Mixed feelings – Mark Clijsen
(Commentaar van Nick Bijlsma)
Bijlsma, Nick – Gunther, Justin
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Lc4 e6 7. O-O b5 8. Lb3 Pbd7 9. Te1 Pc5 10. Ld5!?
Heb ik al een keer eerder kunnen spelen tegen Lars Vereggen in 2012.
10…Pxd5 11. exd5 b4 12. dxe6 fxe6 12…bxc3 13. e7 Of 13. exf7++ met enorme compensatie voor het stuk. 13…Lxe7 14. Pc6
13. Pd5 Ld7
14. a3! Kf7 14…bxa3 15. b4
15. Df3+ Kg8 16. axb4 Le8 17. bxc5 exd5 18. Txe8
En zwart gaf op.
1-0
BAM! En zo opende onze debutant de score.
Maar voor we verder gaan, moeten we eerst de kleine metamorfose toelichten zoals deze in het eerste heeft plaats gevonden. Zo is Cor van Dongen gestopt als teamcaptain en ook als speler van het eerste. Zodoende kan hij zijn in het slop geraakte voetbalcarrière uit het moeras trekken. Gelukkig is hij wel lekker vaak geblesseerd zodat we hem dit jaar nog wel een aantal keer in actie kunnen gaan zien. Anne neemt de plaats in als nieuwe captain, dat gaat vast helemaal goed komen. En Nick neemt zijn plaats in als speler en dat gaat ook helemaal goed komen. En als laatste hebben we nog een kleine interne verschuiving. Joris is vanuit het tweede doorgeschoven naar het eerste, een logische stap gezien zijn ratingsprong van de laatste jaar. Dit kostte helaas Tijmen Kampman zijn plekje.
Tijmen doet er echter alles aan om erbij te zijn. Deze keer schoof hij aan bij de tegenstander! Natuurlijk werd er al gegrapt dat Tijmen zijn eerste punt ging pakken in de eerste klasse en dat juist uitgerekend tegen ons zou moet zijn. Mart mocht hier een stokje voor gaan steken. Dat lukt in eerste instantie niet heel goed. Tijmen kwam goed uit de opening, maar liep vervolgens in een uiterst sluwe damevangst. Met wat kunst en vliegwerk werd de schade beperkt, maar met een stuk meer moest Mart deze vis op het droge kunnen krijgen. We telden de 2-0 al.
Feitelijk liep het aanvalsplan op volle toeren. De TorenVSV, is Elo-technisch niet zo mooi in evenwicht. De top is erg sterk, met name de eerste 4 borden. Dus de taak om het daar dicht te houden (niet de 0 houden!).
De staart is wat zwakker en daar zouden we een voorsprong moeten pakken. Met Mart Nabuurs en Nick zag het er op bord 7 en 8 al goed uit. In mijn ogen zag het er te mooi uit en ondergetekende besloot de wedstrijd weer spannend te maken. Een mooi opgebouwde partij werd in een oogwenk om zeep geholpen. Iets waar ik de laatste tijd uitermate bedreven in ben.
28. Ta5 Ta8 29. Txb5 Da6 30. Tb6 Dc4 31. Pxe6 Tfe8 32. Df1 Dc3
33. De2? 33. Kh1+-
33…Ta2! 34. Df1 Pxe5 35. h3 Pc4 0-1
Ook onze jeugdspeler Joris Gerlagh deed nog een duit in het zakje. Klaarblijkelijk onder de indruk van mijn gulheid besloot hij daar vrolijk aan mee te doen. In een moeilijke Konings-Indiër bleef hij een geofferd pionnetje voor en leek het een kwestie van tijd, techniek en geduld om de stelling uit te tikken. Dit bleek echter lastiger dan gedacht, want later kwam Joris vertellen vlag, stelling, alles weggegeven.
Cor was ondanks zijn belofte voorlopig niet mee te spelen toch weer van de partij. Ook een andere belofte om c4 niet meer van stal te halen werd gebroken, tsja en dan komt boontje om zijn loontje. Maar het mocht de pret niet drukken, hij genoot er zichtbaar van.
En ook Mark Haast deed een duit in het zakje. Vanuit een veelbelovende stelling een pion weggeven, is niet wat we gewend zijn van hem. Gelukkig was de stelling goed genoeg om deze in ieder geval niet te verliezen.
Bianca Muhren mocht het opnemen tegen IM Willy Hendriks, voor sommige misschien beter bekend van het hieronder afgebeelde boek. "Move first, think later". Waarschijnlijk zat het deze keer wel goed met de voorbereiding van Bianca want dit is precies wat ze deed. Zie onderstaand fragment.
30…Txe2 31. Dxg7# 1-0
Ze had het boek echt goed gelezen, want "Talk first, think later" 😉 en het derde deel "Shout first, think later" 😉 paste ze ook echt goed toe.
En dan nog Stefan Beukema, normaal kan ik zijn partijen al niet volgen en vandaag was het niet veel anders. Ik zou bijna zeggen een spannende en correcte remise. Maar als er zoveel gaande is op bord moet het wel zo zijn dat er één van beiden iets gemist heeft. Een spannende remise is correcter.
Zo kwamen we na een goede start toch 2-5 achter. Natuurlijk was Mart nog bezig zijn partij uit te melken, maar dat ging niet lang meer duren (3-5). Herman Grooten was ook nog bezig tegen GM Ruud Janssen en ondanks 2 stukken meer en zeer uitgedund materiaal bleef de stelling een wespennest. Zie onderstaande partij.
(Commentaar Herman Grooten)
Grooten, Herman – Janssen, Ruud
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 b6 4. a3 La6 5. Dc2 c5 6. d5 exd5 7. cxd5 g6 8. Pc3 Lg7 9. g3 O-O 10. Lg2 d6 11. O-O Te8 12. Te1 b5 13. e4 Pbd7
14. Lf1
Een oud ideetje van Rudy Douven, met wie ik dit type stelling in de jaren ’80 uitvoerig heb geanalyseerd. Hoewel ik de meeste ideeën nog wel voor de geest kon halen, waren de concrete varianten uit mijn geheugen verbannen…
is hier de belangrijkste voortzetting. 14. Lf4 Db6 15. h3 [Na de partij keken we even naar 15. e5 dxe5 16. Pxe5 Pxe5 17. Lxe5 en dachten dat wit wel wat beter zou staan, maar veel is het misschien ook niet. Het blijkt overigens ook bekend te zijn uit verschillende partijen.] 15…Tac8 16. Le3 Db7 17. Lf1
14…Db6 15. h3
Met het idee om de dameloper op e3 te posteren en dan te gaan werken met b2-b4.
15…c4
Een nieuwtje en waarschijnlijk ook een goede reactie op wits plan. 15…b4 16. Pa4 Db7 17. Lxa6 Dxa6 18. axb4 cxb4 19. Lf4 was nog bekend uit een partij Yrjola-Salo, 2002.
16. Le3 Pc5 17. Pd2
17…Pfd7
Hier was Ruud na afloop ontevreden over; hij had mijn volgende actie niet gezien of wellicht onderschat.
De normale voortzetting is en nu keken we naar een paar zetten. 17…Tac8 18. b4 kan gewoon, de tactiek werkt niet voor zwart. [18. Tab1 Dc7! en ook nu heeft wit geen concrete manier om iets te bereiken.] 18…cxb3 19. Pxb3 Pfd7 20. Tac1 en het lijkt erop dat zwart gelijkspel heeft bereikt.
18. a4!?
Er volgt nu een interessante afwikkeling. Ook in aanmerking kwam 18. b4 cxb3 19. Pxb3 Tac8 20. Tac1 maar ook nu lijkt het niet veel bijzonders voor wit.
18…b4 19. Pb5 Lxb5 20. axb5
20…Dxb5?!
Die hadden we allebei als hoofdvariant, maar hij blijkt niet al te best voor zwart te zijn.
Ik heb tijdens de partij rekening gehouden met deze zet, maar mijn beoogde antwoord, lijkt problemen op te leveren: 20…c3 21. Pc4 [Achteraf gezien valt de schade mee na 21. bxc3 Lxc3 22. Tab1 maar zwart heeft zeker geen problemen na 22…Tac8!] 21…Db8! 22. bxc3 [22. Lf4? b3!] 22…Lxc3 23. Pd2 Lxa1 24. Txa1 en hoewel wit een klein beetje compensatie voor de kwaliteit heeft, is duidelijk dat zwart heel voordelig uit deze afwikkeling te voorschijn is gekomen.
21. Pxc4
Hier en op de volgende zetten, kon zwart ergens … b3 inlassen. En dat had hij ook moeten doen, omdat de witte dame dan naar het wat minder prettige veld b1 moet.
21…Db8 22. Lg2!
Dit leek me een handige voortzetting. De loper heeft zijn dienst gedaan op de diagonaal f1-a6 en staat nu beter op de lange diagonaal. Daarmee bereidt wit ook f2-f4 voor.
Ruud zei dat hij hier 22. f3 had verwacht, maar dat leek me minder flexibel. Voor zwart blijkt het evenwel niet zo gemakkelijk te zijn om een goed plan te bedenken. Na 22…Pe5 23. Pxe5 Lxe5 komt wit toch met 24. f4 Lg7 en zelfs al meteen 25. e5! met groot voordeel. [Niet 25. Lxc5 vanwege 25…Tc8!]
22…Dc7
Dit bereidt … a5 voor en dan zou het wel gaan voor zwart, maar daar steekt wit een stokje voor! Dit was het laatste moment voor 22…b3 23. Db1 hoewel zwart hier ook de nodige problemen moet oplossen.
23. Pa5! a6
Inmiddels begon de klok voor de zwartspeler een hartig woordje mee te spreken. Met de tekstzet probeert hij in elk geval om zijn zaakjes bij elkaar te houden. Na 23…Tac8 is 24. Pc6 onaangenaam.
24. f4 Tac8
25. Lf2!
Een nuttige zet. Niet alleen wordt pion e4 nogmaals gedekt, maar ook komt langzamerhand de actie e4-e5 aan de orde.
25…Db6
Gaat in de penning staan, maar wat moet zwart? Mijn engine suggereert het onooglijke 25…Pb8 maar vindt dan ook dat wit na 26. Dd2! duidelijk beter staat.
26. Pc6
Het paard staat al een tijdje te trappelen van ongeduld om op dit mooie veld binnen te mogen komen.
26…b3
Eindelijk dan toch, maar het is geen handig moment.
27. Dd2 Db5
Blijkbaar heeft hij toch een soort tegenspel op touw kunnen zetten. De dame dreigt via d3 binnen te komen. Wit heeft echter meerdere manieren om de partij naar zijn hand te zetten.
28. Te3
Wit had ook een tactische grap kunnen inbouwen met 28. Tac1 om na 28…Dd3 verder te gaan met 29. Pe7+ Kf8 [29…Txe7 30. Dxd3 Pxd3 31. Txc8+ Pf8 (zie analysediagram)
maar dit beviel me tijdens de partij allerminst. Pion b2 hangt, mijn toren op e1 en ook mijn mooie loper op f2 wilde ik niet kwijt. Er blijkt echter een wonderbaarlijke zet voor handen, die ik op dit moment niet overwogen heb: 32. Te3!! Pxf2 33. Kxf2 Ld4 34. Kf3 Lxe3 35. Kxe3 en dit eindspel is kansloos voor zwart.]
28…Dc4 29. Tc1 Da4
30. e5!
Zeer krachtig!
30…dxe5 31. Tec3
Hiermee valt wit niet alleen Pc5 meermalen aan, tegelijkertijd komt de wending met Pe7+ ook weer in de stelling. 31. fxe5 Lh6 32. e6
31…exf4
Tja, wat kon zwart anders. Het is duidelijk dat er het een en ander uit de hand is gelopen bij de zwartspeler, die ook nog geplaagd werd door de klok. 31…Pb7 32. Pe7+ Txe7 33. Txc8+ Pf8 34. d6 Td7 35. Lc6
32. Lxc5 Lxc3 33. Txc3 Pxc5 34. Txc5 fxg3
Om de truc eruit te halen zou 34…Ta8 moeten, maar dan beslist 35. d6
35. Pe7+
Ik ging voor de prozaïsche oplossing. Materiaal pakken als het kan… Ik kon moeilijk kiezen, maar gevoelsmatig leek mij 35. d6 de sterkste. En dat blijkt hij achteraf gezien ook te zijn. Na de min of meer gedwongen variant 35…Tcd8 36. Pxd8 Txd8 37. Lc6 Dh4 38. Kg2 beslist de witte d-pion de partij.
35…Txe7 36. Txc8+ Kg7 37. d6
37. Dc3+ f6 38. d6 Td7 [38…Da1+ 39. Lf1 Te1 40. Tc7+ Kh6 41. Dd2+] 39. Tc7
37…Td7
Ik had nog genoeg tijd om uit te pluizen hoe ik de winst het meest eenvoudig kon binnenhalen. Ik zag dat ik een toren kon winnen, hoewel zwart dan wel de nodige schaakjes zou krijgen. Toch kon ik me niet voorstellen dat wit met een toren en een stuk meer geen winst meer zou hebben. Ik berekende een lange variant waarin mijn koning het hele bord over zou wandelen. Eigenlijk geïnspireerd door het artikel van Ligterink in de Volkskrant van deze zaterdag waar hij twee mooie winnende wandelkoningen laat zien. Achteraf gezien toch wat onverstandig, want er is op dit moment een vrij simpele weg naar de zege, die Ruud ook meteen na afloop liet zien.
38. Lc6?!
Winnend, maar veel te moeilijk.
Heel eenvoudig zou 38. Dc3+ zijn geweest. 38…Kh6 [Na 38…f6 39. Tc7 Da1+ 40. Lf1 is zwart uitgepraat.] 39. Tc4 Wit dreigt na aan alle kanten mat. 39…Da1+ 40. Lf1 Deze stelling had ik wel even gezien, maar ik kwam er niet helemaal uit na 40…g5 Toch volgende keer maar beter kijken. Het is geforceerd mat met 41. Df6+ Kh5 (zie analysediagram)
42. Df5! Niet gezien… 42…Txd6 [Naar een zet als 42…Kh6 hoef je dan niet meer te kijken vanwege 43. Dxd7] 43. Th4+ Kxh4 44. Dg4#
38…Da1+ 39. Kg2 Txd6 40. Dxd6 Dxb2+ 41. Kxg3 Dc3+
42. Kf4
Een tijdje overwoog ik hier 42. Kf2 Dc2+ 43. Ke3 [Het is oppassen geblazen: 43. Kf3? Df5+ en zwart wint een toren terug waarna de winst verkeken is.] 43…b2 maar nu wint [43…Dc3+ 44. Ke2 Dc2+ 45. Dd2 Dc4+ 46. Kf2 Dh4+ 47. Kg2 en de schaakjes zijn op.] 44. Df8+ Kf6 45. Dh8+ Kg5 De koning moet op zwart blijven omdat er anders een aftrekschaak met de loper volgt. Dit thema wordt in andere varianten ook van groot belang. 46. h4+ Kxh4 47. Df6+ Kg3 [47…g5 48. Dh6+ Kg3 49. Dxg5+ en het is uit.] 48. Df4+ met winst.
42…Dc1+ 43. Ke5 Dg5+ 44. Kd4 Dd2+ 45. Kc5
Tot zover had ik het scherp op het netvlies gehad. Ik dacht dat het simpel moest zijn. De koning ontsnapt achter pion a6 uit de schaakjes en met Df8+ kan ik altijd met tempo de toren dekken en met Le4 de gevaarlijke zwarte b-pion onder controle houden.
45…Dc1+
Deze helpt niet, maar wat kon zwart anders?
Uiteraard had ik ook geconstateerd dat de schaakjes voor bij zijn na 45…Da5+ 46. Kc4!
Hier had ik voornamelijk rekening gehouden met 45…Dc3+ 46. Kb6 b2 en nu een aardig röntgenmotief gezien: 47. Df8+ Kf6 48. Dh8+ Kg5 49. Dxc3 b1=D+ 50. Ka7 met winst.
Ruud liet me nog even schrikken, want hij vroeg me wat er kwam op 45…Dc2+ en inderdaad heb ik daar niet zoveel rekening mee gehouden. Er blijkt echter een duidelijke weg naar de overwinning: 46. Kb6 b2 47. Df8+ Kf6 48. Dh8+ Kg5 Opnieuw speelt het thema van het aftrekschaak hier de hoofdrol. Wit achtervolgt de zwarte koning net zolang, totdat die naar een wit veld moet en deelt dan een aftrekschaak uit. 49. h4+ Kxh4 50. Df6+ g5 [50…Kg3 51. Df3+ Kh2 52. Df4+ Kg1 53. Dg3+ en het is voor de bakker.] 51. Dh6+ Kg3 52. Dxg5+ Kh2 53. Dh4+ Kg1 54. Dh1+ Kf2 55. Dg2+ opnieuw een röntgenschaak en de partij is voorbij.
46. Kb6 b2 47. Df8+
De essentiële methode: de toren op c8 wordt verdedigd, de zwarte koning naar het tochtige centrum verbannen en de terugzet van de witte loper voorbereid.
47…Kf6
48. Le4
Die gevaarlijke pion moet onschadelijk gemaakt worden, anders zou het inderdaad volstrekt onduidelijk zijn.
48…b1=D+
Dit schaak had ik in mijn oorspronkelijke vooruitberekeningen nog niet zien aankomen, maar tijdens de partij zag ik al gauw dat ik hier een uitstekende parade had met 48…De3+ 49. Tc5! Dxe4 50. Dh8+! en waar de zwarte koning ook naartoe gaat, hij gaat nu altijd mat. 50…Ke7 [50…Ke6 51. De8+ Kf6 52. Dxe4] 51. Tc7+ Kd6 52. Df6+ De6 53. Dd4+ Dd5 54. Tc6+ Ke7 55. Df6+ Ke8 56. Tc8+ Kd7 57. Td8#
49. Lxb1 Dxb1+ 50. Ka7
De koning heeft zijn barre tocht beëindigd; zijn schuilplaats op a7 is zeer comfortabel!
50…Db5 Op 50…Dg1+ had ik wederom 51. Tc5 klaarleggen. De toren staat hier wonderbaarlijk goed. Hij schermt de vijfde rij af en helpt goed mee met de dame om matbeelden te creëren.
51. Tc5!
Ook nu weer de allersterkste.
51…Dd7+ 52. Kb6 Dxh3
Wanhoop. Geen schaakje meer vanwege 52…De6+ 53. Tc6
53. Dh8+ Ke7 54. Tc7+
En hier gaf hij zich gewonnen.
Na 54. Tc7+ Kd6 [54…Ke6 55. Dc8+] 55. Dd4+ Ke6 56. Dd7+ win ik de dame met een röntgenschaak; het zoveelste in deze partij als thema! 56…Ke5 57. Dxh3
1-0
Maar 4-5. Blijft onze teamcaptain over. Bianca had geen enkele twijfel dat Anne Haast deze toch gelijkwaardige stelling over de streep ging trekken. De rest had meer twijfels, maar zodra het eerste matnetje was geconstateerd kreeg de rest ook hoop. Of dit objectief gezien terecht was kunnen we mogelijk lezen in het verslag van De TorenVSV. Maar 1 matnetje werden er 2, 2 matnetjes werd 1 pion, 1 pion werden er 2, en 2 pionnen werd een vol punt!!
In deze stelling stonden we met 5-3 achter en dus was een puntje wel gewenst. Ik besloot schaak te geven om eens te kijken waar Mees naar toe zou gaan. Na 38. Kf3 is er niet zo veel aan de hand, maar na de tekstzet
38. Kh3?
wordt het gevaarlijk voor wit! 38. Kf3=
38…Tc4 39. Th8 Kg7 40. Th5
40…Kg6?!
De toren heeft weinig velden en op deze manier staat de zwarte koning net iets handiger, maar met 40…Tc8! had ik een belangrijk veld van de toren af kunnen nemen. Na 41. Txg5+ Kh6 kan wit niet anders dan een pion terug geven en dan blijven er zwakke pionnen over: 42. Kh4 Tc4+ 43. g4 Tcxg4+ 44. Txg4 Txg4+ 45. Kh3 Ta4
41. Th8
Het lastige in deze stelling is dat zwart niet echt stukken erbij kan halen om de witte koning ook echt mat te zetten. De engine geeft aan dat er niets aan de hand is, maar in de praktijk bleek het gelukkig allemaal niet zo makkelijk.
41…f4 42. Tg8+ Kh6
43. Tf2
43. Td2 Met dit sterke idee kan wit de stelling redden. Via d7 kan de witte toren nog achter de f-pion komen. 43…f3 44. a6 Deze pion zorgt voor precies genoeg afleiding… 44…Ta4
[44…Tg2 (zie analysediagram)
Is een leuk idee van .. .f3, maar helaas werkt het niet: 45. Txd7 g4+ 46. Txg4 Txg4 47. Kxg4 f2 48. Tf7]
[44…Kh5 45. a7 g4+ 46. Txg4]
45. Tf2 Kh5 46. Th8+ Kg6 47. Tg8+=
43…Ta4 44. Tf3 Kh5
45. Td3?
Dit is uiteindelijk de beslissende fout. Met behulp van wat tactische grapjes worden de witte pionnen opgehaald en kunnen mijn eigen pionnen richting de overkant. 45. a6 Txa6 46. Td3=
45…f3! 46. g4+ Taxg4 47. Th8+ Kg6 48. Txf3 Ta4 49. Td3 Kg7 50. Th5 Ta2 51. Tg3 Txg3+ 52. hxg3 Kg6 53. Th8 Txa5 54. Td8 Td5 55. Kg4 Td4+ 56. Kf3 Kf5 57. Tg8 g4+ 58. Ke3 Kxe5 59. Th8 Te4+ 60. Kd3 d5 61. Ta8 Tb4 62. Ta3 Kf5 63. Kc3 Tb1 64. Kd4 Td1+ 65. Ke3 e5 66. Ke2 Tb1 67. Kf2 d4 68. Ke2 Tb2+ 69. Kd3 Tf2
0-1
5-5! Achteraf wel blij met de 5-5, voelt toch als een overwinning als je zo’n achterstand nog goed weet te maken. Anderzijds hebben we wel erg veel hele en halve punten gemorst deze keer, waardoor een overwinning niet meer dan een logisch uitslag geweest zou zijn.
Alle fragmenten en partijen via de viewer:
De persoonlijke uitslagen:
