Vechtschaak van de bovenste plank
Na de goede resultaten van gisteren, waren de verwachtingen hoog gespannen. Het Nederlandse team trad in de achtste ronde van het Europees teamkampioenschap vandaag aan tegen het grote Rusland. De dames speelden tegen Israël, ook geen makkie.
Ondanks uitstekende vooruitzichten tijdens de match ging de wedstrijd uiteindelijk met 2½-1½ jammerlijk verloren. Maar gezegd moet worden dat onze jongens met opgeheven hoofd de zaal konden verlaten. De dames hadden het bepaald niet gemakkelijk, maar zij konden wel met een overwinning, ook 2½-1½, de hotelkamer opzoeken. Mooie bijkomstigheid is dat Anne Haast hoogst waarschijnlijk een IM-norm heeft kunnen noteren!
Het herenteam
Voor een wedstrijd tegen Rusland hoef je niemand te motiveren. De tegenstanders waren Grischuk, Svidler, Andreikin en Morozevich. Om mij onbekende redenen was Sokolov uit de ploeg gebleven. De wedstrijden kunnen tegenwoordig vanuit de luie stoel gevolgd worden op een computerscherm, terwijl daar rustig snorrend het computerprogramma Houdini voortdurend zijn waardeoordelen geeft. En hoewel ik door schade en schande allang wijzer ben geworden kon ik een glimlach niet onderdrukken toen halverwege de wedstrijd Nederland dik in de plus stond.
Giri stond heel erg goed tegen Grischuk en ook Van Kampen kwam flink in het voordeel tegen Morozevich. De andere twee stonden op 0.00. Jammer dat we een wedstrijd niet mogen beslissen op basis van deze computergetallen, want tijdens de wedstrijd slaagden zowel Giri als Van Kampen er niet in om hun voordeel in winst om te zetten.
Giri eindigde met een grappig dame-offer voor eeuwig schaak omdat hij inzag dat het mooiste er al vanaf was. Daarvoor had Smeets keurig Andreikin op remise gehouden, maar werd wel duidelijk dat L’Ami moest vechten voor zijn leven tegen Svidler. Hoewel de Woerdenaar zich verweerde als een leeuw, kon hij niet voorkomen dat hij na een vreselijk moeilijk eindspel uitgeteld werd door deze geweldenaar. Niettemin bleef de hoop levend omdat Van Kampen gewonnen stond tegen Morozevich. Maar om zo’n wereldtopper om te leggen moet je toch van goeden huize komen. Van Kampen deed het lange tijd heel goed. Met de ene knappe zet na de andere bereikte hij een gewonnen stelling. Nog een pionzetje restte hem van de overwinning, maar helaas… Met 57… c2! (zie analyse) had hij het punt kunnen binnenhalen. Hij moest dan wel uitrekenen dat beide partijen een dame zouden halen, maar dat hij daarna geforceerd mat zou kunnen geven. Hij koos voor de logische, doch enigszins gemakzuchtige 57… Ke6? en ten kwam hij in een stelling terecht met een toren en een pion tegen een paard. En juist die stelling bleek niet te winnen. Morozevich had gezien dat hij een vesting had en hoewel dit natuurlijk heel sneu was, moet de hoed hier toch voor afgenomen worden.
Het damesteam
De dames blijven het goed doen. Daar was deze middag tegen Israël enig fortuin voor nodig, maar als je goed speelt, dwing je natuurlijk ook het nodige af. De meest gekke partij was die aan het eerste bord tussen Schut en Efroimski. In een scherpe Siciliaan, die Lisa uitstekend behandelde deed zich een enorme kans voor wit voor. Met een heel verrassende combinatie had onze kopvrouw een prachtige overwinning kunnen behalen. Via een zeer verborgen aftrekaanval had zij een zogenaamde Zwickmühle (we hebben geen mooi Nederlands equivalent voor dit type combinatie) kunnen afdwingen. In plaats daarvan ging het voordeel naar de tegenstander die even later zelfs geforceerd mat kon geven. Dat bleek echter niet aan haar besteed en toen had de partij in remise door herhaling van zetten moeten eindigen. Dat kwam er echter niet van, omdat Lisa zich een paar onnauwkeurigheden permitteerde die zij helaas met een nul moest bekopen. Heel jammer van zo’n mooi opgezette partij.
Ook Peng kwam goed uit de opening, maar zij verzuimde op de juiste manier verder te gaan. Zij raakte toen zelfs een pion achter, maar gelukkig toonde de tegenstander het nodige ontzag toen zij zich inliet op een zetherhaling. Een wat benauwde remise dus.
Dat had het ook moeten worden op het bord van Lanchava waar de tegenstander pardoes een stuk offerde. Die kon daarmee eeuwig schaak afdwingen, maar ze ging voor meer. Lanchava wist echter de zaak zodanig te compliceren dat haar opponent in een onduidelijke stelling lelijk misgreep. En toen was onze ex-kampioene er als de kippen bij met een aardige combinatie het volle punt te grijpen. Wederom een gelijke tussenstand en zoals te doen gebruikelijk was Anne Haast opnieuw aan het proberen een eindspelletje in winst om te zetten. Ze had weliswaar een pionnetje buit gemaakt, maar het leek nog altijd remise-achtig. Toen de tegenstander haar belangrijkste pion zwak maakte, wikkelde Haast af naar een toreneindspel dat zij helemaal vlekkeloos naar winst schoof.
Als ik Oscar Lemmers op ‘Utrechtschaak’ moet geloven, heeft zij – als zij morgen speelt – een zogenaamde ‘Prestatie IM-norm’ behaald. We citeren Lemmers even:
"1e ronde wegstrepen, 4e ronde tegenstand ophogen naar 2050, dan over 7 ronden gemiddeld minstens 2243. Score is minstens 5,5/7, dus performance IM-norm. Al weet ik nog niet wat je daar aan hebt."
Een performance-IM-norm is iets waarbij je voldaan hebt aan de volgende eisen:
1. Gemiddelde elo tegenstand minstens 2230
2. TPR minstens 2450
3. Niet voldoende titelhouders (IM of GM) tegen, anders was het een gewone norm
Zie ook het optreden van Lisa Schut in augustus. FIDE en KNSB beweren dat dat mooie resultaat van Lisa als een IM-norm geteld mag worden omdat het resultaat in een speciaal toernooi (daaronder vallen o.a. EK’s) gehaald is. In het titelreglement valt daar echter niets over terug te vinden."
En het kan nog mooier worden, er zit natuurlijk ook een bordmedaille in voor haar. Op zondag kunnen we de partijen al vanaf 11.00 uur gaan volgen.
Giri, Anish – Grischuk, Alexander
1. e4 c6 2. d4 d5 3. Pd2 dxe4 4. Pxe4 Lf5 5. Pg3 Lg6 6. h4 h6 7. Pf3 Pd7 8. h5 Lh7 9. Ld3 Lxd3 10. Dxd3 e6 11. Ld2 Pgf6 12. O-O-O Ld6 13. Kb1 Dc7 14. Pe4 Pxe4 15. Dxe4 O-O-O 16. c4
16…The8?
Waarschijnlijk een vergissing van Grishuk. 16…Pf6 17. De2 c5 is normaal.
17. c5!
Het gebruikelijke tegenspel met … c6-c5 is van de baan.
17…Lf8 18. Lf4 Da5 19. Pe5 Pxe5 20. Dxe5
20…Kd7
Als dit soort zetten al moeten, lijkt de winst niet ver af te zijn…
21. Td3 f6 22. De4 Kc8 23. Thd1 Db4 24. Tc1?!
Een aarzeling en dan is het mooiste er al weer vanaf. Giri zag natuurlijk ook dat zwart met … Dc4 naar het mooie veld d5 wilde gaan. om te verhinderen dat de zwarte dame veld d5 bereikt lijkt veel beter. 24. b3
24…Td5?!
Nu mag wit het weer proberen. Zwart kon nu met 24…e5! min of meer gelijk maken.
25. Dg6 Tdd8 26. De4 Td5 27. Dg6 Tdd8
28. Lh2
Dat is het juiste idee: wit zet de batterij D/L weer op tegenover de zwarte koning.
28…Te7 29. De4 Tde8 30. Tb3 Dd2 31. Ld6 f5 32. Df3 Tf7 33. Td1 Behoorlijk goed voor wit is nu 33. Le5 Le7 34. Ta3! en als zwart a7 niet wil verliezen met bijvoorbeeld 34…a6? wordt het een wreed ontwaken voor hem vanwege 35. Txa6! bxa6 36. Dxc6+ Kd8 37. Dc7#
33…Dg5 34. Le5 Dg4
Wit staat nog steeds een tikje beter, maar Giri vond het zo wel genoeg geweest.
35. Dxc6+
Een afwikkeling tot een eeuwig schaak combinatie.
35…bxc6 36. Tb8+ Kd7 37. Tb7+ Kd8 38. Tb8+ Ke7 39. Tb7+ Kd8 40. Tb8+ Ke7 41. Tb7+
Ondanks het slot een inhoudsrijke partij.
1/2-1/2
Svidler, Peter – L’Ami, Erwin
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6 4. d3 Lc5 5. c3 O-O 6. O-O d6 7. Pbd2 Pe7 8. d4 exd4 9. cxd4 Lb6 10. h3 d5 11. e5 Pe4 12. Ld3 Lf5 13. De2 Pc6 14. Pb3 f6 15. Le3
Zwart is prima uit de opening gekomen.
15…Dd7 16. Tac1 a6 17. exf6 Txf6 18. Pe5 Pxe5 19. dxe5 Tg6 20. Kh2 De7 21. Lxb6 cxb6 22. Lxe4 Dxe5+ 23. f4 Dxe4 24. Dd2 Dd3 25. g4 Dxd2+ 26. Pxd2
26…Le4 26…Te6 kwam misschien meer in aanmerking. Langzaam worstelt wit zich los en dan kan hij bogen op een betere pionnenstructuur.
27. Tc7 Tc6?! Het lijkt erop dat zwart een pionnetje moet geven met bijvoorbeeld 27…Ld3 28. Tf2 Te8 29. Txb7 maar het tegenspel na 29…Td6 30. Kg3 d4 ziet er goed uit,
28. Txb7 Te8 29. Tf2 Kf8
30. f5!
Het is een razend moeilijk geval geworden, maar in deze fase glipt de partij Erwin uit handen. Svidler speelt het werkelijk ijzersterk.
30…Td6 31. Te2 h6 32. Kg3 g6 33. Kf4 g5+ 34. Kg3 Ld3 35. Txe8+ Kxe8 36. h4 gxh4+ 37. Kxh4 d4 38. Th7 Le2 39. Pe4 Tc6 40. Th8+ In de lijn van de verwachting lag 40. g5 hxg5+ 41. Kxg5 maar na 41…d3! doet zwart volop mee.
40…Kf7 41. Th7+ Ke8 42. Kg3 d3 43. b3
43…Tc1?
Ik vermoed dat pas na deze zet de partij als verloren voor zwart moet worden beschouwd. 43…a5 lijkt stand te houden.
44. Txh6 Tg1+ 45. Kf2 Tf1+ 46. Ke3 Tf3+ 47. Kd2
Het merkwaardige is dat zwarts vrijpion nauwelijks gewicht in de schaal werpt, terwijl de verbonden vrijpionnen op den duur niet af te stoppen zijn.
47…Tf4
48. Pd6+
Geeft nog niets weg, maar dit is misschien de eerste onnauwkeurige zet van wit in dit eindspel. Veel overtuigender was 48. Pf6+! Kf8 49. Pd7+ Ke7 50. Pe5 met winst.
48…Kd7 49. g5 Lf1 50. Ke1 Lg2 51. g6 d2+ 52. Kxd2 Td4+ 53. Ke3 Txd6 54. Kf4
Wit heeft maar liefst een stuk ingeleverd maar zijn pionnen blijven sterk.
54…Td3
Een poging is 54…Ke7 maar ook dan zie ik niet hoe zwart het moet houden na bijvoorbeeld 55. Kg5 Td5 56. Th7+ Kf8 57. Kf6 Td6+ 58. Ke5 Td5+ 59. Ke6 Td1 60. f6 en wit wint.
Ook 54…Td4+ 55. Kg5 Ld5 56. f6 biedt geen soelaas.
55. g7 Ld5 56. Txb6 Ke7 57. Tb8 Td2
Je moet wat. Het toreneindspel na 57…Kf6 58. g8=D Lxg8 59. Txg8 Td4+ 60. Ke3 Th4 61. Tg6+ Kxf5 62. Txa6 wint ook voor wit.
58. Ke5 Kd7 59. f6 Kc6 60. Tc8+ Kd7 61. Tf8 Kc6 62. f7 Te2+ 63. Kd4 1-0
52…Kc6
Inderdaad een prima zet. Hier is 52…Tg2 al een vrij eenvoudige winst. 53. Pxg2 c2 en met dame tegen paard en pion is de partij beslist, hoewel je nog altijd flink je best moet doen. Misschien wilde Van Kampen dit vermijden.
53. Kf5 Kd6 54. g6 Tg3 55. Pc2 Tg2 56. Pe3 Tf2+ 57. Ke4
Dit was het ultieme moment om de tegenstander tot opgave te dwingen.
57…Ke6?
Het lijkt volstrekt logisch om eerst pion g6 onschadelijk te maken, maar na deze zet ontstaat er een curieuze remisestelling! Dat kon met 57…c2 waarna hij zelfs niet eens de toren meer krijgt. Vreesde Van Kampen misschien het eindspel na 58. g7 c1=D 59. g8=D Dan moest hij hier inderdaad nog scherp rekenen. Maar het gaat mat na 59…Db1+ 60. Kd4 Td2+ 61. Kc4 Dd3+ 62. Kb4 Tb2+ 63. Ka4 Da6#
58. g7 Kf7 59. Kd3 Tf3 60. Kd4!
Nu speelt Morozevich het prima.
60…Kxg7 61. Pc2
Het paard en de koning draaien een beetje rond pion c3 en wat zwart ook probeert, het is en blijft remise.
61…Kf6 62. Kc4 Ke5 63. Pb4 Ke4 64. Pc2 Th3 65. Pb4 Tg3 66. Pc2 Tf3 67. Pb4 Kf5 68. Pc2 Kg4 69. Pd4 Tg3 70. Kb3 Te3 71. Pb5 Kf4 72. Pxc3 Ke5 73. Kc4 Th3 74. Pb5 Th8 75. Pc3 Tc8+ 76. Kd3 Td8+ 77. Kc4 Td4+ 78. Kc5 Td3 79. Kc4 Txc3+ 80. Kxc3 1/2-1/2
Schut, Lisa – Efroimski, Marsel
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 Pc6 6. Lg5 e6 7. Dd2 Le7 8. O-O-O Pxd4 9. Dxd4 O-O 10. f4 h6 11. Lh4 Da5 12. Lc4 Dh5 13. Lg3 Td8 14. Kb1 Ld7 15. Thf1 Tac8 16. f5 exf5 17. Tde1 fxe4 18. Pxe4 Lf5 19. Pc3 Td7 20. Lb3 Lg6 21. Lh4 Pd5 22. Pxd5 Lxh4 23. g3 Ld8
24. La4?
Heel jammer.
Een Lisa in goede doen zou ongetwijfeld de fraaie Zwickmühle hebben gevonden met 24. Pf4!
- A) 24…Lf6 25. Da4! b5 26. Da6
- B) Nog een heel lastige variant is 24…Dg5 25. h4! Dxg3
(25…Df5 26. Pxg6 Dxg6 27. Te8+ Kh7 28. h5 Dxh5 (zie analysediagram)
En nu moet wit eventjes een nieuw aanvalsstuk in stelling brengen. 29. c3!! en de dreiging Lc2+ is zo sterk dat zwart hier grof materiaal moet inleveren. Een voorbeeld: 29…Lf6 30. De4+ Dg6 31. Lc2! Txe8 32. Dxe8)
(Op 25…Df6 heeft wit opnieuw het ‘molentje’ tot haar beschikking: 26. Pxg6! Dxg6 {26…Dxd4 27. Te8+ Kh7 28. Pf8+ Kh8 29. Pxd7+ Kh7 30. Pf8+ Kh8 31. Pg6+ Kh7 32. Th8+ Kxg6 33. Lxf7# zou zelfs in mat zijn geëindigd.} 27. h5 Dxh5 28. Te8+ Kh7 En opnieuw 29. c3!! om de loper via c2 mee te laten doen, beslist de partij.)
26. Te8+ Kh7 27. Pxg6 Dxg6 28. h5 Dxh5 29. Tg1 Lf6 30. Dd3+ g6 31. Txc8]
- C) 24… Dg4 25. Te8+ Kh7 (zie analysediagram)
En nu heeft wit het bijzonder fraaie motief met 26. Pe6!! Dxd4
[Relatief het beste is 26…Dxe6 maar na 27. Lxe6 fxe6 28. Txe6 heeft zwart domweg te weinig materiaal.]
[26…fxe6 kost gewoon een volle dame. 27. Dxg4]
27. Pf8+ Kg8 28. Pxg6+ Kh7 29. Pf8+ Kg8 30. Pxd7+ Kh7 31. Pf8+ Kh8 32. Pe6+ Het laatste aftrekschaakje met het paard… 32…Kh7 33. Pxd4 De taak is volbracht!
24…b5! 25. Lxb5 Txc2!
Sterk gezien van de tegenstander.
26. Ka1 Tb7 27. Te8+ Kh7 28. La4 Tcxb2 29. Lb3
29…Df3?
De zwartspeelster draait de zetten om. De zet ziet er spectaculair uit, maar het blijkt lang niet de beste te zijn. Na 29…T7xb3! had wit meteen kunnen ophouden: 30. axb3 Txb3 en omdat het paard op d5 moet blijven en zwart voornamelijk … Td3 dreigt kan wit het wel vergeten. 31. Td1 faalt namelijk op 31…Df3!
30. Dd1?
Ai, dat werkt niet…
Met 30. Kxb2! Dxf1 31. Txd8 Db1+ 32. Ka3 kon wit zich succesvol verdedigen. Zwart heeft nog wel eeuwig schaak: 32…Dc1+ 33. Ka4 Dc6+ 34. Ka3 Dc1+
30. Txf3?? mocht natuurlijk niet vanwege 30…Tb1#
30…Dxd1+?
Ons edele spel blijkt weer eens te moeilijk voor ons mensen van vlees en bloed. De engine is onverbiddelijk in deze stelling. Na 30…Dg2! zou het zelfs ondekbaar mat zijn! De hoofddreiging is … Txa2+, Lxa2 Db2# mat! Doe daar maar eens wat tegen. Bijvoorbeeld 31. Pc3 zou falen op 31…La5! en beide verdedigers (Pc3 en Lb3) worden weldra uitgeschakeld door zwart.
31. Txd1 T2xb3 32. axb3 La5 33. Kb2
Inmiddels is wit helemaal uit de problemen en ze staat misschien zelfs beter.
33…Lh5 34. Tc1 Als wit winstkansen had wil creëren had zij zich van het sterke zwarte loperpaar kunnen ontdoen met het volgende grapje: 34. Pf6+! gxf6 35. Td5 en daarna maar ‘gaan zitten’.
34…Tb5 35. Pf4 Ld2 36. Tc4 Ld1
37. b4?!
Het loopt weer een beetje uit de hand bij wit.
37…Lxb4 38. Kc1 La4 39. Tec8 La3+ 40. Kd2 Tb2+ 41. Kc3 Tb3+ 42. Kc2 Lb4 43. Kc1 a5 44. T8c7 Tf3
Inmiddels is het al heel problematisch voor wit geworden. Lisa slaagt er niet meer in om de partij te redden, hoewel ze nog wel een leuke valstrik in de stelling vlecht.
45. Pe6 Tf1+ 46. Kb2 Tf2+ 47. Ka1 h5?
Op 47…fxe6 volgt nog 48. Tg4!
Nu was echter 47…Lb3! een killer geweest.
48. Pg5+?
Nu is het definitief mis. Vreemd genoeg had wit nog een aardige vechtkans met 48. Tf4!
48…Kg6 49. Tf4 Txf4 50. gxf4 Lb3 51. Pf3 Lc5 52. Kb2 a4 53. Ph4+ Kf6 54. Pf3 Ld5 55. Pg5 a3+ 0-1
22…Lxd4?
Een vreemde ruil die ook een pion kost.
Na 22…Dg6! 23. Dg4 [23. f3?? Txe3!] 23…Dxg4 24. hxg4 Pg6 was er geen centje pijn voor zwart.
23. Txd4 Df6 24. Txd8 Dxd8 25. Dxc4 Te6 26. Df4 b5 27. Tc1 a6 28. c4
28…g5!
Hoewel de zet objectief misschien niet de beste is, zet Peng de tegenstander wel het mes op de keel.
29. Dd4?!
Niet het beste antwoord. Het was lastig om te zien dat 29. Dg4! f5 30. Dg3 De juiste reactie voor wit zou zijn geweest. 30…Pg6 31. cxb5 axb5 32. Df3 en wit staat duidelijk beter.
29…Td6 Na 29…Dxd4 30. Lxd4 Te4 31. Td1 Pf5 32. Lc3 Txc4 zou zwart het ergste achter de rug hebben gehad.
30. De4 Te6 31. Dd4 Wit kan opnieuw op winst spelen met 31. Dg4!
31…Td6 32. De4 Te6 33. Dd4 Td6 34. De4 1/2-1/2
29…fxg4?!
Zwart offert een paard in de veronderstelling dat haar tegenaanval voldoende gewicht in de schaal legt. Na 29…Pd7 lijkt zwart het beter onder controle te kunnen houden als in de partij.
30. Dxc5 gxf3+
Ook nog niets mis mee, maar zwart maakt het zichzelf moeilijk. Het is duidelijk dat zwart remise kan forceren met 30…Dxf3+ 31. Kg1 Dd1+ 32. Kg2 Df3+ enzovoort.
31. Kg1 Dxe5 32. De7+ Kc8 33. T3a6!
Een aardige zet waarmee wit de zaak op scherp zet. Er dreigt pardoes Txc6+ gevolgd door Dd7#.
33…Td8 34. Tb6
34…Td7??
Dat krijg je in een scherpe stelling, dan wil er tactisch soms iets mislopen. Dat gebeurt gelukkig aan de overkant van het bord. Na 34…Dc7 35. Dxe6+ Td7 36. Tb4 Dd6 is het eerder zwart die beter staat, maar remise lijkt de meest waarschijnlijke uitslag.
35. Txc6+!
Dergelijke kansjes moet je Lanchava niet geven, dan hapt ze onmiddellijk toe. De afhandeling is verder ook onberispelijk.
35…Dc7 36. De8+ Td8 37. Dxe6+ Td7 38. Txc7+ Kxc7 39. Ta5 Tbd8 40. Tc5+ Kb8 41. De5+ Ka7 42. Ta5+ Kb6 43. Dc3 Tc7 44. Db4+ Kc6 45. Dc5+ Kd7 46. Dxd5+ Ke7 47. De5+ Kd7 48. Dxg7+ Kc6
49. Tc5+! 1-0
23…Tfa8!
Met deze zet vlecht Anne een tactisch grapje in de stelling.
24. f5
En ja hoor, de tegenstander tuint erin. Overigens is het nog niet echt desastreus voor wit.
24…Lxd3! 25. Txa6 Lxa6 Misschien was 25…Dxa6 iets sterker maar Anne vertrouwde het binnenkomen van de witte dame niet helemaal. Na 26. fxe6 fxe6 27. Dc7 heeft zwart 27…Lg6! bij de hand.
26. Ta1 exf5?!
Ze neemt zomaar deze pion van het bord, maar daarmee werkt ze zichzelf flink in de nesten.
27. Pf4?!
Gelukkig, zwart kan weer opgelucht ademhalen. Veel nauwkeuriger is 27. Ta5! Daarmee brengt wit niet alleen Txd5 in de stelling maar vooral b4-b5, . .. Lxb5 gevolgd door Db4 in de stelling.
27…Td8 28. Dc5 Nu is 28. Ta5 niets bijzonders vanwege 28…Lc4
28…Db5 29. Dxb5 Na 29. De7 Tc8 30. h3 Dc6 31. Kh2 lijkt mij dat het witte paard veel meer doet dan de zwarte loper, maar daar heeft wit tenslotte ook een pionnetje voor gegeven.
29…Lxb5
30. Pxd5
Lijkt goed, maar de witspeelster heeft buiten de waard gerekend.
30…Kf8! 31. Pc3 Ld3 32. d5 Te8 33. Kg1 Txe5 34. Ta7 b5
Inmiddels staat zwart aan het roer in dit eindspel, maar het is nog verre van gemakkelijk.
35. d6?!
Lijkt gevaarlijk, maar in werkelijkheid wordt de pion steeds zwakker. Hier lijkt 35. g3 een wat normalere manier om verder te gaan.
35…Ke8!
Anne toont opnieuw dat haar eindspelbehandeling uitstekend is.
36. Tb7 Lc4 36…f4!? kon ook.
37. Kf2 g6 37…f4!?
38. g3 Te6
Zwart gaat dan nu in op de lang verwachte afwikkeling.
39. d7+?
De witspeelster gaat de fout in. Noodzakelijk was 39. Pxb5 Lxb5 40. Txb5 Txd6 41. Ke3 waarna zwart nog een hele klus zal hebben om hier iets van te maken.
39…Kd8 40. Pxb5 Te2+!
Dat is een groot verschil.
41. Kg1
Als de witte koning naar dit zielige veld moet, wordt duidelijk dat zwart alle kansen aan haar zijde heeft.
41…Lxb5!
Sterk afgewikkeld, hoewel de computer het daar niet mee eens is. Die vindt 41…Ld5 42. Tb6 Tg2+ 43. Kf1 Tb2 44. Pc3 Lc4+ 45. Kg1 Kxd7 de moeite waard.
42. Txb5 Kxd7 43. Tb7+ Ke6
44. b5?
Ik vermoed dat de stelling na deze zet verloren is. Het was zonder meer beter om de toren aan de zijkant neer te zetten. Ik ben er niet achter kunnen komen of zwart het kan winnen. Bijvoorbeeld: 44. Tc7 Tb2 45. Tc4 Kd6 46. Td4+ Ke5 47. Tc4 en nu moet zwart de kaarten op tafel leggen. Een winstpoging is dan 47…g5 48. Tc7 Txb4 maar na 49. Txf7 heeft zwart slechts drie tegen twee op een vleugel en ook ondanks de slechte positie van de witte koning is het remise: 49…Tb1+ 50. Kg2 Tb2+ 51. Kg1 Ke4 52. Ta7
44…Tb2
Nu de toren achter de vrijpion staat, wits toren tot passiviteit wordt gedwongen en de witte koning is afgesneden, staat zwart op winst.
45. b6 h6 46. Tb8 h5 47. b7
Lijkt slim, maar het stelt in werkelijkheid niets voor. Het is voor zwart essentieel om pion f7 ook op f7 te houden! 47. h4? f4!
47…Kf6 48. Kf1
48…Kg5!
De witspeelster zag nu in dat zwarts koning naar h3 dreigt te wandelen.
49. Tc8
Ze moet haar pion op b7 opgeven en daarmee staat er twee achter, hoewel zwart zich nog moet ontdoen van de dubbelpion. 49. h3 faalt dan op 49…f4 50. gxf4+ Kxf4 met winst.
49…Txb7 50. Tc4 Tb2 51. h4+ Kf6 52. Tc7
52…f4!
Dat speelt Anne altijd heel direct!
53. gxf4 Tb4
De pion raakt nu weer in bevriende handen.
54. Kf2 N 54. f5 mag zwart kiezen hoe ze wint. 54…Txh4 lijkt dan de handigste.
54…Txf4+ 55. Kg3 Tg4+ 56. Kh3 Te4
En hier geloofde de tegenstander het wel.
0-1
Alle partijen of fragmenten via de viewer:
Herman, ik heb met erg veel plezier jouw artikel gelezen! De match Nederland-Rusland bij de heren was enerverend om te volgen!
In de partij Morozevich – Van Kampen is er een vesting (T+pi vs. P) ontstaan, die vergelijkbaar is met de vesting in de klassieke partij Em. Lasker – Ed. Lasker uit New York 1924. De concepten zijn dezelfde. Het eindspel wordt i.i.g. behandeld in de eindspelboeken van Dvoretsky en Averbakh.
Bedankt voor het compliment. Dit is een nuttige aanvullingen, waarschijnlijk komen Twan of ik nog een keer terug op dit type eindspel in onze rubriek ‘Eindspelfinesses’.
Thanks!
In de partij van Schut is het in variant A na 24. Pf4 nog niet zo maar over, want na 26.. Txc2 27. Lxc2 Lxc2 + 28. Kxc2 Tc7+ is 29. Kb1 eeuwig schaak na Lxb2 +, echter wint 29. Kd2 wel, er volgt dan 29.. Dc5 30. Te8 + Kh7 31. Da3 Dc2+ 32. Ke3 en wit staat gewonnen.
En bedankt voor alle leuke verslagen op de site
1e diagram Van Kampen: Je schrijft dat na 52…Tg2 Van Kampen misschien het eindspel dame tegen paard en pion wilde vermijden. Maar zou het ook kunnen dat hij na 53.Kf5 c2 54.Pxc2 Txc2 55.Kf6 niet zeker wist of dit wel gewonnen is? Of is het heel makkelijk? Ik zie bijvoorbeeld 55…Kc7 56.g6 Kd7 57.g7 Tg2 58.Kf7 en remise? Maar dat is één variant.
2e diagram Van Kampen, met de twee dames:
Het mat na 61.Kc4 vind ik makkelijker te zien na 61…Dc1 62…Tb2 63…Da1. Maar dat is een kwestie van smaak. Mat is mat.
Dat eindspel van Van Kampen heeft veel mensen thuis live beziggehouden, zag ik ook op diverse sociale media: USF, Facebook en Twitter. Zelf zat ik driftig met een collega van de Gooi- en Eemlander te mailen en we zagen het scenario dat Erwin de derde remise zou aanbrengen (wij optimisten) en dat Robin tegen Morozevich de zege van Nederland op Rusland zou intikken. We hadden al grote plannen voor onze krant, maar daar zal nu hooguit een kort algemeen berichtje over de teamprestatie inkomen. Over Robin valt niets bijzonders te melden, behalve dat hij het slechtst heeft gescoord van alle vijf. Een domper, na Hoogeveen.
Johan, 52…Tg2 53.Kf5 Tf2+ of Te2 scheelt een (beslissend) tempo.
Bedankt. Ik had er heel even (te kort) naar gekeken maar dacht: dan komt de witte koning nog dichterbij de achterste rij. Dom van mij, Ke6 kan helemaal niet.
Dat het eindspel van dame tegen paard voor clubspelers nog niet zo triviaal is als het voor (groot)meesters is, heb ik beschreven in de eindspelrubriek: Eindspelfinesses 39: dame tegen paard. Met een pion erbij is het substantieel lastiger, maar voor een grootmeester (waarvan je mag aannemen dat die niet in een vorkje trapt) niet al te moeilijk.
Ik heb Bert Kieboom eens met paard tegen dame heel lang zien doorspelen en daar deden toeschouwers een beetje lacherig over, maar het duurde inderdaad nog vrij lang voordat hij verloor.
Wellicht minder aansprekend dan Lasker-Lasker is de partij tussen Grandelius en Tikkanen, gespeeld te Malmö in 2012. Op zet 41 kan er afgewikkeld worden naar precies hetzelfde eindspel: 41.Ta7 a2 42.Ta7 a1D 43.Txa1 Ke7 met remise.