Wat vindt men van Bussumse knock-outvluggertjes?
Het 28e Pinkstertoernooi in Bussum heeft een primeur voor een weekendtoernooi. In plaats van een gewone laatste ronde (in Bussum de zevende) worden maandagmiddag de nummers één tot en met acht apart gezet om het toernooi te beslissen met knock-outvluggertjes. De kranten buitelden over elkaar heen om dit grote nieuws te brengen:
Na de zesde ronde worden er al geldprijzen verdeeld, maar bij gelijk eindigen niet gedeeld. Er moet gevochten worden. Grote doel: geen salonremises om de inkomsten veilig te stellen. Na de vluggertjes worden er opnieuw geldprijzen uitgedeeld. Bedenker: Lennart Ootes, die aan een sportredacteur van de Gooi- en Eemlander al eens uitlegde dat hij de schaaksport ‘sexy’ wil maken. Zondagavond, voorafgaande aan de vijfde ronde, polste ik enkele reacties.
Dimitri Reinderman is de grote ratingfavoriet voor de eindzege. Bovendien won hij het toernooi in 2009 en 2010. Wat vindt hij van het nieuwe systeem?
“Daar kan ik morgen pas antwoord op geven. Dat hangt ervan af of ik win.”
Manuel Bosboom, altijd een gevaarlijke outsider, was nog niet eerder in Bussum.
“Waarom ik meespeel? Omdat Lennart me heeft uitgenodigd. Ik speel liever eendagstoernooien dan weekendtoernooien. Drie partijen per dag vind ik te veel, misschien word ik een oude man.”
In Bussum worden geen drie partijen op zaterdag gespeeld, weet ook Bosboom, maar dat was niet wat hem over de streep trok.
“Snelschaken als slot, dat trekt mij natuurlijk wel aan. Interessant, het geeft het toernooi extra cachet. Wat zeg je, worden de geldprijzen niet gedeeld? Hé, dat is wel een beetje raar.”
Robin Swinkels, de tweede grootmeester onder de deelnemers, was wel al eens eerder in Bussum.
“Het nieuwe systeem is wel een van de redenen om weer mee te doen. Al denk ik dat het niet goed is voor mijn kansen. Is dat tegenstrijdig? Ja, maar mijn kansen bij het snelschaken hangen af van de vorm van de dag.”
Karel van Delft speelt in de B-groep en was vele malen mede-organisator van het weekendtoernooi in Apeldoorn.
“Ik ben altijd in voor experimenten.”
Elk voordeel hep zijn nadeel. Spektakel met vluggertjes aan het slot, maar in de zesde ronde spelen Riemersma en Reinderman gecalculeerd remise in 15 zetten.
In Legnica heb ik voor het eerst te maken gekregen met regels ter voorkoming van snelle remises. Eerst moeten er minimaal 40 zetten zijn gespeeld of driemaal dezelfde stelling. Een hele aardige regel, ik kreeg nu minder vaak remise aangeboden. Toch zie je aan het einde van het toernooi meer en meer snelle zetherhalingen, bijvoorbeeld bij spelers die hoog genoeg stonden of die lekker doorzakten in de nacht. Mijn voorspelling is dat het voorkomen van snelle remises meer en meer aangescherpt gaat worden, als de weerstand bij de spelers blijft. Uiteindelijk komt er misschien wel die regel dat een partij altijd een winnaar moet kennen, desnoods via vluggertjes. Er stond net een aardig artikel van Eljanov in NIC over zijn driezettenremise met So in IJsland. Ik heb er overigens wel begrip voor, de schaakpartij wordt als minder belangrijk ervaren dan de toernooistand of kwalificatie. Ik zou gewoon de eindstand opmaken obv tiebreaks, zoals in Legnica. Ook discutabel, maar eenmaal ingevoerd uiteraard niet meer. Gemiddelde tegenstand, weerstandpunten, dat soort zaken, of misschien wel overscore. Of gewoon lekker zelf wel spelen en zij die dat liever niet willen, lekker laten doen. Niet iets om wakker van te liggen
Ja maar Wim, vreemde mensen heb je altijd. Daar kun je je systeem niet op baseren.
Dat Reinderman remise wilde tegen Riemersma snap ik. Hij werd daardoor eerste en incasseerde 500 euro. Riemersma en twee anderen hadden net zoveel punten, maar minder tiebreakpunten, Riemersma kreeg 150 euro.
Vervolgens kwamen de vluggertjes. Riemersma verloor het eerste potje van Bosboom en weigerde het tweede potje te spelen, met de woorden: "Ik kom hier niet om te vluggeren." Geen tweede geldprijs voor Riemersma. Wel een tweede geldprijs voor Reinderman, die de knock-outvluggertjes won en nog een keer 500 euro incasseerde. Plus 150 euro bonus voor degene die zowel ronden 1-6 als de vluggertjes won. Totaal: Reinderman 1150 euro en Riemersma 150 euro. Nou ja, plus 100 euro omdat het SGS-kampioenschap in het toernooi was geïntegreerd. Dus Riemersma 250 euro.
Maar 1150 euro vs 250 euro vind ik wel een groot verschil voor wat jij een gecalculeerde remise noemt.
Met gecalculeerd bedoel ik niet meer dan dat de spelers in een vroeg stadium van de partij tot remise besloten, waarbij de stelling op het bord van ondergeschikt belang was: daar zat nog voldoende muziek in om door te spelen. Of puur financiële redenen hierbij leidend waren, weet ik niet. Je zou kunnen zeggen dat op winst spelen voor Reinderman geen meerwaarde had, sterker nog: remise had voor hem een positief bijkomend effect: energiebesparing, zonder materiële nadelen. Een professionele benadering, lijkt me.
Op basis van de registratie van de partij heeft Riemersma remise aangeboden, waarbij hij dus tegelijkertijd afstand deed van de mogelijkheid het reguliere toernooi en het SGS-kampioenschap te winnen. Naar zijn overwegingen kunnen we alleen maar gissen, kennelijk was op winst spelen voor hem niet opportuun.
Mijn eerdere reactie hierboven was een Cruijffiaanse ingeving bij het zien van deze snelle remise, – waar het volk, thuis of in de zaal, natuurlijk recht meende te hebben op een strijd op leven en dood.
De resultaten van de andere topborden bieden achteraf geen ruimte voor de conclusie dat de bekende nachtkaars in de nieuwe opzet door calculerend gedrag alleen maar eerder gaat branden (en uitgaat). Felle strijd, weinig remises.
Ben benieuwd hoe de evaluatie van het experiment zal uitvallen, ook van de incorporatie van het SGS-kampioenschap (met name vanuit het perspectief van de onderbond). Enerzijds een minder zuiver eigen kampioenschap (dus devaluatie?). Anderzijds was dit kampioenschap niet eerder zo sterk bezet. Wat geeft de doorslag?
Wat verder opvalt is de ‘beloningsstructuur’. Als ik het goed begrijp kreeg Reinderman:
Voor 6 reguliere partijen van pakweg gemiddeld 3 = 18 uur, score 5 uit 6, 575 euro.
Voor 6 snelschaakpartijen van pakweg gemiddeld 15 minuten = 1,5 uur, score 5,5 uit 6: ook 575 euro.
Het zal Dimitri worst wezen, maar uurloontechnisch een enorm verschil!
Weeffoutje, toeval of bewust zo gekozen, en zo ja waarom?
Het spektakel was aardig, maar er waren ook enkele nadelen:
– De overige 60 spelers van de A-groep speelden tegelijkertijd en in dezelfde zaal hun zevende reguliere partij. Door het knock-out snelschaken
was het nogal rommelig en rumoerig.
– De speler die na 6 ronden op de 8ste positie was gekomen, mocht als beloning daarvoor twee potjes snelschaken tegen de nummer 1 die 419 Elopunten meer achter zijn naam had staan. Misschien had hij toch liever gewoon een normale zevende partij gespeeld tegen een meer gelijkwaardige tegenstander.
Wat die uurlonen betreft: bij een klassiek weekendtoernooi wordt de geldprijs ook vooral bepaald door het resultaat in de laatste partij. Daarin kun je zomaar terugvallen van een verwachte 1000 euro naar bijvoorbeeld 200 euro. Wat zijn dan de uurlonen van de eerste vijf partijen en van de zesde partij?
Ik ben ervan overtuigd dat iedere speler dolblij zou zijn als hij na de voorlaatste ronde al 500 euro kan vastleggen, zoals Dimitri nu deed.