Nederlanders op het vinkentouw
In de open groep van het Univétoernooi te Hoogeveen komt na zes ronden tekening in de strijd.
De koplopers zijn teruggebracht tot drie spelers die allemaal twee remises hebben moeten prijsgeven. Het is niet verwonderlijk dat daar de hoogst geplaatste speler, Maxim Rodshtein (ISR, 2664) bij zit. Tot dusver heeft hij slechts halfjes moeten inleveren bij collega grootmeester Viktor Moskalenko (ESP, 2520) die ook 5 uit 6 heeft en bij onze landgenoot Erwin l’Ami (NED, 2645), die een halfje minder heeft. Moskalenko heeft naast de hierboven genoemde remise verder nog een half punt moeten toestaan aan Sipke Ernst (NED, 2573). De hoge notering dankt Moskalenko vooral ook door in de vijfde ronde te winnen van de door mij getipte kanshebber, Michal Krasenkow (POL, 2640). De verrassing tot dusver is echter de Indiase dame Sachdev Tania (IND, 2438) die zich als IM binnen dit grootmeesterlijk geweld vooralsnog aardig staande weet te houden.
Mede door haar halfje in de tweede ronde tegen Michael Wunnink heeft zij nog niet het allerzwaarste programma gehad, maar dat neemt niet weg dat ze met 5 uit 6 een uitstekende tussenbalans mag opmaken.
 |
 |
|
Erwin l’Ami |
Sipke Ernst |
Onder de achtervolgers van dit drietal bevinden zich de Nederlandse grootmeesters L’Ami en Ernst die op het vinkentouw zitten. Tot deze groep hoort ook FM Etienne Goudriaan (NED, 2410) die zich mag gaan opmaken voor de meestertitel. Goudriaan verloor tot dusver alleen van L’Ami en pakte een belangrijk halfje tegen GM Haslinger (ENG, 2543). Daarmee heeft hij zich in een kansrijke positie gemanoeuvreerd om in aanmerking te komen voor titelnormen.
Daarvoor was er een andere speler die de aandacht opeiste: de Utrechtse crack Menno Okkes.
Dat Okkes zijn mannetje staat is in het verleden al eens gebleken. Ik kan me herinneren hoe hij in een KNSB-ronde namens Utrecht GM Loek van Wely wist te verschalken in een mooi gevoerde koningsaanval.
Okkes, Menno – Van Wely, Loek
1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 g6 4. O-O Lg7 5. Te1 e5 6. b4 Pxb4 7. Lb2 a6 8. a3 axb5 9. axb4 Txa1 10. Lxa1 cxb4 11. Lxe5 Lxe5 12. Pxe5 Pe7 13. d3 O-O 14. Pd2 d6 15. Pef3 Le6 16. Da1 Pc6 17. Db2 Db6 18. Pb3 Ta8 19. h4 h6 20. h5 g5
21. Df6 Lxb3 22. cxb3 g4 23. Ph2 g3 24. Pg4 gxf2+
25. Kh2 Pe5 26. Pxh6+ Kh7 27. Tf1 De3
28. d4 Dxd4 29. Txf2 Ta1 30. Df4 Dd1 31. Dg5 f6
32. Dg8+ Kxh6 33. Dh8+ Kg5 34. Dxf6+ 1-0
Hier nogmaals in de viewer:
In het Univé begon hij ook overweldigend. Met 2½ uit 3 trof hij in de vierde ronde de sterke Duitse meester Dennis Wagner (GER, 2481) tegenover zich. Die ging er in een door Okkes magistraal gevoerde koningsaanval onderdoor.
Wagner, Dennis – Okkes, Menno
1. c4 c5 2. Pf3 Pf6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 e6 5. Pc3 a6 6. a3 Dc7 7. e4 b6 8. Le2 Lb7 9. f3 d6 10. Le3 Le7 11. O-O O-O 12. Dd2 Pbd7 13. Tac1 Tac8 14. Kh1 Db8 15. Tfd1 Tfe8 16. Lg1 Ld8 17. Tc2 Pe5 18. b3 Lc7 19. Lf1 Da8 20. b4 h5 21. Df2 Pg6 22. Pb3 h4 23. Pa4
23…h3!?
Vanaf dit moment beginnen de verwikkelingen. Zwart offert een pion om de witte koningsstelling open te trekken.
24. Pxb6 Pxe4!
De consequentie van de vorige zet. Niet 24…Lxb6?! 25. Dxb6 Pxe4 26. Pa5! en wit staat vrijwel op winst.
25. fxe4 Ook mogelijk is 25. Pxa8 Pxf2+ 26. Lxf2 hxg2+ 27. Lxg2 Lxa8 maar deze stelling is volkomen onduidelijk.
25…Lxb6 26. Dxb6 Lxe4 27. Tdd2 Ph4
Wit is in een soort ‘eeuwige penning’ geraakt. De druk op g2 valt voorlopig niet te pareren.
28. Dd4?!
Dit helpt zwart alleen maar. Die wil graag nog meer stukken op g2 gaan richten. Als wit de druk op g2 had willen verminderen, had hij 28. Da7 kunnen spelen.
28…e5!
Die wilde zwart toch al spelen. Hij krijgt zo namelijk een extra toren in het spel die zich via e6 en g6 ook gaat bemoeien met het kwetsbare punt g2.
29. Dc3 hxg2+ 30. Lxg2 Pxg2 31. Txg2 Te6
De partij is in feite beslist omdat de dreiging … Te6-g6 niet meer valt tegen te gaan. De witte stukken hebben weinig meer te vertellen, zwart is heer en meester.
32. c5 Tg6 33. Db2 Dd5
Weer de optimale zet. Zwart brengt de dame in het spel en laat zijn spel over de lange diagonaal niet verstoren door een eventueel c5-c6.
34. Pa5 dxc5 35. bxc5
35…Te8?!
Een van de schaarse momenten dat Menno niet de meest krachtige voortzetting verzint. Gezegd moet worden dat het voor de uitslag van de partij nauwelijks uitmaakt. Met 35…Td8! had hij zijn tegenstander tot opgave kunnen dwingen. De dreiging … Txg2, Txg2 Dd2! valt namelijk niet tegen te gaan. 36. Pc4 faalt dan op 36…Lxg2+ 37. Txg2 Txg2 38. Dxg2 Dxc4
36. h3 Dd8
Op weg naar h4. Nu was 36…Dd3 wellicht nog iets efficiënter geweest.
37. Pc4 Dh4 38. Dc3
Nu valt het doek heel snel. Op 38. Pd6 Dxh3+ 39. Lh2 Lxc2 40. Dxc2 volgt 40…Tee6 41. Pe4 Txg2 42. Dxg2 Dxa3 en dit gaat wit ook niet overleven.
38…Tg3! 39. Pe3 Txh3+ 40. Lh2 Txh2+ Als je zo lang doorspeelt, laat je dan ook maar matzetten zou ik zeggen: 40…Txh2+ 41. Kg1 Th1#
0-1
Een ronde erop had Okkes helemaal iedereen op de banken kunnen krijgen als hij zijn beslissende materiële voordeel tegen L’Ami had verzilverd. Maar ondanks de wanhopige, doch hevig tegenstribbelende tegenstander, slaagde Okkes er niet in de vis op het droge te trekken.
Okkes, Menno – L’Ami, Erwin
1. Pf3 Pf6 2. c4 e6 3. g3 d5 4. Lg2 Pbd7 5. Dc2 b6 6. cxd5 Pxd5 7. Pc3 Lb7 8. Pxd5 Lxd5 9. O-O c5 10. b3 Le7 11. Lb2 Lf6 12. Tac1 O-O 13. d4 Tc8 14. e4 Lb7 15. De2 cxd4 16. Pxd4 Pc5 17. Tfd1 La6 18. De3
18…Pd3?
Een foutieve transactie.
19. Txc8 Dxc8 20. Txd3 Lxd3 21. e5 Le7 22. Dxd3
Wit staat met twee stukken voor de toren, meer ruimte en het loperpaar op winst.
22…Td8 23. De2 Hier was 23. Pc6! al een killer. 23…Td7 24. Pxe7+ Txe7 25. La3 en de lopers zijn moordend.
23…Dd7 24. Lc6 Dc7 25. Le4 Lb4 26. Kg2 g6 27. Pf3 Dc5 28. h4 Lc3 29. Lxc3 Dxc3
Een klein succesje voor zwart, het witte loperpaar is van het bord.
30. De3?!
Te angstig gespeeld. Consequent zou 30. h5 zijn geweest.
30…Dxe3 31. fxe3 Td1
In een dergelijk eindspel met pionnen op twee vleugels is de toren vaak opgewassen tegen de twee lichte stukken. Hier kan wit alles gedekt zetten en hij blijft daarmee de beste kansen behouden.
32. a4 Tc1 33. Pd4 Tc5 34. Kf3 a5
Na 34…Txe5 35. b4 en zwarts toren staat wat raar. [35. Pc6 Tc5 36. Pxa7 Tc3 37. b4 Tc7 38. Pb5 Tc4 is niet zo gunstig meer voor wit.]
35. Kf4 Kf8 36. Ld3 Tc3 37. Lc4 Ke7 38. Pf3 Tc2 39. Pg5 Tf2+ 40. Ke4 h6 41. Ph3 Th2 42. Pf4 Tf2 43. g4 h5 44. gxh5 gxh5 45. Pxh5 Th2
L’Ami weet steeds meer pionnen te ruilen, maar de remisehaven komt nog niet in zicht.
46. Pf6 Txh4+ 47. Kd3 Th1
48. Pe4 Heel sterk is nu 48. Lb5! met het idee om de loper op c6 te zetten en vervolgens een koningsmars naar b5 voor te bereiden.
48…Th5 49. Kd4 Th4 50. Kd3 Nu is 50. La6 gevolgd door Lb7 sterk. Ook dan dreigt wits koning naar binnen te lopen.
50…Th5 51. Kd4 Th4 52. Lb5 Th1 53. Le2 Kd7 54. Lb5+ Ke7 55. Pd2 Th4+ 56. Kd3 Kd8 57. Pc4 Kc7 58. Le8 Th7 59. Kd4 Th4+ 60. Kd3 Th7 61. Ke4 Th4+ 62. Kf3 Th1 63. Kg4 Tf1 64. Kg5 Kd8 65. Lb5 Kc7 66. Pd6 Tf3
67. Pc4?!
En Okkes staakte zij winstpogingen. Met 67. Kg4! kan hij opnieuw beginnen. De winstkansen na 67…Txe3 68. Pxf7 Txb3 69. Pg5 zijn nog altijd heel reëel.
½ – ½
De remise was uiteindelijk teleurstellend en dat zal hem niet geholpen hebben tegen de Indiase dame die hij vervolgens tegenover zich aan het bord zag. In het verre eindspel verslikte Okkes zich en dat moest hij bekopen met een nul. Maar met 4 uit 6 mag hij zeker nog altijd hopen op een mooi resultaat.
Er is een eindspel van loper tegen paard ontstaan, waarbij de witte pionnen wat kwetsbaar zijn. Zwart heeft een klein tactisch grapje in de stelling gevlochten.
31…Tg1+!? 32. Kxg1 Pf3+ 33. Kf2 Pxd2
34. Ld5?!
Dominantie! Maar hier is het niet zo goed als het eruit ziet. Vermoedelijk is er na 34. Lc2 weinig aan de hand: 34…Pc4 35. b3 Pe5 36. Ke3 Kd6 37. Ke4 en ik zie geen problemen voor wit.
34…Kd6 35. Lxf7 Pe4+ 36. Ke3 Pxg5
Deze afwikkeling is heel gunstig voor zwart. Voornamelijk omdat pion f5 een aanvalsdoel is geworden.
37. Lg6 Ke5 38. Kd3 Pe4
39. Kc4
Na deze zet gaat het hard.
Relatief beter is 39. Ke3 hoewel zwart na 39…Pd6 [39…Pg3 40. Kf3 Pxf5 natuurlijk ook riante winstkansen heeft.]
39…Pd6+ 40. Kb4 a6 41. Ka4 Pxf5 42. b4 Pd4 43. Ld3 Ook na 43. Ka3 Kf4 44. Kb2 Pc6 houdt wit het niet droog.
43…b5+
44. Ka3 Het is wits ‘pech’ dat 44. Ka5 Pc6+ 45. Kxa6 Pxb4+ 46. Kxb5 Pxd3 er een stuk verloren is gegaan.
44…g5 45. Kb2 g4 46. Kc3 g3 47. Lf1 Pf5 48. Kd3 Ph4
Een sterke partij van Sachdev.
0-1
Dan nu de onderhoudende partij van Goudriaan tegen de altijd heel solide Duitser Lorscheid. Die komt er echter niet aan te pas.
Goudriaan, Etienne – Lorscheid, Gerhard
1. d4 d6 2. Pf3 g6 3. c4 Lg7 4. Pc3 Pf6 5. e4 O-O 6. h3 c6 7. a3 d5 8. cxd5 cxd5 9. e5 Pe4 10. Ld3 Lf5 11. Dc2 Pxc3 12. Lxf5 Pb5 13. Ld3 Pc6 14. Le3 Tc8 15. Dd2
15…Pa5
Zwart probeert het gebrek aan ruimte op tactische wijze te compenseren, maar hij kan niet voorkomen dat hij een pion verliest. Goudriaan heeft geen moeite om het punt binnen te halen.
16. Db4! a6 17. Lxb5 axb5 18. b3 Pc6 19. Dxb5 Da5+ 20. Dxa5 Pxa5 21. Pd2 Tc3 22. b4 Pb3 23. Pxb3 Txb3 24. Kd2 Ta8 25. Thc1 f6 26. e6 Lf8 27. Tc7 Taxa3 28. Txa3 Txa3 29. b5 Tb3 30. Txb7 g5 31. Tb8
Een kansloze nederlaag voor de anders zo solide zwartspeler.
1-0
Een belangrijke confrontatie voor de topposities in het toernooi was die tussen de twee volgende grootmeesters:
Waarschijnlijk heeft Krasenkow gedacht dat hij goed moest staan. Hij heeft de betere loper, meer ruimte en pion a5 is een doelwit.
28…Lg6!
De loper van zwart begint zich te roeren. Met … f5-f4 creëert hij tegenkansen, waarbij vooral de witte koning een belangrijk aanvalsobject gaat worden.
29. Dxa5 f4 30. Ld1 Na 30. Dd2 Lxc2 31. Dxc2 antwoordt zwart met 31…Df7! en Moskalenko heeft goed ingeschat dat zwart uitstekend tegenspel heeft.
30…Df7
31. Dd2?! Gezien het vervolg rijst de vraag of wit niet beter kan verder gaan met 31. Dc3 maar nu blijkt zwart met 31…Le4 ook over voldoende tegenkansen te beschikken.
31…Df5 32. Kf2 Tf8 33. Dc3 Kg7
34. Kg2
Het groeit Krasenkow langzamerhand boven het hoofd. Het lijkt erop dat zwart geruisloos in het voordeel is gekomen.
Na bijvoorbeeld. 34. a5 f3 35. Tg3 Db1 36. Lxf3 Dh1 en wit is al in onoverkomelijke problemen geraakt. Bijvoorbeeld: 37. Th3 Le4 zou hij in een eeuwige penning zijn geraakt.
Na een zet als 34. c6 f3 35. Tg3 Db1 36. Lxf3 Da2+! 37. Kg1 Tb8 is wit ook flink in de problemen.
34…Dxg5+ 35. Kh1
De koning lijkt eventjes in veiligheid maar de prijs die wit ervoor betaalt is hoog.
35…Dh4 36. Lf3 Df2
37. Lh5
Dit verliest op slag. Ook 37. Tg2 helpt niet meer: 37…De3 38. Dxe3 fxe3 39. Le2 Tb8 en zwart wint.
37…f3! 38. Lxg6 hxg6 39. Dd3 Tf5 40. c6 De2 0-1
De hoogste ratinghouder, Rodshstein, versloeg een andere collega grootmeester, de in Nederland wel bekende Felix Levin, uitkomend voor Voerendaal.
Wit staat mooi gecentraliseerd en de meerderheid op de damevleugel kan een factor van betekenis worden.
34. Te5 Td6 35. Pc3
35…a3?
Levin verslikt zich. Veel beter was 35…Td3 36. Tc5 a3 waarna het zeer de vraag is of wit tot winst kan komen.
36. Ta5 Td2 37. Txa3 Pe6 38. b5 Tb2 39. Ta7!
Vrijwel elke zet is raak bij Rodshstein in dit eindspel.
39…Pf4
40. a4
Wit mag zijn pionnen op de koningsvleugel prijsgeven omdat zijn damevleugelpionnen de doorslag geven.
40…Txg2+ 41. Kf1 Tb2 42. a5 Pg2 43. Pd5
Het is niet nodig om … Pe3+ toe te laten. Hier vond Levin het al genoeg.
1-0
En omdat we het niet kunnen laten, een ‘Kurzpartij’ van Tania. Haar slachtoffer in de derde ronde was onze landgenoot Peter Hulshof.
Tania, Sachdev – Hulshof, Peter
1. d4 g6 2. c4 Lg7 3. e4 d6 4. Pc3 c6 5. Le2 a6 6. Pf3 b5 7. O-O Lg4 8. Le3 bxc4 9. Lxc4 e6
10. d5! cxd5 11. exd5 e5?
12. Da4+! Dd7 13. Lb5 1-0
De tussenstand aan kop na zes ronden in het Univé Open is:
Alle partijen of fragmenten via de viewer:
Verantwoording foto’s:
- De foto’s van L’Ami, Ernst en Tania zijn van Harry Gielen
- De foto van Menno Okkes is van Bart Beijer
