Aronian wint Sinquefield Cup, Giri gedeeld tweede

Levon Aronian heeft de editie 2015 van de Sinquefield Cup op zijn naam geschreven. Met dit klinkende succes laat de Armeniër weten dat hij nog lang niet afgeschreven hoeft te worden. Ondanks verwoede pogingen slaagde Anish Giri er weer niet in om zijn tegenstander omver te krijgen. Ditmaal was het Vachier-Lagrave tegen wie hij remise speelde. Daarmee werd hij (samen met Carlsen, Vachier-Lagrave en Nakamura) overigens wel gedeeld tweede en gezien zijn TPR van 2833 mocht hij als morele winnaar van de nummers twee gezien worden!

Nadat Aronian lange tijd nummer twee van de wereld was achter Carlsen, kon hij toch net de stap niet zetten om zich te kwalificeren voor het wereldkampioenschap. Ook de ratingsprong richting de Noor zat er niet in. Wel was hij lange tijd, naast Carlsen, een van de weinigen die tot de 2800-club behoorde. En kennelijk kwam er daardoor een motivatieprobleempje waardoor hij flink wat rating kwijt raakte. Even was hij zelfs uit de Top 10 verdwenen, maar hij is nu weer terug! Met een ratingwinst van +19,1 staat hij nu weer zevende. De magische grens van 2800 komt weer in beeld. Dat geldt ook zeer nadrukkelijk voor Giri die +5,1 ratingwinst mocht bijschrijven. Met zijn 2798,1 wisselde hij stuivertje met Caruana die bijna 12 punten kwijt was. Giri staat nu vijfde van de wereld en dat mag als een fantastische klassering gezien worden. Na dit toernooi staat het bij de liveratings zo:

Dan nu de partijen. Aronian had met zwart geen enkel probleem na de opening tegen Topalov. De Bulgaar moest al snel op zoek naar varianten waarin hij zijn tijdelijke pion achterstand kon goedmaken. Omdat Aronian na Lxf6, gxf6 een gat in zijn koningsstelling had, werd duidelijk dat daar de kansen voor de Bulgaar lagen. Toen Aronian het sterke centrum van wit wist af te brokkelen, stortte Topalov zich op de zwarte koning. Daar had hij niet genoeg stukken voor om op mat te spelen, maar door een offertje dwong hij wel eeuwig schaak af. Dat ging Aronian ook niet uit de weg omdat hij bij remise zeker wist dat de eindzege voor hem was. Daarna liet hij zich uitgebreid fêteren. De overwinning komt hem toe omdat hij, niet alleen ongeslagen bleef (Giri was de enige andere die niet verloor), maar omdat hij met mooi en avontuurlijk spel de harten van het publiek stal. Hij won van Nakamura, So en Caruana en kwam een paar keer dicht in de buurt van nog een winstpartij. Niettemin is een score van +3 in dit gezelschap een bijzonder knappe prestatie.

In de partij tussen Vachier-Lagrave en Giri koos onze man voor een scherpe bestrijdingswijze tegen het Spaans. En al spoedig had hij met zwart geen enkel probleem meer. Hij dwong zijn tegenstander zelfs min of meer een pion te offeren omdat die anders met een opgesloten loper op a2 zou moeten verdergaan. Daar draaide MVL (zoals de afkorting van Maxime Vachier-Lagrave internationaal is) zijn hand overigens niet voor om. Met c4-c5 kreeg hij behoorlijk wat tegenspel en Giri moest snel hergroeperen om niet in de problemen te raken. Dat deed hij met verve, maar hij kon niet voorkomen dat de Fransman de pion heroverde. De afwikkeling naar een remise-achtig dubbeltoreneindspel was toen onvermijdelijk. En de puntendeling kwam er ook niet veel later.

In de andere partijen kwam er slechts één tot een beslissing, namelijk die tussen Nakamura en Grischuk. De Amerikaan offerde een paar pionnen voor een gevaarlijk initiatief op de koningsvleugel en hij had dat onmiddellijk kunnen bekronen met een fantastische variant. Zoals het ging bleef hij wel in het voordeel, maar nadat de dames van het bord gingen, bleef er een problematisch eindspel over. Daarbij had Nakamura aanvankelijk zelfs een pion minder, maar omdat zijn stukken de stelling in hun greep hadden, kon Grischuk weinig anders doen dan te gaan rennen met zijn vrije a-pion. Op het tandvlees collecteerde de Amerikaan een paar pionnen en aan het eind besliste hij de partij met een eigen vrijpion.

De eindstand na 9 ronden:

Analyses

Topalov, Veselin – Aronian, Levon

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Pc3 Lb4

De Ragozinvariant van het Damegambiet lijkt steeds meer aan populariteit te winnen de laatste tijd.

5. Lg5

5…dxc4

Zo komt het spel in de banen van een andere variant van het Damegambiet. 5…h6 is de hoofdvariant.

6. Da4+

Topalov kiest voor een minder gebruikelijke opzet. Heel wat scherpe gevechten zijn uitgevochten met 6. e4

6…Pc6 7. a3

Een paar sterke spelers, waaronder Kramnik, hebben zich bediend van dit zetje. Met wisselend succes overigens.

7…Lxc3+ 8. bxc3 Dd5 9. Lxf6 gxf6

10. Pd2

Topalov kiest voor een andere variant. Kramnik speelde in zijn partij tegen Ivanchuk in 1999 hier maar na 10. Dc2 f5 11. g3 b6 12. Lg2 Lb7 had zwart toch bijna een echte pion meer.

10…b5 11. Dc2 a6 11…Lb7 12. e4 kwam op het bord tussen Parligras-Debashish, 2013.

12. e4 Dd7 13. g3

Technisch gezien een nieuwtje hoewel de ideeën hetzelfde zijn. In bovengenoemde partij Parligras-Debashish volgde 13. f4

13…Lb7 14. Lg2 Pe7

Zwart heeft zijn pion op c4 behouden en hij kan nu met . .. c7-c5 of desgewenst … f6-f5 het witte centrum gaan proberen te ondermijnen.

15. O-O O-O 16. Tfd1

Het is niet duidelijk waar wit op moet spelen.

16…Tad8 17. a4 c5 18. axb5 axb5 19. Pf3

Er zit weinig anders op dan het paard terug te spelen naar het veld waar het eerder stond.

19…Dc7 Slechter is 19…cxd4 wegens 20. Pxd4 en de zwarte dame staat niet lekker.

20. Tab1 f5

Het is duidelijk dat zwart zijn plan volledig heeft mogen uitvoeren. Als wit niet oppast kan zwart zelfs in het voordeel komen.

21. exf5 Pxf5 22. Txb5 Lxf3!

Zo wordt het witte centrum verder aangetast.

23. Lxf3 cxd4

Plotseling ziet het er problematisch uit voor wit, maar Topalov wendt het hoofd nu naar de zwarte koning. Die mist namelijk nog een belangrijke bescherming…

24. Dc1

24…dxc3

Aronian vond het wel mooi geweest. Met een remise wint hij het toernooi. Wit heeft weinig anders dan de combinatie zoals die in de partij gespeeld wordt, om eeuwig schaak af te dwingen.

Als zwart op winst wil spelen kan hij 24…De7 doen. Maar Topalov had dan 25. Le4! achter de hand. Na bijvoorbeeld 25…dxc3 26. Lxf5 Txd1+ 27. Dxd1 exf5 staat zwart eventjes twee pionnen voor, maar vanwege zijn geruineerde pionnenstructuur heeft hij toch geen echte winstkansen. Bijvoorbeeld: 28. Txf5 De4 29. Tg5+ Kh8 30. Dd6 en nu moet zwart benen maken om eeuwig schaak af te dwingen. Dat lukt nog net met 30…Db1+ 31. Kg2 De4+ 32. Kg1 Db1+

Na afloop liet de witspeler weten dat hij enigszins bevreesd was voor 24…Kh8 maar bij nader inzien blijkt dat mee te vallen. Wit heeft 25. cxd4 Pxd4 26. Txd4! Txd4 27. Dh6! met de dubbele dreiging Dxf8# en Df6+ met een dubbele aanval. En dan heeft hij na 27…De7 28. Tb7 Dd8 (zie analysediagram)

29. Tb8! om opnieuw eeuwig schaak af te dwingen. 29…Dxb8 30. Df6+ Kg8 31. Dg5+ Kh8 32. Df6+ Kg8 enzovoort.

25. Txf5!

De verdediger van de zwarte koning wordt verwijderd.

25…Txd1+ 26. Lxd1 exf5 27. Dg5+ Kh8 28. Df6+ Kg8 29. Dg5+

Hier werden de handen geschud en was Aronian de winnaar van de Sinquefield Cup 2015!

1/2-1/2

Vachier-Lagrave, Maxime – Giri, Anish

1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4. La4 Pf6 5. O-O b5 6. Lb3 Lc5 7. c3 d6 8. d4 Lb6 9. Le3 O-O 10. Pbd2 h6 11. h3 Te8 12. Te1 Tb8 12…exd4 had de witspeler eerder dit jaar op het bord tegen Svidler.

13. a3 Pa5 14. La2 exd4 Een andere mogelijkheid is 14…c5 zoals gespeeld in de partij Areschenko-Fedorchuk in 2012.

15. Lxd4

Zo krijgt wit niet het mooie pionnencentrum dat hij graag wil hebben. Op 15. cxd4 Pxe4 moet wit 16. Lxh6 laten volgen. Na 16…Pxd2 17. Lxd2 Txe1+ 18. Dxe1 Pc4 staat zwart zeker niet minder.

15…Pc6 16. Lxb6 Txb6 17. c4

Wit moet wat, omdat zwart anders comfortabel spel heeft.

17…b4 Met 17…Le6= zou zwart geen centje pijn hebben.

18. c5!?

Vachier-Lagrave kijkt vaak niet op een pionnetje meer of minder. Die pion staat zijn loper in de weg, dus die offert hij gewoon even.

18…dxc5 19. e5 Ph7

Weer heel solide. Het paard kan via f8 naar e6 omgespeeld of ook via g5 in het spel gebracht worden.

Actiever is echter 19…Ph5!? En nu bijvoorbeeld: 20. Pe4 De7

[Na dameruil 20…Dxd1 volgt 21. Taxd1 b3 22. Lb1 c4 23. Pc3 Le6 (23…Pf4 24. Te4) 24. Te4 en dan moet zwart nu 24…g5 spelen om zijn paard een veld te bezorgen. Het nadeel van dit soort compromitterende zetten is dat zwart zijn koningsstelling ermee verzwakt en daar houdt Giri niet zo van.]

21. Pf6+!? [21. Tc1 bxa3 22. bxa3 Tb2 is wat vervelend voor wit.] 21…Pxf6 [21…gxf6 22. exf6 Df8 23. Txe8 Dxe8 24. Pg5! met aanvalskansen voor wit. Zo gaat 24…hxg5? al meteen mis vanwege 25. Dxh5 Df8 26. Dxg5+ Kh8 27. Lb1 het mat valt al niet meer te voorkomen.] 22. exf6 Dd8

20. Pe4

Dit laat dameruil toe en daarmee verdwijnt het gif uit de stelling. Ik zat nog te kijken naar 20. Dc2 en dan bijvoorbeeld 20…Pg5 21. Dxc5 maar na 21…Le6 heeft wit weliswaar zijn pion terug, maar voordeel zit er niet in voor hem.

20…Dxd1 21. Taxd1 b3 Zwart kon ook met zijn toren binnendringen op de tweede rij: 21…bxa3 22. bxa3 Tb2 23. Lc4 Een mogelijk vervolg is dan 23…Pf8 24. Pxc5 Tc2 25. Tc1 Pxe5!? 26. Pxe5 Txe5 en omdat zwart een pionnetje heeft verdiend mag hij hopen op de betere kansen in het eindspel.

22. Lb1 c4 23. Pc3

Een stelling waarover de meningen verdeeld waren. Zwart staat een pionnetje voor, maar zijn stukken staan niet ideaal en zullen dus om gespeeld moeten worden.

23…Pf8 24. Le4 Pe7 25. Pa4

Vachier-Lagrave wil de zwarte toren wat opjagen en misschien de aanval openen op pion c4, maar ondertussen verbetert zo wel de positie van de zwarte stukken. Wit kon ook verder gaan met 25. Td4 Le6 26. Ted1 waarna er voor beide spelers nog altijd weinig aan de hand is.

25…Tb5 26. Pd4

Dit was zijn idee, maar… 26. Tc1 helpt niet na 26…Ta5 en nu kan 27. Txc4? niet vanwege 27…Le6 28. Td4 c5 met stukwinst.

26…Ta5

De toren staat hier in principe heel slecht, maar toch valt het effect tegen dat de witspeler in gedachten had.

27. Pc3 g5!?

Zei ik daarstraks dat Giri niet van dit soort verzwakkende zetten houdt? In dit geval is het idee uitstekend! Hij verhindert dat wit met f2-f4 zijn sterkste punt dekt en daarbij kan hij met een paard naar g6 pion e5 verder aantasten.

28. Lf3 28. g3 Pfg6=+

28…Pe6

Zwart wil het hinderlijke paard op d4 tot een verklaring dwingen.

28…Kg7 Om alle mogelijke ongein met een paard op f6 uit de stelling te halen. 29. Le2 Tc5 en zwart kan nog altijd bogen op een (halve) pluspion.

De vraag rijst of zwart nu met 28…Peg6 pion e5 kan belagen. Het antwoord is dat wit nu teveel activiteit krijgt met 29. Ld5 Tc5 en nu [29…Pxe5] 30. Pe4!? en zwart moet een kwaliteit inleveren. 30…Txe5 31. Pxc5 Txd5 waarna zwart er nog wel twee pionnen voor terugkrijgt. Niettemin gaat mijn voorkeur naar wit.

29. Pc6 Pxc6 30. Lxc6 Tf8 Ook in aanmerking komt 30…Te7 om een oogje op pion e5 te houden. Het nadeel is dan wel dat er soms Td8 in de stelling komt.

31. Ld5

Zo wint wit in elk geval de pion terug.

31…Pf4 32. Lxc4 Le6 33. Lxe6 Pxe6 34. Te3

Even tijd om de tussenbalans op te maken. Wit heeft een potentieel zwakke pion op e5, maar daar staat tegenover dat b2 en soms ook c7 een doelwit van wit kunnen worden.

34…Kg7 35. Pe2!

Dat is heel juist. Het zwarte paard op e6 staat als een vorst op e6 en dus gaat MVL het afruilen.

35…Tb8 36. Pd4 Pxd4 37. Txd4 Te8

Het toreneindspel biedt voor geen van de spelers enig winstperspectief.

38. f4 gxf4 39. Txf4 Texe5 40. Txb3 Tab5 41. Tbf3 f5 42. b4 a5 43. Tc3 c5 44. bxc5

En zo namen beide spelers afscheid van dit toernooi.

1/2-1/2

Nakamura, Hikaru – Grischuk, Alexander

Met Nakamura en Grischuk hebben we twee vechtschakers tegen elkaar. Wit heeft maar liefst twee pionnen geïnvesteerd in een aanval. Inderdaad ziet die er veelbelovend uit. Zijn lopers domineren het bord en vooral pion f6 is de zwartspeler een doorn in het oog.

52. Te1?

Nu moet hij weer van voren af aan beginnen. Nakamura kon nu fraai winnen met 52. Tg1! waarmee hij een belangrijker verdediger afruilt. Waarom die zo belangrijk is, blijkt uit de volgende variant: 52…Txg1 53. Kxg1 en omdat de dreiging Lxh7 Txh7, Df8# is, moet zwart zijn paard wegzetten. 53…Pc7 (zie analysediagram)

En dan komt pas de echte aap uit de mouw. Tg8 was ook een verdediger van veld g7 en vanwege het vis a vis van Lh4 tegenover Dd8, wint nu het fraaie 54. Dg7+!!

52…d5!

Grischuk grijpt zijn kans om actief te worden.

53. Dxh5 In de commentaren werd 53. Te6! als beter aangegeven.

53…Dd6+ 54. Te5 d4

55. cxd4 Nu verdiende volgens de engine 55. Lg3! de voorkeur. Maar de volgende krankzinnige variant kan geen enkele speler van vlees en bloed fatsoenlijk uitrekenen: 55…Pxf6 56. Dxf7 Pg4+ 57. Kg1 Dh6 58. Dxh7+ Dxh7 59. Lxh7 Kxh7 60. Te7+

55…Dxd4 56. Te7 Txe7 57. fxe7 Dd6+ Hier moest 57…Dg7! gebeuren waarna de stelling objectief gezien in evenwicht is na 58. Lg5

58. Kh3

58…Ld7+?

In tijdnood grijpt Grischuk mis. De juiste zet is 58…De6+! 59. Lf5 De3+ waarmee hij remise door herhaling van zetten afdwingt.

59. Lf5 Dd3+ 60. Tf3!

Die moet hij gemist hebben…

60…Lxf5+ 61. Dxf5

De dames gaan van het bord en wit staat nog altijd een pion achter. Maar wat voor een! Die van e7 bindt de zwarte stukken aan de onderste rij en ook de koning kan niet in het spel komen.

61…Dxf5+ 62. Txf5 Kg7

Gek genoeg staat wit huizenhoog gewonnen in deze stelling, maar het winnen ervan is nog niet zo triviaal.

63. Lg3 Nog beter is 63. Le1! De loper komt mooi te staan op de lange diagonaal.

63…h6 64. Le5+ Kh7 64…Kg6 65. Tf8 Kh7 verliest ook na 66. Lf4 Een idee dat later in de partij ook een rol gaat spelen.

65. Tf7+ Kg6 66. Tf8 Kh7

67. Lf4!

Heel knap gezien van Nakamura. De loper gaat nu een ommetje maken.

67…a5 68. Lxh6 a4 69. Le3

Wit heeft vrij spel met zijn loper. De zwarte stukken kunnen niets doen.

69…a3 70. Lxc5 a2 71. Ld4

Net op tijd weer op de lange diagonaal en nu heeft wit een tweede vrijpion die de winst verzekert.

71…Pc7 72. La1 Pe8 73. c5 Pc7 74. c6 Pe8 75. Kh4 Pc7 76. Kh5

De koning helpt mee aan een matbeeld.

76…Pe8

77. c7!

De pion gaat nu naar dame. Omdat na 77. c7! Pxc7 niet gaat vanwege 78. Tf7+ gaf zwart het op.

1-0

(De foto’s zijn gemaakt van snapshots van de live-uitzending)

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

3 Reacties

  1. Avatar
    Jan Willem Duijzer 02 september 2015

    Wat een prachtige partij zeg, die laatste. Tussen zet 50 en 80 nog zoveel levendigheid en strijd. Geweldig.

    Bedankt voor de verslagen van dit super toernooi!

  2. Avatar
    HermanGrooten 02 september 2015

    Graag gedaan, wij vonden het ook leuk om het toernooi zo intensief te volgen.

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.