Da5+ 37. Tc3 Dxa2-+] 36…Dh1 37. Dxc6 [37. a4 Dg1 38. Txc6 Th2 39. Tc2 Th1 40. a5 Lg2 (zie analysediagram)
En ik win zijn loper.] 37…Dxf1+
34…Dh2+ 35. Kf1 Lh3 36. Lxh3 Dh1+ 37. Ke2 Df3+
38. Kd2 Dxf2+ 39. Kc3 Dxe3+ 40. Kb4 Dxd4+
Nu heb ik een gunstige versie. Hij moet nu b2 dekken.
41. Kb3 Txh3 42. Dc3 Dxc3+ 43. Kxc3 Txg3+ 44. Kc4 f5
Rennen! Dit eindspel kon ik verder wel aan de engine overlaten, het blijkt gewonnen te zijn.
45. a4 d5+
Om veld b3 te krijgen voor de toren.
46. Kxd5 Tb3 47. Tb1 Tb4
Ik win de b-pion en ruil vervolgens mij e-pion tegen de b-pion.
47…Tb4 48. b3 e3 49. a5 [49. Kc5 Te4 50. b4 e2 51. Te1 f4] 49…e2 50. Te1 Txb3 51. Txe2 Tb5+ 52. Kd4 Txa5 (zie analysediagram)
Dit eindspel wint wel volgens de tablebase. Mijn koning is in dit geval bij mijn pionnen.
0-1
Het was een leuke partij om te spelen. Ik zette de partij zo centraal mogelijk op en begon vervolgens een ordinaire aanval met h5-h4. Hierdoor kreeg ik aanvalsmogelijkheden en was hij aangewezen op verdedigen. Dit bleek zo lastig voor hem, zelfs met hulp van de engine, dat hij niet kon voorkomen dat ik naar een gewonnen eindspel afwikkelde.
Mede dankzij deze winstpartij staan we 39,5-32,5 voor tegen de USA. Tegen AUS/NZ staan we nu 30,5-19,5 voor.
Zelf correspondentieschaken? Dat kan! Zie de handleiding en meer informatie op de site van de NBC. Voor beginnende spelers zijn dit soort landenwedstrijden een leuke gelegenheid. Je krijgt dan een tegenstander van ongeveer je eigen rating tegen wie je twee partijen speelt.
Mijn CC-statistieken
+2 =9 -0; Gemiddelde tegenstand: 2501; TPR: 2573
Bij twaalf partijen krijg ik een officiële rating, naar verwachting kom ik dan binnen in de top 5 van de Nederlandse ranglijst.
Match tegen Langeveld
Onlangs ben ik een match gestart over twee partijen tegen wereldkampioen Ron Langeveld. Deze match is te volgen op de site van ICCF.
De partij via de viewer:
Een fraaie partij. Dat "in slaap sussen" zou bij gewoon schaak vallen onder "hinderen van de tegenstander". Zijn er voor CC niet dat soort regels?
Code of Conduct 2:
It is recommended that friendly messages are exchanged with playing partners at the start of a game/tournament and that such friendly exchanges continue throughout, until conclusion.
In deze partij stuurden we elkaar regelmatig een berichtje mee. Dus zolang je vriendelijk en beleefd bent mag je wel wat zeggen. Op zet 27 bood hij overigens remise aan, terwijl ik dus al het idee had dicht bij de winst te zijn.
"Dear Thomas,
The position is indeed very drawish and you are playing truly accurately, but I like the experience to play against such an experience correspondence player as you. Please let me enjoy a little longer.
Cheers, Twan"