Schaakstrategie 10

In deze aflevering een paar passages uit

Hoofdstuk 10: De groepjesregel

In de tabel met ‘De elementen van Steinitz’ staan ‘de zwakke pion’ en ‘de vrijpion’ als strategische factoren genoemd. We hebben hier gezien hoe er gelaveerd kan worden tegen zwakke pionnen en bij de vrijpion weten we dat Nimzowitsch sprak over de expansiedrang van het kleinste schaakstuk. In dit hoofdstuk wordt ‘de groepjesregel’ behandeld, die het volgende inhoudt:

Definitie: wie het kleinste aantal groepjes pionnen heeft, staat beter.

Het is dan belangrijk om te definiëren wat we verstaan onder een groepje pionnen.

Definitie: Onder een groepje pionnen verstaan we een of meer pionnen, die op een of andere wijze met elkaar verbonden zijn.

Een mooi voorbeeld is het volgende:

Manolov – Levacic, Burgas 1991.

Voorafgaand aan dit fragment heeft wit (in navolging van Nimzowitsch’ Hemmungsstrategie) met d4xc5 en met e5xf6 zijn centrumpionnen opgegeven om de velden d4 en e5 met zijn stukken te controleren. In het diagram wordt duidelijk dat hij een prachtige blokkade op de zwarte velden in het centrum heeft opgebouwd. De witte paarden hebben de stelling in hun greep en kunnen door de zwarte stukken niet of nauwelijks verdreven worden. Doordat de zwarte pionnen op e6 en d5 onder controle worden gehouden, mist zwart de dynamiek die hij als compensatie voor het positionele defect in zijn pionnenstelling zou moeten hebben. In het vervolg blijkt hoe ernstig de zwarte moeilijkheden zijn. 27. Pg4! Dg6 [Als zwart met 27… Df4 dameruil aanbiedt, belandt hij in een uitzichtsloos eindspel waarin de zwaktes zich snel laten voelen zoals blijkt uit 28. Dxf4 Txf4 29. Pd4 en wit materiaal.] 28. Pd4 Le8

[Ook na 28… h5 29. Pe5 Df6 30. f4! heeft wit de touwtjes stevig in handen.] 29. f3 Het enige actieve zwarte stuk wordt van zijn voetstuk gestoten. 29… Pg5 30. h4 h5 Deze zet verliest materiaal, maar ook na een paardzet was het voorbij geweest. De pion op e6 valt, waarna de stelling eveneens instort. 31. Pe5

31… Ph3+ 32. Kh2 Df6 33. Kxh3 1-0

De Bulgaar Ivan Manolov (Foto © Ivo Donev, bron: Chessbase)

Belangstellenden kunnen het boek hier bestellen. Tevens treft u op deze webpagina de nodige aanvullende informatie aan.

De vorige afleveringen uit deze serie zijn hieronder te vinden:

Strategie 1

Strategie 2

Strategie 3

Strategie 4

Strategie 5

Strategie 6

Strategie 7

Strategie 8

Strategie 9

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.