Schaakrubrieken weekend 15 augustus 2015
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Koningswandelingen
Of Magnus Carlsen een bom liet ontploffen of slechts een stormpje in een glas water blies zal later duidelijk worden. In ieder geval luistert de schaakwereld als de wereldkampioen spreekt. Niet zonder tegenspraak overigens.
Dinsdag schreef Carlsen op Facebook dat hij de strijd om het wereldkampioenschap drastisch wil veranderen. Niet meer een tweekamp tussen de zittende wereldkampioen en een uitdager die het kandidatentoernooi heeft gewonnen, maar een jaarlijks toernooi om het wereldkampioenschap, met veel spelers en een knock-outsysteem.
Dat systeem kennen we uit de tijd tussen 1999 en 2005 toen de FIDE het toepaste, wat toen pseudo-wereldkampioenen voortbracht als Alexander Chalifman, Roeslan Ponomariov en Roestam Kazimdzjanov. Zeer sterke spelers, maar niet de halfgoden die we graag als wereldkampioen zien.
Waarom wil Carlsen naar die tijd terug? Hij vindt het eerlijker als de zittende kampioen niet bevoordeeld wordt, wat hij ook al vond toen hij zelf nog geen kampioen was. Hij vermoedt ook dat er voor zo’n knock-out wereldkampioenschap meer belangstelling is dan voor de tweekampen van nu, hoewel het in het verleden net omgekeerd was.
Als het niet kapot is, moet je het niet herstellen, schreef ex-wereldkampioen Vladimir Kramnik in een reactie. Wat is het probleem, vroeg hij zich af. Er wordt in de wereld steeds meer geschaakt, er komen ook steeds meer sterke toernooien, en de tweekampen om het wereldkampioenschap zijn nou net de schaakevenementen waarvoor miljoenen aan prijzengeld te vinden zijn en waar de algemene nieuwsmedia belangstelling voor hebben. Absurd om juist die af te schaffen, vindt hij.
Misschien werkt Carlsen aan zijn plaats in de geschiedenis. Als hij zijn zin krijgt, wordt hij misschien de laatste echte wereldkampioen, in een lijn die begon in 1886.
Iets anders. Het is de zomer van de koningswandelingen. Ik liet hier kort geleden een verliezende en een winnende wandelkoning zien, en hier is een remise makende wandelkoning, uit het kampioenschap van Rusland dat nu aan de gang is in de stad Tsjita, dicht bij Mongolië en China.
Ivan Boekavsjin – Igor Lysyj, kampioenschap van Rusland 2015
1. d4 e6 2. c4 Pf6 3. Pc3 Lb4 4. e3 0-0 5. Ld3 d5 6. Pf3 c5 7. 0-0 cxd4 8. exd4 dxc4 9. Lxc4 b6 10. Lg5 Lb7 11. Pe5 h6 12. Lh4 Pbd7Hier is wel eens 13. Pxd7 Dxd7 14. Lxf6 gespeeld, wat weinig opleverde. 13. Pxf7 Boekavsjin heeft iets anders bedacht, een dubbel stukoffer. 13…Kxf7 14. Lxe6+ Kxe6 15. Db3+ Kf5 16. Dc2+ Ke6 17. Db3+ Kf5
18. Dc2+ Ke6 19. Dg6 Wit kon remise maken, maar dat was niet de bedoeling van zijn wilde onderneming. 19…Lxc3 Zwart elimineert een gevaarlijke vijand. 20. bxc3 Te8 21. Tfe1+ Kd5 22. c4+ Kc6 De computers zeggen dat ook 22…Kxd4 mogelijk was, maar een mens doet dat niet. 23. Dg3 Nu dreigt wit 24. d5+ Kc5 25. Da3+ met mataanval. 23…Txe1+ 24. Txe1 Dg8 25. Tc1 Hier was 25. d5+ wegens 25…Pxd5 26. cxd5+ Dxd5 niet goed meer. 25…Pc5 Het paard offert zich op om een plaats voor de koning vrij te maken. 26. dxc5 De6 27. Dxg7 Pd7 28. Lg3 Tg8 Zwart moet nog steeds oppassen voor matwendingen. Na bijvoorbeeld 28…bxc5 zou 29. Dc3, met de bedoeling 30. Df3+ of 30. Da5, zeer sterk zijn. 29. Dc3 Pxc5 30. Te1 Df5 31. Te7 Wit heeft haast, want zwart dreigde met 31…Pe4 wits belangrijke aanvalsloper te ruilen. 31…Db1+ Zwart gaat remise maken door zetherhaling. Hij kon zich tegen het mat ook met 31…Pd7 verdedigen, maar dan kan wit kiezen of hij de strijd voortzet of meteen met 32. Te6+ Dxe6 33. Df3+ Kc5 34. Da3+ Kd4 35. Db2+ Ke4 36. Dc2+ eeuwig schaak geeft. 32. Te1 Df5 33. Te7 Db1+ 34. Te1 Remise.
Jobava heeft wat tijd nodig om wedstrijdwakker te worden
Het was geen verrassing dat Baadur Jobava het open toernooi in Vlissingen won. Er zijn schakers die huiveren bij de gedachte pas ’s avonds om half zeven aan hun dagelijkse partij te kunnen beginnen, maar voor de vrolijke Georgiër is amper een beter speelschema denkbaar. Hij zou wereldkampioen zijn als toernooien ’s nachts werden gehouden. Jobava was invaller op het laatste moment, nadat voormalig FIDEwereldkampioen Rustam Kazimdzjanov zich had afgemeld. Na een vermoeiende reis arriveerde hij kort voor het begin van de eerste ronde in de speelzaal. Het is mogelijk dat hij na een eenvoudige winstpartij snel zijn bed heeft opgezocht, al lijkt het mij waarschijnlijker dat hij eerst het nachtleven in Vlissingen heeft verkend. Het toernooi verliep ideaal voor Jobava. Na twee remises in de vierde en vijfde ronde belandde hij in de groep net onder de top, waardoor hij de sterkste deelnemers tijdelijk ontliep. Daarna sloeg hij toe met vier winstpartijen op rij. In de twee slotronden begroette hij voor het eerst grootmeesters als tegenstanders. Jobava versloeg Sipke Ernst in een remiseachtig toreneindspel, waarna hij op de laatste dag de toernooizege veiligstelde met winst op een Iraniër, die in de Verenigde Staten studeert.
Moradiabadi – Jobava Vlissingen 2015
Pf3 Pf6 2. c4 c6 3. Pc3 d5 4. e3 g6 5. d4 Lg7 6. Le2 0-0 7. 0-0 b6 8. b3 Lb7 9. La3 dxc4 10. bxc4 Pbd7 11. Db3 c5 12. Tad1 Db8 13. d5 Te8 14. Lb2 e6 15. a4 a6 16. dxe6 Txe6 17. Pd5 h6 18. Lc3 Lc6 19. Tb1 Ta7 20. Tfd1 Tb7 21. Da2 Kh7 22. Da1 Dh8Jobava zei na de partij dat hij bewust risico’s had genomen, omdat hij koste wat kost de ongedeelde hoofdprijs wilde winnen. Dat mag zo zijn, maar voorlopig staat zwart vooral heel matig. 23. a5 b5 24. Pf4 Te7 25. cxb5 Lxb5 26. Lc4 Nu krijgt zwart de kans zich te bevrijden. Sterker is 26. Lxb5 Txb5 27. Txb5 axb5 28. a6 b4 29. Lb2 (29 … c4? 30. Da4) met voordeel voor wit. 26 … Pe4 27. Lxg7 Dxg7 28. Dxg7+ Kxg7 29. Pd5 Te6 30. Pf4Een verkapt remisevoorstel dat resoluut wordt afgeslagen. 30 … Te8 31. Ld5 Ta7 32. Tbc1 Pdf6 33. h4? Van deze zet zal hij spijt krijgen. Spoedig nestelt zich een onaantastbaar zwart paard op veld g4. 33 … Td7 34. Lb3 Txd1+ 35. Txd1 g5 36. hxg5 hxg5 37. Pd5
37 … Pg4! 38. Pc7 Th8 39. Td5 Pgxf2 40. Ph2 g4 41. g3 Lc6 Wits toren heeft geen velden. Na 42. Tf5 komt 42 .. Ph3+ en na 42. Te5 is 42 … Kf6 het eenvoudigst. 42. Pxa6 Th3 43. Pf1 Lb5 Wit geeft op.
Jorden van Foreest bewandelde min of meer dezelfde weg als Jobava. Door een nederlaag tegen Van Wely halverwege het toernooi raakte ook hij tijdelijk achterop, waarna hij met een sterke finish van 3 uit 3 de ongedeelde tweede plaats bereikte. In de slotronde versloeg Van Foreest de coach die hem heeft ingewijd in de geheimen van het vak:
Ernst – Van Foreest na 37 … Tb8- h8. Uit het vervolg blijkt dat de loper op f3 wits koningsvleugel onvoldoende beschermt. 38. c6 Hierna is geen verdediging meer mogelijk. De beste kans was 38. Lc1 Lxc1 39. Txc1, waarna zwarts aanval niet onmiddellijk doorslaat. Wel behoudt hij groot voordeel met 39 … Tc8. 38 … Th2! 39.cxb7 Ook na 39. Lc1 komt 39 … Le3!. Na 40. Lxe3 dxe3 41. Lg2 exf2+ 42. Kxf2 is 42 … Td8! 43. Dxd8 Dxc4 44. cxb7 De4 een fraai besluit. 39 … Le3! Nu is het mat in enkele zetten na 40. fxe3 Dh3. Wit speelde nog 40. g4 en gaf tegelijkertijd op.
Vakantiepuzzels
Vorige week kreeg u zes aardige opgaven om de loze uurtjes tijdens de vakantie aangenaam en zinvol door te komen. Sporten en denken is goed voor een mens, van jong tot oud. Dat wisten de oude Romeinen al in het jaar 0 en tegenwoordig wordt dat ook wetenschappelijk bewezen in het laboratorium.
Wit speelt en geeft mat in 2 zetten.
Van V. Mojkin, die hier een special prijs voor kreeg in het vakblad Sahmaty v SSSR 1973. De eerste zet is een klapper 1.Dh8! met de dreiging 2.Dh4 mat. Zwart kan mat op de volgende zet niet ontlopen.
Wit speelt en geeft mat in 3 zetten.
Van W. A. Shinkman, gepubliceerd in de Western Advertiser 1873. Het draait allemaal om 1.e8T! met de varianten 1…Kxa5 2.a8P! Kb5 3.Te5 mat en 1…Kc5 2.a8D Kd4 3.Da7 mat of 2…Kd6 3.Dc6 mat.
Wit speelt en geeft mat in 4 zetten.
Van J. Vladimirov, uit Die Schwalbe 1963. Eerst een wachtzet 1.Dh4! en nu anticipeert wit: 1…Tg8 2.Dh2+ Ka8 3.Da2+ Kb8 4.Dxg8 mat of 1…Tf8 2.Dg3+ of 1…Te8 2.Df4+ of 1…Kc8 2.De7 Kb8 3.De5+ en tenslotte 1…Ka8 2.Kg7! Te8 3.Da4+. Allemaal mat in vier!
Wit speelt en maakt remise.
Van G. Zakhodyakin gepubliceerd in 1951. Na 1.Th7+ Ke6 want op 1…Kg6 2.Th6+ Kxh6 3.Lg7 remise. 2.Th1 Pc3+ 3.Ka6! Pb1 4.Te1+ Kf7, beter dan 4…Kf5 5.Tf1+ Ke6 3.Lf6 en a1 is onder controle. 5.Ld6! a1D 6.Te7+ Kg6 7.Te6+ Kf5 8.Te5+ Kf6 9.Txa5 Dd4 10.Le5+ remise!
Wit speelt en geeft mat op de tweede zet. Dat kan niet en dus komt er een belangrijke regel bij: wit mag tot alles promoveren wat hij wil!
Van L.Kubbel 1941. Eeen grappig probleem, je moet er van houden. De oplossing 1.e8 zwarte koning! Kd8 2.Dd7 dubbel mat!
Zet zelf een zwarte koning ergens op het bord en geef dan mat in 3 zetten.
Van S. Loyd, Chess Monthly 1958. Samuel Loyd was de grootmeester van de puzzel, niet alleen schaakpuzzels. Zet de zwarte koning op h4 en dan 1.d4 Kg4 2.e4+ Kh4 3.g3 mat of 1.Kh5 2.Dd3 Kg4 3.Dh3 mat.
Volgende week doen we weer normaal.
Menig lezer zal gedacht hebben: het lijkt warempel The Times of India wel, steeds weer een partij van Anand, wordt het niet eens tijd aandacht te besteden aan de prestaties van Giri. Nu ligt Nepal niet zo ver van India en bovendien speelt Anand prachtige partijen, maar goed, tenslotte werd Giri opnieuw Nederlands kampioen maar het zij mij vergeven dat ik zijn partijen toch minder vind, een kwestie van smaak. Bij zijn titel speelde grootmeester Ernst een opvallende rol: eerst gaf hij tegen Giri de partij uit handen met een blunder waarvan alle machines op tilt sloegen – bij voetbal zou direct aan matchfixing gedacht zijn. Vervolgens versloeg hij in de laatste ronde Van Wely die met winst gelijk zou zijn geëindigd. Dat zou een barrage tot gevolg hebben gehad. We willen toch wat nu al de blunder van 2015 mag heten aan de vergetelheid ontrukken: Ernst–Giri: 1.d4 d5 2.c4 e6 3. Pc3 c6 Slavisch 4.e3 wat passief Pf6 5. Pf3 Pbd7 6. Dc2 Ld6 7. b3 0-0 8. Le2 b6 9.0-0 Lb7 10. Lb2 De7 Alles wordt keurig neergezet 11. Tad1 Tad8 12. Tfe1 (iets beter h3) Tfe8 13. Ld3 e5 14. cxd cxd 15.dxe Pxe5 16. Pd4 Pxd3 17. Dxd3 Lb8 18. Pce2 Pe4 19. Pg3 (sterker Pf4) f6 20. Tc1 Df7 21. De2 Dg6 22. Ted1 Tc8 23. Txc8 Txc8 24. Db5 Pc5 25. De2 Te8 26. La3 Le5 27. Dc2 Pe4 28. Pxe4 dxe4 29. Pc6 Dit is nog een foutje: de dame dekt paard en toren en Giri ziet het goed: 29..Lxh2† 30. Kxh2 Dh5† 31. Kg3??? Na Kg1 Lxc6 is er ondanks de pluspion nog veel werk voor Giri maar nu komt 31..g5 en mat is onvermijdelijk. Twee opmerkelijke boeken weer bij New In Chess (www.newinchess.com): allereerst een heruitgave van het schitterende boek vol interviews door Dirk Jan ten Geuzendam Finding Bobby Fischer (978-90-5691-572-8). De titel slaat op het interview dat de schrijver had met het inmiddels lichtelijk dolende schaakgenie, midden in de chaos van het uiteenspattende Joegoslavië. Interviews met grootheden uit de vorige eeuw (het boek verscheen in 1993) maar lieden als Kramnik en Anand (daar is-ie weer) zijn er ook bij. En natuurlijk veel aandacht voor de eindeloze worsteling tussen Karpov en Kasparov. Met vele kostelijke anekdotes, een boek om van te smullen. Heel andere koek is Basic Chess Openings for Kids (978-90-5691-597-1) van Charles Hertan. Overigens heus niet alleen voor Kids: iedere beginnende schaker kan heel wat opsteken van dit voortreffelijke leerboek. Hoe kun je de stukken laten samenwerken door hun specifieke kenmerken te analyseren, het belang van het ontwikkelen van de stukken, het doorzien van vijandelijke dreigingen, het wordt allemaal helder maar ook humoristisch en kindvriendelijk uitgelegd. Er bestaan wel meer van dit soort boeken maar dit is tot op heden het beste dat ik ken. Het spreekt vanzelf dat iedereen die schaken onderwijst dit boek moet aanschaffen. En zelfs meer ervaren spelers zullen in de opsomming van de vijf meest voorkomende openingsfouten menig aha-erlebnis tegenkomen. Kortom: New In Chess heeft met dit boek de schaakjeugd van Nederland op het goede spoor gezet. Probleem 2542 is een driezet van Bron.
De sleutelzet van probleem 2540: 1.d4!
Zomer is het moment voor de jonkies
De zomertoernooien zijn ieder jaar de podia voor jonge subtoppers om een stunt uit te halen. Ook momenten om in de Nederlandse hiërarchie wat aan de boom te schudden. Zo deden bij het Nederlands kampioenschap de jonge Robin van Kampen en Benjamin Bok het beter dan de routiniers Sergei Tiviakov en Erwin l’Ami. Maar Van Kampen en Bok zijn al geen outsiders meer.
Een beter voorbeeld zagen we bij het Hogeschool Zeeland Toernooi in Vlissingen. De jonge Utrechter Hugo ten Hertog speelde remise tegen Sipke Ernst en Vyacheslav Ikonnikov en won in de laatste ronde van Loek van Wely. Hij bereikte er een gedeelde derde plaats mee, terwijl Van Wely op plaats 22 eindigde. Dat is nog eens aan de boom schudden.
Vlissingen is een vrolijk, luchtig zomertoernooi, overdag aan het strand liggen en ’s avond schaken, daarom laat ik van Ten Hertog ook een vrolijke, luchtige partij zien uit de tweede ronde, toen hij nog niet een van zijn sterkste tegenstanders tegen zich kreeg.
Ten Hertog-Van der Zalm
1.b3 d6 2.Lb2 e5 3.d4 exd4 4.Dxd4
Wat een sterke schaker tegen een zwakkere schaker kan overkomen, is dat die zich minutieus voorbereidt op een opening die de sterkere speelt. Die mogelijkheid heeft Ten Hertog met deze merkwaardige opzet wel uitgesloten.
4…Pf6 5.Pf3 Le7 6.Pc3 Pc6 7.Df4 h6 8.0-0-0 Le6 9.Kb1 Pd7 10.g4 Lf6 11.h4 De7 12.e3 0-0-0
Met korte rokade zou zwart zich in het zwaard storten. Rokeren aan dezelfde kans als wit is veiliger. Ten Hertog moet nu op zoek naar kansen op die vleugel.
13.Pd4 Pxd4 14.exd4 g5 15.Df3 gxh4
16.Lg2
Je kijkt natuurlijk eerst naar 16.d5, maar na 16…Pe5 levert dat geen stukwinst op. Tenminste, al snel zullen we zien dat zwart er dan nog lang niet is.
16…c6 17.d5 Pe5 18.De3 Lxg4 19.Dxa7
Hoe belangrijk is het kwaliteitverlies op d1?
19…Lxd1 20.Txd1
Antwoord: zwart had die toren beter niet kunnen slaan, want nu komt voor de witte loper de diagonaal h3-c8 open. Bovendien zit Pc3-a4-b6 nu in de stelling en zwart kan ook niet met zijn koning naar e8 lopen, want dan slaat wit dodelijk op c6.
20…Dc7 21.Lh3+ Pd7 22.Pa4 Db8 23.Da5
Zwart geeft het op. Pb6 is in alle varianten verschrikkelijk.
Nog beter dan het resultaat van Hugo ten Hertog was dat van Jorden van Foreest. De zestienjarige Groninger verloor in de vijfde ronde van Van Wely, dat kan gebeuren, kreeg daardoor niet het sterkste programma, maar won in de laatste ronde van Sipke Ernst. Met 7,5 uit 9, een superscore, werd hij ongedeeld tweede achter wereldtopper Baadur Jobava, maar voor negen andere grootmeesters. Van Foreest geldt als het grootste jeugdtalent van Nederland. In 2013 werd hij Europees jeugdkampioen tot en met veertien jaar. Het zal niet lang duren voordat hij grootmeester is en waarschijnlijk ook niet lang voordat hij in de top tien van Nederland zal staan.
Een week eerder, bij het open kampioenschap van Nederland in Dieren, werd Jorden van Foreest gedeeld derde. Zijn score daar was nog indrukwekkender dan in Vlissingen. Hij hield de grootmeesters Brandenburg, Moradiabadi, l’Ami, Ikonnikov en Reinderman op remise, bleef ongeslagen en won van de Britse grootmeester Stewart Haslinger.
In de herfstvakantie speelt Jorden van Foreest in Hoogeveen een match van zes partijen tegen Jan Timman. Het klinkt misschien oneerbiedig, maar het is niet duidelijk wie favoriet is.
|
Voor beginners A6785 Wit aan zet, wat is sterk?
|
Voor gevorderden B6785 Zwart aan zet, wat te doen?
|
De 25- jarige Twan Burg uit Schijndel heeft onlangs zijn derde grootmeesternorm behaald. Dit betekent dat Nederland een nieuwe internationale schaakgrootmeester rijker is.
Twan Burg leerde het schaken al op zeer jonge leeftijd. In 2000 werd hij jeugdkampioen van Nederland in de groep tot 10 jaar. Zes jaarlater werd hij jeugdkampioen in de groep tot 16 jaar. In 2010 werd Burg benoemd tot internationaal schaakmeester. Burg behaalde zijn eerste grootmeesternorm op het BDO-toernooi te Haarlem in 2012, met een tweede plaats achter Yaroslav Zerebukh. De tweede grootmeesternorm bereikte hij vorig jaar in Erice op Sicilië, waar hij derde werd achter Viorel Iordechescu en Nikita Maiorov. Zijn laatste norm bemachtigde hij vorige maand in Boedapest. Dat toernooi won hij samen met Oliver Mihok.
Twan Burg is eveneens zeer actief in het genre van het correspondentieschaak. Hij behaalde daar ook een internationale meestertitel. Verder heeft hij veel interesse in eindspelstudie en de schaakproblematiek. Regelmatig schrijft hij artikelen over genoemde schaakgenres. Ook is zijn naam nogal eens te vinden bij de zogenaamde oploswedsrijden van schaakproblemen.
Van Twan Burg een interessante partij uit het BDOI-toernooi te Haarlem, waar hij zijn eerste grootmeesternorm scoorde.
Burg-Nijboer
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 a6 5. Le2 Pf6 6. Pc3 d6 7. 0-0 Dc7 8. a4 b6 9. f4 Lb7 10. Lf3 Pbd7 11. De2 e5 12. Pf5 g6 13. fxe5 dxe5 14. Ph6 Een wat vreemd veld zo vroeg in de partij voor dit paard. Het houdt in ieder geval de beide rokades tegen voor zwart. 14…Le7 15. Kh1 Tf8 16. Lg5 Pc5 17. Lxf6 Lxf6 18. Pg4 Lg5 19. Pd5
Zwart zit nu al in grote problemen. Nijboer ziet dat op 19. …Dd6 20. Tfd1 komt en hij zal na een lange rokade door Burg worden opgerold. 19…Lxd5?Deze zet is slechter dan 19. …Dd6) 20. exd5 En ineens komen er vreselijke dreigingen in de stelling, zoals 20. d6 die een toren oplevert en 20. Pxe5 wat ook een ramp is. 20…0-0-0 21. b4 e4 22. bxc5 exf3 23. Dxa6+ Db7 24. Dxb7+ Kxb7 25. c6+ Kc7 26. c4 f5 27. Pe5 fxg2+ 28. Kxg2 Materieel valt het voor zwart nog mee, maar positioneel is de stelling dramatisch. Wit komt straks binnen bij zwart via de b-lijn. 28…Lf6 29. Tae1 Lh4 30. Tb1 Tfe8 31. Pd7 Te2+ 32. Kh1 Lf2 33. a5 bxa5 34. Txf2! Een mooi kwaliteitsoffer die direct een einde van de partij geeft omdat zwart op geeft. De computer geeft het volgende winnende vervolg: 34…Txf2 35. c5 Te8 36 .Tb7+ Kd8 37. Tb8+ Ke7 38. d6+ Kf7 39. Txe8 Kxe8 40. Pf6+ Kd8 41. c7+ Kc8 42. Pd5, 1-0.
Heel vreemd dat Carlsen pleit voor een terugkeer naar de kandidatenmatches.
Aan de laatste versie daarvan in 2011 deed hij om vrij onduidelijke redenen niet mee. Die kandidatenmatches waren bovendien de minst interessante ooit door het groot aantal remises. De latere wereldkampioen Fischer had indertijd voor de kandidatenmatches gepleit, omdat hij in het kandidaten-toernooi van 1962 tegen een overmacht aan Sovjet schakers stond. Maar de situatie is sinds het uiteenvallen van de Sovjet Unie echt veranderd en we zien nu veel meer nationaliteiten in het kandidatentoernooi.
@wimw, jouw bericht is onbegrijpelijk voor mij.
Carlsen pleit niet voor een terugkeer naar kandidatenmatches. Hij pleit voor terugkeer naar een jaarlijks knock-out toernooi. Zo lees ik het althans.
Fischer heeft indertijd niet vóór maar juist tégen kandidatenmatch gepleit, om de reden die jij noemt.
Carlsen wil een toernooi met mini-matches volgens knock-outsysteem, zoiets als de FIDE-WK’s vanaf 1997 en de World Cup. Dat is inderdaad niet wat ik versta onder kandidatenmatches. Daarbij denk ik aan langere matches.
Wat betreft 1962 schrijft Wim het wel degelijk goed. Dat was (op Curacao) een toernooi met acht deelnemers die elk vier partijen tegen elkaar speelden. Dus geen knock-out. Petrosian, Geller en Keres speelden tegen elkaar alleen maar korte remises, zodat ze veel rust kregen. Ze eindigden op de eerste drie plaatsen, wat natuurlijk ook wel kwam doordat ze de sterksten waren. Kortchnoi en Tal namen niet aan die combine deel en verloren tien partijen tegen de Grote Drie. Logisch, de drie mochten niet te veel remises afstaan.
Drie jaar later moest in de kwartfinales Geller tegen Smyslov en Spasski tegen Keres. In de halve finales Spasski tegen Geller. De sterkste Sovjets moesten elkaar dus uitschakelen, wat voor Fischer veel prettiger zou zijn geweest. Alleen deed hij niet mee.
Inderdaad heeft Carlsen het over een knock-out systeem zoals de World Cup en heb ik daar ten onrechte kandidatenmatches aan gekoppeld, want ik kan me niet voorstellen dat hij terug wil naar die mini-matches en mini-wereldkampioenen van de tijd dat er, wat het WK aanging, verdeeldheid was.
Ik ben blij dat Johan Hut het wat mijn tweede punt betreft voor me opneemt. Ik heb dat kandidatentoernooi op Curacao indertijd goed gevolgd. Fischer had het voorafgaande interzonale toernooi met ruime voorsprong gewonnen, maar in het kandidaten toernooi werd hij door de Sovjet-schakers in de tang genomen.
Op Wikipedia is het als volgt te lezen:
Allegations of collusion
What makes this tournament famous and often-discussed is the allegations of Soviet collusion. The three top finishers (Petrosian, Geller and Keres) drew all twelve of their games against each other, in an average of only 19 moves.
Soon after the tournament, Fischer publicly alleged that the Soviets had colluded to prevent any non-Soviet – specifically him – from winning. His allegations were twofold: first, that Petrosian, Geller and Keres had pre-arranged to draw all their games; and second, that Korchnoi had been instructed to lose to them.
The first allegation, of the drawing pact, is often assumed to be correct. All of the three players involved have since died, but Yuri Averbakh, who was head of the Soviet team, stated in a 2002 interview, that Keres was old and wanted to conserve energy, and that Petrosian and Geller were good friends with a history of drawing with each other.
The second allegation, of Korchnoi throwing games, is more doubtful. Korchnoi defected from the USSR in 1976, and has never alleged he was forced to throw games. Korchnoi has also written on his surprise at the short draws. So apparently there was a drawing pact among Petrosian, Keres and Geller, which was unknown even to the fellow Soviet Korchnoi.
Response to allegations
FIDE, the world chess federation, responded to the allegations by changing the format of future Candidates’ Tournaments. Beginning in the next (1966) cycle, the round-robin format was replaced by a series of elimination matches (initially best of 10 quarter-finals, best of 10 semi-finals, then a best of 12 final), to eliminate the possibility of collusion which exists in a round-robin tournament.
Inderdaad, dat wist ik niet meer uit mijn hoofd. Fischer won het interzonetoernooi met 2,5 punten voorsprong (uit 22 partijen) op Geller en Petrosian. Dan zullen op Curacao Tal en Keres (die niet aan het interzonetoernooi deelnamen) zijn toegevoegd op basis van het kandidatentoernooi van 1959, die werden daar eerste en tweede. Mijn opmerking dat de drie Sovjets ook gewoon de sterksten waren moet ik hiermee dus wat nuanceren. Volgens Krabbé en Münninghof in hun leuke Fischer-boek uit 1972 waren Fischer en Tal na dat interzonetoernooi van 1962 de grote favorieten voor de wereldtitel, hoewel Fischer pas achttien was.
Keres deed mee omdat hij in het vorige kandidatentoernooi van 1959 in Bled tweede was achter Tal. Tal deed mee als verliezer van de WK-match van 1961 tegen Botwinnik, die toen nog het recht op een revanche-match had na zijn verlies van het wereldkampioenschap aan Tal het jaar daarvoor. Tal moest na de eerste turnus van 7 partijen wegens gezondheidsklachten opgeven. In die tijd speelden de grootmeesters nog vier keer tegen elkaar in het kandidatentoernooi. Dat ging dus over 28 ronden. Kom daar nog maar eens om in deze tijd, waar een nationaal kampioenschap in 7 rondes wordt beslist.