Dimitri's Tata: De Nederlanders
In de B-groep werd een soort van mini-NK gehouden. De eindstand:
1 Reinderman 2.5
2/4 Tiviakov, Ernst, L’Ami 2
5 Timman 1.5
Ja, dat had ik natuurlijk niet gepost als ik tegen Timman verloren had, maar we waren dus redelijk aan elkaar gewaagd en er vielen maar twee (zwaarbevochte) remises. Ik zal mijn partijen chronologisch presenteren, samen met een kort verslag van het toernooi van de andere Nederlanders.
Erwin L’Ami was weer helemaal fit en speelde zijn beste toernooi in tijden. Hij speelde in de laatste ronde zelfs voor promotie (maar verloor) en met zijn 8 uit 13 heeft hij flink wat ratingpunten teruggewonnen. Een paar keer zat het tegen (b.v. tegen Sipke), een paar keer zat het mee, zoals tegen mij:
17.exd5! exd5 17… Txb5 18. dxc6 Dc8 19. Pxb5 a6 20. Pc3 Lxd4 21. Tac1 ziet er erg plezierig uit voor wit, materieel staat het ongeveer gelijk maar de vrijpion is sterk. De computer denkt dat zwart genoeg tegenspel heeft en misschien was het dus een betere keuze, in de partij staat wit gewoon een pion voor. In eerste instantie had ik ook geen problemen dit voordeel uit te bouwen:
18. Dxd5 Pxd4 19. Dxd7 Txd7 20. Tab1 Tdd8 21. Pd5 Le5 22. Kf1 g6 23. b4 Kf8 24. a4 Pc6 25. Tdc1 Pe7 26. Pe3 Td4 27. Tc4 Td2 28. Tc2 Td4 29. Pc4 Lc7 30. b5 Pf5 31. a5 Txc4 32. Txc4 Lxa5 33. Lh3 Pd6 34. Ta4 Lb6 35. Lg2 Te8 36. Lc6 Te5 37. Ta2 h5 38. Td2 Pc4 39. Te2 Tf5 40. Kg2 Pd6 41. Tb3 Tc5 42. Td2 Pf5 43. Le4 Pe7 44. Td7 Te5 45. Ld3 Ke8 46. Tb7 Pc8 47. Tb2 Pd6 48. Tb8+ Kd7 49. Te2 Td5 50. Lc2 Pxb5 51. La4 (51. Tf8!) 51… Kd6 52. Lxb5 Txb5 53. f4 Tc5 54. Tf8 Tc7
55. f5 gxf5 56. Th8 geeft wit goede winstkansen, maar ik zag opeens iets anders. Het lukte me alleen niet het tot het einde uit te rekenen, en eigenlijk was het dus een gokje, maar ik ging er toch voor.
55. Td8+ Kc5 56. Tc2+ Kb5 57. Txc7 Lxc7 58. Td7 Lb6 59. Txf7 a5 60. f5 gxf5 61. Txf5+ Lc5 62. Txh5 a4 63. Td5 a3 64. Td1 Kc4 65. Kf3 Ld4 66. Ke4 Lb2 67. g4 a2 68. g5 Kc5 69. h4 a1D 70. Txa1 Lxa1
Ik had gezien dat wit wint als hij Kh7 en g6 bereikt zonder dat zwart meteen de h-pion kan slaan. Helaas kan hij dat wel na 71. Kf5 Kd6! (71… Kd5? 72. h5 +- want Lxg5 zoals in de partij werkt dan niet meer) 72. Kg6 Ke5 73. Kh7 Kf5 74. g6 Kg4 en ik had dus verkeerd gegokt… 71.h5 Kd6 72. Kf5 Lc3 73. Kg6 Ld2! De enige zet, maar genoeg voor remise. Als wit h6-h7 speelt gaat zwart terug met zijn loper op de lange diagonaal. 74. Kf6 Lxg5+! Weer de enige zet. 75. Kxg5 Ke7 76. Kg6 Kf8 77. h6 Kg8 78. h7+ Kh8 79. Kh6 1/2-1/2
Jan Timman speelde soms heel sterk, maar had ook veel zwakke momenten. De ervaren grootmeester, die vaak in verslagen aangeduid wordt als ‘de ervaren grootmeester’, verklaarde na afloop in dit interview dat hij ervaring tekort kwam, en dat was niet als kwinkslag bedoeld, want hij is niet meer gewend zo’n lange periode te moeten spelen. Ik dankte mijn eerste overwinning aan een zwak moment:
Ik verwachte hier 29. Dh3 Pxf5 30. exf5 Txd5 31. Txd5 Lf6 met een spannende stelling. Maar Jan bleef nadenken. Hij zou toch niet… of misschien wel? 29.Lxh7+?? Ja dus. 29… Kxh7 30. Dh3 Th8! En wint: na 31.Dxh4+ Kg8 32.Pxe7+ pakt zwart het paard gewoon terug. 31. Td2 Kg8 32. Th2 Tc5 33. Pe3 Tch5 34. Df3 Dc5 0-1
Maar ik had ook mijn zwakke momenten natuurlijk. Sergie Tiviakov bleef lang in de middenmoot hangen, maar dankzij o.a. een tussensprint van 3 uit 3 tegen de dames eindigde hij toch op een nette plus drie. En ik hielp ook mee:
Ik had het al niet erg nauwkeurig gespeeld, maar na 17…Db4? 18.Pxf4 Txf4 19.Pd3 was ik helemaal kansloos.
Sipke Ernst speelde een enerverend toernooi met maar twee remises en diverse partijen waarin hij als een Bosboom tekeer ging. Tegen Harikrishna leverde hem dat de dagprijs op voor een spectaculaire overwinning (g4 en h4 in de Laskervariant van het Damegambiet) maar net als bij Bosboom ging het ook (en iets te vaak) wel eens helemaal mis, zoals tegen mij:
1. c4 c6 2. g3 d5 3. Lg2 Pf6 4. Pf3 dxc4 5. O-O Pbd7 6. Pa3 Pb6 7. Dc2 Dd5 8. Pe1 8. b3 cxb3 9. axb3 Le6 10. b4 Db3 11. Dxb3 Lxb3 12. b5 c5 13. d3 Pfd7 14. Pd2 Ld5 15. e4 Le6 16. f4 f6 17. e5 Ld5 18. e6 Lxe6 19. Lxb7 Tb8 20. Lc6 {met groot voordeel was Timman-Ernst in de vijfde ronde, maar daar was Sipke vast niet nog een keer ingetrapt! 8… Dd4 9. e3 Dg4 10. e4 h5 11. h3 We wisten allebei niet precies meer hoe Janssen-Spoelman uit het afgelopen NK was gegaan (11. Pxc4 Pxc4 12. Dxc4 h4 13. d4 Pxe4 14. Dc2 Pd6 15. Lxc6+ Ld7 16. Lxd7+ Dxd7 17. Pf3 met onduidelijke stelling). Mij leek het logisch om de opening van de h-lijn te voorkomen. 11… Dg6 12. Pxc4 Pxc4 13. Dxc4 h4 14. g4 Pxg4 Min of meer de consequentie van de zwarte opzet. 15. hxg4 h3 Het alternatief is 15… Lxg4 16. Kh2 h3 17. Lh1 e5. Tijdens de partij leek me dit goed voor wit, Houdini is niet helemaal overtuigd. 16. Lf3 Lxg4 17. Lxg4 Dxg4+ 18. Kh1 e6
Hier dacht Sipke een tijdje over na, een teken dat ie niet tevreden was met zijn compensatie. 19. f3 Dh4 20. d4 Ld6 21. Le3 O-O-O 22. Tc1 g5?! 23. e5 Ik dacht dat na 23.d5 g4 gevaarlijk zou zijn, maar simpel 24.fxg4 wint dan. 23… g4? Na 23… Le7 24. Tg1 schatte ik in als "totale controle door wit" en na enig rekenen gelooft Houdini me. 24. fxg4 Dxg4 25. exd6 Tdg8
In mijn vooruitberekening leek me dit in eerste instantie erg gevaarlijk voor wit, want Dg2+ is niet te voorkomen. Toen keek ik nog eens goed: waarom is het eigenlijk erg? 26. d5! Dg3 26… Dg2+ 27. Pxg2 hxg2+ 28. Kg1 Th1+ 29. Kf2 en het houdt op. 27. dxc6 Dxe3 28. cxb7+ 28… Kxb7 29. Txf7+ Kb6 30. Db4+ Ka6 31. Da4+ Kb6 32. Tc6 mat 1-0
Reactie van Hans Böhm:
Ik miste de meest dramatische stelling, die van l’Ami-Timman.
Toevallig was ik de commentator van de dag en ik had net zitten
uitleggen hoe verschrikkelijk wit was overspeeld.
"Je hebt alle hoeken van het bord gezien", zei ik tegen l’Ami die na
afloop even langskwam, "tot Da1 aan toe".
Maar toen deed Jan Lxb3, kijk eens naar die stelling als zwart Tc3
speelt, dat is wel heel erg treurig voor wit.
De vraag is, of fouten maken bij schaken hoort.
Als fouten symptomatisch zijn, kun je ze niet meer gebruiken als excuus.