Fishpartners Open: Mephisto wint alles; Bok de beker
Zaterdag 8 juli werd in het fraaie sponsorhome van voetbalvereniging IJsselmeervogels in Spakenburg alweer het vierde Fishpartners Open gespeeld. De inschrijving was nauwelijks open of het was alweer volgeboekt. Uiteindelijk lukte het nog om een flink deel van de schakers op de wachtlijst een plekje achter de borden te geven.
Drie computers deden er mee deze keer. Fishpartnersdirecteur en tevens schaakcomputergek Peter Frans Koelewijn had deze keer de verschrikkelijke Pewatronic thuisgelaten en in plaats daarvan had hij de “Square Off” bij zich. Qua niveau niet zo’n monster, maar wel uniek omdat deze zelf de zetten uitvoert. “Zelfzettend vernuft” lazen we in de lokale pers. Bijzonder om te zien. Voorts was zoals ieder jaar de Tasc R30 weer van de partij met zijn geschatte rating van 2100. Hille Wim Beekhuis bediende dat ding voor de vierde keer, het is bijna een huwelijk. Als monster van de dag deed deze keer Mephisto mee, geschatte rating 3000 en bediend door operator Ruud Martin. Iets meer info over deze apparaten vindt u hier: Computers (fishpartnersopen.nl)
De aanmelding was vrij vlot geregeld en bijna iedereen was keurig op tijd en dus kon met slechts een klein kwartiertje vertraging het toernooi geopend worden. Spreekstalmeester Pierre van der Gijp hield een praatje en liet ook kort de drie operators aan het woord.
Pierre van der Gijp (links) is naar schatting de duizendste persoon die van Peter Frans Koelewijn hoort dat computerschaak eigenlijk kunst is. @De foto’s bij dit verslag zijn overigens allemaal gemaakt door de wedstrijdleiders Ad Bruijns en Frans Peeters. Onderaan dit verslag volgt een link naar alle honderdeneen foto’s.
Nadat de drie operators aan het woord waren geweest moest het toernooi natuurlijk officieel geopend worden en Pierre kondigde aan dat de eerste zet zou worden verricht door Stella. Verbaasd wendden diverse schakers hun hoofd richting het fietsenhok. Zoveel technisch vernuft in de speelzaal en dan wordt het toernooi ook nog geopend door een elektrische fiets? Maar nee, zo erg was het niet. Het betrof hier Stella Koelewijn, de echtgenote van Peter Frans.
Stella opent het toernooi aan het bord van de als eerste geplaatste Loek van Wely. En ze doet het niet met de e-pion.
Na die opening barst in een Zwitsers toernooi traditiegetrouw de strijd los tussen het linker- en het rechterrijtje. In het eerste FP-open leverde dat nog 32-0 op voor links, maar met het vorderen der jaren bijten de zogenaamd zwakkere broeders steeds meer van zich af. Zo scoorden Steven van de Mheen en Lars van Renselaar een keurig halfje tegen hoger gerate opponenten en Carlos Preuter schoot helemaal uit zijn slof door Paul Bierenbroodspot te verslaan. En het had nog erger kunnen worden. Zo won schrijver dezes dankzij het feit dat Edward Schenkel in uitstekende stelling de bedenktijd overschreed en aan het topbord had ook zomaar een ongeluk kunnen gebeuren…
Stelling na 20.Lg2 van de met wit spelende Loek van Wely. Tegenstander Olaf Vlieger had de partij met zwart bijzonder agressief opgezet en als hij die strategie hier een vervolg had gegeven met 20…f4! 21.fxg3 f3! had hij een winnende aanval gehad. Zie verder het partijbestand onderaan dit verslag, waarin alle partijen die op liveborden zijn gespeeld staan plus één aanvulling, maar daarover later meer.
Jan Timman speelde in de eerste ronde tegen Akshaj Katpatal. Op de foto lijkt dat kereltje nog wel groot, maar dat komt omdat hij op zijn been zit, dat hij onder zijn bips heeft gevouwen. Akshaj is geboren in 2012 en toen ik dat zag moest ik terugdenken aan een foto van Kortchnoi tegen Carlsen (zie hier).
Na deze partij, waarin Viktor Kortchnoi van Magnus Carlsen won, las ik een artikel waarin Kortchnoi verklaarde dat er meer dan 100 jaar verschil zit tussen de oudste en de jongste tegenstander die hij ooit gehad heeft. Kortchnoi had ooit tegen Levenfish gespeeld, geboren in 1889. Carlsen is geboren in 1990. Een gat van 101 jaar.
Nu weet ik niet zeker wie van Timmans vroegere opponenten het oudste geboortejaar heeft, maar het zou zomaar Miguel Najdorf kunnen zijn, die geboren werd in 1910. Akshaj Katpatal is van 2012 en ziedaar, een gat van 102 jaar! Overigens won Timman de partij, hij mocht het hele bord leegslaan en mat geven.
De Square Off verloor door tijdsoverschrijding van Laurents van Twillert. Dat elektrische geschuif met die stukken bleek nogal tijdrovend te zijn. Reden voor Peter Frans om de bedenktijd van zijn computer de ronden erna drastisch in te korten.
De beide andere computers wonnen hun partij, waarbij de overwinning van Mephisto wel heel curieus was. Tegenstander Erik Lust wenste niet tegen een computer te spelen en gaf zonder te zetten op en verzocht ook om in het verdere toernooi niet tegen computers ingedeeld te worden.
Wel potverdriedubbeltjes! Welk lampje schrijft zich in vredesnaam in voor een toernooi waarin schaakcomputers een prominente rol spelen en weigert vervolgens tegen die dingen te spelen?! Zoiets hadden we in de drie voorgaande edities nog niet meegemaakt.
Volgend jaar is het eerste lustrum. Erik Lust heeft wat dat betreft een redelijk toepasselijke naam en hij is ook van harte welkom. Maar dan wel als toeschouwer. Ben je nou helemaal belatafeld!
In ronde twee kon Mephisto wel serieus aan de bak en daarin liet hij zien dat zomaar pionnetjes offeren vrij link is…
Dick de Graaf is voor de duvel niet bang en een pionnetje op b2 offeren, daar draait hij zijn hand niet voor om. Maar, zo verzuchtte hij na afloop, “zo’n ding slaat gewoon op b2”. En inderdaad, dan blijk je gewoon een pion kwijt te zijn met geen compensatie.
In ronde twee viel de eerste averij voor het gilde der grootmeesters te noteren. John van der Wiel moest een halfje afstaan aan jeugdspeler Wouter Terlouw uit Soest en daarmee kwam de grootmeester nog goed weg!
Wouter (met zwart) sloeg hier op f3 en de partij eindigde even later in remise. Maar als hij zijn trukendoos had geopend en hier 54…Lg4! had gevonden, had hij een gewonnen eindspel gehad. Op e4 slaan of op g4 slaan, het is allebei hopeloos voor wit.
Ook werd het punt gedeeld in een partij tussen de beste schaker van Nijkerk en de beste schaker van Uddel. Uddel? Ja Uddel! Daar waar zelfs de onbemenste benzinepompen op de dag des Heeren geen druppel loslaten, aldus William van de Groep.
Voorts weinig verrassingen in ronde twee en aan het eind hadden twaalf mensen en twee computers een score van 100%.
In ronde 3 een kleine kortsluiting aan het topbord…
Uit de partij Loek van Wely – Albert Blees. Zwart doet er goed aan eerst de ontwikkeling te voltooien en dan pas actief te worden. Blees had geen geduld en deed 10…b5? Na een ruiltje op b5 ging de toren van a1 als een zeis over de achtste rij, enfin, kijk het partijenbestand maar na.
Wouter Terlouw verzuimde de vorige ronde de trukendoos te openen. Dan zul je altijd zien dat je daar een ronde later de rekening voor gepresenteerd krijgt…
Stelling na 24.Db3 in de partij Wouter Terlouw – Richard Vedder. Ik hief de druk tegen b7 als volgt op: 24…b5 25.axb6 Txb6 26.Tb4 Dxd4!! En zwart heeft een lekkere pion te pakken.
Mephisto won deze keer van Henk Vedder. “Ik stond +1!” aldus mijn broer. Tja…
Loek van der Hagen behaalde een keurige remise tegen Benjamin Bok zodat het aantal spelers met 100% drastisch omlaag ging. De koplopers na drie ronden: Loek van Wely, Thomas Beerdsen, Jan Timman, Alexander Berelowitsch en de computers Mephisto en Task R30. Een halfje daarachter Benjamin Bok, John van der Wiel, Richard Vedder en Loek van der Hagen.
Lunchtijd! Het mooie van het Fishpartners Open is dat er voor iedereen gratis koffie is en bovendien gratis kibbeling, patat en een broodje haring. Dat laten de deelnemers zich altijd prima smaken!
“Uitbuiken” zei Loek van Wely tegen Jan Timman nadat het startsein voor ronde vier was gegeven. Timman begreep de hint en stelde kort na de opening remise voor, hetgeen werd aanvaard.
Daarnaast speelde Benjamin Bok tegen mij. Ik was woensdag (die stormdag!) bij het NK in Utrecht wezen kijken en daar zag ik dat Anish Giri, die aan remise genoeg had om de volgende ronde te bereiken, zich bediende van “The Hedgehog” tegen Benjamin. Benjamin bereikte geen snippertje voordeel, dus ik dacht, dat doe ik ook! Alleen is die opening slechts geschikt voor mensen met veel geduld. Daar val ik niet onder, dus ik ging toch zelf actief worden, met kwaliteitsoffer en al en belandde in een verloren eindspel.
Alexander Berelowitsch kwam dicht bij de bonus voor het niet verliezen van Mephisto. Wel nam de computer een wat merkwaardige beslissing op zet 29…
De met zwart spelende computer is aan zet. Mijn vers gedownloade Stockfish 16 meldt dat zwart licht in het voordeel is en dat 29…Td6 nu de beste zet is om dat voordeel vast te houden. Mephisto koos echter voor 29…Tf5 en na 30.Txc6! Txf3 31.Txc8+ Lf8 32.gxf3 is de stellingswaardering precies 0.00. Dat had ik niet verwacht van dat monster, dat ie voordeel uit handen zou geven. Maar het kwam allemaal nog goed, toen Alexander zijn solide stelling bedierf door met zijn damevleugelpionnen te gaan lopen. Dan komen er weer allerlei gaten waar zo’n ding dan ontzettend handig gebruik van maakt. Zie verder het partijbestand.
Thomas Beerdsen versloeg Tasc R30 en leidde de dans na vier ronden samen met Mephisto, een half punt voor Van Wely, Timman en Bok.
Instructief was de wijze waarop Beerdsen vervolgens opgeknoopt werd door Mephisto. De computer offerde een pionnetje in ruil voor aanvalskansen en richtte al zijn aandacht op het gepende paard op f3.
Wit heeft tijdelijk zelfs twee pionnen meer, maar volgens de computer is de stelling alleen houdbaar als hij hier 18.e6! had gedaan. Beerdsen deed dat niet, de f-lijn ging open en het werd een slachtpartij.
Het topduel tussen Loek van Wely en Benjamin Bok werd gewonnen door de zwartspeler…
Stelling na 19 zetten. Het witte paard is boodschappen wezen doen op b7 en doet er verstandig aan meteen terug te gaan naar c5. Loek deed echter 20.Lc5? en na 20…Dc7 was het paard in onoverkomelijke moeilijkheden geraakt.
De arbiter moest in ronde 5 ook een keer in actie komen! In de partij tussen Dick de Graaf en John van der Wiel was er discussie of er een stuk op een bepaald veld nu wel of niet was losgelaten. In het partijbestand ziet u dat de partij remise werd, maar een protest van Van der Wiel werd gehonoreerd en dus kwam hij samen met Beerdsen, Timman, Berelowitsch, Blees en Slagboom op 4 uit 5, net achter Bok, die weer net achter Mephisto stond.
De naam Leandro Slagboom duikt ineens op. “Zo donders mooi ouwe, die moeje in je verslag zetten!” aldus PF, die als operator van Square Off kennelijk een schitterende nederlaag leed. Het was niet op de liveborden, dus PF stuurde me de notatie toe die ik handmatig aan het partijbestand heb toegevoegd. Wat was er nou zo donders mooi? Het zal wel om de stelling na 15 zetten gaan…
Leandro kwam hier met 16.b4! Pxc4 17.Pxc4 Dxc4 18.Pd5 En inderdaad, dat is een fraaie manier om materiaal te veroveren. Stockfish is echter kritisch op Pd5. Ja, dat wint een dame, maar wel tegen een hoop sprokkelhout. De computer gaat liever vol op de aanval met 18.e5, maar hoe dan ook, punt is punt! Het leverde Leandro de helft van de bonus op die op het elektrieke hoofd stond van Square Off. De andere helft ging naar Laurents van Twillert, u weet nog wel, uit ronde 1. Voor het overige won Square Off al zijn partijen, dus die inschatting van 1550 elopunten was wellicht wat te voorzichtig. Dat gezegd hebbende… in de laatste ronde… nu ja, dat leest u straks wel.
Ronde zes dan! Langzaamaan wordt duidelijk wie er voor de grote prijzen gaan spelen. Onderstaande foto geeft een fraai overzicht van de topborden, alleen jammer van dat snoer.
John van der Wiel pakte een pionnetje van Thomas Beerdsen en gaf dat voordeel niet meer weg.
Leandro Slagboom verpestte een bijna gelijke stelling tegen Jan Timman door met 30…Pc6?? Ineens de deur open te zetten voor de witte torens.
Alexander Berelowitch maakte met zwart in een Tarrasch gehakt van Albert Blees…
16…d3! is wel een heel lekker zetje hoor!
Niet op de foto staat Kevin van Brummelen, die wel vaker tegen het einde van het toernooi pas opduikt op hoge borden. Tegenstander Loek van Wely leerde hem hoe je profiteert van een vreselijk zwak veld c4.
Ook niet op de foto Benjamin Bok, die in een creatief potje van Mephisto verloor. Twee zwarte torens op de vierde rij tegen twee witte torens op de tweede rij.
Een Fishpartners-organisatiecomité-onderonsje tussen Jasper Reichardt en Henk Vedder werd door de plaatselijke IM gewonnen. En snel ook!
We zijn zes zetten onderweg. Jasper had zin in wat ruilen en deed 7.Ld3? Dat was niet best want dat kost een stuk. Zoek maar uit hoe en kijk anders maar in het partijbestand.
Loek van der Hagen was met een lekker toernooi bezig. Remises tegen Bok, Timman en Van der Wiel en dankzij een overwinning op Jacco Heij kwam hij ook op 4,5. Dat aantal haalde uw scribent ook na een overwinning op Peter Mijnheer en er kwam nog iemand op 4,5. Altijd is er wel weer zo’n verrassende deelnemer waarvan je het niet verwacht, maar die dan toch ineens om de grote prijzen gaat meedoen. Deze keer gaat die eer naar Caspar Kruijf, chef periodieke liedjes op Utrechtschaak.nl en een kenner van de hoofdvariant van de Caro Kann, zo bleek zaterdag toen ik naast het volgende tafereel zat…
Een stelling die nog bekend is uit de theorie, aldus Caspar en inderdaad tref ik hem twee keer aan in mijn dik 8 miljoen partijen tellende database. Wit heeft materiaal geïnvesteerd en zwart heeft maar één manier om aan een dodelijke aanval te ontsnappen. Piet Peelen, toch ook decennia ervaring met de Caro Kann, vond de oplossing niet, speelde 19…Db6? en stond vier zetten later zo goed als schaakmat. De enige weg naar remise is hier 19…Lxd4 20.Le5 Le3+ 21.Dxe3 Pxe3 22.Txg7+ en wit maakt eeuwig schaak middels Tf7-Tg7-Tf7 enzovoorts.
Dat leidde dus met nog één ronde te gaan tot de volgende tussenstand…
- Mephisto 6
2-4. Timman, Berelowitsch en Van der Wiel 5
5-10. Bok, van Wely, Van der Hagen, 2x Vedder en Kruijf 4,5
Daaronder nog zeven met vier punten die bij winst nog in de prijzen zouden kunnen vallen, want de historie heeft geleerd dat zij die vijf punten behalen nog in de prijzen vallen.
Met spanning wordt dan de indeling voor de laatste ronde afgewacht. Berelowitsch had geen last, want die had Mephisto al gehad. Wie is de Sjaak? Timman of Van der Wiel?
Het werd Jan Timman. Maar net als eerder Berelowitsch kreeg hij zicht op een half punt tegen dat monster…
Het eenvoudigst is 31.Txc5 Dd1+ 32.Df1 Dd4+ 33.Df2 en zwart komt niet verder. Timman sloeg eerst op d2 en speelde vervolgens 32.a4. Ik ga dat verder niet uitpluizen, maar de computer vindt dat niet goed en zegt dat 32.a3 nog binnen de remisemarge zit. The devil in the details!
Timman blijft dus op 5 punten, uiteindelijk goed voor de vijfde prijs. Voor John van der Wiel en Alexander Berelowitsch een uitgelezen kans om er met de ongedeelde hoofdprijs vandoor te gaan. Na het bekend worden van de indeling zag ik John al rekenen. Zijn remise in ronde twee zou hem qua progressieve score geen goed doen. “Nee he, dacht ik.” Ik liep op hem af en zei: “Denk aan Ehlvest!” John was even stil en zei: “Heeft Ehlvest dit toernooi dan eens gewonnen?” Nee natuurlijk niet! Als ik zeg “Denk aan Ehlvest” dan denk ik aan deze schoppartij: John van der Wiel vs Jaan Ehlvest (1989) (chessgames.com)
Maar aan de foto is al te zien dat er op bord 1 een korte remise aan zit te komen…
Loek van Wely blies het sprookje van Caspar Kruijf uit en Benjamin Bok maakte een einde aan de illusies van Henk Vedder. Vier man op 5,5 derhalve. Daar zou er nog eentje bij kunnen komen, want aan tafel vier zaten Loek van der Hagen et moi nog te strijden om een ereplaats. Ik won een pion, maar in een eindspel met vier torens op het bord is dat magertjes. Ik moest berusten in remise, waardoor wij ons bij Jan Timman voegden bij de vijfpunters. Daar kwamen vanonder ook nog Leandro Slagboom en Thomas Beerdsen bij en daarmee zijn de prijswinnaars bekend!
Ook Albert Blees had zich bij de vijfpunters kunnen voegen als hij in de laatste ronde van Square Off zou hebben gewonnen. Maar ook hij weigerde merkwaardig genoeg te schaken tegen een computer. Ik snap daar werkelijk geen bal van. In dit geval weigerde hij tegen de computer die door de hoofdsponsor bediend werd. PF zei later dat ie ontzettend veel zin had om hem over de tafel te trekken. In ieder geval hebben we er volgend jaar een lijstje bij. Naast een reservelijst ook een zwarte lijst.
Er waren natuurlijk nog de bonussen voor het niet verliezen van computers. Mephisto won ze allemaal, dus daar geen bonus.
Tasc R30 verloor van Beerdsen en Berelowitsch en speelde remise tegen Thomas Reichardt. Die konden dus bij de prijsuitreiking even naar voren komen.
Ook naar voren konden de nummers 10, 20, 30, 40, 50 en 60 uit de eindstand. Die kregen een mooi schaakboek. Check chessresults maar voor de namen, of kijk in het fotoboek naar mensen met een boek in hun handen.
Ratingprijzen waren er voor Kevin van Brummelen, Caspar Kruijf, Carlos Preuter en Lars van Renselaar.
Maar wie won nu eigenlijk de beker? Welnu, er waren vier man met 5,5 uit 7. En daarvan had Benjamin Bok de beste tiebreak!
Voor alle uitslagen en standen, zie Chess-Results Server Chess-results.com – FishPartners Open 2023
Voor alle foto’s van Bruijns en Peeters, zie FishPartners 2023 | Flickr
Voor alle livebordpartijen, zie…
Dank aan IJsselmeervogels, dank aan vele vrijwilligers van de voetbalclub en van schaakclub En Passant, waarvan ik er hierboven twee heb uitgepikt. De onvolprezen Jasper Reichardt (links) en Peter Frans Koelewijn.
Volgend jaar het eerste lustrum! Ik heb er nu al zin in…
In Hastings 1973/74 speelde Timman tegen Ludwig Rellstab sr. ChessBase geeft 1904 als zijn geboortejaar.
Als we snelschaakpartijen mee (mogen) rekenen kom ik bij Euwe uit youtu.be/LvAFQFa1ddg
Als we rapidpartijen meerekenen mag een snelschaakpartij ook!
Mooi, dan verwacht ik dat het niet lang zal duren voordat ik een eeuwfeest kan vieren, als het niet al gelukt is. Ik heb een tegenstander nodig die 6 maart 2014 of later geboren is.
(ik heb misschien nog oudere tegenstanders gehad, maar die kan ik me niet herinneren).
Zelf moet ik even uitvogelen hoe oud “ouwe dokter Treffers” was toen ik mijn tweede partij ooit speelde in de interne van EP eind 1982. Ik ben er vrij zeker van dat ik dan ook al ruim over de 100 ga… Maar Levenfish en Najdorf klinkt toch wat indrukwekkender dan de vader van mijn voormalige huisarts.
Ouwe dokter Treffers geboorde in 1901. En dit voorjaar speelde ik tegen ondergenoemde Daniel Nijhuis, dus mijn gap is 110 jaar!
Ik zit in partijen met een tempo van 45 minuten of langer (dus semi-lange partijen) op een verschil van 107 jaar, en dat moet toch echt wel ruim 150 jaar kunnen worden als ik lang blijf schaken. Speelde laatst tegen Daniel Nijhuis (2011) en speelde eind jaren ’90 paar keer tegen Enno van Beem (1904 – 2001). Dank, Enno, voor de opstart van deze race 🙂
Ik zit inmiddels op bijna 100, al weet ik van velen de leeftijd niet: Bronstein werd in 1924 geboren en Mephisto in 2022!
100 jaar klinkt als veel, maar ik vermoed dat dit eigenlijk niet erg uitzonderlijk is. Zo ben ik ooit geveegd door Hans Wertheim (Johan Hendrik Wertheim (1905 – 2002) – Genealogy (geni.com) die toen al dik in de tachtig was, terwijl ik steeds vaker tegenstanders krijg die nog niet stemgerechtigd zijn; bij het NK lightning bijna alleen maar, trouwens.
Maar on-topic: het was weer een prachtig toernooi,. Dank organisatoren, vrijwilligers, arbiters en sponsors!
Leuk toernooi en heel mooi verslag. Thx.
Tim Krabbe heeft er ook wel eens aandacht aan besteed (item 271):
timkr.home.xs4all.nl/chess2/diary14txt.htm
“If we stick to titled players, Bent Larsen might have the record with. 103. ”
Dat record zal vast wel verbroken zijn, maar daar ga ik zelf vast ook ooit overheen, want mijn oudje uit 1914 is een IM.
Kortchnoi heeft gewonnen van Caruana (1992) en van Hou Yifan (1994) dus hij staat inmiddels op 105!
En voor hen die zwarte magie een warm hart toedragen… Maroczy was van 1870, dus dan zou VK op 124 uitkomen!
Beetje late reactie: Ook in een vorig toernooi kwam er vóór de indeling van een nieuwe ronde iemand bij mij (en mijn schaakcomputer) staan, en zei dat hij zou weigeren tegen een computer te spelen. Ik heb hem naar de wedstrijdleider doorverwezen. Misschien niet toevallig dat hij ook niet aan een computer gekoppeld werd.
Misschien een idee om bij het inschrijvingsformulier een vinkje op te nemen waarmee men zich verplicht om, als dat zo uitkomt, tegen de computer te spelen (op straffe van…?)