Worldcup: Polgar na spannende strijd door
De vierde ronde van de Worldcup leverde weer veel spektakel (en weinig remises) op. Diverse spelers kwamen terug van een achterstand en alleen Navara, Radjabov en Svidler wisten in de reguliere partijen te winnen. Het spectaculairst was de match Polgar – Dominguez Perez: pas bij het snelschaken viel de eerste remise, waarna Polgar de beslissende partij won.
De manier waarop liefhebbers hier de partijen kunnen volgen is (naar mijn weten) nieuw en waarschijnlijk trendsettend. Het heeft vele voordelen: je ziet bij het overzien van de partijen niet alleen welke partijen al een resultaat hebben, maar ook bij welke partijen het evenwicht (flink) verstoord is. Bij het naspelen is er dankzij de beoordeling van Houdini bij elke zet snel te zien waar spelers de fout ingaan (ideaal voor stukjesschrijvers). Wie daar niet genoeg aan heeft, kan via de video ook nog deskundig commentaar horen van o.a. grootmeester Landa. Ik verwacht dus dat andere toernooien deze manier van weergeven van partijen zullen overnemen.
Er zijn echter ook een paar nadelen die ik wil noemen. Zo wordt er op het forum van Utrechtschaak wel eens gezamenlijk geanalyseerd bij livepartijen, maar tegen de computer valt meestal niet op te analyseren. Ook voor mensen die livepartijen als oefening volgen (huidige stelling analyseren, zetten proberen te voorspellen) krijgen het lastiger, al kan je proberen niet naar de computeranalyse te kijken. De computer maakt sowieso luier. Een oplossing hiervoor is een optie te geven geen computeranalyse weer te geven (en die is er ook, zie de reacties onderin). Verder is het mogelijk dat het respect voor ons grootmeesters iets minder wordt nu de computer laat zien hoe slecht we eigenlijk zijn, al kan het natuurlijk ook respect opleveren als je steeds de beste zetten volgens de computer speelt. Of de verdenking van valsspelen 😛
Terug naar de partijen. Navara won zijn match relatief eenvoudig, geholpen door een blunder van Zherebukh:
20. Ld3? Lxd4 21. Dxd4 Lxd3 22. cxd3 Pd2 Met kwaliteitswinst. 23. Tae1 Pxf1 24. Txe6 Pd2 25. Pxd5 Pb3 26. De5 Ta7 27. Kf1 Taf7 28. h4 a4 29. h5 gxh5 30. g3 Db8 31. Td6 Db7 32. Th6 Td8 33. Pf6+ Txf6 34. Txf6 Pd2+ 35. Kf2 Df3+ 0-1
De Tsjech won vervolgens ook zijn witpartij. Ook Svidler won met 2-0. In de volgende stelling dacht Kamsky een combinatie te zien, maar de Rus had verder gekeken (of stellingsgeluk).
23. Pf6+ Kh8 Niet slaan natuurlijk wegens 24.Dxg6+. 24. Pxd4 Pxf6 25. Pc6 Dh4! Mogelijk had Kamsky erop gerekend dat zwart het paard zou moeten slaan, waarna wit goed staat. 26. Pxb8? Wit staat sowieso matig, maar dit verliest meteen.
26… Te2! Op 26…Dg3 heeft wit nog 27.Pc6, een verdediging die na het slaan van de toren niet meer zou werken. 27. Dc3 Txf2 28. Pc6 Txf1+ 0-1
Radjabov won in twee partijen tegen Jakovenko, terwijl Ivanchuk, Gashimov, Grischuk en Ponomariov rapidpartijen nodig hadden om de volgende ronde te bereiken.
Polgar – Dominguez
De spannendste match van de ronde was Polgar tegen Dominguez Perez. Het zag er slecht uit voor de Hongaarse toen ze haar eerste partij met wit verloor:
27…Pg4 Na 27….e4! heeft wit geen verdediging meer: het paard heeft geen velden meer en er dreigt o.a. De5, Ph5 en e3. 28. Pe4 f5 29. Tg3 Pf6 30. Pxf6+ Dxf6 31. Td3 Tc7 32. Dc3 Tca7 33. Td2 Ld4 34. Dd3 Ta1 35. g3 Txf1+ 36. Kxf1 Lc5 37. Kg2 e4 38. De2 Te8 39. f3 exf3+ 40. Dxf3 Te3 41. Df1 De5 42. Df4 De7 43. Ta2 Te1
Nog steeds staat wit minder, maar na 32…h4 om ruimte voor de koning te maken valt het allemaal nog wel mee. Judit mist echter de zwarte dreiging: 44. b4? Le3! 45. Df3 Tg1+ 46. Kh3 Dg5 Tegen 47…Dh6 valt nu niets behoorlijks meer te verzinnen. 0-1
Dit betekende dat Polgar haar zwartpartij moest winnen, wat na een lange strijd lukte:
1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Db6 Wel een slimme openingskeus van Polgar. De variant is niet erg theoretisch (dus minder kans op een voorbereide remisevariant) en hoewel wit iets meer kans op voordeel heeft dan bij een Najdorf of zo, liggen de kansen voor wit vooral in de aanval. Maar wil wit, die aan remise genoeg heeft, wel op de aanval spelen? 5. Pb3 Pf6 6. Pc3 e6 7. Lg5 a6 8. Df3 Le7 9. Dg3 d6 10. O-O-O O-O Tegengestelde rokades, dus ja, wit wil op de aanval spelen. Dit geeft zwart kansen te winnen door te counteren, of door offers te incasseren en goed te verdedigen. 11. Kb1 Td8 12. f4 Dc7 13. Ld3 b5 14. Dh4?! Na aanname van het impliciete stukoffer zijn er diverse mogelijkheden om eeuwig schaak te geven, wat wit natuurlijk goed uitkomt, maar zwart heeft beter. Interessant was 14.Lh6 om zowel na 14….Lf8 15.Lg5 als na 14….Ph5 15.Dh4 op zetherhaling te spelen (wat zwart met 14…Pe8 kan vermijden). 14… h6! 15. Lxh6 gxh6?! Na 15… Pxe4 16. Dh3 Pxc3+ 17. bxc3 g6 staat zwart prettig. 16. Dxh6 Pe8
17. e5 Hier mist wit een kans: met 17. Pd5! exd5 18. exd5 Lf6 (Na 18…Pf6 heeft wit de keuze tussen eeuwig schaak of winnend voordeel met 19.dxc6) 19. Lh7+ Kh8 20. Lg6+ Kg8 21. Lh7+ had de Cubaan de volgende ronde kunnen bereiken. 17… f5 18. Lxf5 Hier was 18. Dg6+ Pg7 19. g4 dxe5 20. Thg1 Lf8 21. Pe4 fxe4 22. Lxe4 een goede mogelijkheid: eeuwig schaak is dan weer moeilijk te vermijden. 18… exf5 19. Pd5 Lf8! 19… Db7 20. Td3 Lf8 21. Tg3+ Lg7 22. Pf6+ Kf8 23. Ph7+ zou tot remise (of verlies) leiden. Met de tekst kan zwart doorspelen. 20. Pxc7 Lxh6 21. Pxa8 Lxf4 22. exd6 Lxd6 23. Pb6 Le6
Materieel staat het ongeveer gelijk, maar de witte torens zijn weinig actief en zwart heeft twee lopers. Wit zou dus moeten proberen een van die lopers te ruilen, zwart wil juist de paarden ruilen. 24. Pd5 Kf7 25. Pe3 Pf6 26. g3 Pg4 27. Pxg4 fxg4 Een klein succesje voor zwart: paarden geruild en pionnen vastgelegd. 28. Pd4 Dit had ik ook niet gedaan. 28… Pxd4 29. Txd4 Lc7 30. Tf1+ Ke7 31. Te4 In principe wil de torenpartij in het gevecht tegen twee stukken torens ruilen, al zou zwart (dankzij de vastgelegde koningsvleugelpionnen) het dan ook kunnen proberen. Het is wel (net zoals in de partij) een heel lange weg om dan ook daadwerkelijk te winnen. 31… Tg8 32. a4 Ld6 33. axb5 axb5 34. Tf5 b4 35. Th5 Tg6
36. h3 Alweer een concessie, namelijk pionverlies. Nu mag wit best wat materiaal verliezen om de zwarte pionnen van het bord te krijgen, en toren, b, c tegen toren en loper is de witte droom, maar nauwkeurig spel is daarvoor vereist. 36… gxh3 37. Txh3 Kd7 38. Th7+ 38. g4! Lxg4 39. Th4 Le6 40. b3 gevolgd door Txb4 was de manier om de droom te bereiken. 38… Kc6 39. b3 En hier 39. Thh4! Lxg3 40. Txe6+! Txe6 41. Txb4 39… Ld5 40. Te3 Lxg3 41. Ta7 Tg4 42. Ta4 Lf4 43. Te1 Ld2 44. Td1 Lc3
Maar nu heeft zwart de droomstelling bereikt. De loper op c3 zorgt voor matmotieven op de onderste rij en de a-lijn, wat de witte torens beperkt in hun bewegingsvrijheid. Daarnaast kan zwart ook c2 gaan aanvallen of zelfs b3 (door c2 te pennen). Een manier voor zwart om te winnen is om de witte toren op de onderste rij te domineren, b.v. door de koning naar f2 en de loper naar f3 te spelen. 45. Ta6+ Kb7 46. Ta5 Le4 47. Ta4 Tg2 48. Ta2 Kb6 49. Td6+ Kb5 50. Td1 Lf3 51. Tf1 Kc5 52. Ta7 Le4 53. Tc1 Kb6 54. Ta2 Tg3 55. Tf1 Lg7 56. Kc1 Tg2 57. Kb1 Td2 58. Kc1 Th2 59. Kb1 Lc3 60. Td1 Lf3 61. Tf1 Kc5 Judit heeft lopen spelen met haar tegenstander zoals een poes met haar prooi. Nu is het toch eens tijd om toe te slaan. 62. Ta7 Le4 63. Tc1 Kd4 64. Td7+ Ke3 65. Te7 Th6 66. Ta7 Ld2 67. Tg1 Kf2 68. Td1 Ke2 69. Tg1 Le3 70. Te7 Th4 71. Tg8 Ld4 72. Ka2 Kd2 De pion valt, waarmee ook de rest van de witte stelling zou moeten vallen.
73. Td7 Lxc2 74. Th8!? Een grappige zet, die zwart had kunnen weerleggen met 74…Kc1! Wat Judit doet wint ook, maar het vereist een hoop techniek. 74… Txh8 75. Txd4+ Ld3 76. Txb4 Kc3 77. Ta4 Th2+ Zo had hier 77…Tb8 gespeeld moeten worden. 78. Ka3 Tb2 79. Tg4 En hier was 79.Ta7 of 79.Tb4 remise volgens de tablebase. Maar het is een lastig eindspel, zeker met weinig bedenktijd. 79… Txb3+ 80. Ka4 Tb1 81. Ka5 Tb5+ 82. Ka4 Tf5 83. Tg3
Deze stelling is gewonnen voor zwart en met enig nadenken (waar Judit waarschijnlijk geen tijd voor had) is de handigste winstmanier te vinden: 83… Th5! (Een tempozet om de witte toren naar een slechter veld te lokken.) 84. Te3 (Want na 84.Tf3 Th6 kan wit niet naar f5 om Ta6 mat te voorkomen, terwijl als de witte toren de derde rij verlaat Lc2+ met mat volgt.) 84… Th1 85. Ka5 (De enige manier om mat te voorkomen zonder materiaal te verliezen.) 85… Th6 met mat of torenwinst. Edit: zoals Twan Burg aangeeft is 83…Th1 nog handiger. In de partij gebruikt Judit trial and error: net zolang met de toren heen en weer gaan totdat er een makkelijke winst in de stelling zit. Die methode leidt uiteindelijk tot succes, maar er bleek in de tussentijd wel iets misgegaan te zijn. 83… Tf4+ 84. Ka3 Tf1 85. Tg2 Th1 86. Tb2 Ta1+ 87. Ta2 Tb1 88. Tg2 Tb3+ 89. Ka4 Tb4+ 90. Ka3 Tb6 91. Tg4 Ta6+ 92. Ta4 Tb6 93. Tg4 Tb7 94. Th4 Tb1 95. Th2 Onthoud deze stelling. 95… Tb6 96. Th4 Lf1 97. Tg4 Tb5 98. Tg3+ Ld3 99. Tg4 Tb1 100. Tg2 Tb3+ 101. Ka4 Tb5 102. Tg4 Tf5 103. Ka3 Tf1 104. Tg2 Tb1 105. Th2 Tweede keer. 105… Lf5 106. Tg2 Ld3 107. Th2
Hier (of technisch gezien na 106….Ld3) had de Cubaan kunnen claimen, maar hoeveel mensen zou het in zijn plaats zijn opgevallen dat de stelling voor de derde keer op het bord was gekomen? Niet veel denk ik. Vanaf hier speelt Judit het trouwens goed uit. 107… Lf1 108. Tf2 Lc4 109. Tf3+ Ld3 110. Tf2 Tb3+ 111. Ka2 Tb6 112. Ka1 Tg6 0-1
De volgende dag won Polgar met wit haar eerste rapidpartij, maar Dominguez bleef in de match door zijn witpartij ook te winnen. Met Judit weer achter de witte stukken kwam vervolgens de volgende stelling op het bord:
Polgar was all in gegaan. Met 27… Kg8! 28. Txh7 Lxf6 29. Pd5 Lg7 had haar tegenstander kunnen cashen, maar in plaats daarvan kwam 27…Lxf6? 28. Pd5 Dxb2? 28… Tg1+! 29. Kxg1 Lxh4 30. Dxh4 Tg8+ 31. Kh1 Tg6! 32. Pf4 Kg8! had nog ongeveer gelijke kansen opgeleverd. 29. Txh7+ Kg8 30. Dh6 En nu staat wit gewonnen. 30… Ld8 31. e5 Tg1+ 32. Kxg1 Dd4+ 33. Kf1 1-0
Zelfs nu wist Dominguez nog terug te komen door de vierde rapidpartij te winnen, maar bij het snelschaken viel het doek voor hem. Teleurstellend voor de Cubaan, maar het was een enerverende match!
Inderdaad een geweldige site. Werkt trouwens ook op de iPad.
Een oplossing hiervoor is een optie te geven geen computeranalyse weer te geven
Die optie is er al: klik op het tandwiel.
Dimitri, in die stelling van Toren+Loper tegen Toren, is 83..Tf1 toch zeker wel het handigste? Na 84.Ka5 Tf6 win je meteen de toren. Dat tablebase Th5 aangeeft heeft te maken met je de toren een paar zetten later pas wint, maar dat je dan wel de koning meteen in een kooi hebt, met Koning Toren tegen Koning.
Deze site laat zien hoe goed je een toernooi live op het internet kan aanbieden.
Computer analyse aan/uit is een optie, er zijn 3 layout instellingen.
De optie 8 borden is mooi om verschillende partijen tegelijk te volgen.
Als Wijk aan Zee op deze manier aangeboden wordt zou dat fantastisch zijn.
Mooi zou bijvoorbeeld de optie 8 borden zijn, met pull down keuze, dan kan je zelf 8 partijen kiezen.
@Lucas: was me nog niet opgevallen, opmerking toegevoegd!
@Twaburov: Ja, je hebt gelijk.