De schone lei

Daar zijn we weer! Vijf maanden na de meest enerverende slotronde sinds jaren is de meesterklasse weer op gang gekomen. Iedereen staat weer op nul, iedereen mag weer dromen van de titel. En hoe zien de teams eruit? Een van onze goeien stapte over naar een andere meesterklasser. We wensen Dimitri Reinderman veel plezier en succes (nu ja, niet té veel natuurlijk) bij Pathena Rotterdam en roeien verder met de riemen die we hebben.

Wat zijn dat dan voor riemen? Nou, wat dacht u van Roeland Pruijssers? Een paar jaar niet in de KNSB-competitie gespeeld sinds de degradatie van Apeldoorn, maar hij maakte zijn comeback in Rotterdam-Zuid. Bovendien is Guido weer op zoek geweest naar lieden die de gaten opvullen als er bijvoorbeeld Bundesliga is. Een van die opvullers kwam deze ronde ook al in actie. Daarover straks meer.

De eerste ronde leverde meteen een duel op tussen de kampioen en zijn voorganger. Kampioen Charlois Europoort liet qua elo een veer door het vertrek van Loek van Wely en daar leek aanvankelijk geen vervanger voor te zijn aangetrokken. Maar toen Erwin l’Ami naar zijn bord werd verwezen door arbiter Frans Peeters trof hij daar bepaald geen koekenbakker. Volgens Valery Maes werd die pas op 19 september benaderd tijdens een rapidtoernooi in Dortmund. En ziedaar, een week later al op bord 1, deze Hongaar met een elo van 2599.

Erwin l’Ami – Imre Héra

Bord 1

1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 d5 4.Pc3 c5 5.cxd5 Pxd5 6.g3 Pc6 7.Lg2 Pxc3 8.bxc3 cxd4 9.Pxd4 Pxd4 10.Dxd4 Dxd4 11.cxd4 Ld6 Erwin rekende hier op 11…Lb4+ , maar Imre vertelde na afloop dat hij de stelling na 11…Ld6 al eerder op het bord heeft gehad. Erwin, die tot hier zijn zetten a tempo op het bord kwakte, ging eens stevig in de denktank om een plan van aanpak te bekokstoven. En na een goed half uur kwam hij met…

12.e4 Tb8 13.e5 Le7 14.Le3 Ld7 15.Tc1 In de hoop dat zwart nu afziet van Lc6 omdat dat een pion kost. In dat geval zou wit erg goed staan. Zwart kan niet rokeren wegens Tc7 om maar eens wat te noemen. Maar ik schreef al, de zwartspeler is geen koekenbakker…

15…Lc6! Zwart neemt tijdelijk afscheid van een pionnetje. De overblijvende stukken worden zeer actief. Compensatie zat!

16.Lxc6+ bxc6 17.Txc6 Kd7 18.Tc1 Tb2 19.Ta1 Lb4+ 20.Kf1 Ld2 21.Lxd2 Txd2 22.Kg2 Tc8 23.Thd1 Tcc2 24.Txd2 Txd2 25.Tb1 Txa2 en aan dit toreneindspel valt geen eer te behalen.

½–½

Elk nadeel heb ze voordeel: Erwin kon bijtijds naar huis, want er lag nog secondantenwerk voor Anish Giri te wachten!

Charlois Europoort kwam op voorsprong dankzij sterk spel van Roger Meng, en ook een beetje dankzij een merkwaardige hersenspinsel van uw dienstwillige…

Roger Meng – Richard Vedder

Bord 10

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Pf6 4.d3 Le7 5.0–0 d6 6.c3 0–0 7.Lb3 Pa5 8.Lc2 c5 9.Pbd2 Te8 10.Te1 Lf8 11.Pf1 h6 12.h3 g6 13.Pg3 Lg7 14.Le3 b6 15.Dd2 Kh7 16.b4 Pc6 17.a3 Lb7 18.Tab1 Dc7

Na het voor deze opening typerende geschuif achter de linies zijn dan eindelijk alle stukken ontwikkeld. Ergens heb ik iets niet volgens de regels van de kunst gedaan, want ik zou graag eens d6–d5 doordrukken. Dat komt er niet van (c5 staat in en cxb4 en axb4 tussendoor leek me goed voor wit) met als gevolg dat zwart moet blijven schuiven totdat wit de boel openbreekt.

19.Lb3 Tad8 20.Da2 Te7 21.Tec1 Dd7 22.La4

22…Dc8 Ik had eigenlijk 22…De6 willen spelen, maar zag daar toch maar vanaf vanwege de variant 23.Dxe6 Txe6 24.bxc5 dxc5 25.Lxc5 Txd3 (eerst even 25…Td7! 26.Le3 Txd3 27.Lb3 Te7 en niets aan het handje!) 26.Lb3 Te8 27.Lxf7 met pionwinst. De tussenzet 25…Td7! wilde me helaas niet te binnen schieten.

23.d4

23…exd4 Ik stond voor de keuze tussen de gespeelde zet en 23…cxd4 24.cxd4 Da8 25.d5 Pd4 waarna ik middels 26.Lxd4 exd4 27.Lc2 wel het loperpaar heb, maar ook een zwakke broeder op d4. Ik besloot tot het scherpere exd4. Niet omdat ik meende dieper te kunnen rekenen dan Roger, die toch een stief kwartiertje over d3–d4 deed, maar omdat ik die lopers niet voor niets op die lange diagonalen heb gezet. Dan moet je alleen al uit principe het centrum slopen!

24.cxd4 Pxe4 25.Pxe4 Txe4 26.dxc5 dxc5 27.Lc2 27.bxc5?? Txa4 27…Te7 28.bxc5

28…Pe5 Natuurlijk, met eenvoudig 28…bxc5 29.Lxc5 Tc7 zou het materieel gelijk blijven en is er ook qua stelling niets aan de hand. Maar ik zag al die witte stukken op de damevleugel, en die bijna eenzame koning. Daar moesten we toch wat mee kunnen? Ook al kost het een pionnetje?

29.Pxe5 Lxe5 30.cxb6

30…Da8 30…Dc6 is beter, want dat dwingt in ieder geval het verzwakkende 31.f3 af. Ik ging vrij automatisch van die c-lijn af omdat er een aftrekaanval dreigde, maar met de dame op c6 doet die geen kwaad: 31.Lxg6+?? Dxg6. Met mijn dame op a8 dacht ik het echter goed voor elkaar te hebben. Immers, hoe ga je g2 dekken? Na f2–f3 sla ik uiteraard met Lxf3 die koningsstelling aan gort. Helaas, waar ik even geen rekening mee had gehouden was de volgende tussenzet.

31.Tb5! Lg7 Nog vol vertrouwen gespeeld. Is g2 immers niet net zo kwetsbaar als op de vorige zet? Ja, dat wel, maar met het verdwijnen van de loper van de diagonaal h2–b8 krijgt wit er een aardige mogelijkheid bij.

32.bxa7 Lxg2 33.Tb8! Df3 Nog altijd vol vertrouwen gespeeld. Ik meende serieus hier een kwaliteit te winnen. In mijn ooghoeken zag ik mijn broer al het wijze hoofd schudden. Alsof ik had zitten klooien. Ik snapte nog niet waarom.

34.a8D 34.Txd8 Dxh3 zag ik wel zitten. Ik had zelfs berekend dat het offer 35.Lxg6+ niet heel gevaarlijk was. 34…Dxh3 35.Dxg2 Dxg2+ 36.Kxg2 Txb8

Hier zat ik de balans op te maken en besefte ik pas wat ik voor hersenkronkel had. “Hij pakt mijn loper, ik ruil de dames en pak de toren op b8”. Kwaliteit winst dus. Helemaal vergeten dat die "dameruil" met een vers gepromoveerde pion was. Nu zag ik dat kreng op a2 staan, waarna tot me doordrong dat ik er materieel wel erg slecht voor stond. Halve zool…

1–0

En zo kon ook ik bijtijds naar huis. Niet dat dat een gewoonte van me is hoor, het einde niet afwachten (de laatste keer is alweer tien jaar geleden toen ik binnen tien zetten een stuk weggaf en zwaar balend meteen het denksportcentrum uitrende), maar er was een feestje gaande in mijn achtertuin. De komende tien jaar blijf ik er weer tot het einde bij.

Ik was er voordat ik vertrok overigens nog wel getuige van dat we de achterstand ombogen in een voorsprong…

Vyacheslav Ikonnikov – Stefan Docx

Bord 3

1.d4 Pf6 2.Pf3 g6 3.c4 c5 4.Pc3 Lg7 5.d5 0–0 6.e4 e6 Hela, had die andere centrumpion niet een stapje naar voren gemoeten? Een blik in mijn database leert dat de tekstzet wel vaker gespeeld wordt. Illustere namen van zwartspelers passeren de revue, waaronder die van Jobava en Grischuk. Dan zal het wel goed zijn…

7.Ld3 "Profiteren" van zwarts omissie met 7.d6 deden volgens Big Database 2015 slechts drie wat zwakkere spelers, die ook nog eens allemaal tegen een nul aanliepen. "Wees voorzichtig met pionzetten", zei de wijze Philidor, "ze kunnen nooit meer terug!"

7…exd5 8.cxd5 d6 9.h3 Ph5 10.0–0 Pd7 11.Le3 Pe5 12.Pxe5 Lxe5 13.f4

13…Ld4 Wordt dat pionnetje niet ongeneeslijk zwak op d4? 13…Lg7 lijkt logischer, hoewel wit na 14.Df3 de boel al klaar heeft staan om zwart eens lekker plat te drukken. Trauma’s krijg ik bij de gedachte aan de tijd dat ik zelf nog wel eens Benoni speelde met zwart. Iedere keer die wals over je heen.

14.Lxd4 cxd4 15.Pe2 Te8

16.Da4 Niet te snel happen: 16.Pxd4 Db6 17.Lc2 Pg3 18.Te1 Lf5! en zwart krijgt zijn pion terug, ook na 19.exf5 Txe1+ 20.Dxe1 Dxd4+ 21.Kh2 Pxf5

16…f5 17.Dxd4 Nu heeft wit gewoon een pion in de tas en van compensatie is nauwelijks sprake.

17…Dh4

18.e5 Je zou eerder iets logisch als 18.Tac1 verwachten, maar Slava wil er korte metten mee maken zo te zien. Zwart krijgt de pion terug, maar vervolgens zijn alle witte stukken actief en is er bovendien een gevaarlijke vrije d-pion.

18…dxe5 19.fxe5 Dxd4+ 20.Pxd4 Txe5 21.Tae1

Txe1 21…Txd5 22.Lc4 had u wel gezien toch?

22.Txe1 Ld7 23.Te7 Td8 24.d6 La4 25.Lc4+ Kh8 26.Txb7 Txd6 27.Pe6 Tb6 28.Txa7 Lc6 29.Tc7

29…Le8 Wit blijft maar mat dreigen. Dat verhelpen met 29…h6 is ook al niks na 30.Pf8

30.Tc8 Pf6 31.Pc7 Tc6 32.b3 f4

33.a4 Stukwinst met 33.Lf7 was ook een optie, maar dit is veel eleganter. Die a-pion kachelt gewoon naar voren en zwart kan niks doen ondertussen. Stefan gaf het daarom op. Een typische Slavabehandeling.

1–0

Er kwam al een Bundesliga-opvuller in actie, zo schreef ik in de inleiding. Guido kreeg afzeggingen binnen van Peng, Böhm, De Kaaieman en Miss Tactics. De tegenstander werd te sterk geacht om iemand uit EP2 te laten opdraven en dus kwam Guido uit bij Alexander Berelowitsch. Als kopman van BSG kwamen we hem twee keer tegen. Erwin l’Ami versloeg hem en hij versloeg Tanguy Ringoir. BSG haalde Robin van Kampen binnen en bedankte Berelowitsch. Die zocht vervolgens vergeefs naar een club om fulltime voor te spelen en dus werd hij oproepkracht voor En Passant. En hij had een spetterend debuut kunnen maken!

Alexander Berelowitsch – Michel de Wit

Bord 7

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pge7 5.c3 g6 6.d4 exd4 7.cxd4 b5 8.Lb3 d5 9.Pc3 Pb4 Speelt twee keer met hetzelfde stuk in de opening, terwijl er nog zat onontwikkeld spul is. Het is een poging dit paard op d5 te nestelen, die tot niets had moeten leiden.

10.0–0 Lg7

11.exd5 Wit had al snel kunnen profiteren van zwarts manier van ontwikkelen: 11.a3 dxe4 (11…Pbc6 12.Pxd5) 12.axb4 exf3 13.Dxf3 met dubbele aanval op a8 en f7. 13…Le6 14.d5 Lf5 15.g4 Ld7 16.d6 biedt zwart geen soelaas.

11…Pbxd5 Zo heeft zwart in ieder geval zijn zin gekregen, maar zijn ontwikkelingsachterstand speelt hem nog steeds parten.

12.Pxd5 Pxd5 13.Te1+ Le6 14.Pg5 Dd6

15.Dg4 "Jammer voor Alexander" aldus Valery Maes, die tijdens het invoeren van de partijen zag dat wit hier een mooie kans liet liggen. Berelowitsch had zijn debuut voor En Passant kunnen opluisteren met een gooi naar de schoonheidsprijs: 15.Pxf7! Kxf7 16.Df3+ Lf6 17.Txe6! Kxe6 18.Lf4 Dd7 19.Lxd5+ Dxd5 20.Te1+ met damewinst. 15…Kd7 16.Txe6 Ook leuk… 16…fxe6

17.Pf7 Dit wikkelt af naar een stelling met een klein plusje. Wit had nog altijd de gelegenheid om zwart eens lekker over de kling te jagen met 17.Pe4 Dc6 18.Pc5+ Ke7 (18…Kc8 19.Dxe6+ Dxe6 20.Pxe6 met materiaalwinst) 19.Lg5+ Kf7 20.Df3+ Ke8 21.Pxe6 Dxe6 22.Lxd5 en de dame moet van de e-lijn af, waarna Te1 er met vernietigende kracht in komt.

17…Db4 18.Le3 c6 19.Pxh8 Txh8 20.Tc1 Dd6 21.Tc5 Tf8 22.Lxd5 cxd5

Wit doet nu even de grootmeesterlijke aanpak. Met twee ogenschijnlijk onschuldige damezetjes een paar pionnen op de verkeerde kleur zetten: 23.Dh4 h6 24.Dg4 g5 en dan meteen op de korrel nemen: 25.h4 Lf6 26.hxg5 hxg5

27.g3 Blijven opletten: 27.Lxg5? Lxg5 28.Dxg5 Df4 29.Dxf4 Txf4 en wit verliest zijn d-pion en weg voordeel! 27…Ld8 28.Kg2 Tf5 29.Tc1 Db4 30.b3 Da5

31.De2 Erwin en ik maakten ons nog even zorgen of het wel goed zou komen met Alexander, maar hij blijkt alles nog onder controle te hebben. De c-lijn wordt het nieuwe strijdtoneel. 31…Db6 32.a4 Le7 33.Dc2 Tf8 34.axb5

34…Dxb5 34…axb5 35.Dh7 is ook niet fijn voor zwart, maar het uitnodigen van de witte dame is nog minder…

35.Dc7+ Ke8 36.De5 met aanval op twee pionnen. Maar die witte op b3 staat ook in!

36…Kf7 36…Dxb3? 37.Dxe6 gevolgd door Tc8 is meteen uit. 37.Tc7 Dxb3 38.Dd6 Ha! Stockfish 5 waardeert de stelling nu op +60.65. Nou, dan weten we het wel! 38…Te8 39.Lxg5 Dd3 40.Txe7+

1–0

De Belg Stef Soors is een nieuwe aanwinst voor Charlois Europoort. En hij bewees meteen zijn waarde, want met zijn overwinning op Jan Willem van de Griendt maakte hij de stand weer gelijk.

Stef Soors – Jan Willem van de Griendt

Bord 8

1.e4 e6 2.d4 d5 3.Pd2 a6 4.Pgf3 c5 5.dxc5 Lxc5 6.Ld3 Pe7 7.0–0 Pbc6 8.exd5 exd5 9.Pb3 La7 10.Te1 0–0 11.Le3

11…Lb8 Ambitieus, dit ontwijken van ruil. Maar over een paar zetten gaan die lopers er evengoed af. 12.c3 Pg6 13.Lc5 Ld6 14.Lxd6 Dxd6 15.h3 Pf4

Best veelbelovend, zo’n zwart peerd op f4. Wit maakt zich nog geen zorgen.

16.Pbd4 Df6 17.Lf1 Ld7 18.Db3 Tab8 19.Te3 Pxd4 20.Pxd4 b5 21.Db4 Db6 22.Td1 a5 23.De7 Tbd8 24.Td2 b4 25.cxb4 axb4 26.Tb3 Tfe8 27.Dxb4 Dg6 28.Tg3 Db1 29.Te3

29…Txe3 Deze ruil pakt helemaal verkeerd uit, zoals snel duidelijk wordt. Met de kennis van nu zijn zetten als 29…Dg6 (gewoon weer terug, laat wit het maar uitzoeken) of 29…Te4 beter. In dat laatste geval zit er nog een aardige truc in als wit, net als in de partij 30.Dd6 doet: 30…Txe3 31.fxe3 Pxh3+ 32.gxh3 Dxf1+ 33.Kxf1 Lxh3+ 34.Ke2 Txd6 en pionwinst! Hoe de wedloop tussen de wederzijdse vrijpionnen gaat aflopen mag u zelf uitzoeken.

30.fxe3 Pg6 31.Dd6

Nu zit er nergens een truc in, maar dreigt er wel Dc7! 31…Dc1 32.Tf2 Dxe3 Ai! Zwart zat al in de penarie, maar dit versnelt het proces danig!

33.Pc6 Db6 Nog erger! Dat is nog eens instorten… 34.Pe7+

1–0

Toen ik naar huis ging constateerde ik tevreden dat we de wedstrijd wel zouden gaan winnen. Dat was mede gebaseerd op een vol punt voor Friso Nijboer. Die had een loper en drie pionnen voor een toren! Met enige verbazing zag ik een uurtje later op mijn computer dat die partij in remise was geëindigd…

Mher Hovhannisyan – Friso Nijboer

Bord 4

1.e4 c5 2.c3 Pf6 3.e5 Pd5 4.d4 cxd4 5.cxd4 d6 6.Pf3 Pc6 7.Lc4 Pb6 8.Lb5 Ld7 9.exd6

9…e6 een bekend handigheidje om de pionnenstructuur een beetje netjes te houden. 10.0–0 Lxd6 11.a3 Pd5 12.Pc3 Pce7 13.Ld3 Lc6 14.Pe4 Pf6

A la Bronstein! Ik doel op die variant in de Caro Kann uiteraard. Wit heeft kort gerokeerd, dus zwart ziet wel wat in een open g-lijn. Wit zou nu veiligheidshalve op d6 kunnen nemen, maar nee, Mher neemt de handschoen op! 15.Pxf6+ gxf6 16.De2 Dd7 17.Ld2 0–0–0 18.Tfc1 Kb8 19.a4 Pd5 20.Lb5 Lxb5 21.axb5 ondertussen heeft zwart nog niks gedaan op zijn g-lijn en heeft wit ineens een open a-lijn! En een verziekte pionnenstructuur, dat ook…

21…Tc8 22.Txc8+ Txc8 23.Dd3 f5 24.Db3 b6 25.Da4 Die dame heeft nu een heel traject afgelegd om ook op die a-lijn te komen, maar de zwarte achilleshiel, pion a7, blijkt toch vrij eenvoudig te dekken. Maar wit heeft nog een pijl op zijn boog! Als zijn paard toch eens veld c6 zou bereiken… 25…a5

26.b4 26.bxa6 Dxa4 27.Txa4 Ka7 en zwart haalt die pion op, waarna het ongeveer gelijk staat. Mher wil meer! Hij lokt die loper van d6 weg om zo zijn doel, het paard naar c6, te bereiken.

26…Pxb4 27.Lxb4 Lxb4 28.Pe5 Dxd4 29.Pc6+ Txc6 30.bxc6

En nu nog Td1 en zwart heeft grote problemen. Maar eerst is zwart aan de beurt… 30…Lc5 31.Da2 Kc7 32.Tb1 a4 33.De2 De4 34.Db5 Dxc6

Dat ziet er toch veelbelovend uit voor zwart, of niet dan? 35.Da6 Lxf2+ 36.Kh1 36.Kxf2 Dc2+ en dat dame-eindspel wint uw tante ook nog!

36…Ld4 37.Da7+ Kd6 38.Dxf7 Kd5 39.Td1 Dc3

En met deze niet zo sterke zet, eindigt de notatie. Valery meldt nog dat de partij in remise eindigde door herhaling van zetten, maar dat is blijkbaar niet meer genoteerd. Mogelijk is 40.Db7+ Ke5 41.Dg7+ enzovoort gespeeld. Wit kan ook middels 40.Dd7 die pion op a4 even ophalen, waarna het wel remise zal zijn. Daarom was Friso’s laatste zet niet zo handig.

½–½

Valery Maes gaf me in de e-mail met partijen die hij me toezond ook nog even een samenvatting van zijn partij tegen Henk Vedder: “broer Henk liet me helemaal terugkomen en dan blunder ik”. Tja, mijn beste Valeer, het is soms ondankbaar werk , dat schaken. En dan ook nog ’s nachts al die partijen moeten invoeren. Hartelijk dank daarvoor trouwens, namens de hele schaakwereld! Zelf ben ik als het goed is van die klus af. En Passant gaat zijn thuiswedstrijden op liveborden spelen!

Hoe dan ook, En Passant kwam weer op voorsprong en dat ging als volgt…

Henk Vedder – Valery Maes

Bord 9

1.e4 d5 2.exd5 Dxd5 3.Pf3 Pf6 4.c4

Henk zoekt de zijvarianten weer op. Toch vond ik in de database nog meer partijen met deze zet. Wat dacht u van Plukkel-Peelen, Wijk aan Zee 2013?

4…Dd8 4…Da5 is dan een manier om de opbouw met d2–d4 te verstoren. 5.d4 en zo zijn we weer in de gewone theorie… 5…c6 6.Pc3 Lg4 7.Le2 e6 8.h3 Lxf3 9.Lxf3 Le7 10.0–0 0–0 11.Te1 Te8 12.Le3 Pbd7 13.Lf4 Db6 14.a3

14…a5 Als mijn broer u zomaar een pion te vreten geeft kunt u die maar beter weigeren. 14…Dxb2 15.Pa4 is niet heel moeilijk overigens. 15.Pa4 Dd8 16.Db3

16…Ta7 De ene b-pion is de andere niet. Als wit die op b7 had mogen slaan stort die hele damevleugel in. 17.Le3 Lf8 18.Tad1 Dc7 19.d5 Taa8 20.Pb6

20…Tad8 20…Pxb6 21.Lxb6 Dc8 22.dxc6 bxc6 23.Da4 loopt verkeerd af voor zwart. 21.Pxd7 Pxd7 22.Lg5 f6 23.Lh4 Pc5 24.Dc3 a4 25.Lh5 Te7 26.dxe6 Txe6 27.Lg3 Txd1

28.Txd1 Commentaar van Valery: Ondanks de hevige tijdnood zie ik dat nog 28.Lxc7?? Texe1+ 29.Kh2 Th1+ 30.Kg3 Pe4+ maar even later is het toch prijs. 28…De7 28…Db6!= aldus Valery.

29.Lg4 Te4 30.Da5

30…De8?? De vraagtekens zijn afkomstig van Valery, die vervolgens de variant 30…Pb3 31.Dxa4 Te1+ 32.Txe1 Dxe1+ 33.Kh2 Pd2 34.Dd1 Pf1+ 35.Kg1 Dxd1 36.Lxd1 Pxg3 37.fxg3 geeft. Dat zou toch remise moeten zijn! Voor de volledigheid meld ik nog even dat een pion snoepen met 30…Txc4 31.Ld6 Dxd6 32.Txd6 Lxd6 33.Dd8+ Lf8 ook nog interessant was geweest. Hoe gaat wit dat winnen?

31.Td8 De7 32.Ld6 Te1+ 33.Kh2 Dxd6+ 34.Txd6 Lxd6+ 35.g3

35…Te8 35…Te4 36.Dd8+ Lf8 lijkt op die vorige variant, maar hier heeft wit toch winnend voordeel na 37.Lf5 Txc4 38.De8 Td4 39.Le6+ Pxe6 40.Dxe6+ Kh8 41.Df7 Td8 42.Dxb7.

36.Kg2 g6 37.Ld1 Pd3

Het was al lastig, maar dit versnelt het einde. Dit paard komt op een dwaalspoor.

38.Dd2 Pe1+ 39.Kf1 Lc5 40.Le2

1–0

Een mooie dag voor de witspelers tot nu toe, maar dat gaat veranderen! Ik kon na al die maanden Manuel Bosboom weer eens begroeten. “Zo Maan, een schone lei!” zei ik tegen hem. “Gelukkig wel” , luidde het antwoord. “Wat een @#&seizoen was dat zeg!” Hierna gaf mijn broer nog iets van een taakstelling mee: “Dit keer 2,5 uit 3 in plaats van 2,5 uit 9.” “Nou, dat lijkt me nog wat te weinig” zo luidde de strijdvaardige reactie.

Manuel werd gekoppeld aan Julian van Overdam, die vorig seizoen de titel binnen haalde voor zijn club door een lastig eindspel in winst om te zetten. In tegenstelling wat overal geschreven is, was dat niet de partij die vorig jaar als laatste klaar was trouwens. Dat was de partij tussen Rotstein en Trella uit de wedstrijd tussen de beide degradanten van vorig jaar, maar dat geheel terzijde…

Manuel gebruikte veel tijd in de opening, hetgeen bij sommige teamgenoten de nodige zorg wekte. Zelf zag ik hem vooral creatieve zetten spelen. Dat deed me deugd. Dat een positioneel verantwoorde schaker als Erwin l’Ami zich zorgen maakte om wat Manuel deed is dan wel begrijpelijk, maar niet zo boeiend. Manuel speelt een ander soort schaak!

Julian van Overdam – Manuel Bosboom

Bord6

1.e4 c5 2.Pc3 Pc6 3.Lb5 Pd4 4.Lc4 e6 5.Pge2 Pf6 6.0–0 a6 7.d3 Pc6 Na behoorlijk lang nadenken gespeeld. Gebruikelijker zijn 7…b5 en 7…d5 , maar kennelijk zag Manuel een mooie toekomst voor dit paard en wenste hij het niet te ruilen. Deze terugtocht komt enkele keren voor in de database, maar tot een overwinning voor zwart leidde het nog niet. 8.Lg5 Le7 9.f4 b5 10.Lb3 Pg4

En nogmaals lapt Manuel de regel die zegt dat je niet twee keer met hetzelfde stuk moet spelen in de opening aan zijn laars. Maar er zit een plan achter!

11.Lxe7 Pxe7 12.De1 Db6 Kijk! Die loper op b3 is ineens een doelwit geworden.

13.Kh1 c4 14.dxc4 bxc4 15.La4 15.Lxc4 Pe3 is goed voor zwart natuurlijk. 15…f5 Hopla! Het centrum aanvallen en een mooie diagonaal voor de loper openen.

16.Dh4 Pf6 Je zou zeggen dat zo’n paard nog mooier staat op e3. Maar Manuel dwingt die e-pion naar voren, zodat die lange diagonaal echt vrijkomt voor zijn loper.

17.e5 Pfd5 18.Tf3 Lb7 19.Td1

19…0–0 Die durft! Rokeren naar de kant waar de dame al staat te watertanden en die bovendien snel steun krijgt van een toren. En daarbij laat hij ook nog eens pion d7 in de steek. Wat zit daar allemaal achter? 19…0–0–0 was een zet geweest voor gewone schakers zoals u en ik.

20.Th3 Wat was er eigenlijk voor bezwaar tegen 20.Lxd7 ? Het zal mijn hebberigheid wel zijn. Er zitten natuurlijk aftrekaanvallen in richting de toren op f3, maar dat dreigt nog niet meteen gevaar. Het had gekund! Maar Th3 is ook niet verkeerd natuurlijk…

20…h6 21.Tg3 En nu dan 21.Lxd7 . Had gekund, maar Julian dreigt eerst nog even op h6 te slaan. Maar die toren staat niet zo handig op g3, zo blijkt straks.

21…Kh8 22.Pxd5 22.Lxd7 is hier al minder aantrekkelijk: 22…Tad8 23.La4 Pxc3 24.Pxc3 Df2 met de dreigingen Txd1+ en mat, en ook nog Lxg2+.

22…Pxd5 23.Pc3 Df2

Daar is ze weer. Dankzij de toren op g3.

24.Pxd5 Lxd5 25.De7 Tg8

Ineens is het allemaal niet meer zo fijn voor wit. Pion f4, toch een belangrijke steunpilaar, is niet te redden.

26.b3 Dxc2 Maar deze is ook lekker! Ineens krijgt zwart een vrije c-pion.

27.Tg1 c3 28.Db4 Tac8 29.Lxd7 Daar is ie dan eindelijk. En wit krijgt de c-pion ook nog, maar daarmee zijn de problemen nog niet over.

29…Tb8 30.Dxc3 Dxa2 31.La4 Df2

32.Dc7 In de tegenaanval. Maar wat valt er aan te vallen? 32.De3 was veiliger. Dat dekt in ieder geval de pion op f4.

32…Tbc8 33.Dd6 Tc2 34.Dxa6 Dxf4 Hebbes!

35.Dd3 Tgc8 36.b4 Td2 37.Da6 Ta8 38.Db6

38…Dxe5 De veilige methode. Er was geen tijd om uit te rekenen of wit eeuwig schaak heeft na 38…Txa4 39.Dd8+ Kh7 40.Txg7+ Kxg7 41.Df6+ Dat was er niet overigens. Die gladjakker van een computer loopt er moeiteloos uit na 41…Kg8 42.Dd8+ Kh7 43.De7+ Kg6 44.Df6+ Kh5 45.Df7+ Kh4 46.De7+ Dg5.

39.Lc6 Ta1 40.Lxd5

40…Txg1+ De veertigste zet gehaald! Na 40…Tdd1! had wit overigens meteen op kunnen geven.

41.Dxg1 Dxd5 42.Te3 f4 43.Te1 f3 44.Dc5 Te2 45.Dc3 Dd4

Dat is dan wel weer een fraaie slotzet. Ziet u ook dat er, behalve die toestanden met overbelaste zware stukken, ook nog eens fxg2 mat dreigt? Julian gaf het hier op wegens 46.Dxd4 Txe1+ 47.Dg1 f2!

0–1

Twee jaar geleden debuteerde Dimitri Reinderman voor En Passant met een nederlaag. Afgelopen seizoen werd hij topscorer van de meesterklasse. Laat dit een bemoediging zijn voor Roeland Pruijssers. Die kan hij wel gebruiken na een blunder van dat kaliber op zet 36!

Roeland Pruijssers –Erik van den Doel

Bord 5

1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.0–0 Le7 6.Te1 b5 7.Lb3 0–0 8.h3 d6 9.c3 Pd7 10.d4 Lb7 11.Pbd2 exd4 12.cxd4 Te8 13.Pf1 Pa5 14.Lc2 Lf6 15.Pg3 g6 16.Lf4 c5

17.b3 17.Lxd6 cxd4 is wel lekker voor zwart, mede omdat wit geen 18.e5 heeft wegens 18…Lxf3 19.Dxf3 Pxe5. 17…Pc6 18.Le3 Tc8 19.Tc1 cxd4 20.Pxd4 Pxd4 21.Lxd4 d5

Kijk! Daar had ik het in mijn eigen partij over. In dit soort stellingen wil je graag eens d6–d5 spelen. Zwart heeft geen enkel probleem meer. 22.Lxf6 Dxf6 23.Lb1 Txc1 24.Dxc1 dxe4 25.Lxe4 Lxe4 26.Pxe4 Dd4

Nou, handen schudden en allebei een halfje dan maar? Nee, de heren gaan nog even door…

27.Pg5 Txe1+ 28.Dxe1 Pe5 29.Pf3 Levert een lelijke structuur op, maar zo’n dame-eindspel moet toch evengoed wel remise te houden zijn?

29…Pxf3+ 30.gxf3 Kg7 31.Da5 Dd6 32.Dc3+ Df6 33.De3 h6 34.Kh2 Db2 35.a4 b4

36.Dd3?? Tijdnood? Anders weet ik het ook niet! 36…Dxf2+ 37.Kh1 a5 38.Dd5 h5 39.De5+ Kh7 40.Dd5 Df1+ 41.Kh2 Df2+ 42.Kh1 Kg8 43.Da8+ Kg7 44.De4 h4 45.De5+ Kh7

46.Df4 46.Dd5 De1+ 47.Kg2 Dg3+ en zwart pakt nog een pion met schaak. 46…De1+ 47.Kg2 De2+ 48.Kg1 Dd1+ 49.Kg2 Dc2+ 50.Kg1 Dxb3 51.Dxh4+ Kg7 52.Dd4+ f6 53.Da7+ Kh6 54.Dxa5 Dd1+ 55.Kf2 Dd2+ 56.Kf1 Dc1+ 57.Ke2 Dc4+ 58.Kd2 Dd4+ 59.Ke2 f5

Qua materiaal is het wel weer gelijk, maar toch staat zwart veel beter. De verder opgerukte vrijpion en de veiligere koning maken dat wit een vrijwel hopeloze stelling heeft. 60.Db5 Db2+ 61.Kd3 Midden op het bord staat de koning niet veilig. Een betere, maar vermoedelijk ook kansloze verdediging was 61.Ke3 en dan proberen via f2 of f4 naar g3 te gaan. 61…Dc3+ 62.Ke2 b3 63.Dd3 De5+ 64.Kd1 Da1+ 65.Ke2

65…Dxa4 Erik speelt het risicoloos uit. Meteen 65…b2 had ook gekund, omdat wit maar een keer schaak kan geven, waarna de koning op h5 veilig staat. En op 66.Dd8 b1D ontsnapt hij aan eeuwig schaak na 67.Dh4+ Kg7 68.De7+ Kg8 69.Dd8+ (69.De8+ Kh7 70.De7+ Dg7 71.Dh4+ Kg8 72.Dd8+ Df8 73.Dd5+ Kh7 74.Dd7+ Dg7) 69…Kf7 70.Dd7+ Kf6 71.Dd6+ Kg5 72.Dg3+ Kh5 . Maar ik kan me voorstellen dat je na een lange middag geen zin hebt om zulke varianten uit te rekenen, of dat je je eigen berekeningen niet meer 100% vertrouwt.

66.De3+ Kh5 67.De5 Kh4 68.De7+ Kxh3 69.Dh7+ Dh4 70.Dxg6 Dc4+ 71.Kf2 Dc2+ 72.Kf1 Dd1+ 73.Kf2 Dc2+ 74.Kf1 b2 75.Dh7+ Kg3 76.Dg7+ Kxf3 77.Db7+ Ke3 78.De7+ De4 79.Da7+ Kd2 80.Da5+ Kc2 81.Dc7+ Kb1 82.Dc3 f4 83.Dc5 Df3+ 84.Kg1 Dd1+ en dameruil op c2 volgt. Roeland gaf het op.

0–1

Dat was een kostbaar blundertje van Roeland, want het werd hiermee 5-4 voor En Passant en op het laatst overgebleven bord hing Jan Smeets in de touwen. De knock-out bleef hem gelukkig bespaard, maar het was wel billenknijpen voor zijn teamgenoten! Nu ja, behalve dan voor diegene die een tuinfeestje aan het vieren was natuurlijk…

Bart Michiels – Jan Smeets

Bord 2

1.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6 4.e3 Lg4 5.h3 Lxf3 6.Dxf3 e6 7.Pc3 Lb4 8.Ld3 Pbd7 9.a3 Lxc3+ 10.bxc3 Pb6 11.c5 Pa4 12.c4 Da5+ 13.Ld2 Da6

Ik kreeg bij deze manoeuvre een herinnering aan de partij Michiels – Henk Vedder, die in dit verslag werd gepubliceerd.

14.Le2 dxc4 15.0–0 0–0 16.Tfc1 Pb2

Het is een bijzonder traject dat dit paard aflegt. Maar Jan had er goed over nagedacht, want hij was al flink wat bedenktijd kwijt! 17.e4 b6 18.Lg5 Pd7 19.Dc3 Pa4 20.Dg3 b5 Zo dan! Een gedekte vrijpion. Maar wel ten koste van een kwal… 20…Tfc8 21.Lxc4 b5 22.Le2 kon ook natuurlijk, maar dan staat wit wel heel erg goed. Zwarts paarden zijn kreupel, zijn stelling een gatenkaas. Brrr. Begrijpelijk dat Jan kiest voor het kwaliteitsoffer met vrijpion.

21.Lh6 g6 22.Lxf8 Txf8 23.e5

Normaal zou je na zo’n zet zeggen dat hij veld d5 weggeeft, maar hoe moet zwart daar in ’s hemelsnaam een paard krijgen! 23…Td8 24.h4 Da5 25.Tc2 Pb8 Ah! Jan heeft een route gevonden…

26.De3 c3

27.Ld1 Lomp mat zetten werkt net niet, want het paard bereikt net op tijd d5: 27.h5 Pa6 28.h6 Pc7 29.Df4 Pd5. 27…Pa6 28.Tcc1 Pc7

29.h5 29.Lxa4 Dxa4 (niet 29…Pd5 30.Dg5 en zwart moet met de pion op a4 slaan.) 30.Txc3 Txd4 is al prima speelbaar voor zwart. Er dreigt ook nog eens Txh4 en Pd5. 29…Pd5 30.Dg5 Td7 31.Lb3 Wellicht met de bedoeling ooit dat paard op d5 te slaan en dan mat te gaan zetten op g7, maar zwart heeft Dd8 nog bij de hand.

31…Pb2 32.h6 Dd8 33.Dxd8+ Txd8 34.Kf1 f5 35.exf6 Kf7 36.Lxd5 Txd5 37.Txc3 Txd4

Nog altijd staat wit een kwaliteit voor, maar hij heeft wat zwakke pionnen. Zwart hoeft nog niet te wanhopen. 38.Tf3 Pc4 39.Ke2 Te4+ 40.Kd3 Te5 41.Tf4 Txc5 42.Ke2 Te5+ 43.Kd3 Th5 44.Ke2 Pb6 45.g4 Te5+ 46.Kf3 c5 47.Te4 Kxf6 48.Txe5 Kxe5 49.Te1+ Kd6 50.Td1+ Pd5 51.Ke4 a5 52.f4 b4

Twee pionnen voor een kwaliteit! Je zou bijna denken dat zwart in het voordeel is gekomen.

53.f5 gxf5+ 54.gxf5 Ke7 55.Ke5

56…Pe3 Ieks! Nu wordt het toch weer eng. 55…Pb6 leek geboden, om te voorkomen dat wit na 56.f6+ Kf7 een schaak op d7 heeft.

56.f6+ Ke8 57.Tg1 Pf5 58.axb4 axb4 59.Tc1 Kd7 60.Txc5 Pxh6 61.Tc4 Pf7+ 62.Kf4 e5+ 63.Kg4 Ke6 64.Tc6+ Kd5 65.Tc7 Ke6 66.Tc6+ Kd5 67.Tb6 e4 68.Kf4 e3 69.Txb4 Ke6 70.Tb6+ Kd5 71.Kxe3 Ke5 72.Ta6 Pg5 73.Tb6 Pf7 74.Kf3 Kf5 75.Kg3 Kg5 76.Kh3 Pe5 77.Tb7 Kxf6 78.Txh7

Zo dan! Een toren tegen dat gekke paard dat in de opening al eens naar b2 rende, en later in het middenspel nog eens. Dat paard moet de meubelen redden voor zwart, en voor heel En Passant. Het is een berucht eindspel, dat ik vorig jaar een keer gewonnen zag worden door de torenpartij! Een partij van broer Henk vorig jaar tijdens de Europacup in Bilbao. Henk won, zoals te lezen zal zijn in En Passants jaarboek 2014–2015, dat hopelijk binnen niet al te lange tijd verschijnt.

Dat eindspel overigens, staat nog best vaak in de database. Botwinnik gaf meteen remise tegen Petrosian. Rob Hartoch probeerde het een zetje of tien tegen Hans Böhm en gaf toen maar remise. Jan Timman had Lawrence Day eens bijna te pakken, maar het lukte net niet. Day had een paard op g8. De meeste winstpartijen ontstaan als wit geforceerd afwikkelt naar paard in de hoek, bij voorbeeld h8 en dan de eigen koning op f6, u kent de truc wellicht. En heel soms wordt het gewonnen doordat de paardpartij het gewoon slecht doet. Dat leverde Rini Kuijf ooit een punt op tegen Klaus Berg. En zo staan er vele voorbeelden in de database. Van iemand van het niveau Jan Smeets mogen we verwachten dat hij het remise houdt. Maar het is wel 5–4 he! Je weet dat de hele club met het zweet in de handen staat! Gelukkig is Jan een koele kikker. Hij zat de vijftig zetten keurig uit en sleepte de overwinning voor het team er uit.

78…Kg6 79.Ta7 Kf5 80.Kg3 Ke4 81.Te7 Kf5 82.Te8 Ke4 83.Kh4 Kf5 84.Tf8+ Ke4 85.Kg5 Pf3+ 86.Kf6 Pd4 87.Te8+ Kd5 88.Te1 Pf3 89.Te3 Pd4 90.Kg5 Pe6+ 91.Kf5 Pd4+ 92.Kf6 Pc6 93.Te8 Pd4 94.Kg5 Pe6+ 95.Kf6 Pd4 96.Te5+ Kd6 97.Ta5 Pc6 98.Ta6 Kd5 99.Kf5 Pd4+ 100.Kf4 Pe6+ 101.Ke3 Pc5 102.Th6 Pe6 103.Th5+ Kd6 104.Ke4 Pc5+ 105.Kd4 Pe6+ 106.Kc4 Pf4 107.Tf5 Pe6 108.Td5+ Ke7 109.Td1 Kf6 110.Kd5 Pf4+ 111.Ke4 Pe6 112.Td6 Ke7 113.Ke5 Pg5 114.Tg6 Pf7+ 115.Kd5 Pd8 116.Td6 Pf7 117.Te6+ Kd7 118.Te1 Pd8 119.Ta1 Ke7 120.Ta7+ Kf6 121.Td7 Pf7 122.Txf7+ Ah! Nog net geen vijftig zetten, maar Bart gelooft het wel…

122…Kxf7

½–½

Daarmee eindigde het avontuur in een 5,5-4,5 overwinning voor En Passant. Een verdiende overwinning, zo bevestigde Valery ook in zijn e-mail, maar wat was het spannend! Dat foutje van Roeland, bij een comfortabele 5-3 voorsprong, het zou je zomaar een hartkwaal op kunnen leveren.

Peng was er niet bij, ze begeleidt een delegatie jeugdschakers in Kroatië. Dat betekende dat ik deze keer mijn camera had meegenomen. Maar verdorie, als Frans Peeters in de zaal zit met zijn spullen, dan kan ik toch beter naar zijn foto’s verwijzen? Die zijn veel mooier!

Of, zoals mijn broer op Facebook schreef: “Kijk! Dat heb ik Roelof Luinge nooit zien doen! De arbiter fotografeert bij ons gewoon!”

Op 10 oktober spelen we thuis tegen Utrecht. Hopelijk komen ze met zijn tienen, want we hebben toevallig ook tien liveborden!

5 Reacties

  1. Avatar
    Hendrikom 28 september 2015

    Overigons, mijn oudste herinnering, mijn eerste of tweede BSG-toernooi tegen B. Carlier. Het werd een 10.2 maar toen Bruno vernam dat ik nog mat kon zetten was hij zelfs opgelucht!

  2. Avatar
    brabo 29 september 2015

    "En met deze niet zo sterke zet, eindigt de notatie."

    Ik dacht met de increment van 30 seconden dat er een notatieplicht is.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.