Eindelijk wint Giri weer
"Eindelijk wint Giri weer", dat klinkt een beetje negatief, maar zo moet het voor hemzelf ook gevoeld hebben. 15 februari won hij voor het laatst, eerste ronde Fide GP Tbilisi, zijn enige overwinning in dat elfrondige toernooi. Een remise tegen Fridman in de KNSB-competitie, Gashimov-memorial negen partijen zonder overwinning, en ook de eerste zes ronden in Khanty-Mansiysk lukte het Giri niet een vol punt te scoren. Dat zijn 26 partijen. Maar vandaag wist hij eindelijk dan weer eens te winnen! Nog steeds staat hij in de onderste helft van het toernooi met 3 uit 7, maar wie weet wat er nog mogelijk is nu de ban gebroken is.
Maar zoals een voormalige minister-president zei, eerst het zuur, dan pas het zoet, dus de overwinning kunt u pas aan het einde van het artikel aanschouwen. Eerst een remise en een nederlaag.
Giri,Anish (2776) – Dominguez Perez,Leinier (2734)
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 Lb4+ 4.Pbd2 0-0 5.a3 Le7 6.e4 d5 7.e5 Pfd7 8.Ld3 c5 9.0-0 Pc6 10.Te1 a5
Je hebt openingen die populair zijn op amateurniveau en openingen die populair zijn op grootmeesterniveau. Deze stelling zult u op uw clubavond waarschijnlijk niet tegenkomen, maar op grootmeesterniveau is er de laatste jaren een aantal partijen mee gespeeld. Het is een moeilijke stelling vanwege de spanning in het centrum en de vele manieren om het op te heffen, waar beide partijen steeds rekening mee moeten houden. Een van die manieren was 10…dxc4 11.Pxc4 cxd4 geweest en dat wint zelfs een pion, maar na 12.b4 heeft wit aardige compensatie (dan snapt u ook het nut van 11…a5). En na 10…cxd4 11.cxd5! houdt zwart een geïsoleerde pion over.
11.Lc2 Te8 12.h3 Dc7
Na nog een paar schaduwbokszetten begint nu het gevecht. 14.e6 zorgt ervoor dat de zwarte koningsstelling verzwakt wordt, en op het eerste gezicht lijkt dat wit goede kansen op aanval te geven.
13.cxd5 exd5 14.e6 fxe6 15.Txe6 Pf6 16.Te1 Ld7
Deze simpele ontwikkelingszet werd door Giri onderschat. Heeft wit nu niet een goede afwikkeling?
17.dxc5 Lxc5 18.Txe8+ Txe8 19.Pb3 Lb6 20.Lg5 Dd6 21.Lxf6 gxf6 22.Dd3
Ziet er goed uit voor wit, niet? Zwart heeft allemaal zwakke pionnen, er dreigt mat, sowieso is de zwarte koning maar matig beschermd, d4 en f5 zijn mooie velden voor de witte paarden, noem maar op, het punt werd door sommige Nederlandse fans al geteld. En toch staat wit hier niet beter, eerder slechter. Ook wit heeft zwaktes (b2, f2) en de loper op b6 is erg sterk.
22…Te7 23.Td1 Pe5! 24.Pxe5 Dxe5
Zwart speelt op activiteit in plaats van op structuur, maar 24…fxe5 ziet er ook goed uit.
25.Pd2
Speelde Giri nog op winst? 25.Pd4 ziet er natuurlijker uit. Zwart kan dan (maar hoeft niet) remise maken door alles te ruilen op d4, gevolgd door 27. ..Te1+ en 28…Te2.
25…Kh8 26.Db3 Lc5 27.Pf3 Dg3
Een leuk zetje om te doen, al levert het niet meer dan een zetherhaling op.
28.Pd4 De5 29.Pf3 De2! 30.Td2 Lxf2+ 31.Kh2 De3 32.Dxe3 Lxe3 33.Txd5 Lb6
Nu is wel duidelijk dat zwart beter staat. Zijn zwartveldige loper is nog steeds een beest en het is de witte koning die onveiliger staat (wat over een paar zetten duidelijk zal worden).
34.Lf5 Lc6 35.Td2 Lc7+ 36.Kg1 Lg3 37.Ld3 Td7?!
Dit laat een remise-afwikkeling toe.
38.Le4! Txd2
38…Te7 39.Lxc6 bxc6 40.Kf1 zou juist wit kansen geven vanwege alle losse zwarte pionnen.
39.Pxd2 Lf4 40.Lxc6 Lxd2 41.Lxb7 a4 42.Lc6 Lc1 43.Lxa4 Lxb2 44.Kf1 Lxa3 ½-½
Giri is op zich wel goed in toreneindspelen, maar zelfs op het hoogste niveau worden daarin behoorlijk wat fouten gemaakt. Dat bleek ook in de partij tegen Svidler.
Svidler,Peter (2734) – Giri,Anish (2776)
Wit heeft een gezonde pluspion, maar is het genoeg voor winst? Zwart kan namelijk de vrijpion blokkeren en dan is het niet makkelijk om verder te komen met wit. Een beetje vergelijkbare stelling zagen we niet lang geleden nog in L’Ami-Melkumyan (zie hier, tweede partij). L’Ami kreeg zijn vrijpion op d6 en gebruikte zijn koningsvleugelpionnen om de zwarte koningsstelling open te breken. Dat leverde hem een winnende aanval op die hij omzette in een winnend toreneindspel, maar hij kreeg hierbij wel hulp van zijn tegenstander. Ook deze partij geeft geen definitief antwoord op de vraag of dit type stelling gewonnen of remise is, maar de gebruikte strategie is wel vergelijkbaar als bij de partij van L’Ami.
45.Dd4 Td8 46.Tc7 Df8 47.Tc3 Dd6 48.Tg3! g6
Zwart is gedwongen zijn koningsstelling licht te verzwakken.
49.Td3 Kh7 50.g3 Td7 51.Kg2 Td8 52.h4 h5 53.Kf3 Kg8 54.Df4
Bij eindspelen met meer stukken op het bord is het ook relevant hoe het staat als na een vereenvoudiging, in dit geval na dameruil. Het is hier niet zo dat het toreneindspel altijd gewonnen is, maar na 54…Dxf4+ zou dat wel het geval zijn omdat de witte koning meteen heel actief is en op f6 of c6 gaat komen. Zwart werkt dus niet hieraan mee.
54…Da6 55.Dd4 Dd6 56.Kg2 Td7
57.g4
Na een paar tevergeefse pogingen om op een ander e manier verder te komen, begint nu operatie uitroken zwarte koning.
57…hxg4 58.Dxg4 Kg7
58…Dxd5+!? was hier een interessante optie. Zwart heeft dan waarschijnlijk een vesting: de toren kan tussen h5 en f5 heen en weer.
59.h5 Te7 60.Dd4+ De5
Nu wil zwart wel dames ruilen, om te voorkomen dat wit (net zoals bij de partij van L’Ami) met dame en toren een winnende aanval krijgt. Bovendien moet het toreneindspel wel remise te houden zijn, al is dat niet makkelijk…
61.hxg6 Dxd4 62.Txd4 Kxg6 63.Kf3 Kf5 64.Tf4+ Kg5 65.Te4
65… Td7?
Het witte plan is vooral om de koning te activeren. Zwart had dat moeten voorkomen door met zijn toren naar de zijkant te gaan. In sommige gevallen kan de toren dan zelfs achter de vrijpion komen te staan, b.v. 65…Ta7 66.Te5+ Kf6 67.Kf4 Ta4+ 68.Te4 Ta2 69.f3 (69.Ke3 Ta3+ 70.Kd4 Ta4+ 71.Kd3 Ta3+ 72.Kd2 Ta5 73.Td4 Ke5)
69…Td2 66.Te5+ Kf6 67.Kf4?
Toreneindspelen zijn lastig, dat blijkt maar weer. Sterk was 67.Ke4! Ta7 68.Te8! Ta2 (68…Ta1 69.Kd4) 69.Ke3 en dit wint voor wit omdat de zwarte koning afgesneden staat en de witte koning de vrijpion kan ondersteunen.
67…Ta7 68.Tf5+
Nu werkt 68.Te8 Ta1 niet omdat de witte koning niet naar de pion toe kan.
68…Ke7 69.Kg5
69…Ta6?
Giri was even de regel ’toren moet achter de vrijpion’ vergeten: 69…Ta4 70.Te5+ Kf8 71.Kf5 Td4!
70.Te5+ Kd7?!
De koning had beter naar f8 kunnen gaan. Ook dan is het gewonnen voor wit (volgens Lomonosov althans), maar een stuk moeilijker (de spelers wisten niet hoe het dan stond).
71.Te2 Tg6+
71…Td6 72.f4! Txd5+ 73.Kf6 wint: wit gaat de f-pion veroveren en dan krijgen we uiteindelijk Lucena. Daarom had de koning naar f8 gemoeten.
72.Kf5 Ta6
72…Tg2 was nog een goede poging geweest (dus had wit de toren beter op e1 of e3 kunnen zetten).
73.f4 Ta4 74.Kg5 f6+ 75.Kf5 Kd6 76.Te4 Ta8 77.Kxf6
Nu krijgen we een van de basisstellingen van het toreneindspel, de Lucena-positie is niet te voorkomen. Belangrijk is dat f4 gedekt staat zodat de witte koning naar de toren kan lopen als die schaak geeft.
77…Kxd5 78.Te5+ Kd4 79.Te6 Tf8+ 80.Kg5 Tg8+ 81.Tg6 Te8 82.f5 Ke5 83.Tg7 1-0
Maar nu komt ie dan: de winstpartij van Anish Giri!
Giri,Anish – Tomashevsky,Evgeny
Wit staat iets prettiger hier, vooral vanwege het paard op c4. Om vorderingen te maken zal hij wel lijnen moeten openen, vandaar
32.f4 Lc7
Maar met ruilen op e5 bereik je alleen maar dat zwart het mooie witte paard kan afruilen. Daarom probeert Giri het op de f-lijn.
33.Tf3 Td5 34.De2 Kh8 35.Df1!
Nu is 36.f5 een positionele dreiging.
35…f5 36.Tfe3
Goed was ook 36.fxe5 Pxe5 37.Th3 Df7 38.Lg5 waarna Pe5 na 38…Te8 39.The3 heel erg gepend staat, maar na andere zetten ook een beetje omdat zwart Te7 niet mag toelaten.
36…Df6 37.De2 Te8
38.g4
38.Kh1 is verstandiger, die moet toch en g4 kan later ook nog. Maar Anish gaat er in ieder geval voor! Zwart had nu het beste op g4 kunnen slaan.
38…Dh4 39.gxf5 gxf5
"Wie gaat het meeste aan de open g-lijn hebben?" vroeg een supporter zich online af. Dat is inderdaad de vraag, het antwoord wordt spoedig duidelijk!
40.Kh1 Td7 41.Tg1
Slaan op e5 had gekund en was ook goed, maar wat in de partij gebeurt is leuker!
41…e4 42.Dg2 Df6 43.Tg3
We kunnen stellen dat wit goed heeft geprofiteerd van de opening van de g-lijn 🙂 Zwart staat bijna mat en hoewel hij g7 en g8 nog genoeg kan dekken, dreigen zijn stukken overbelast te raken.
43…Df7
e6 was een beter veld omdat c6 dan gedekt staat en de dame eventueel op e4 kan komen.
44.b3
"En zou iets als b4 nog indruk maken? Wee je gebeente als je die neemt!" vroeg teamgenoot Henk zich af. Dat was inderdaad best wel sterk. Slaan gaat inderdaad niet, maar op de volgende zet staat de pion op b5, en daarna op b6, en dan ben je al bijna aan de overkant… maar wat Anish doet is wel positioneel gezond, paard even extra dekken zodat dxe4 in de stelling komt.
44…Ld8 45.dxe4 fxe4
Nu komen twee zetten die ik niet zo heel goed begrijp: 45.Le3 leek me simpel hier, gewoon c5 ophalen, en 46….Lc7 is nogal inconsequent na 44…Ld8, die loper wilde toch naar f6? Daar doet hij ook nog iets aan de verdediging.
46.f5 Lc7 47.Tg4 Pe5 48.Txe4 Tdd8
Een van de overbelastingsvarianten is 48…Dxf5 49.Pxe5 Lxe5 50.Lf4! en omdat Te8 veld g8 moet dekken wint wit de loper op e5.
49.Lg5 Wit heeft nu een pion meer en belangrijker, nog steeds een sterke aanval.
49…Tb8
50.De2
Nog een overbelastingsvariant: 50.Dg3! Pxc4 (50…Dxf5 51.Tf4) 51.Dxc7!
50…Pd7 51.Te6 Tg8 52.Df3
Gelukkig wint dit ook, maar dan zonder franje.
52…Tbe8 53.Dg4 Tef8 54.Pd6 Lxd6 55.Txd6 Dxf5? 56.Txd7 Dxg4 57.Txg4 Tf5
Misschien hoopte Tomashevsky dat hij een stuk zou terugwinnen hier, maar wit heeft nog een truc:
58.Td5! 1-0
Ook nog wel een mooie variant die de commentatoren aangaven tijdens de partij met Tomashevsky: 48… Pxc4? 49. Dg7+!! en mat
Een mooie en verdiende overwinning voor Giri. Maar ik zie juist dat hij in de volgende ronde tegen nummer laatst Vachier Lagrave met zwart het naar remise tenderende Slavisch heeft gespeeld en na 20 minuten bedenktijd van zijn kant tot remise is overeengekomen. Zo word je echt geen uitdager van de wereldkampioen.
…het naar remise tenderende Slavisch…
Vreemde opmerking over deze respectabele verdediging.
Maar los daarvan vind ik het ook nogal jammer dat Giri inderdaad vaak op remise aanstuurt door het maar zo snel mogelijk afruilen van zoveel mogelijk materiaal.
Je hebt gelijk dat het Slavisch een respectabele verdediging is, maar niet zo geschikt om mee te winnen. Volgens de door mij geraadpleegde database wordt – vanuit de stelling na de 5e zet van wit – meer dan 40% van de partijen remise en wint zwart in minder dan een kwart van de partijen.