Krantenrubrieken weekend 2 juli 2022
Wekelijks publiceren we de diverse schaakrubrieken van de weekendkranten. Wij streven naar publicatie op de woensdag of donderdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Dimitri Reinderman | Rini Kuijf | Henk Prins |
Carlsens kus des doods
Het leek een tijdje of de strijd om de eerste plaats in het kandidatentoernooi in Madrid ging tussen Jan Nepomniasjtsji en Fabiano Caruana, maar Nepo stormde vooruit en drie ronden voor het eind kon hij met de geweldige score van 8 uit 11 nauwelijks meer worden ingehaald. Het vorige kandidatentoernooi in Jekaterinenburg won hij ook, maar niet zo indrukwekkend als nu. Tot nu toe was er maar één schaker die twee keer een kandidatentoernooi won, de geweldige Vasili Smyslov (1921-2010).
In de schaduw van Nepo streden Ding Liren, Fabiano Caruano en Hikaru Nakamura om de tweede plaats, zonder te weten of die plaats belangrijk wordt. Dat hangt van Magnus Carlsen af. Aan het begin van het toernooi heeft hij een paar keer gezegd dat hij weinig zin heeft om nog eens een WK-match te spelen, behalve misschien tegen Alireza Firouzja, als die het kandidatentoernooi zou winnen. Misschien een kus des doods van Carlsen, want Firouzja staat nu onderaan.
Carlsens onwil is niet onbegrijpelijk, want hij heeft sinds 2013 al vijf keer een WK-match gespeeld. Michail Botwinnik (1911-1995), die er zeven speelde, zei eens dat het hem iedere keer een jaar van zijn leven kostte. Het is een wonder dat hij nog 83 werd.
Natuurlijk wordt aan Carlsen nu vaak gevraagd of hij echt zijn titel zonder te spelen wil opgeven. Hij glimlacht en zegt dat hij in ieder geval een WK gaat spelen, namelijk de ‘World Series of Poker’ van 3 tot 7 juli in Las Vegas. Hij is een gewiekste pokeraar die daar optreedt als ‘ambassadeur voor verantwoord gokken’ voor het online-gokbedrijf Unibet.
De kandidaten die nu in Madrid spelen zouden graag weten waar ze aan toe zijn. Als Carlsen echt niet speelt, zullen de nummers een en twee van het kandidatentoernooi een WK-match spelen. Nummer een wordt Nepo en drie ronden voor het eind heeft de Chinees Ding Liren de beste kans op de tweede plaats.
Ding kwam een paar dagen voor het begin van het toernooi met een zware jetlag in Madrid aan. Helemaal alleen, want door corona komen Chinezen moeilijk hun land uit. Hij begon met een nederlaag, maar won later drie partijen achter elkaar.
Hikaru Nakamura – Alireza Firouzja, kandidatentoernooi Madrid 2022, 10de ronde.
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Le3 e5 7. Pf3 Pc6 8. Lc4 Le6 9. Pd5 Tc8 10. Pxf6+ gxf6
Ambitieus en slecht. In de Svesjnikov-variant kan dit soms, maar hier zijn de omstandigheden anders.
11. Lb3 Pe7 12. 0-0 Lxb3 13. axb3 d5 14. exd5 Dxd5 15. De2 Pf5 16. Tfd1 Dc6 17. c4 Lg7 18. Td5 0-0 19. Tad1 Tfe8 20. h3 b5 21. c5 Lf8 22. b4
Hij dekt c5, wat zwart met 21…a5 had moeten verhinderen.
22…Pd4
Wint een kwaliteit en verliest de partij. Bevredigende zetten waren er niet.
23. Pxd4
Uit de losse pols. Een dag eerder op de rustdag had Nakamura voor zijn anderhalf miljoen volgers op Twitch aan een blitztoernooi meegedaan en het zat nog in zijn vingers.
23…Dxd5 24. Pf5
De vloek van zwarts tiende zet. Wits paard staat geweldig.
24… De4 25. Dh5 Ted8
26. Ta1
Wit valt a6 aan en heeft ook nog een andere bedoeling.
26…Tc6 27. Lh6 Kh8 28. Ta3
De toren gaat naar de koningsvleugel.
28…Dxb4 29. Lxf8 Txf8 30. Dh6 Tg8 31. Tg3 Txg3 32. fxg3 Zwart gaf op, hij gaat mat.
Partij in viewer:
Na een beroerde serie verliest Firouzja zich in nachtelijke internetvluggertjes
De Franse schaker Alireza Firouzja speelt ronduit beroerd op het kandidatentoernooi in Madrid. Ook zijn gedrag is niet professioneel. Hij kreeg zelfs een uitbrander van Judit Polgar.
In december werd de toen 18-jarige Alireza Firouzja onthaald als een toekomstige wereldkampioen. De in Iran geboren Fransman had in korte tijd doelen bereikt waarvan de meeste schakers slechts kunnen dromen. Hij had zich geplaatst voor het kandidatentoernooi, hij stond tweede op de wereldranglijst en hij was toegetreden tot een genootschap waarvan grootmeesters alleen lid kunnen worden als ze de grens van 2.800 ratingpunten passeren.
Zes maanden later is het enthousiasme over Firouzja’s prestaties verdwenen. In het kandidatentoernooi in Madrid staat hij met vier punten uit elf partijen op de laatste plaats. Zijn 2.800+-rating is na een verlies van dertig punten uit zicht verdwenen en bij enkele collega’s en commentatoren heeft hij het verbruid na een onverantwoorde escapade.
Op de site Chess24 gaf Judit Polgár hem een fikse uitbrander. Het was niet onopgemerkt gebleven dat Firouzja in de nacht voor zijn nederlaag tegen koploper Ian Nemponiasjtsji tot zes uur ’s ochtends internetvluggertjes met een halve minuut bedenktijd had gespeeld. ‘Onprofessioneel gedrag waarmee hij de belangen van anderen schaadt’, oordeelde Polgar.
Diepe frustratie leidde tot Firouzja’s nachtelijke uitspatting. Na vijf remises en twee nederlagen in de eerste toernooihelft dacht hij de weg omhoog te hebben ingeslagen met een overtuigende zege op de Hongaar Rapport. Een dag later bleek een verpletterende nederlaag tegen Hikaru Nakamura meer dan hij kon verdragen.
Nakamura – Firouzja, Madrid 2022
1.e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Le3 e5 7. Pf3 Pc6 8. Lc4 Le6 9. Pd5 Tc8 10. Pxf6+ gxf6
Een optimistische reactie op wits weinig ambitieuze openingsspel. Na 10 … Dxf6 11. Lxe6 Dxe6 12. 0-0 Le7 13. De2 0-0 staat het gelijk.
11. Lb3 Pe7
Nakamura noemde in zijn dagelijkse YouTube-filmpje 11 … Pa5 zwarts beste kans met als mogelijk vervolg 12. Ld5 Pc4 13. 0-0 Pxb2 14. Db1 Lxd5 15. exd5 Pc4 16. Dxb7 f5.
12. 0-0 Lxb3 13. axb3 d5 14. exd5 Dxd5 15. De2 Pf5 16. Tfd1 Dc6 17. c4 Lg7
Zwarts vooruitzichten zijn somber. Zijn koning is nergens veilig en het pionnenblokje op de e- en f-lijn kan niet goed in beweging komen.
17 … Lg7 18. Td5 0-0 19. Tad1 Tfe8 20. h3
Een aardige computervariant is 20. g4 Pe7 21. Td6 De4 22. Pg5! met als pointe 22 … fxg5 23. f3 met damewinst.
20 … b5 21. c5 Lf8?
Hierna komt zwart er niet meer aan te pas. Na 21 … a5! 22. Dc2 De6 23. De4 Pe7 is nog niets beslist.
22. b4 Pd4
23. Pxd4
De verovering van veld f5 rechtvaardigt dit kwaliteitsoffer ruimschoots.
23 … Dxd5 24. Pf5 De4 25. Dh5 Ted8 26. Ta1
De toren heeft wit nodig in de slotaanval.
26 … Tc6 27. Lh6 Kh8 28. Ta3! Dxb4
Of 28 … Dc2 29. Kh2! (niet 29. Tg3? Dd1+) 29 … Dxf2 30. Tf3 Dc2 31. Lxf8 Txf8 32. Tg3 en wit wint.
29. Lxf8 Txf8 30. Dh6 Tg8 31. Tg3 Txg3 32. fxg3
Zwart geeft op.
Partij in viewer:
Rubriek is om de week
De Odyssey van Jeremy Silman, een allegaartje
In lijstjes van de beste schaakboeken (vooral die van Amerikanen) wordt vaak de naam van Jeremy Silman genoemd, en dan vooral How to Reassess your Chess. Zelf ben ik fan van zijn Complete Endgame Course, dat dankzij de heldere uitleg m.i. het beste eindspelboek voor de gemiddelde clubspeler is. Inmiddels heeft de 67-jarige Amerikaan meer dan 35 boeken geschreven volgens Wikipedia, maar de laatste is alweer van een tijd geleden. Dus vroeg zijn uitgever hem of het niet eens tijd werd voor een nieuw boek.
“Bedenk zelf maar een onderwerp.”
“Nou, ik zou wel graag iets schrijven over de legendarische spelers die ik bewonder, bekende zoals Steinitz en Flohr maar ook over het onbekende tactiekmonster Ignatz Kolisch.”
“Prima, ga je gang!”
“Maar wacht. Het lijkt me ook wel iets om leuke verhalen te vertellen over dingen die ik heb meegemaakt tijdens het schaken. Zo speelde ik eens tegen een grootmeester die tijdens de partij opeens thee in een pot honing schonk en dat opdronk 😮 Er kwam vervolgens geen goede zet meer uit hem!”
“Klinkt ook leuk, doen we dat!”
“Of wat minder egocentrisch en verhalen over anderen vertellen? Bijvoorbeeld over criminele schakers zoals Norman Whitaker, die tig keer de gevangenis in moest voor oplichting. “
“Eh, ja, kan ook, wat je wil.”
“Of moet ik gewoon bij mijn leest blijven? Educatief schrijven over schaken, dat is wat ik het beste kan.”
“Pfff. Nou, weet je wat: doe het allemaal maar. Van mijn part wordt het boek 549 pagina’s dik. En dan noemen we het Silman’s Chess Odyssey. “
“Yay!”
In het instructiegedeelte vertelt hij over de beste amateurpartij ooit. Een zekere Michael Mills (rating rond de 1500) had het boek The Art of Attack goed bestudeerd. Hij bracht het geleerde briljant in de praktijk.
Catig – Mills
1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 g6 5.Pc3 Lg7 6.Le3 Pf6 7.Le2 0–0 8.Dd2 d5 9.Pxc6 bxc6 10.e5 Pg4 11.Lxg4 Lxg4 12.h3 Lf5 13.g4 Le6 14.Dd4?
WIt heeft de Draak suboptimaal bestreden, maar na 14.f4 ging het nog wel. Nu komt hij echter in de problemen.
14…f6 15.f4 Dc7 16.exf6 Lxf6 17.Dc5 Lh4+ 18.Ke2
De witte koning staat onveilig, maar hoe krijg je stukken erbij? De loper op e6 doet momenteel niets en dus
18…Lc8! 19.Pxd5 La6+ 20.c4 Db7 21.Pb4 e5
Lijnen openen naar de witte koning!
22.Pxa6 exf4 23.Ld4 Tae8+ 24.Kf3
En nogmaals lijnen openen!
24…Te3+! 25.Kg2
25.Lxe3 fxe3+ 26.Ke4 Te8+ 27.Kd3 Td8+ 28.Ke4 Dxb2 en wint.
25…f3+ 26.Kf1 Tfe8! 27.Kg1 Lg3 28.Tf1 Te1 29.Lc3 Dxb2!
Opgegeven: 30.Lxb2 Txf1+ 31.Kxf1 Te1 is mat.
De partij kreeg volgens Silman wel een vervelend staartje. De partij was zo sterk gespeeld door zwart dat het bestuur van zijn club aannam dat hij andere partijen expres verloren had om daarna met een lage rating makkelijker prijzen te kunnen winnen. En dus werd Mills langdurig geschorst. Bizar!
Partij in viewer:
Voor beginners
Voor gevorderden
Een gedeelte van de tekst van de schaakrubriek van vorige week was weggevallen. We plaatsen toen tweezet 992 zonder enige toelichting. Onderstaande tekst geeft duidelijkheid.
Zoals vorige keer al was aangegeven maakt de Oekraïense grootmeester Mikhail Marandyuk composities in alle genres en is hij in alle genres steen goed. Ter oplossing bieden we aan de tweezet 992 waar de oplosser twee weken de tijd voor krijgt. Deze tweezet bevat een thema wat volgende keren uitgebreid wordt uitgelegd. Het thema heet het Odessa-thema en is in deze Oekraïense stad ontdekt en ontwikkeld. Speciaal voor de gevluchte Oekraïners besteed deze rubriek aandacht aan dit thema en dus aan die stad. We mogen hopen dat deze stad gespaard blijft voor het vreselijke geweld van de Russische beer.
Vooral op het gebied van de meerzet is Marandyuk een kei. Zie diagram vijfzet. Wit geeft mat in maximaal vijf zetten. De oplossing is 1. g3! Een zeer moeilijk te vinden sleutelzet. Wit dreigt met 2. Dc4+ Ke5 3. Te6+ 4. Df4+ Kd5 5. Pe7 mat. De sleutelpion is nodig om het schaak met de dame, een witchback (terugkeer), op de vierde zet te dreigen. Zwart kan pareren met 1. ... Txa4 waarop 2. Pe7+ Txe7 3. Txf5+ Ke6 4. De5+ Pxe5 5. Tf6 mat is. In deze variant een prachtig dameoffer en een switchback (terugkeer) van de witte toren .Na 1. ... Lg4 speelt wit 2. Pb6+ Lxb6 3. Txd3+ Kc5 4. Dd4+ Pxd4 5. Tc3 mat. Ook in deze variant een mooi dameoffer en een switchback van de andere witte toren. In beide varianten wordt op de tweede zet een toekomstig vluchtveld van de zwarte koning geblokkeerd, in de eerste variant is dat e7 en in de tweede b6. Zwart pareert ook de dreiging door 1. ... Lc5 te spelen, dekt veld e7 tegen de dreig-matzet. Na 1. ... Lc5 volgt 2. Tf5+ Ke6 3. Tf6+ Kd5 4. Txd3+ Ld4 en 5. Dxd4 mat. Ook 1. ... Dc1 verstoort de matdreiging, valt veld f4 aan, tegen 4. Df4. Wit kan na 1. ... Dc1 2. Td6+ cxd6 3. Dxf5+Te5 4. Pe7+Kd4 5. Dxd3 mat spelen. In de laatste variant kan na de derde zet van wit, zwart nog 3. ... Kd4 spelen, dan volgt er 4. Txd3+ Kc4 en 5. Pxd6 mat. Een knap probleem. Het probleem behaalde een eerste prijs in Shakhmatnaya Kompozitsuya 2000.
