Giri gaat opnieuw de tiebreak in

In het toernooi om de Fide wereldbeker is onze landgenoot Anish Giri in de vierde ronde met zwart opnieuw remise overeen gekomen met Wojtaszek. Giri had niet de minste problemen om vanuit de opening de stelling gelijk te maken, maar omdat zijn tegenstander zeer behoedzaam bleef opereren, kon onze landgenoot ook geen ijzer met handen breken. Giri offerde op een gegeven moment zelfs een pion om zijn stukken op mooie velden te krijgen, maar de Pool gaf geen krimp. In een stelling die nog altijd gelijk was, werd remise overeengekomen. Dat betekent dat Giri morgen aan de bak moet in de tiebreak om deze stugge tegenstander te verslaan. Dat zal bepaald geen eenvoudige opgave zijn en zoals al eerder geconstateerd ligt een ongeluk in een klein hoekje. Laten we hopen dat Giri zich nergens laat foppen en ook stoïcijns verder gaat, totdat de ander gaat ‘breken’.

Bij de andere matches moesten twee grootheden afscheid nemen van het toernooi. De Bulgaar Topalov kreeg Svidler niet omver. Sterker nog: in de slotstelling heeft hij net een fikse blunder gemaakt en zou hij verliezen, ware het niet dat een remise-aanbod hem redde. Ook Caruana kon zijn koffers pakken. Er kan niet beweerd worden dat hij het niet heeft geprobeerd tegen de man die een thuiswedstrijd speelt: Mamedyarov. In een levendige partij, waarin er van alles gebeurde, kwam de Azeri niet in gevaar en toen er zich een herhaling van zetten voordeed die de nieuwbakken Amerikaan moeilijk uit de weg kon gaan, was duidelijk dat Mamedyarov nog even door mag bekeren. Er vloog nog een Amerikaan uit het toernooi: Wesley So verloor met wit van Vachier-Lagrave. De Fransman slaagde erin een problematisch eindspel van een paard tegen twee pionnen in winst om te zetten. Hij wikkelde feilloos af waardoor ook hij zich meldt voor de vijfde ronde. Een Amerikaan bevindt zich nog wel in de race. Zoals verwacht gaat Nakamura wel door. De Engelsman Adams kon in het bekende eindspel, de ‘Berlijnse Muur’ niet slechten. Nakamura behaalde een comfortabele remise, hoewel wit wel steeds een marginaal voordeeltje behield. Voor de overige deelnemers zullen morgen de tiebreaks de beslissing moeten brengen. De Russen Karjakin en Andreikin, evenals de Rus Jakovenko en de Oekraïner Eljanov, moeten op herhaling. Dat geldt ook voor de beide Chinezen, Ding Liren en Wei Yi. Laatstgenoemde moest een 1-0 achterstand ongedaan maken tegen zijn hoger geplaatste landgenoot. Dat deed de jongeling voortreffelijk. Hij hield de druk op de ketel en in een fascinerend gevecht met zware stukken, kreeg Wei Yi zijn tegenstander eronder.

Het eindspel is in een beslissend stadium gekomen tussen Ding (links) en Wei (rechts).

Dinsdag dus vier tiebreaks:

  • Anish Giri – Radoslaw Wojtaszek
  • Sergey Karjakin – Dmitry Andreikin
  • Dimitry Jakovenko – Pavel Eljanov
  • Ding Liren – Wei Yi

Dat belooft weer de nodige spanning en sensatie op te leveren. Zit u ook weer vanaf 12.00 uur op het puntje van uw stoel?

ANALYSE

Wojtaszek – Giri

Wojtaszek, Radoslaw – Giri, Anish

1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pf3 Pf6 4. e3

Dit is de ‘voorzichtige variant’. Wit wil pion c4 niet in laten staan, waardoor er verwikkelingen ontstaan. 4. Pc3 is wat ambitieuzer.

4…Lg4

Een logische voortzetting. Zwart brengt eerst zijn loper naar buiten alvorens zijn centrum te sluiten met … e7-e6. Het nadeel is dat hij hiermee het loperpaar moet inleveren. 4…e6 is een overgang naar de Meranervariant van het Slavisch. Die geeft scherp spel te zien maar het nadeel is dat sommige varianten al heel ver zijn uitgeanalyseerd.

5. cxd5

Hiermee geeft Wojtaszek aan dat hij niet al te veel risico’s wil nemen in deze partij. 5. h3 Lxf3 6. Dxf3 e6 7. Pc3 is een stelling die vaak in de grootmeesterpraktijk op het bord verschijnt.

5…Lxf3

Giri ruilt vrijwillig op f3. Er is ook niet veel mis met 5…cxd5 6. Db3 Dc7 7. Pc3 Lxf3 8. gxf3 e6 9. Ld2 maar hier moet zwart meer op zijn tellen passen.

6. Dxf3

De consequentie van deze volgorde. 6. gxf3 cxd5 7. Db3 kan nu veilig beantwoord worden met 7…Dd7 omdat er geen paard meer op f3 staat dat naar e5 kan springen.

6…cxd5 7. Ld3

Van Euwe hebben we geleerd dat bij voorkeur eerst de paarden en dan de lopers ontwikkeld dienen te worden. Vandaar dat 7. Pc3 de hoofdvariant is in deze stelling. Na 7…Pc6 krijgen we een normale stelling.

7…Pc6 8. O-O e6 9. a3

Hij blijft Pc3 maar uitstellen.

9…Le7

Giri zet het op het eerste gezicht bescheiden op. Maar hij heeft een subtiele gedachte achter deze loperontwikkeling en die komt pas verderop aan bod. Technisch gezien is het dit een nieuwtje. In een partij Bogdanovich-Wirthensohn, 1994 volgde het voor mijn gevoel iets logischer 9…Ld6 omdat een van zwarts belangrijkste plannen is om op … e6-e5 aan te sturen. Dat dient hij wel onder de juiste omstandigheden te doen aangezien hij daarna met een geïsoleerde pion op d5 kan komen te zitten.

10. b4 O-O 11. Lb2 Dd7 12. Pd2

Eindelijk is het paard ontwikkeld en we zien nu waarom Wojtaszek zo lang gewacht heeft. Het paard kan nu via b3 in het spel gebracht worden om de (lichte) verzwakking … b7-b6 te provoceren. Het paard kan ook via f3 naar e5 gespeeld worden.

12…a5

Vandaar dat Giri tot actie overgaat. Hij wil graag openheid van zaken creëren op de damevleugel.

13. b5 Pa7

Dit paard staat ogenschijnlijk slecht maar het kan via c8 in het spel gebracht worden waar het de velden b6 of d6 streeft naar de controle over de velden c4 en eventueel e4. We zien nu ook waarom Giri zijn loper op e7 heeft gezet. Hij wil graag veld d6 open houden voor dit paard. Dit alles getuigt van een diep inzicht!

14. a4 Een ander speelplan lijkt mij 14. De2 Pc8 en dan mogelijk Pd2-b3 of Pd2-f3 met interessant spel.

14…Lb4

Nu wit veld b4 heeft opgegeven, maakt zwart daar meteen gebruik van. Ook mogelijk is een direct 14…Pc8

15. Pb3 Ook na 15. De2 Pc8 is er weinig aan de hand voor zwart.

15…Pc8 16. Tfc1 Pb6

Opmerkelijk! Zwart laat wit gebruik maken van veld c5 omdat hij graag pion a4 onder vuur neemt. De witte toren op a1 blijft dan gebonden aan a1 voorlopig.

17. Lc3

Een concessie. Wit doet afstand van zijn loperpaar omdat hij tot de conclusie is gekomen dat zijn loper op b2 veel slechter is dan die binnengedrongen rakker op b4. In het oog springt 17. Pc5 om dan na 17…De7 tot de ontdekking te komen dat wit niet veel kan ondernemen! Dat heeft Giri dus allemaal keurig uitgedokterd.

17…Lxc3 18. Txc3 Tfc8 19. Txc8+

Nu beide paarden op respectievelijk b3 en b6 de pionnen op a4 en a5 in het oog houden, kan geen van beide de c-lijn betwisten.

19…Dxc8 20. Dd1 Dd8 21. De1 Pc8

Zwart moet zijn aanval op a4 opgeven. Maar daarmee kan hij wel een pion op b6 plaatsen, zodat a5 goed gedekt wordt en veld c5 uit handen wordt genomen. Wit loper op d3 wordt direct aan activiteit ingeperkt, terwijl wit ook geen gebruik kan maken van veld c6 aangezien zwart dat met een van zijn paarden gedekt kan houden.

22. f3 Pe7 23. Tc1 b6

24. Dc3 Als wit op winst had willen spelen, had hij wellicht 24. e4 kunnen proberen. maar na 24…dxe4 25. fxe4 Tc8 26. Txc8 Dxc8 is het witte pionnencentrum eerder kwetsbaar dan sterk. Zwart zou bijvoorbeeld met … Pe7-g6 gevolgd door … e6-e5 de pionnen naar de voor wit ongunstige kleur kunnen dwingen. De goede kleur (met e4-e5) komt voor wit ook nauwelijks in aanmerking aangezien hij daarmee veld d5 permanent opgeeft.

24…Tc8 25. Dd2 Txc1+ 26. Dxc1 Dd6 Een nieuwe ruil met 26…Dc8 27. Dxc8+ Pxc8 levert een eindspel op dat een ‘ietsie pietsie’ beter staat voor wit na bijvoorbeeld 28. Kf2 omdat hij wat meer ruimte bezit.

27. Dc2 g6

Op de kleur van de loper! Dat is meestal een goede strategie in een gesloten stelling. De loper wordt verder ingeperkt. In feite heeft zwart met zijn twee paarden in een gesloten stelling tegen een loper en een paard een marginaal voordeeltje. De loper doet niet zoveel namelijk.

28. Pc1 e5

En nu is het Giri die actief wordt!

29. dxe5 Dxe5 30. Dd2 Da1 31. Lc2

Wit kan net alles onder controle houden.

31…d4!

Zo lost hij al zijn ‘problemen’, voor zover die er al waren, helemaal op. Het is logisch dat hij van de geïsoleerde pion wil afkomen.

32. exd4 Ped5 33. Kf2 Pb4

En hier kwamen de spelers remise overeen.

Een mogelijke variant is nu: 33…Pb4 34. Lb3 Dxc1!? 35. Dxc1 Pd3+ 36. Ke3 Pxc1 37. Lc4 waarna het paard op c1 weer verloren gaat. Maar dan kan zwart zijn pion terugwinnen of een blokkade opwerpen waar wit nooit meer doorheen komt. 37…Pe8! 38. g4 [Na 38. Kd2 Pd6 39. Ld5 Pf5 40. Kxc1 kan zwart kiezen welke pion hij wil terugwinnen, die van d4 of van g2. 40…Pxd4 (40…Pe3)] 38…Pd6 39. Ld5 Kg7 40. Kd2 g5 41. Kxc1 f5 42. Kd2 f4 (zie analysediagram)

en dit gaat zwart, ondanks zijn minuspion, nooit meer verliezen vanwege de totale controle over de zwarte velden.

1/2-1/2

(De foto’s zijn gemaakt uit snapshots van de livestream uit het toernooi)

Over Herman Grooten

Herman is ruim 40 jaar schaaktrainer. Hij verzorgde lange tijd de schaakrubrieken in Trouw en het ED. Daarnaast was hij Topsportcoördinator bij de KNSB en is hij auteur van diverse schaakboeken en werkt hij voor Schaaksite. Klik hier voor series die hij op Schaaksite heeft gezet.

4 Reacties

  1. Avatar
    Jasper Geurink 21 september 2015

    Mooie en snelle analyse, hr. Grooten. Subtiel idee weer van Giri: …Ld6 ligt veel meer voor de hand dan Le7, maar veld d6 is vaak belangrijk in dit soort structuren. Om echter maar weer eens de taalpurist uit te hangen (oh vreugde), de loper op b2 is niet slechter ‘als’ de loper op b4 maar slechter ‘dan’. Wel grappig; ik dacht eerst dat deze fout typisch Gronings is (dialect), omdat deze fout hier heel veel wordt gemaakt; opmerkelijk te zien dat deze fout ook in Brabant wordt gemaakt!

  2. Avatar
    HermanGrooten 21 september 2015

    Beste Jasper, hier hoef je niet eens een taalpurist voor te zijn, het is een lelijke fout, in de haast gemaakt, die ik onmiddellijk heb gecorrigeerd. Maar het wordt inderdaad in Brabant in de volksmond zo gebruikt en ik vrees in meer delen van Nederland.

  3. Avatar
    pieterpriems 22 september 2015

    Misschien heeft Giri wel een goede strategie.

    In de gewone partij risicoloos spelen met een kansje op winst. De verschillen zijn in een gewone partij moeilijker te maken.

    Als dat niet lukt blijkt in de rapidpartijen wel wie de betere schaker is en daarin is ie behoorlijk goed.

    Tot nu gaat dat heel goed, hij staat met 1-0 voor!

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.