schaakstukje
Verboden te rocheren
Een veel gehoorde klacht van denksporters is de ruime remisescore. Vooral bij schakers/dammers van de betere garnituur. Topdammer Jannes van der Wal ergerde zich in zijn tijd aan de vele remises. Hij bedacht de variant doordammen waarbij er door moet worden gespeeld in vermeende remisestand. Ook schaken dreigt een remisespel te worden als het spel zo goed gespeeld wordt dat winst een zeldzaamheid is. Ook Bobby Fischer stoorde zich aan dit verschijnsel en kwam met het briljante idee om de stukken willekeurig op de onderste rij te plaatsen, het zgn. Random schaak. De plaats van de stukken wordt door loting bepaald. Alleen de pionnen blijven op hun plek.
Laat ik ook eens een duit in het zakje doen. Een eenvoudige manier om meer spanning in het spel te brengen is het afschaffen van de rochade. Deze rochade is trouwens een foeilelijke, gekunstelde spelregel die bedacht is om de koning in veiligheid te brengen en tegelijk de toren te ontwikkelen. De notatie is niet voor niets 0-0 of erger 0-0-0 (drie keer niks).
Bijkomend voordeel is dat de hele schaaktheorie op zijn kop staat. De schaakbibliotheek is gedegradeerd tot oud papier. Computerschakers moeten het de eerste decennia op eigen kracht doen. Is het nog wel slim om met de e- of d-pion te openen? Misschien is een flankopening een optie om de koning te beschermen.
Ik zou zeggen denk er eens over na. Bij voldoende medestanders kaart ik deze nieuwe regel aan bij de FIDE. Ik reken op uw steun.
Julius
Daar is een paar maanden geleden een match mee gespeeld: www.chess.com/news/view/anand-beats-kramnik-in-no-castling-match
Het doordammen van Van der Wal is uiteindelijk vrij snel weer uit de belangstelling verdwenen. Het veranderen van de spelregels van een spel dat al zo lang wordt gespeeld, blijkt in de praktijk niet mogelijk. De internationale variant van het dammen (op een 10×10 bord) wordt ongeveer 120 jaar volgens dezelfde regels gespeeld. De laatste wijziging betreft het afschaffen van het “blazen” rond 1900. En dit betrof slechts een eenvoudige verandering. Daarvoor werd het honderden jaren op min of meer dezelfde manier gespeeld. Ook het schaken gebeurt al 500 jaar volgens dezelfde regels, behoudens enkele details (zoals de 50-zetten-regel).
Behalve het “doordammen” zijn er in de afgelopen 100 jaar allerlei andere voorstellen gedaan om via een spelregelwijziging te komen tot een lager remisepercentage bij het dammen. Al deze voorstellen stuitten steevast op een muur van verzet. Voor de overgrote meerderheid van de spelers is remise namelijk helemaal geen probleem.
Dat de wereldtop onderling veel remiseert, heeft ook andere oorzaken die buiten het spel liggen. En hiervoor is een veel eenvoudiger oplossing voorhanden, het zogenaamde “doorschaken”. Hierbij begint de eerste partij om 12.00 uur. Is er een uitslag, dan is die betreffende ronde gespeeld. Bij remise echter, volgt aansluitend een tweede partij. En zo nodig een derde, een vierde enz. Tot er een beslissing valt. Het is mogelijk dat één ronde hierdoor langer dan 24 uur duurt, het zij zo. Gewoon “doorschaken” totdat men van vermoeidheid in slaap valt en de partij wegens tijdsoverschrijding verliest.
“Computerschakers moeten het de eerste decennia op eigen kracht doen”. Zo makkelijk heb ik nog nooit enkele decennia tijdwinst geboekt.
1. Ph3 Ph6 2. Tg1 Tg8 3.Th1 Th8 4. Pg1 Pg8 en daarna datzelfde aan de linkerkant en spelen maar.
Of iets meer high-tech:
rnbqkbnr/pppppppp/8/8/8/8/PPPPPPPP/RNBQKBNR w —- – 0 1 als beginstelling.
No Castling Match, Anand – Kramnik remisepercentage 75%, dus we raken verder van huis.
Ter vergelijking Meltwater Champions Chess Tour Finals 2021 championschesstour.com/regulations/
grappig dat er zo serieus gereageerd is op mijn stukje
Voor de liefhebber is er een nog veel uitgebreidere discussie over NO CASTLING op de schaaksite van 1-1-2020.
Ook interessant in dit verband is het grote schaaktoernooi in Parijs in 1867 waarbij de remise eenvoudig niet meetelde. Als ik me de toernooiregels goed herinner, werd er na de eerste remise nog een tweede partij gespeeld. Eindigde die ook in remise dan werd de uitslag 0-0. De winnaar was dus degene met de meeste overwinningen: Kolisch. Een uitstekend systeem dat zó weer ingevoerd kan worden.
Was er rond die tijd ook niet een toernooi waarbij beide spelers bij remise in een (eerste) partij een kwart punt kregen, er dan nog tweede partij gespeeld moest worden, en de winnaar van die tweede partij er nog een half puntje bij kreeg?
Ik geloof dat hier krasse oude knarren rondlopen, maar dat iemand zich de toernooiregels uit 1867 kan herinneren…….. 🤔 😉
Het toernooi werd gespeeld in de zomer van 1867 tijdens een wereldtentoonstelling in Parijs. Maar het ging toen wel heel anders toe dan tegenwoordig in toptoernooien. Men kreeg 6 minuten per zet en de schakers speelden tegen elkaar, als dat hen beiden uitkwam. Maar Ignatz von Kolisch was inderdaad de winnaar, omdat hij de meeste partijen won. Het zou uit te proberen zijn.
In London 1862 was er, ook tijdens een wereldtentoonstelling, een groot schaaktoernooi, waarbij er na een remise nog een partij gespeeld werd tot er een beslissing was geforceerd, maar ik zie dat dit niet in alle gevallen gebeurde.
en.wikipedia.org/wiki/London_1862_chess_tournament#:~:text=An%20international%20chess%20tournament%20was%20held%20in%20London%2C,time%20controls%20were%20novelties%20for%20a%20big%20tournament.
Voor mij is er niets mis met schaak, het oude spel van …, Lasker, Rubinstein, Capablanca, Alekhine, … . Remise incl. pat is er een integraal deel van, en heel natuurlijk in het bijzonder als Wit en Zwart heel goed spelen. Het problem zijn spelers die niet willen spelen, zoals nu weer Nakamura-So, maar dat moet m.i. anders worden aangepakt. Winst-uitslagen forceren via andere regels, kortere tijd en zo iets als armageddon zou wel de `wetenschappelijke’ en artistieke aspecten om zeep kunnen helpen; op een bepaald moment hoefd het dan voor mij niet meer.
ik kan me voorstellen dat dit voor een gewone clubschaker dan allemaal niet meer hoeft. Maar het zou wel iets kunnen zijn voor een WK-match, met name omdat de laatste in 12 remises verzandde. Zeer onbevredigend!
Een idee zou kunnen zijn om de partij vroeg in de middag te laten beginnen en als het remise wordt in de avond over te gaan op rapid en eventueel blitz, totdat er in sudden death een beslissing valt. Wat zal het mooi om dan mee te maken dat elke WK partij tot een beslissing komt.
Zijn er sporten waarin dit gebeurt? Bij voetbal is er een verlenging en zijn er stafschoppen. Bij hockey zijn er zo nodig shoot-outs. Bij honkbal zijn er extra innings. En bij snooker is er de respotted black. Dus in dat opzicht zou schaken dan met de moderne ontwikkelingen meegaan.
Bij het schaken hanteren we “geen beslissing in een toernooi of match met klassiek tempo? Dan maar beslissen met rapids, eventueel blitz en uiteindelijk zelfs armageddon!” Ik vind principieel onjuist omdat een evenement met klassiek tempo een winnaar krijgt die de beste snelschaker blijkt. Snelschaken is toch iets anders dan schaken met klassiek tempo. Daarom hebben we ook separate (wereld)kampioenen voor rapid en voor blitz.
Een voetbalwedstrijd beslissen met strafschoppen vind ik ook niks. Het nemen van een strafschop kan weliswaar onderdeel van een voetbalwedstrijd zijn, maar niet meer dan dat. Het spel zelf is iets anders. Snel je zetten doen kan ook onderdeel zijn van een partij met klassiek tempo (denk aan tijdnood), maar het is niet de klassieke partij zelf.
In die zin blijft een respotted black in essentie het allerlaatste element van een snooker frame en dat vind ik prima. Spelers wordt niet gevraagd sneller te stoten of om te stoten zonder eerst te krijten. Een extra innings bij honkbal verandert ook niets aan de karakteristieke elementen van de sport. Het is niet zo dat een werper in die innings ineens vier keer zo snel moet werpen of dat de afstand tussen de honken gehalveerd wordt.
Als een WK-match (klassiek tempo) na 12 (of 14 of 16) partijen gelijk is geëindigd moet er gewoon verlengd worden met vier partijen klassiek tempo. Eindigt dat in 2-2 dan volgt een nieuwe verlenging van vier partijen. Net zolang tot er geen 2-2 op het bord staat. Als je dat doet heb je de echte wereldkampioen schaken met klassiek tempo.
Ik heb echt alle waardering van Magnus Carlsen en ik ben blij dat hij onze wereldkampioen is, maar de laatste twee matches heeft hij niet gewonnen omdat hij (cijfermatig) de beste was in de partijen met klassiek tempo, maar omdat hij de rapids won. Dat blijft onbevredigend.
Ik ben ook voorstander van extra klassieke partijen, als een WK-match na 12 0f 14 partijen gelijk staat, maar dat zie ik tot mijn grote spijt niet meer gebeuren. Mijn lang niet ideale voorstel was bedoeld om het spelen op remise te ontmoedigen.
Wat het voetbal betreft vond ik al die strafschoppenseries bij het laatste EK ook niet om aan te zien, al waren sommige wedstrijden wel doelpuntenrijk. Maar het kan dan nauwelijks anders. In 1969 speelde Ajax in de Europa Cup I in de kwartfinale tegen de Europese topclub Benfica met Eusebio. Thuis verloren ze door de inbreng van die Zwarte Parel met 3-1, maar in Lissabon lukte het Tonny Pronk hem uit te schakelen en wonnen ze met 3-1. Tegenwoordig zou er verlengd worden en eventueel strafschoppen genomen. Maar er was een beslissingswedstrijd in Parijs, waar vele duizenden Ajax supporters naar toegingen. In de verlenging sloeg dit fabuleuze Ajax met 3-0 toe. Helaas voor al die supporters zal zoiets nooit meer terugkomen.
Bij snooker hebben ze nog iets anders: als geen van de spelers nog risico durft te nemen en het pak dan nooit geopend zal worden, wordt het frame opnieuw gespeeld. Dat had ook een oplossing kunnen zijn bij de vorige WK-match tussen Carlsen en Caruana. Maar dat zie ik toch ook niet gebeuren. En terug naar Fischer gaan we ook niet met WK winst bij 6 overwinningen, want dat gebeurde in 1984 pas met Sint Juttemis.
Wat is er mis met een remise?
Een remise kan ook prachtig zijn mits goed gebracht en verteld.
Agadmator is daar een grootmeester in.
Zie bijvoorbeeld zijn video “”StockFish vs AlphaZero”-ish” www.youtube.com/watch?v=_k8dL_1okt0 van Carlsen, Magnus (2855) – Radjabov, Teimour (2763)
Meltwater Champions Chess Tour Finals (chess24.com) [7] 2021.10.02
Het wordt uiteindelijk remise doordat Magnus Carlsen een winstvariant over het hoofd ziet.
Hoe menselijk wordt zo’n Carlsen dan niet?
Met ons gewone schaakstervelingen die aan de lopende band winnende voortzettingen missen en dan tegen onze tegenstander zeggen, als we verloren hebben, “je hebt geluk gehad”