Wat vinden we van het niveau van het schaken in Nederland?

Het grootste schaaktoernooi van Nederland zit er op. Veel deelnemers, veel blije gezichten. We mogen trots zijn op zo’n fantastisch toernooi in Wijk aan Zee.
Maar… hoe is het eigenlijk gesteld met het schaakniveau in Nederland? Hoe staan we er voor?
Wanneer we op de FIDE-website kijken naar spelers met een rating boven 2400 zien we 73 spelers. Zijn dit er veel wereldwijd gezien? Volgens dit overzicht hebben 3130 personen in de hele wereld een rating boven 2400. Wat is uw mening?

12 Reacties

  1. Avatar
    Jaap Amesz 31 januari 2017

    Het klinkt wellicht niet salonfähig, maar voor mij is de vraagstelling “hoe is het eigenlijk gesteld met het schaakniveau in Nederland” totaal niet relevant.

    Kan me voorstellen dat het voor jou als schaaksponsor, waarvoor dank & respect trouwens, interessant is om dat vraagstuk te bekijken. Voor mij persoonlijk kijk ik meer naar wat er lokaal gebeurt. Wat valt er binnen een half uur reizen allemaal te beleven in mijn buurt? Hoe is het niveau links en rechts van mijn huis? En zoek ik eigenlijk wel een bepaald niveau? Het is ook een vaardigheid om structureel van lagere ratings te winnen, dan is een club met een lager ratinggemiddelde maar wat wel dichtbij is ook een optie. (trouwens we zien nu in Gibraltar hoe belangrijk die vaardigheid is, want genoeg top 10’ers later punten liggen tegen spelers met 200 a 300 punten minder)

    Zelf heb ik nog nooit de 2300 aangetikt, laat staan dat ik me dan ga bezig houden met het aantal 2400+ spelers in Nederland. Mijn ervaring is dat een populatie 1900-2100 spelers me meer brengt dan 2400+ spelers binnen chess.com groepen. IM’s bemoeien zich simpelweg niet in schaak discussies, terwijl ik vaak mooie ideeën krijg van spelers die lager dan mezelf gerate zijn. Wil je echt iets met een IM bespreken over je partij dan moet je simpelweg je portemonnee trekken. In dit licht zou je de stelling ook andersom kunnen zien. “Hoe meer 2400+ spelers in een land, hoe minder schaakdiscussies, hoe minder lering, hoe lager het gemiddelde schaakniveau.”

    • Avatar
      Eric van t Hof 01 februari 2017

      “Wil je echt iets met een IM bespreken over je partij dan moet je simpelweg je portemonnee trekken.”

      @Jaap, met respect, maar dat is echt onzin – in elk geval in Leiden. Ik kan, als ik daar zin in heb, letterlijk iedere vrijdagavond op mijn club (Leidsch Schaakgenootschap) praten, analyseren, enz. met de verschillende IM’s die hier gewoon naar de clubavond komen.

      • Avatar
        brabo 01 februari 2017

        Hoi Eric,

        Ik ben het met je eens dat de meeste IM’s best bereid zijn om een praatje te slaan en te analyseren als je een biertje aanbiedt. Echter ik begrijp dat Jaap verwijst naar de discussiegroepen op o.a. chess.com. Online blijkt het zeer moeilijk te zijn om een gesprek met een IM gratis aan te knopen. Daarnaast is zulke online discussie ook heel verschillend en kan een veel diepgaander niveau worden bereikt. In die optiek heb ik ook mijn eerder antwoord gegeven.

      • Avatar
        Jaap Amesz 02 februari 2017

        @ Eric @ Brabo

        Ik had het idd over mijn ervaring op chess.com, mooi dat in Leiden een delende cultuur heerst. Dat was niet mijn ervaring bij mijn 1e klasse KNSB club vorig jaar. Ik speel dit jaar lekker OSBO competitie met 6 uit 6 ;), een lager niveau, maar dan ben ik wel van dat hypocriete gedoe af van met elkaar in een team spelen en daarna geheimzinnig doen over de partijen. In mijn ogen delen team spelers en weigeren ze niet hun partij in het club verslag te zetten. In het licht van ‘schaakniveau in Nederland’ ervaar ik persoonlijk dat hoe sterker de spelers, hoe meer geheimzinnigheid. En juist open kaart lijkt me eerder leiden tot een hoger niveau.

        De vraag is ook of met bier analyseren tot een hoge mate van schaakwaarheid leidt. Thuis gekomen kom ik er meestal achter dat wat wij mensen met ons bier in ons handen bedacht hadden, letterlijk binnen enkele secondes weerlegt is door de computer. Er zit een zeker dogmatisme in ons mensen. We denken dat we het weten, maar waarom zijn er dan computers met 3400 rating?

          • Avatar
            Jaap Amesz 02 februari 2017

            “De laatste jaren heb ik tonnen artikels gepubliceerd op mijn blog met informatie die kan gebruikt worden in voorbereidingen tegen mijzelf maar ik ervaar dat nauwelijks iemand hiervan gebruik maakt.”

            Je slaat de spijker op zijn kop. Iets wat in theorie kan, blijkt niet uit de praktijk. Ik heb exact hetzelfde. Het is voor mij eerder andersom. Ik deel zo massaal mijn analyses, simpel copy-paste, in meerdere groepen op meerdere sites en meestal hoor je niks, maar soms geeft een andere me een goed idee. Daar heb ik meer aan dan de dreiging dat iemand zich voorbereidt. En wat dan nog? Ik ken het toch beter. 😉 En zelfs als iemand me weet te pluggen, dan nog zie ik dat als kadootje waarmee ik vanaf dat moment mijn voordeel kan doen.

  2. Avatar
    brabo 31 januari 2017

    3130 spelers op 7 miljard mensen dat betekent ongeveer 1 speler per 2,2 miljoen mensen
    73 spelers op 17 miljoen Nederlanders betekent ongeveer 1 speler per 230.000 Nederlanders
    Nederland doet het dus ongeveer 10 keer beter dan gemiddeld in de wereld. Je kan dus alleen maar stellen dat het goed gaat met het schaakniveau in Nederland.

  3. Avatar
    brabo 31 januari 2017

    ““Hoe meer 2400+ spelers in een land, hoe minder schaakdiscussies, hoe minder lering, hoe lager het gemiddelde schaakniveau.”
    Het kan ook zijn dat je een +2400 speler pas wordt door de tijd niet te verkwisten met schaakdiscussies.

    Dat is een grapje natuurlijk want zoiets kan ik onmogelijk staven. Serieuzere redenen zijn:

    1) Heel wat +2400 spelers trachten geld te verdienen met boeken, artikels publiceren,… Ik ken sterke spelers die vooraf vrij actief waren op forums maar daarmee grotendeels stopten om de inhoud te reserveren voor hun broodwinning. Je kan hen dit niet kwalijk nemen.
    2) +2400 spelers maken een heel klein percentage uit van het totale aantal spelers. Als je daarmee rekening houdt dan zou het mij zelfs sterk verwonderen dat een +2400 speler minder vaak dan de gemiddelde clubspeler reageert of betrokken is in een schaakdiscussie.
    3) Tenslotte zie ik vandaag ook een groot gebrek aan respect voor sterke spelers. Kijk naar om het even welke broadcasting van een toptornooi en je leest de meest wansmakelijke reacties. Sommige +2400 spelers hebben nare ervaringen met forums. Ik kan best begrijpen dat sommigen zich ver weghouden.

    • Avatar
      Jaap Amesz 31 januari 2017

      Je hebt helemaal gelijk wat betreft ’tijd verkwisten aan schaak discussies’. Er zit een verschil tussen enerzijds tijd besteden aan schaak entertainment en anderzijds concrete training. Het verschil zit erin over het wel of niet opbouwen van nieuwe patronen in je onbewustzijn. Op zich leuk dat Svidler & Gustafsson een soort personality show a la Paul de Leeuw ervan maken op Chess24, maar dat staat ver van concrete tactische motieven oefenen.

      Ik zat ooit in een groepje met een aantal schaakfilosofen, niet eens titelhouders, maar er kwam een heel goed beeld uit van wat verschillende trainingsmethoden je wel en niet brengen qua voortgang. Dat jaar ging ik ook meteen van 2100+ speler naar 2200+ speler als volwassene nog wel. In die zin kan discussie je wel verder helpen. Zeker wanneer je na de discussie experimenteert met de training opzetjes die anderen op tafel leggen.

      Je punten 1 t/m 3 zijn prima punten. Vandaar dat ik aangaf dat juist ratinggroepen onder het niveau van potentieel professionals erg interessant zijn. Soms, als je geluk hebt en je net een groepje vindt waar er mooie synergie ontstaat in discussies, kom je op de sweet spot van niet teveel nonsens zoals op grote forums, niet teveel afdwaling en op de kern van een handige uitwisseling van zienswijzen. Ik heb weleens zulke bijzondere schakers gescout en geprobeerd te verenigen, maar dat is me helaas ook niet gelukt. Dat loopt tegen allemaal haken en ogen aan. Onder andere heb ik ook met jou gemaild een tijd terug. 😉

  4. Avatar
    TheBlackKnight 31 januari 2017

    Denk dat Nederland erg hoog scoort gemiddeld genomen gemeten naar het aantal inwoners en het aantal sterke spelers. Het gemiddelde schaakniveau is tegenwoordig enorm omhoog gegaan.
    Waar je vroeger een Nederlandse meester was met raiting van 2000, Heb je nu zeker 2400 nodig om een beetje te regionaal te toppen. En wordt de term Schaakmeester tegenwoordig al bijna Synoniem voor IGM (FM, CM en IM telt mondiaal al bijna niet mee; persoonlijk heb ik onwijs respect voor de mensen met dat niveau)
    Dat de raitings omhoog zijn gegaan en het spel meer diepgang heeft gekregen mede door de invloed van de sociale media en computer engines, geeft eigenlijk weinig inzicht in het echte schaakniveau. Veelal is het openingen uit je hoofd leren, patronen memoriseren; maar heeft dat met echt actief schaakniveau / talent te maken? Het is tegenwoordig niet meer ongebruikelijk dat een 12 jarige al op een raiting niveau van 1900+ zit; terwijl toen ik 12 was, werd je al blij als je op 1500 uit kwam.
    Het aantal spelers dat een aardig schaakniveau heeft dat neemt door de beschikbare data explosief toe; echter het spelers van boven de 2700 is nog steeds relatief klein. Het draaide enige tijd meer om de voorbereiding, computer inzicht dan in het zelf een stelling ontwerpen achter het bord, met resultaat dat ook veel partijen in herhaling, saai zijn en of in remise eindigen. Gelukkig door de opkomende tendens met versneld tempo te spelen vind ik dat er weer steeds meer echt geschaakt wordt.

    Trekt de beperkte tijd ook veel meer bezoekers, want naar een partij kijken tot maximaal een uur is ook betreft beschikbare tijd interessanter dan 6 uur een partij te volgen (bijna een werkdag) dus lange partijen worden veelal meer in de nabeschouwing bekeken of voor analyse materiaal gebruikt.

    Zelf ben ik een 1700 speler en speel erg veel leuke rapid toernooien, maar ik vind het echt jammer voor de mensen tussen de 2000 en 2400 dat zij op toernooien bijna nooit mee tellen. Zij zitten bijna altijd in de groep met de grootmeesters, waar ze veelal een zeer bescheiden rol innemen. Ik zou pleitten voor meer toernooien die zich ook specifiek op deze doelgroep richten, waardoor het voor de <1800 spelers interessanter wordt door te groeien en voor de >1800 spelers interessanter om aan een toernooi mee te doen.

    Wanneer er meer aandacht en respect voor de 2000-2400 spelers komt, zal dat ook ten goede komen aan het schaakniveau, want uiteindelijk wil iedereen graag iets doen wat hem plezier geeft, maar ook wel waarin hij/zij gewaardeerd en ondersteund wordt.

  5. Avatar
    Hugo 01 februari 2017

    Numeriek valt het best wel mee t.o.v. andere landen, lijkt me. Via de aangegeven link heb ik nog wat landcodes geprobeerd: RUS=576,GER=205, UKR=178, USA=169, FRA = 85, CHN=79, HUN=78, NOR=24, ISL=18, BEL=15

  6. Avatar
    Eric van t Hof 02 februari 2017

    Voor wie tijd en zin heeft om nog wat meer statistisch onderzoek te doen: via de volgende link kun je alle FIDE ratings vanaf 1971 terugvinden.

    www.mark-weeks.com/chess/ratings/

    Bijvoorbeeld: in het jaar 1971 waren er wereldwijd 284 schakers met een Elorating van 2400 of hoger, waarvan 12 Nederlanders, oftewel 4.2%. Hoe zou dat percentage zijn geweest voor alle jaren tussen 1971 en 2017?

    Donner, Jan-Hein 2500
    Timman, Jan H 2445
    Bouwmeester, Hans 2430
    Ree, Hans 2430
    Scholl, Eddie C 2430
    Zuidema, Coenraad 2430
    Langeweg, Kick 2425
    Cortlever, Nicolaas 2420
    Kuijpers, Franciscus A 2420
    Prins, Lodewijk 2410
    Van den Berg, Carel B. 2410
    Hartoch, Robert G. 2400

Alleen geregistreerde gebruikers kunnen een reactie achterlaten.