Gespot 18: De doldwaze avonturen in de Polugaevskyvariant (2)

Bij het grasduinen in schaakboeken, het doorbladeren van schaaktijdschriften, het surfen op het internet, het bekijken van schaakfilmpjes valt het oog wel eens op interessante stellingen, bijzondere voorvallen, geniale zetten en grappige blunders. In deze rubriek wil ik u die graag voorleggen.

Bent u ook iets tegengekomen? Laat het ons weten.


In de vorige aflevering heeft u even kunnen ruiken aan de Polugaevskyvariant van het Siciliaans. Het is zo’n doldwaze variant dat het me aardig leek om te beginnen met een schaakvraagstuk. Bestudeert u de volgende diagramstelling eens en bekijk de zetten die gespeeld worden.

17… b4!? 18. Pb5 axb5 19. Lxb5+ Lc6 20. Df3 Een spectaculaire kruispenning! Heeft de zwartspeler zich vergist?

Klik hieronder voor het antwoord:

Lev Polugaevsky, de man achter de variant (Foto Jos Sutmuller)

Het fragment is afkomstig uit een partij Gruenfeld – Polugaevsky, Riga 1979. Vanuit zijn ‘eigen’ variant laat ‘Polu’ zich in op een stelling waarin zijn tegenstander met een spectaculaire kruispenning de partij naar zich lijkt toe te trekken. Maar de Rus was een uitstekend rekenaar. Hij heeft in de tweede diagramstelling een fantastische verdediging bedacht, zoals in het antwoord duidelijk wordt. Het is een van de vele fantastische voorbeelden uit de schitterende boeken The Sicilian Labyrinth die de jong gestorven Polugaevsky ons heeft nagelaten. In deze boeken gaat hij onder andere in op zijn onderzoekingen in de variant die zijn naam heeft meegekregen. Een meeslepend relaas van een toen actieve grootmeester, die niet bang was om geheimen prijs te geven. Ik heb de partij in zijn geheel van aantekeningen voorzien, voor als u het naadje van de kous wilt weten:

Gruenfeld, Yehuda – Polugaevsky, Lev, Riga 1979.

1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 a6 6. Lg5 e6 7. f4 b5 8. e5 dxe5 9. fxe5 Dc7 10. De2 Pfd7 11. O-O-O

11… Pc6 [Later is gebleken dat 11… Lb7 de voorkeur verdient.] 12. Pxc6 Dxc6 13. Dd3 h6 14. Lh4 Lb7 15. Le2 Dc7

16. The1 [De verbetering is hier 16. Thf1] 16… Pc5 17. Dh3

17… b4!? [Zwart kon ook verder gaan met het "sjablone" 17… Tc8 maar hij laat zich liever in op complicaties waarvan hij de tactische rechtvaardiging ver van te voren heeft voorzien.] 18. Pb5 Wit neemt de handschoen op, anders had hij zich tevreden moeten stellen met het passieve 18. Pb1. 18… axb5 19. Lxb5+ Lc6 20. Df3 Een kruispenning! Heeft de zwartspeler zich vergist?

20… Pb3+!! Deze parade heeft Polugaevsky voorzien toen hij hier op inliet. [20… Lxb5 21. Dxa8+ en mat!] [20… Tc8 21. Dxc6+ Dxc6 22. Lxc6+ Txc6 23. Td8# zou ook in een overwinning voor wit eindigen.] 21. Kb1? [Analyses na afloop toonden aan dat de partij in remise had moeten eindigen na 21. axb3 Ta1+ 22. Kd2 Dd7+ 23. Ke3 Lc5+ 24. Kf4 g5+ maar wit stond perplex na zwarts verrassende vondst.]

21… Pa5! De pointe van het geheel. De loper op c6 krijgt de nodige dekking waarna zwart een stuk voorblijft. 22. Td4 Tc8 23. Ted1 g5 en zwart wist op zet 53 zijn extra stuk in winst om te zetten.

24. Lxc6+ Dxc6 25. Dd3 Le7 26. Le1 O-O 27. Lxb4 Lxb4 28. Txb4 Pc4 29. b3 Pxe5 30. De2 Dc3 31. Te4 Pc6 32. Td3 Da5 33. Th3 Pb4 34. c4 Tfd8 35. a4 Df5 36. Tf3 Dg6 37. Kb2 Dg7+ 38. Kb1 Tc6 39. c5 Pd5 40. Tc4 Pf4 41. Db2 Td1+ 42. Ka2 Df8 43. Tfc3 Dd8 44. Tc2 Pd3 45. Dc3 Dd5 46. Ka3 Pe5 47. Tb4 Td3 48. Tb8+ Kg7 49. Db4 Td1 50. Ka2 Ta6 51. Tb6 Td4 52. Dxd4 Dxd4 53. Txa6 Dd3 0-1

Deze partij via de viewer:

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.