Harde overwinningen voor Nederlandse teams
In de zevende ronde van het Europees landenkampioenschap hebben de Nederlandse teams uitstekend gepresteerd. Het mannenteam wist 3-1 te winnen van het sterke Engeland, terwijl de vrouwen een full sweep deden tegen Zwitserland. Dat betekent dat de mannen nog mogen hopen op een medaille: ze staan met negen punten maar een punt achter op de tweede plek (wel ver achter Rusland, dat met dertien punten al bijna kampioen is). De dames staan op zeven punten en hebben nog wat inhaalwerk te doen.
Nederland-Engeland 3-1
Wat Nederland-Duitsland (of Nederland-België) bij het voetbal is, dat zou Nederland-Engeland wel eens bij het schaken kunnen zijn. Hein Donner en in een recenter verleden John van der Wiel hebben legendarische verslagen geschreven over de matches (en ook individuele ontmoetingen) met het perfide albion. Daar zullen de schakers van nu minder mee hebben, maar Engeland is ook gewoon een sterk team en was op rating favoriet. Daar bleek echter op de borden niet veel van. Zo kwam Giri goed uit de opening tegen Adams, maar op zet 20 mistte hij een goede kans:
Na 20.Dd4! dxe4 21.De3 staat wit erg goed en is de kans groot dat hij een pion voorkomt. In de partij volgde 20.exd5 Lxd5 21.Dd4 c3! 22.Dxc3 Lxa2 en wist zwart het remise te houden.
Op bord twee hield Erwin l’Ami Mr. Chessqueen David Howell (of voormalig Mr. Chessqueen, ik hou het niet zo bij) soepel op remise dankzij een sterke opening. Een heel belangrijke overwining werd vervolgens door Sergei Tiviakov geboekt.
Een stelling uit de Franse Steinitzvariant. Wit kan nu een solide zet als 23.Kb1 doen, maar hij speelt liever meteen op de aanval.
23.g4 Tc4 24.Pxe4 dxe4 25.Lc3 Dc5 26.g5 e3!
Zwart dreigt te slaan op c3, en is ook na 27.gxh6 Txc3 sneller. Daarom moet wit 27.De1 doen en dan zijn de kansen nog gelijk. Na de gespeelde zet is het alleen zwart die op aanval speelt.
27.b4? De7 28.Txe3 Tfc8 29.Dg3 hxg5 30.fxg5 Le4!
De Franse loper (de hele partij nog passief geweest) bemoeit zich er ook mee en staat meteen supersterk! Hij voorkomt dat wit met g6 zijn aanval nog kan proberen te hervatten, staat sowieso de witte stukken hinderlijk in de weg en kijkt naar c2, zodat als daar ooit een zwarte toren komt het dodelijk is. Wit staat nog een pion voor, maar de druk op zijn stelling is te groot.
31.Td6 Lf5 32.h4 Dc7 33.Kd2 Tg4 34.Df2 Dc4
De zwarte dame gaat via a2 of f1 de witte stelling binnendringen.
35.Td7 Tf4 36.Dg3 Df1 37.Te1
37…Dc4
Zwart kon geforceerd winnen met 37…Tf2+ 38.Kd1 Dc4! 39.Dxf2 Dxc3 40.Te2 Da1+ 41.Kd2 Txc2+ 42.Ke3 Dxe5+ 43.Kf3 Tc3+ 44.Kg2 Lh3+ 45.Kg1 Tc1+ maar de tekstzet verpest niets.
38.g6 Lxg6 39.Te3 Txh4 40.Df2 Tf4 41.Dg3 Df1
We hebben min of meer dezelfde stelling als op zet 36, alleen zijn er bij wit nog twee pionnen afgegaan.
42.Te1 Tf2+ 43.Kd1 Lxc2+
43…Dc4!
44.Kc1 Ld3! 45.Td8+
45.Txf1 Txc3+ 46.Kd1 Lc2+ 47.Ke1 Txf1+ 48.Kxf1 Txg3
45…Txd8 46.Txf1 Txf1+ 47.Kb2 Lf5
Ook dit is met twee torens, twee pionnen en aanval voor de dame ruim genoeg om te winnen.
48.Dg2 Tb1+ 49.Ka2 Tc1 50.Dc6 Td2+ 51.Kb3 Txc3+ 0-1
Bij de stand 2-1 voor Nederland was er nog één partij bezig: Loek tegen Luke. Bij een voordeliger tussenstand had de Engelsman de partij misschien wel remise gehouden, in plaats daarvan verloor hij wat eerst toch een behoorlijk gelijke stelling leek.
Zwart kan hier dameruil forceren met 38…Df8 waarna een remiseaanbod voor de hand ligt. Wellicht had hij echter door dat Jones zou verliezen en wilde hij de spanning nog op het bord houden.
38…Df5 39.Te5 Db1+ 40.Kg2 Db3 41.Ta5!
41.Te3 Dd5+ 42.Kg1 Tc8 is waarschijnlijk waarop zwart hoopte (hoewel dat ook nog niet veel is). Wit daarentegen wil wel een dame-eindspel: waarschijnlijk remise, maar het is zwart die daar dan moeite voor moet doen.
41…Tc8 42.De4 Db8?!
Vanaf hier begint het langzaam mis te gaan met zwart. In plaats van de passieve tekstzet was 42…Dc2 beter.
43.a4 Te8 44.Df3 g6 45.Tb5 Dc8 46.a5 Dc4?
En vanaf hier staat zwart zelfs verloren. Met 46…Te7 was zijn stelling nog te verdedigen.
47.Tb7!
De combinatie van de a-pion en koningsaanval is te veel voor zwart, b.v. 47…Tf8 48.Ta7.
47…g5 48.a6 g4
49.Df5!
49.Df6 Dd5+ was niet goed geweest omdat zwart dan schaak op h5 heeft. Nu kan wit na een schaakje op c6 gewoon naar h2 waarna er mat op f7 dreigt.
49…Kg7 50.Kh2!
Meteen 50.a7 zou een toren weggeven, maar nu dreigt het wel.
50…De6 51.Df4 Dg6 52.Dd4+ Kg8
52…Df6 53.Dxg4+ Kf8 54.Df4! Dxf4 55.gxf4 Kg7 56.a7 Ta8 57.f5 Kf6 58.Kg3 met een gewonnen toreneindspel voor wit.
53.Dd5 Df6 54.a7!
Wit had geen tijd om de f-pion te dekken: zowel na 54.Kg2 Te2 als na 54.Da2 Df3 maakt zwart remise.
54…Dxf2+ 55.Dg2 Df5 56.Tb8
Wit staat op het punt te promoveren, maar eerst heeft zwart nog een boel schaakjes.
56…Dh5+ 57.Kg1 Dc5+ 58.Df2 De5!?
59.Df4!
Engines keuren deze zet af, maar het geeft zwart de kans om de fout in te gaan waardoor wit zich een hoop moeite bespaart. 59.a8D Txb8 kan nog best lastig zijn, net als 59.Txe8+ Dxe8 60.Da2 Da8 61.Da1! h5 62.Da5!, voor een mens dan, engines hebben het mat al berekend.
59…De1+?!
59…Da1+ 60.Kg2 Da2+ 61.Df2 Dd5+ 62.Kh2 Dh5+ 63.Kg1 De5 was een stellingsherhaling geweest.
60.Kg2 De2+ 61.Df2 De4+ 62.Kh2 Kg7 63.Txe8 Dxe8 64.Dg2 1-0
Nederland-Zwitserland 4-0
Het ratingverschil liep hier uiteen van 111 (bord 1) tot 221 (bord 3) punten, steeds in het voordeel van Nederland. Een ruime overwinning lag dus wel in de lijn der verwachtingen, maar 4-0 is evengoed knap! Al waren het niet op alle borden regelmatige overwinningen.
Zo speelde Tea Lanchava haar gebruikelijke voorgiftschaak. Na 15 zetten stond het zo:
Zwart heeft hier goede compensatie voor de pion, o wacht, ze staat niet eens een pion achter. Het ratingverschil bleek echter wel compensatie voor de tempi die Lanchava achter stond en nadat de ontwikkelingsachterstand was ingelopen won ze soepel.
Kazarian boekte een makkelijke overwinning, maar Anne Haast stond ergens verloren. Ze wist echter de stelling te compliceren en profiteerde van de fouten van de tegenstandster. De beste partij werd door Peng bespeeld, met mooie paardmanoeuvres.
Wit staat beter: net iets actievere stukken. Er zijn echter nog weinig pionnen over, dus de remisemarge is nog hoog. 50.Kg3 Lb5 51.Td6 Le2
Hier ziet 51…h5 er beter uit. f4 dreigt, dus wit moet 52.Pe6 spelen, waarna zwart de a-pion wint, wit de h-pion, en zwart dan zou kunnen proberen zijn loper voor de laatste twee witte pionnen te geven.
52.Tb6 Tc4 53.Pe6! Ta4 54.Pg5+ Kg7 55.h5!
Opeens werken toren, paard en h-pion erg goed samen en is de zwarte koning in de problemen.
55…f4+ 56.Kg4 Ld3
56…Txa5 57.h6+ Kf8 58.Tf6+ Ke7 59.Te6+ met stukwinst.
57.Pe6+ Kf7 58.Pc5
Het werk op g5 is gedaan, weer terug op c5!
58…Td4 59.Pxd3!
Heel praktisch: het toreneindspel is gewonnen voor wit.
59…Txd3 60.Txa6
Naast dat wit een pion voor staat staan de overgebleven zwarte pionnen allemaal op de nominatie van het bord te gaan. 60…Td5 61.h6 Td4 62.Kf5
Stelt zwart voor een vervelende keuze: de f-pion opgeven, de h-pion opgeven of met de koning naar de onderste rij. 62…Tc4 63.Ta7+ Kg8 64.Tg7+ Kh8 65.Td7! Tc5+ 66.Ke6 Tc6+ 67.Td6 Tc8 68.Ke7! 1-0
Simple chess: zwart kan torenruil niet meer voorkomen waarna de a-pion promoveert.
