In Memoriam
De gedeporteerde en vermoorde Joodse, Roma en Sinti kinderen 1942-1945
In Memoriam is een indrukwekkend monument van meer dan duizend pagina’s, waarin wordt geprobeerd om 17.964 kinderen uit de anonimiteit van het grote getal te halen. Ze krijgen hun naam terug en waar mogelijk weer een gezicht. Het gaat om alle kinderen die tijdens de Tweede Wereldoorlog vanuit Nederland zijn gedeporteerd: 102 transporten met Joodse, Sinti en Roma kinderen. Van ieder kind zijn de naam, de geboortedatum en het adres opgenomen alsmede de sterfdatum en -plaats. Bovendien zijn van 3000 kinderen foto’s achterhaald en afgebeeld.
Indrukwekkend gedenkboek met uniek fotomateriaal
In Memoriam werd samengesteld door Guus Luijters, met beeldredactie van Aline Pennewaard en met een voorwoord van David Barnouw van het NIOD.
Anne Frank kennen we allemaal, haar Dagboek is een historisch document geworden en het Achterhuis een historisch monument. Dank zij Guus Luijters en Aline Pennewaard kennen we nu ook de andere kinderen bij naam en soms met een gezicht of iets over hun verleden.
Salo Landau
Op één van de 3000 foto’s is het dochtertje van Salo, Henriette Renée Landau (24 november 1938), te zien met haar moeder Suzanna Landau – van Creveld. Ze is op 14 oktober 1944 vergast in Auschwitz, nog geen zes jaar oud.
Salo Landau was na Max Euwe de sterkste schaker van ons land in die tijd. De schaakjournalist W.A.T. Schelfhout schreef een uitgebreid In Memoriam over Salo Landau. Voor het nalezen van dit In Memoriam Klik hier.
Op de website van de RSB werd in 2003 ook een artikel aan Salo Landau gewijd onder de titel 100 jaar geleden … Klik hier
Mocht u nog meer kinderen herkennen van schakers die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen in de concentratiekampen laat het ons weten. Ook hen mogen we niet vergeten!
Tentoonstelling in het Stadsarchief Amsterdam
De tentoonstelling in het Stadsarchief bestaat uit drie delen. In de grote hal van het Stadsarchief komt een monumentale presentatie te staan: een zeventig meter lange tafel in vier delen waarop de teruggevonden foto’s van 2.900 kinderen te zien zijn, gerangschikt per transport van kamp Westerbork naar de vernietigingskampen. Voor bezoekers is een naamregister op de foto’s beschikbaar.
Op de glazen wanden van de tentoonstellingsruimte zijn de namen aangebracht van 18.000 gedeporteerde en vermoorde kinderen. In de tentoonstellingsruimte worden de verhalen van vijftien Amsterdamse kinderen verteld. Hier zijn originele documenten te zien waarin de kinderen worden vermeld, zoals de gezinskaarten en archiefkaarten van het Amsterdamse bevolkingsregister. Maar ook de lijsten van de gedwongen registratie tot Jood in 1941, persoonskaarten uit de cartotheek van de Joodse Raad en transportlijsten van kamp Westerbork. Deze gedetailleerde administratie geeft een indringend beeld van de organisatie en omvang van de Sjoa in Nederland.
Van een aantal kinderen zijn persoonlijke zaken bewaard gebleven. Bijvoorbeeld familiefoto’s, kindertekeningen, schoolrapporten, gedichten, een poëziealbum. Samen met de originele documenten vertellen deze persoonlijke bezittingen unieke en ontroerende verhalen. Verhalen die staan voor ieder uniek leven van elk van de uit Nederland gedeporteerde kinderen. Het doel van boek en tentoonstelling is om zoveel mogelijk kinderen weer een gezicht te geven en iets van hun identiteit te herstellen. Er zijn vitrines gereserveerd voor foto’s en documenten die na de voltooiing van boek en tentoonstelling worden ingezonden.
De tentoonstelling is mede mogelijk door vele bijzondere bruiklenen van het Nederlandse Rode Kruis, het NIOD, het Verzetsmuseum, het Anne Frankhuis en talrijke particulieren.
Ga voor meer informatie naar de website van het Stadsarchief Amsterdam.
Guus Luijters in De Wereld Draait Door
Op 7 februari was Guus Luijters te gast in DWDD. Klik hier om deze uitzending nog eens te zien.
Joodse Omroep
Op 12 februari zond de Joodse omroep de documentaire Herinnering aan een vermoord kind uit.
In deze indringende documentaire verfilmde Willy Lindwer de lotgevallen van een aantal anonieme Joodse kinderen die vanuit Nederland zijn gedeporteerd en vermoord. Aan 8 van hen worden herinneringen opgehaald. Vroegere klasgenoten, buurtkinderen en vriendjes vertellen over hun vermoorde Joodse vriendje en vriendinnetje.
Oud minister Frits Korthals Altes vertelt over zijn klasgenootje Riekje Teixeira de Mattos die op 13-jarige leeftijd in Auschwitz werd vermoord.
Bij uitzending gemist (Nederland 2) is deze documentaire nogmaals te zien.
