Aardige momentjes in het NK (2)

Het NK-schaken is volop aan de gang. Behalve het voortreffelijke aanbod op de toernooisite, heeft u ongetwijfeld het speciale liveblog gezien dat namens Schaaksite wordt bijgehouden. Inmiddels heeft u ook in de gaten dat er dagelijks ´De partij van de dag´ wordt gepresenteerd. Hierbij doe ik ook een duit in het zakje. Als de gelegenheid zich voordoet, wil ik u graag een paar aardige momentjes voorleggen. Vandaag waren die er weer.

Partijen waarin ‘s lands beste schaker, Anish Giri, moet zien te winnen van een lager geklasseerde tegenstander, zijn vaak een lust voor het oog. Wat hem op topniveau soms niet lukt, gaat hem in dit soort confrontaties ogenschijnlijk goed af. Zoals Ligterink in de Volkskrant schrijft zijn zijn landgenoten in dit toernooi niet van plan om hem ‘vrije doorgang’ te verlenen. Dat moest Giri al in de eerste ronde tegen Tiviakov ervaren; hij kwam er uiteindelijk niet doorheen. Ook de op papier zwakste deelnemer, Roeland Pruijssers, heeft in het verleden bewezen dat hij zijn mannetje staat. Lange tijd houdt hij het hoofd fier omhoog, maar als Giri de druk opvoert, komt hij verloren te staan. Maar dan ineens komt er een kink in de kabel… Hoe het verder afloopt, kijkt u zelf maar!

Giri, Anish – Pruijssers, Roeland

Nadat Pruijssers in de opening het Open Spaans op het bord had gebracht, een opening die Giri onlangs zelf ook heeft gespeeld met zwart, is er een dynamische stelling ontstaan waarin wit zijn stukken op de koningsvleugel heeft geconcentreerd. Zwart heeft zijn gedekte vrijpion op d3 als belangrijke troefkaart.

34. Te3!

Maar daar trekt Giri zich voorlopig niets van aan. Hij betrekt zijn laatste stuk in de aanval en geeft zwarts d-pion daarbij vrij baan.

34…d2?

Die zou elke speler gedaan hebben om in elk geval iets te willen terugdoen. Maar onze sterkste schaker laat de pion ongemoeid en speelt in dit geval onverschrokken op zijn eigen aanval: de enige zet om weerstand te bieden ligt in 34…Dd8! 35. Th3 Dg8 hoewel zwart dan ook zal moeten toegeven dat hij geen lang leven beschoren is na 36. Thg3! Bijvoorbeeld: 36…d2 (zie analysediagram)

37. Lh5! Td7 38. Df6 a5 39. f5 exf5 40. e6 en wit wint.

35. Teg3! Dd8

Met zijn laatste zet heeft Pruijssers veld g8 gedekt en daarmee de wending met Lxh7 eruit gehaald. Er is een belangrijk moment ontstaan, want zit er nu toch een tactische grap in of moet wit op zijn schreden terugkeren?

Zwart mag zomaar een tweede dame halen, maar dan zou hij geforceerd mat gaan na 35…d1=D 36. Lxh7! Dd7 [36…Txh7 37. Tg8#] 37. Le4+ Kg8 (zie analysediagram)

38. Dh7+ Daar zit de crux! Door de penning treedt de dame de zwarte gelederen binnen. Met verschrikkelijke gevolgen: 38…Kf8 39. Dh8+ Kf7 40. Txg7#

36. Lc2?

Heel jammer, hij trekt zich terug en laat daarbij een unieke kans op een schitterend matmotief liggen.

Met 36. Le8! kon wit met een fantastische ‘onderbreek’ de winst alsnog binnenhalen. 36…Dxe8 Dit helpt niet tegen de andere dreiging namelijk

[Het belangrijkste idee is natuurlijk dat 36…Txg5 faalt op 37. Df8+ Tg8 38. Dxg8#]

[Terwijl ook 36…d1=D wordt weerlegd met 37. Txg7 en mat.]

37. Txg7 en is het geforceerd mat.

36…Df8?

De zwartspeler bezwijkt alsnog onder de druk en gaat de fout in. Een tweede kans laat Giri zich niet ontgaan.

Zwart kon de druk verlichten door een toren te ruilen. Na 36…Txg5 37. Txg5 Tf7 38. Dxe6 Txf4 is er vreemd genoeg niets aan de hand voor zwart. Na bijvoorbeeld 39. Dh6 [39. Dxc6?? Th4+! 40. Kg3 Dxg5+ en zwart neemt het initiatief over.] 39…Tf7 40. e6 Dd6+ 41. Tg3 Pe7 blijft zwart glorieus overeind!

37. Txg7 Txg7 38. Txg7 Dxg7 39. Dxe6

Daarmee heeft hij een belangrijke pion verdiend en is de stelling simpel gewonnen.

39…Pe7 40. Dd6 h5 41. Dxd2

Zwarts enige troef is van het bord.

41…Dg4 42. f5 Pd5

Probeert een laatste grapje.

43. f6

En hier vond de zwartspeler het welletjes. Op 43. Dxd5?? is het nog eeuwig schaak. 43…Dh4+ 44. Kg1 De1+ 45. Kh2 Dh4+

1-0

Bij de dames waren zware gevechten aan de gang. Het meest interessant vond ik wat er tussen onderstaande dames op het bord getoverd werd.

Ratsma, Rosa – De Jong-Muhren, Bianca

In een dichtgeschoven stelling, waarin wit optisch beter leek te staan, zijn de kansen inmiddels volledig in evenwicht.

41…Pa6

De zwartspeelster wil graag met de dame binnen kunnen komen en trekt daarom haar goed geposteerde paard terug. Maar nu wijzigt Ratsma de gang van zaken drastisch door een verrassend schijnoffer. Na eenvoudig 41…Lxc1 42. Tdxc1 Dg7 is het zelfs de vraag of zwart niet iets kan gaan proberen.

42. Pxb5!?

Objectief gezien zal zwart lichtjes in het voordeel kunnen komen, maar ik kan me goed voorstellen dat je wel even verbaasd zit te kijken als de tegenstander dit paard er zo tegenaan gooit.

42…Lxb5

Ligt het meest voor de hand maar nu ontstaan er wat probleempjes.

Na 42…Txb5! 43. Lxb5 [43. Tc8 Tb8 44. Lxa6 Txc8 45. Lxc8 h4! (zie analysediagram)

wint zelfs al voor zwart.] 43…Lxb5 44. Tc8+ Kg7 staat zwart er zelfs riant voor.

43. Lxb5 Txb5 44. Tc8+ Kg7 45. De2

Het is deze dubbele aanval van de dame die de witspeelster ertoe hebben doen besluiten om het paard te offeren, denk ik.

45…Dd7?

Vermoedelijk in tijdnood overziet De Jong-Muhren een ‘kleinigheidje’.

De enige zet is nu 45…Lxc1! 46. Dxb5 en nu moet zwart snel op zoek naar tegenspel. Dat is er inderdaad: [46. Tdxc1? verliest na 46…Tc5 47. T1xc5 Pxc5 en zwart heeft gewoon een stuk meer.] 46…De3! 47. Tdxc1 Dxe4+= met eeuwig schaak tot gevolg.

46. Lxe3 Txb3

Probeert er nog een desperado van te maken, maar dat werkt als een boemerang. Ook 46…Tb7 47. Ta8 Pc7 48. Txa5 was hopeloos.

47. Tdc1

Het was zelfs nog sterker om zich in te laten op een aanval met louter zware stukken want 47. Dxa6! Txe3 48. Da8 was zelfs helemaal uit. De zware witte stukken dringen beslissend naar binnen. 48…Kh6 [48…Df7 49. Dxa5 met de dreiging Tc7. 49…Kh6 50. Dd2 wint meteen.] 49. Tg8 Tg7 50. Th8+ Th7 51. Df8+ Dg7 (zie analysediagram)

en nu het zeer fraaie 52. Tg8!! Dxf8 53. Tg6#

47…Db5 Relatief beter is 47…Pc5 maar we kunnen niet zeggen dat zwart het na 48. Tc6 Tb8 49. Lxc5 dxc5 50. T1xc5 overleefd had.

48. Dxb5 Txb5 49. T1c6

Vanwege de matdreiging is het paard het kind van de rekening.

49…Tb1+ 50. Kg2 Tb2+ 51. Kf1 Tb1+ 52. Ke2 Tb2+ 53. Kd1 Tb1+ 54. Kc2 Te1 55. Kd2 Txe3 56. Kxe3 Pb4 57. Txd6 1-0

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.