Verrassende leider in Groninger festival
De rustdag op Eerste Kerstdag van het Groninger schaakfestival is een mooi moment om een blik te werpen op de laatste twee ronden. Schreef ik nog in mijn eerste verslag dat de favorieten niet verzaakten, in de twee daaropvolgende ronden was het wel raak. Halve en hele punten werden er door de grootmeesters gemorst. Mede daardoor is er in het Open toernooi nu een verrassende leider, de Duitse meester Donchenko die als enige 4 uit 4 heeft. Hij wordt op de voet gevolgd door een zestal spelers dat een halfje minder heeft. Daaronder bevindt zich onze landgenoot Benjamin Bok, die in de derde ronde een half puntje moest inleveren tegen de Israëlische IM Nakar. Morgen mag de Veldhovenaar het opnemen tegen de koploper. Een andere landgenoot onder de achtervolgers is Erwin l’Ami die – zoals bekend – in de tweede ronde door een pattruc een half puntje kwijtraakte maar wel drie partijen wist te winnen.
Ratingfavoriet Sergey Tiviakov moest al twee halfjes inleveren. Eerst kon hij geen potten breken tegen de Duitse IM Svane, een ronde later moet helemaal teleurstellend zijn geweest voor Tiviakov toen hij met wit ook niet verder kwam dan remise tegen de zeer verrassende Duitse FM Koop. Die had een ronde eerder al zijn visitekaartje afgegeven met een vlotte zege op onze eigen GM Sipke Ernst. Een kansrijk kwaliteitsoffer leverde hem een gevaarlijk initiatief op en toen Ernst niet goed verdedigde was het snel gedaan.
Twee andere Nederlandse GM’s, te weten Jan Werle (2531) en Daan Brandenburg (2530) hebben ook averij opgelopen. Werle kwam in ronde drie niet verder dan een remise tegen de Duitser Baskin, een ronde later was de Georgiër Lobzanidze hem zelfs te slim af. Brandenburg begon met 3 uit 3 toen hij de huidige koploper, Donchenko, op zijn pad vond. Die maakte hem een stuk afhandig waarna het snel gedaan was met hem.
Matches
In de tweekamp tussen Dimitri Reinderman en Jorden van Foreest sloeg de vlam in de pan. De tweede partij kwam op naam van de grootmeester toen de Groningse jongeling zich in een zeker niet mindere stelling een stuk afhandig liet nemen. Maar Van Foreest sloeg onverbiddelijk toe in de derde partij. Hij voerde de druk op de zwarte stelling op en nadat de zwartspeler zich een foutje had gepermitteerd, brak hij met een verrassende combinatie in het centrum door de vijandelijke linies heen. In deze precaire situatie volgde even later een tweede en een derde combinatie, allebei op veld f6, die beslissend bleken te zijn. Reinderman was zo sportief om zijn tegenstander de eer van zijn voortreffelijke spel te gunnen door zich te laten mat zetten.
Bij de dames – die een dag later waren begonnen – heeft Elisabeth Paehtz de leiding genomen. Op haar openingszet, e2-e4, had Anne Haast haar oude liefde, 1… e7-e5 weer eens van stal gehaald. Dat werd geen onverdeeld genoegen voor haar, want op het Weens van de Duitse, had zij geen adequaat antwoord paraat. Langzaam kwam zij in een passieve stelling terecht en na een doorbraak in het centrum, bleek er geen houden meer aan.
De stand aan kop na vier ronden is:
ANALYSES
Koop, Thorben – Ernst, Sipke
1. d4 Pf6 2. Pf3 d5 3. c4 c6 4. Db3 dxc4 5. Dxc4 Lg4 6. Pc3 Pbd7 7. e4 Lxf3 8. gxf3 e5 9. Le3 exd4 10. Lxd4 Ld6 11. O-O-O De7 12. Le3 Pb6 13. De2 Le5 14. Dc2 O-O 15. Ld3 Ph5 16. Pe2 Df6 17. Thg1 g6 18. Kb1 Tfe8
19. Tg5!?
Een scherpe zet die de zwartspeler in verwarring brengt.
19…Lf4 Na 19…Dxf3 is er niet zoveel aan de hand voor zwart.
20. Txh5!
De consequentie van het voorafgaande en zwart moet nu erg gaan oppassen omdat zijn koningsstelling aan flarden wordt geslagen.
20…Lxe3 21. fxe3 gxh5 22. f4 Kh8 23. Pg3
23…Pd7?
Een stap in de verkeerde richting, hoewel deze paardzet er heel redelijk uitziet. Zwart diende zich te verdedigen met 23…De6! waarna het onduidelijk is.
24. e5 De7 Waarschijnlijk had zwart gepland om verder te gaan met 24…Pxe5 25. fxe5 Txe5 maar beviel 26. Tf1 hem allerminst. Dat klopt: wit staat heel goed, maar in de partij is het zo mogelijk nog erger voor zwart.
25. Pf5 Dc5
Weer een stap in de verkeerde richting en dit keer had die zelfs direct fataal kunnen worden. Heel passief is 25…Df8 en wit kan profiteren met 26. Le2
26. Lc4! Pxe5
Wat anders?
27. fxe5 b5
27…Txe5 28. Pd6 is ook winnend.
28. Lb3
Wit verzuimt om de strijd meteen te beëindigen.
Hij had namelijk het fraaie 28. Pd6! tot zijn beschikking met als mogelijk vervolg: 28…bxc4 29. Pxf7+ Kg7 en nu 30. Dg2+! Kf8
[30…Kxf7 31. Df2+ Kg7 (31…Ke7 32. Df6#) 32. Tg1+ Kh8 33. Df6#]
31. Ph6! (zie analysediagram)
en tegen de dreiging Dg8 en mat valt geen zinnig idee meer te verzinnen.
28…Dxc2+ 29. Lxc2 Txe5 30. Td7
En Ernst vond dat hij genoeg voor zijn kiezen had gehad. Maar misschien had hij toch even moeten blijven vechten.
Na 30. Td7 Kg8!? 31. e4 [Verleidelijk is 31. Ph6+? maar na 31…Kg7 32. Pxf7 Txe3 doet zwart toch weer mee.] 31…Tae8 en wit zal wel winnen, maar misschien moest hij zich dit toch even laten bewijzen.
1-0
Brandenburg, Daan – Mohammad Nubairshah Shaikh
1. e4 c6 2. d4 d5 3. e5 c5 4. dxc5 e6 5. a3 Pc6 6. Pf3 Lxc5 7. b4 Lb6 8. Lb2 Pge7 9. Ld3 Pg6 10. g3 f5 11. O-O O-O 12. De2 Lc7 13. b5 Pa5 14. Pbd2 a6 15. a4 axb5 16. axb5 Ld7 17. Tfd1 Db8 18. Ld4 b6 19. Tab1 Td8 20. c4 dxc4 21. Pxc4 h6 22. Pxa5 Txa5 23. Lc4
De zwarte stelling is bepaald geen pretje, maar hoe Brandenburg zich, na zwarts volgende zet, door de linies weet te slaan, is zeer indrukwekkend.
23…Kf7?
De koning staat hier niet goed… 23…Dc8
24. Lc3 Ook aantrekkelijk was 24. Dc2 Pe7 25. Lc3 maar met de tekstzet heeft wit een mooie combinatie in de stelling gevlochten.
24…Ta8
25. Txd7+!
De belangrijkste verdediger wordt geëlimineerd.
25…Txd7 26. Lxe6+!
gevolgd door een zogenaamde magneetcombinatie.
26…Kxe6 Weigeren helpt ook niet: 26…Ke8 27. Lxd7+ Kxd7 28. Dd3+ Ke8 29. e6 Dd8 30. Dxf5 en alles is voorbij.
27. Dc4+ Ke7 28. Lb4+
Daarom moest dus die loper van d4 omgespeeld worden naar c3. Zwart had hier met een gerust hart kunnen opgeven, maar hij laat zich alles bewijzen.
28…Td6 28…Ke8 29. Dg8+ Pf8 30. Dxf8#
29. Td1 Ook niet mals is 29. exd6+
29…Kf8 30. exd6 Ld8 31. De6! Ta4 32. d7+ Pe7 33. Pe5
Nu vond zwart het genoeg.
1-0
Kerigan, Demre – Donchenko, Alexander
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. Lb5+ Ld7 4. Lxd7+ Dxd7 5. O-O Pf6 6. De2 Pc6 7. c3 e6 8. d4 cxd4 9. cxd4 d5 10. e5 Pe4 11. Td1 Tc8 12. Le3 Le7 13. Pe1 f6 14. f3 Pg5 15. Pd3 fxe5 16. dxe5 O-O 17. Pd2 b6 18. f4 Pf7 19. Pf3 Ph6 20. h3 Pf5 21. Lf2 Pb4 22. Pxb4 Lxb4 23. Dd3 Lc5 24. Td2 h6 25. Kh2 Da4 26. g3 De4 27. Db3
Dat zwart uitstekend staat is duidelijk. Maar dat hij het geforceerd kan uitmaken, ligt misschien minder voor de hand.
27…Lb4!
De toren kan zich niet handhaven op de tweede rij.
28. Tdd1 Tc2
En dan komt de vijandelijke toren op bezoek.
29. Kg1
29…Txf2!
Goed gezien. De witte koning valt nu ten prooi aan de overgebleven zwarte stukken.
30. Kxf2 Lc5+
Opgegeven. Een passend slot zou 30…Lc5+ 31. Kg2 De2+ 32. Kh1 Pxg3# zijn geweest.
0-1
Matches
Reinderman, Dimitri – Van Foreest, Jorden
(tweede partij)
1. f4
Een slimme openingskeuze van Reinderman. Hij staat bekend als een specialist van de Leningradervariant van het Hollands met zwart. Nu wil hij die opening graag met verwisselde kleuren spelen tegen een speler die met wit graag met 1. e4 opent. Na de volgende zet, zit hij in een d4-opening met een tempo minder.
1…d5 2. Pf3 c5 3. g3 Pf6 4. Lg2 g6 5. O-O Lg7 6. d3 O-O 7. De1 Pc6 8. e4 dxe4 9. dxe4 b6
Van Foreest kiest voor een zelden gespeelde voortzetting, die geen slechte reputatie heeft.
10. e5 Pd5 11. Tf2
Volgens mijn database een nieuwtje.
11…Dc7 12. Td2 e6 13. c4 Pde7 14. Pc3 La6 15. b3 Tad8 16. Pe4 Pf5 17. Lb2 Txd2 18. Dxd2 Td8 19. De2 Dd7 20. Pf2 Dc7 21. Td1 Txd1+ 22. Pxd1 Lf8
Ondanks de grootscheepse afruilen, blijft wit een tikje beter staan, maar veel is er niet aan de hand.
23. Pf2 h5 24. Dd2 b5
Zwart heeft geen zin om zich passief te laten wegdrukken en hij gaat tot actie over. De tekstzet lijkt verzakkend, maar dat valt mee.
25. cxb5 Lxb5 26. Pe4 c4 27. h3
27. Pf6+!?
Wit kan niet pennen met 27. Lf1 want na 27…cxb3! 28. Lxb5 Db6+ wint hij het stuk terug.
27…cxb3 28. axb3 Db6+ 29. Kh2 De3 30. Pf6+ Kg7 31. Pe8+ Kg8 32. Pf6+ Kg7 33. g4 hxg4 34. hxg4
Op dit moment vecht zwart hard terug met
34…Lb4! 35. Dxe3 Pxe3 36. Lh1
Een eindspel met alle lichte stukken op het bord zie je ook niet elke dag. De dreigingen tegen de zwarte koning zijn voorlopig bezworen, het gaat er nu om wie zich op de damevleugel heer en meester mag gaan noemen. Vooralsnog lijkt dat zwart te zijn.
36…Le2?
Lijkt heel aantrekkelijk: pion b3 kan worden aangevallen met … Ld1. Maar vermoedelijk heeft zwart wits verrassende antwoord gemist. Een geschikte zet lijkt mij 36…a6 om die pion in elk geval voorlopig aan een aanval te onttrekken. Na 37. Kg3 Ld3 moet wit alle zeilen bijzetten om pionverlies (pion b3) te voorkomen.
37. Pg1!
Plotseling hangen er twee stukken bij zwart.
37…Lb5
Maar nu neemt wit het initiatief over:
38. Pe8+! Kh6 38…Kf8 39. Pc7 wint een stuk. Zwart kan nog wel compliceren met 39…Pxe5 40. fxe5 Ld3 maar het lijkt mij onvoldoende om de partij te redden.
39. g5+ Kh7 40. Pc7
Ook nu gaat er een stuk de mist in.
40…Lf1 41. Lxc6 Le1 42. Pf3 Lf2 43. Ld4 Pg4+ 44. Kh1 Lg3 45. Lxa7 Lxf4 46. Ld4
En Reinderman kwam hiermee op 1-0.
1-0
Van Foreest, Jorden – Reinderman, Dimitri
(derde partij)
1. e4 c5 2. Pf3 a6 3. c4 Pc6 4. d4 cxd4 5. Pxd4 e5 6. Pc2 Pf6 7. Pc3 Lc5 8. Le2 h6 9. O-O d6 10. Dd3 10. b4 La7 11. Dd3 was nog bekend uit een partij Komliakov-Zhelnin, 1997.
10…O-O 11. Le3 Le6 12. Tfd1 Tc8 13. Tac1 Da5 14. Ld2 Db6 15. Dg3 Kh8 16. b3 Pd4 17. Ld3 Pxc2 18. Txc2 Da7 19. Lc1 Ld4 20. Pe2 Lc5
Op het oog lijkt zwart heel redelijk uit de opening te zijn gekomen. Toch lijkt zich na wits volgende zet enig onheil te kunnen plaatsvinden op de koningsvleugel.
21. Dh4!?
Dreigt heel banaal Lxh6.
21…Pg8 22. Pg3 Db6 23. Lg5 f6 24. Lc1 Tf7
Zo heeft zwart alle mogelijke combinaties uit de stelling weten te halen, maar desondanks houdt de druk aan.
25. Pf5 g6
Hiermee verzwakt zwart zijn koningsstelling behoorlijk, hoewel wit daar op dit moment tactisch geen gebruik van kan maken.
26. Pe3 26. Pxh6? zou namelijk materiaal verliezen na 26…Th7 met de dreiging … g5.
26…Dd8 27. Dg3 Tg7 28. Df3 Dd7?!
Hier staat de dame tactisch heel onhandig. Misschien had zwart, gezien wat dadelijk volgt, beter zijn dame uit de d-lijn kunnen halen. 28…Df8
29. Lb2 Tf8 30. Lf1
En nu is het oppassen geblazen…
30…Pe7?
30…De8 is ook geen feest, maar wit heeft geen directe beslissing voorhanden.
31. b4!
Een niet al te makkelijk te voorziene tactische wendingen.
31…Lxb4 32. c5
Door de penning over de d-lijn stapelen de problemen zich op voor zwart.
32…Pc6 Een betere verdediging is misschien 32…De8 33. Txd6 Pc8
33. Txd6 Df7 34. Pd5
Wit gebruikt zijn sterke centrumpositie om zijn stukken daar te concentreren. Ook mogelijk was 34. Lxa6
34…La5 35. Lc4 Ld8 36. De3
36…Pa5?
De beslissende fout, hoewel de nu volgende combinatie bepaald niet eenvoudig was door te rekenen. De enige zet was 36…g5 waarna wit nog moet kijken hoe hij een bres slaat in het zwarte kamp.
37. Pxf6!!
Schitterend gevonden van de jongeman.
37…Lxf6
Er is geen alternatief. Na 37…Lxc4 38. Dxh6+ Th7 39. Pxh7 Dxh7 40. Dxf8+ is het klaar.
38. Lxe6 De8 39. Dxh6+ Th7 40. Dd2
Wit staat inmiddels twee pionnen voor en daarbij beschikt hij ook nog over een machtig loperpaar.
40…Da4 41. Ld5 Th5
42. Txf6!
Het tweede offer op f6. Het slot is mooi.
42…Txf6 43. Lxe5 Txe5 44. Dh6# 1-0
Alle fragmenten via de viewer:
