Schaakrubrieken weekend 4 november 2017
Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar deze schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend.
| Hans Ree | Gert Ligterink | Hans Böhm | Bab Wilders | Johan Hut | Rini Kuijf | Henk Prins |
Gedoemd tot falen tegen L’Ami
Tegen het eind van vorig jaar beloofde Anish Giri zijn volgers, dat hij de komende tijd minder zou twitteren en meer partijen zou winnen. Het was geen vreemde gedachte dat die twee dingen met elkaar te maken konden hebben. Grootmeester Hein Donner citeerde eens het motto van de mooie Franse film Le Samoeraï van regisseur JeanPierre Melville uit 1967: ‘Eenzaam als een tijger in de jungle is de samoerai.’ De altijd koele en afstandelijke Alain Delon speelde de samoerai. Volgens Donner moest een schaker ook zo koel en afstandelijk zijn. Ja, een twitterende samoerai zou inderdaad geen tijger zijn, maar een gedegenereerd gezelligheidsdier dat in de jungle verhongert. Neem dat verhaaltje van Donner overigens niet te ernstig. Hij was zelf meer een gezelligheidsdier dan een eenzame samoerai en Giri heeft het al twitterend ver gebracht. In Chersonissos op Kreta wordt het EK voor landenteams gespeeld. Geloof het of niet, maar na vijf van de negen ronden stond Kroatië bovenaan met een matchpunt voorsprong op grootmachten als Rusland, Armenië en Hongarije. Nederland moest een tandje bijzetten, want het deelde toen met vier andere landen de wat mistroostige achttiende plaats. Aan Giri lag het niet, die had twee partijen gewonnen en niets verloren. Hij twittert nog wel, maar met mate. Na de tweede ronde schreef hij: ‘Gedoemd tot mislukken is hij die probeert een gelijk eindspel tegen Erwin l’Ami te winnen.’ Dat was na de wedstrijd tegen Oekraïne en sloeg op de partij van L’Ami tegen Ruslan Ponomariov, die remise werd. Twee dagen later, na de wedstrijd tegen Armenië, kon Giri twitteren: ‘Gedoemd tot mislukken is hij die probeert een gelijk eindspel tegen Erwin l’Ami remise te houden.’
Erwin l’Ami-Sergei Movsesian (Armenië), EK landenteams Kreta 2017
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Pc3 Lb4 5. Lg5 h6 6. Lxf6 Dxf6 7. Da4+ Pc6 8. e3 0-0 9. Tc1 Dg6 10. Dc2 Dxc2 11. Txc2 Td8 Dit eindspel had Movsesians teamgenoot Aronian een paar keer met zwart. Wit staat iets beter. 12. a3 Lf8 13. Pb5 Td7 14. h4 a6 15. Pc3 Td8 16. g4 g6 17. cxd5 exd5 18. Lh3 Pe7 19. Pa4 c6 20. Pc5 Tb8 21. Ke2 Kg7 22. Pd3 Pg8 23. g5 h5 24. Pfe5 Pe7 25. Lxc8 Pxc8 26. Th3 Ld6 27. Tf3 Lxe5 28. dxe5 Onverwacht. Na 28. Pxe5 Pd6 zou wit een sterk paard hebben, maar zwart ook. 28 …Pe7 Als zwart tot 29…Pf5 komt, staat hij bevredigend. 29. Tf6 Nu komt na 29…Pf5 sterk 30. e6. 29. ..Pg8
Schaken L’Ami redt ’s lands eer met manoeuvreergevechten
Onbetaalbaar zijn spelers die boven zichzelf uitstijgen als zij hun land vertegenwoordigen in teamwedstrijden. Neem bijvoorbeeld de Armeniër Gabriel Sargissian. Omdat zijn rating niet hoog genoeg is, wordt hij zelden geïnviteerd voor toptoernooien. Toch is het voor een belangrijk deel aan zijn altijd waardevolle bijdragen te danken dat Armenië in het recente verleden driemaal de Olympiade won. Ook in Nederland kennen we dergelijke steunpilaren. Frans Kuijpers was zo’n veertig jaar geleden een sterke speler die in reguliere toernooien zelden exceptionele resultaten behaalde. Maar in teamwedstrijden was hij altijd geweldig op dreef. De vijfde plaats van Nederland op de Olympiade in Nice in 1974 was vooral zijn verdienste. Als tweede reserve scoorde hij 11 uit 13. Kuijpers’ rol is overgenomen door Erwin l’Ami. Zo middelmatig als zijn prestaties zijn in NK-toernooien, zo voortreffelijk zijn zijn resultaten als lid van de nationale ploeg. Aan een hoog bord behaalt hij altijd een plusscore en minstens even belangrijk, hij verliest zelden. In het lopende EK voor landenploegen in Chersonissos begon Nederland voortvarend met overwinningen op Montenegro en Oekraïne en een gelijkspel tegen Hongarije. In de vierde ronde volgde een 2,5-1,5 nederlaag tegen Armenië. De eer werd gered door L’Ami, die zijn faam als teamspeler waarmaakte door Sergei Movsesian te verslaan.
L’Ami – Movsesian EK Chersonissos 2017
1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Pc3 Lb4 5. Lg5 h6 6. Lxf6 Dxf6 7. Da4+ Pc6 8. e3 0-0 9. Tc1 Dg6 10. Dc2 Dxc2 11. Txc2 Td8 12. a3 Lf8 13. Pb5 Td7 14. h4 L’Ami in zijn element. Hij houdt van trage manoeuvreergevechten, waarin tactiek een ondergeschikte rol speelt. 14 … a6 15. Pc3 Td8 16. g4 g6 Zwarts openingsproblemen zijn niet opgelost als hij de stelling opent voor zijn loperpaar met 16 … dxc4 17. Lxc4 e5 18. Pxe5 Pxe5 19. dxe5 Lxg4 20. Tg1. 16 … g6 17. cxd5 exd5 18. Lh3 Pe7 19. Pa4 c6 20. Pc5 Tb8 21. Ke2 Kg7 22. Pd3 Pg8 23. g5 h5 24. Pfe5 Pe7 25. Lxc8 Pxc8 26. Th3 Ld6 27. Tf3 Lxe5 28. dxe5 Pe7 29. Tf6 Pg8
Hoogeveen
Het was weer een mooi schaakfestival in Hoogeveen. Het hele raadhuis was bezet met zo’n tweehonderd schakers en de twee tweekampen waren interessant. Onze hoop Jorden van Foreest is weliswaar achttien jaar maar als hij de top wil bereiken mag er geen tijd verspild worden. Tegenstander Adhiban Baskaran uit India was daarom met inzicht gekozen door toernooidirecteur Loek van Wely. Baskaran staat met Elo 2670 dicht bij de top 50 op de wereldranglijst en zo’n 60 punten boven Jorden. Even leek het alsof de krachtmeting een rampzalig verloop zou krijgen want na twee partijen mocht Jorden de handen dichtknijpen met een schamel half punt. Maar in de partijen drie en vier sloeg hij toe en kwam zelfs op voorsprong. Partij 5 was weer overtuigend voor Baskaran zodat in de slotpartij alle mogelijke uitslagen op het scorebord konden komen.
J. van Foreest–A. Baskaran, partij 6
1.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lc4 Pf6 4.d3 Lc5 5.c3 0-0De Italiaanse opening die al in de boeken rond 1500 opduikt en nog steeds springlevend is.
6.0-0 d5Een actieve voortzetting, rustiger is 6…h6 of 6…a6 dat ook gespeeld wordt. Zwart krijgt actief stukkenspel ten koste van een pion. 7.exd5 Pxd5 8.Te1 Lg4 9.h3 Lh5 10.b4 Le7 Hier was 10…Lb6 zeker een alternatief vanwege de verborgen ressource 11.b5 Pa5 12.Txe5 Pf6 13.Pbd2 Lxf3 13.Dxf3 Ld4! Maar de tekstzet is ook zeker speelbaar want na 11.b5 Pa5 12.Txe5 Pf6 13.Pbd2 Ld6 14.Te1 Te8 15.Lb3 Txe1+ 16.Dxe1 Pxb3 17.axb3 Pd5 heeft zwart voldoende compensatie voor de pion met zijn loperpaar en de zwakke pionnen c3 en d3. Na bijvoorbeeld 18.Pe4 Lxf3 19.Pxd6 Dxd6 20.gxf3 Dg6+ staat zwart niet minder. 18.g4 Lg6 19.Pe4 h5!
20.Ta4!? hxg 21.hxg Dd7 22.Pxd6 cxd6 23.Td4 Te8 24.Dd2 Pc7 25.c4 Zo behoudt wit zijn pluspion maar de toren staat vreemd in het centrum.
25…Pe6 26.Td5 Pc5! Het uitroepteken staat voor vechtlust want zwart zou met 26…Pc7 27.Tg5 Pe6 remise kunnen afdwingen.
27.Dg5 Pxd3 28.Lf4 De6?! Deze zet begrepen wij niet, waarom niet simpel 28…Te6 en alles is gedekt en de witte koningsstelling blijft verzwakt. Nu verwatert de partij. 29.Le3 Pb4 30.Td1 Pc2 31.Pd4 De4 32.Pxc2 Dxc2 33.Txd6 Dxb3 34.Td8 Txd8 35.Dxd8+ Kh7 36.Dh4+ remise waardoor de slotstand op 3-3 kwam, een goed resultaat van Jorden.
In de andere tweekamp tussen Vassily Ivanchuk en Yi Wei was de tussenstand 3-2 voor de Rus.
Y. Wei–V. Ivanchuk, partij 6
1.e4 c5 2.Pf3 e6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pc6 5.Pc3 a6 6.Pxc6 bxc6 De zogeheten Paulsen-Taimanov variant waarbij wit verder kan gaan met 7.e5 en
7.Ld3 Dc7 8.0-0 Pf6 9.De2 d5 10.Lg5 Lb7 11.f4 h6 12.Lh4 Le7 13.Lg3 0-0 Wit wil beide lopers actief maken en dat kan als volgt:
14.e5 Pe8 15.f5 exf5 16.Lxf5 Db6+ 17.Kh1 g6 18.Ld7! Td8 19.e6 f5 Vanaf hier worden de zwarte koningsvleugelpionnen naar voren gelokt.
20.Dd2 Kh7 21.Lf2 Da5 22.Le3 h5 23.Df2 c5 24.Df4 g5 25.Df3 g4 26.Df4 Tf6
27.Lxe8! Txe8 28.Dg5 Tef8 29.Dxh5+ Kg7 30.Dg5+ Kh8 31.Dh5+ Kg7 32.Lg5 d4 33.Lxf6+ Txf6 34.Txf5 zwart gaf op, eindstand 3-3.
Om toch een winnaar te krijgen voor de fotokunstwerken werd er gevluggerd en daarin waren Van Foreest en Ivanchuk veel slagvaardiger.
Reeds de Prediker wist het: er is geen einde aan het maken van veel boeken en dan wist deze man nog niet eens hoe het in de wereld van de schaakboeken gesteld is. De goedwillende schaakamateur die ook via het geschreven woord wil klimmen op de ELOladder, zal dus tot de gave des onderscheids moeten komen. Ondergetekende ziet het als een mooie taak daarbij tot een hand en een voet te zijn. In ieder geval het tweede deel van The Complete Manual of Positional Chess kan ik met onbezwaard gemoed aanraden, zoals dat ook al met het eerste deel geschiedde in het recente verleden. De Russische grootmeesters Konstantin Sakaev en Konstantin Landa produceerden dit fraaie meesterstuk speciaal voor de Russische schaakleraren die zich met jong talent bezighouden op de scholen die door heel Rusland te vinden zijn (overigens ook voor kunstzinnige en sportieve talenten). Bruikbaar dus voor wie dit in ons land doen, maar het boek is zeker ook geschikt voor de zelfstudie. Deel twee gaat over Middlegame Structures met 130 pagina’s over de pionnen en 250 over de Dynamics, waarbij ook de mooie intuïtieve offers aan bod komen. Een hele kluif, maar het geeft voldoening als men dankzij Sakaev/Landa de tegenstander weet te Zugzwangen, prophylaxeren of te vorken. Van de heren van www.newinchess.com, 978-90-5691-742-5, prijs 29,95.
Op de valreep uitgeschakeld in de World Cup in de fase van het betere gooi- en smijtwerk door winnaar Aronian, maar langzaam naar de wereldtop geklommen: Maxime Vachier-Lagrave, winnaar van een eerder groot toernooi, de Sinquefield Cup, voor Carlsen die hij in een fraaie partij versloeg. Maar ook: Maxime- Ian Nepomniatchi: 1.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 a6 6. Le2 e5 7.Pf3 Le7 8.Lg5 Pbd7 9.a4 0-0 10. Pd2 Pc5 11. Lxf6! het gaat om veld d5 Lxf6 12.Pc4 Le7 13.a5 Tb8 14. Pb6 Pd7 15.Pcd5 Pxb6 16. Pxb6 Le6 17. Lc4 strijd om d5 beheerst de partij Dc7 18. Dd3 Ld8 19. c3 Dc6 20. Ld5 De8 21. Lxe6 Dxe6 (fxe6 is verkeerd want dan valt de d-pion) 22.Pd5 wit staat als een huis, wat heet, een bastion 22..f5 23. 0-0 Tc8 24. Tfd1 fxe 25.Dxe4 Df5 26. De2 Kh8 27.c4 Lh4 28.g3 Lg5 29. Ta3 is inmiddels een bekende manoeuvre om deze toren in de aanval te betrekken. 29..Tce8 30. h4 Ld8 31. b4 Dg6 32.h5 Df5 33. Pe3 het speelt voor wit als vanzelf, de zetten liggen klaar om opgeraapt te worden 33..De6 34. Tad3 Le7 35. Pd5 Ld8 36. Tf3 Txf3 37. Dxf3 Kg8 38. Kg2 dekt veld h3 e4 39.De2 De5 40. Pe3 Lg5 41. Td5 Df6 42.Pf5 Te6 43. c5! dxc 44. Dc4 de clou van de vorige zet Df7 45.Txc5 h6 broodnodig gaatje maar het redt de partij niet 46. Tc8+ Kh7 47.g4 Te7 48. Dd4 Te6 (bv 48..Db3 49. Tc3 De6 50. Pxe7 enz.) 49. Dd5 g6 er is haast niets meer voor zwart 50.hxg6+ Kxg6 51. Tf8 de beslissende klap met een schijnoffer 51..Dxf8 52. Dxe6+ en zwart geeft op. (bv 52..Df6 53. Dxe4 enz.).
Het probleem van vandaag – 2655 – is het eerste in de Haring-maand. Het dus om vier problemen van de bekende vaderlandse componist J. Haring. Het is een driezet.
Een vrouw en een meisje in Hoogeveen
Wat zou Loek van Wely eigenlijk niet meer leuk vinden? Hij is nog steeds overtuigend de nummer twee op de Nederlandse ranglijst en dit jaar werd hij voor de achtste keer kampioen van ons land. Toch is hij op dit moment bij het Europees kampioenschap voor landenteams geen speler, maar coach. Vorige week bij het jaarlijkse toptoernooi in Hoogeveen was hij voor de vierde keer op rij toernooidirecteur. Het zijn functies voor na je actieve carrière, niet voor de tijd dat je nog bijna de beste bent. Maar goed, als directeur in Hoogeveen heeft hij een paar leuke nieuwigheden bedacht. Gelijk eindigen heeft hij uitgebannen. In open toernooien vinden in de laatste ronde vaak korte remises plaats om geen risico te lopen op een laag prijzengeld. Dat was er deze keer niet bij. Na zeven van de negen ronden werden de eerste vier uit de grote groep gehaald om een halve finale en een finale te spelen. Bij een remise moesten er snelschaakpartijtjes gespeeld worden, prijzen delen mocht echt niet van Van Wely. De ‘final four’ vormden een jong gezelschap, de 28-jarige Roeland Pruijssers sprong er in leeftijd heel ver bovenuit. Hij won het toernooi door in de finale de Duitser Dmitrij Kollars te verslaan. In de halve finale waren Thomas Beerdsen en de Kazakse jongedame Dinara Saduakassova afgevallen. Laatstgenoemde was spectaculair uit de startblokken gegaan met vier overwinningen, waarvan de laatste op Sipke Ernst, een van de toernooifavorieten. In de schaakwereld trekken vrouwen de aandacht, maar die moest Saduakassova delen met de tienjarige Machteld van Foreest. Zij had na zeven ronden al vier partijen gewonnen, tegen tegenstanders met meer dan 300 Elo-punten meer dan zij. De laatste twee partijen verloor ze. Dat volwassen mannen een meisje van tien onderschatten, is logisch, maar dat is niet het verhaal van deze partij. Spakenburger Dick de Graaf gaat gewoon tegen iedereen vol op de aanval en ziet wel waar het schip strandt. Op zet 29 deze keer.
De Graaf-Van Foreest
1.e4 c5 2.b4 d5 Het gambiet wordt niet algemeen als correct beschouwd, dus je zou het moeten aannemen, maar het is ook heel normaal om wit niet zijn zin te geven.
3.bxc5 dxe4 4.Lb2 e6 5.d4 exd3 6.Lxd3 Pf6 7.Pf3 Lxc5 Zo is het gambiet toch aangenomen. 8.0-0 0-0 9.Pbd2 Pc6 10.Pb3 Le7 11.De2 Pb4 12.Lc4 Pc6 13.Pbd4 Pxd4 14.Lxd4 b6 15.Tad1 Dc7 16.Pe5 Lb7 17.Ld3 Tfd8 18.Lb2 Ld6 19.f4 Pd5 20.Kh1 Lc5 21.Tf3 f6
In de herfstvakantie had in Hoogeveen het traditionele open toernooi plaats met vele grootmeesters. Daarnaast werden er twee interessante tweekampen gespeeld, de Oekrainer Ivanchuk tegen het Chinese wonderkind Yi en tussen de kampioen van Nederland van 2016, Van Foreest, tegen de Indiër Adhiban. Beide tweekampen eindigden in 3-3. Ivanchuk en Foreest wonnen de barrages. Een mooie partij van Jorden van Foreest:
Adhiban – Foreest
1. d4 d5 2. c4 dxc4 Het aangenomen damegambiet. 3. Pf3 Pf6 4. e3 e6 5. Lxc4 c5 6. 0-0 Pc6 7. De2 a6 8. Pc3 b5 Vaak wordt door wit 8. a4 gespeeld om 8. … b5 te voorkomen. 9. Ld3 Lb7 10. a4 bxa4 Zwart moet kiezen : 10. …b4 gaat ten kosten van veld c4 en 10. …c4 verliest invloed op het centrum. 11. Txa4 Pb4 12. Lb1 cxd4 13. Pxd4 Le7 14. Td1 Db6 15. e4 Td8 16. Le3 Lc5 17. Dc4 Tc8 18. Pxe6
