Isle of Man: vijf Nederlanders aan het werk!
Op het Britse eiland Isle of Man zijn vier Nederlandse mannen en één vrouw aan het werk om te kijken of zij zich een plaats in het Kandidatentoernooi kunnen verwerven.
Spelers betreden de toernooizaal (foto Fide door Anna Shrourman)
Het lijkt erop dat het voor Anish Giri zo’n beetje de laatste kans is om zich te mengen in de strijd om het wereldkampioenschap volgend jaar. Het valt hem zwaar om partijen te winnen aangezien veel spelers (in voetbaltermen) een soort catenaccio tegen hem spelen. Ofwel: ze parkeren de bus in de eigen regionen en dan moet je er maar door zien te komen, zonder al te veel risico’s te moeten nemen. Ik vermoed dat Giri zijn kansen graag wil afwachten tot aan de slotfase van het toernooi, hij kan dan altijd nog va banque gaan spelen.
Omdat er na zes ronden een rustdag wordt ingelast, leek me dat een mooi moment om even de schaaktechnische stand van zaken van onze landgenoten op te nemen. Ik heb daarom van alle spelers een alineaatje samengesteld met wat hoogte- en dieptepunten. Aangezien ik bij het bekijken van de partijen bezig was om die van wat aantekeningen en varianten te voorzien, bied ik die per speler in de viewer aan. In de tekst hieronder licht ik er alleen wat opmerkelijke fragmenten uit, in de viewer ziet u nog wat extra varianten. Aan het eind van dit artikel heb ik nog een fotovraag voor alle bezoekers van Schaaksite!
Anish Giri
Anish Giri (foto Fide door Anna Shrourman)
Als onze sterkste speler volgend jaar nog wil meedoen in het kandidatentoernooi zal hij het in dit toernooi moeten doen. De eerste twee spelers kwalificeren zich hiervoor en het is onwaarschijnlijk dat Giri er nog op rating in zal kunnen komen. Bij het naspelen van de partijen valt op dat hij – zoals altijd – zeer solide is, maar dat is tegen spelers met een lagere rating meestal niet voldoende om ze omver te krijgen. In de tweede ronde profiteerde hij van een lelijke fout van zijn tegenstander Svane (2646).
Svane, Rasmus – Giri, Anish
16. Pc4
Wit heeft zijn zinnen gezet op veld d6.
16…Pe6 17. Le5
17…Pg4! 18. Pcd6?
Nu speelt hij hem toch maar op het verkeerde moment. Noodzakelijk was 18. Ld6 Lc6 19. Lxe7 Txe7 20. Pc3 Td7 21. Pb2 h5∞.
18…Lc6!-+
Ineens hangen er teveel stukken bij wit.
19. Pxe8
19. Lxg7 Lxd6.
19…Pxe5 20. Pec7 Pxc7 21. Pxc7 Dxc7 22. Lxd5 Td8 23. e4
Sterk gespeeld van Giri.
24. f4
24. Te1 Pd3.
24…Lxf1 25. fxe5 Lb5
Inmiddels heeft zwart een stuk (tegen een pion) meer.
26. Dh5 g6 27. Lxf7+ Kg7
Natuurlijk hoeft hij niet op dit stukoffer in te gaan.
Na 27…Kg7 28. Df3 Dxe5 29. Lc4 Lc6-+ is ook voorbij.
0-1
De overige vijf partijen werden remise waarbij zijn spel wat flets oogt. Misschien denkt hij met een score van +1 later nog op buigen of barsten te kunnen spelen, maar dat er wat moet gebeuren in de tweede helft van het toernooi is duidelijk.
Jorden van Foreest
Jorden van Foreest (foto door Harry Gielen)
Onze tweede 2700-speler wil natuurlijk ook een stapje hogerop zien te komen en daarom speelt hij zeer scherpe partijen met zijn gebruikelijke creativiteit. Maar helaas verliest hij soms de controle en dan moet hij alle zeilen bijzetten om niet te verliezen. Zijn score is daarom nogal wisselvallig. Na vier ronden stond hij op -2, hoewel dat bepaald niet nodig was geweest. Gelukkig won hij toen van de Braziliaan Fier (hoewel hij daar even verloren heeft gestaan) maar in ronde 6 ging het weer mis. Hij kwam op winst te staan met prachtig spel. Maar opnieuw kwam er een kink in de kabel toen hij een zeer verborgen maar fantastische wending miste. De kansen waren daarna nog steeds in evenwicht ondanks het feit dat hij een pion meer had in een toreneindspel. Zwart had twee verbonden vrijpionnen op de koningsvleugel tegen drie verbonden vrijpionnen op de damevleugel van Jorden. Maar hier ging de “regel van Bosboom” in: “twee pionnen lopen sneller dan drie” en hoewel Jorden niet had hoeven te verliezen, kwam het adagium helaas toch uit: de zwarte pionnen kwamen aan de overkant…
Fier, Alexandr – Van Foreest, Jorden
29…Pxb4?
Zwart heeft de dreiging van wit niet helemaal in de gaten. Hier was 29…Dc1 de juiste voortzetting waarna de balans (nog) niet verbroken is. Dan zou de partijvoortzetting 30. Dd4?! beantwoord kunnen worden met 30…Td7=.
30. Dd4!
Plotseling zit e4-e5-e6+ in de stelling, terwijl het paard op b4 ook nog hangt.
30…Da5
31. Tf2?
Waarom wit naliet om 31. e5!+- te spelen is begrijpelijk aangezien de winstvarianten moeilijk te vinden zijn. 31…Pfd5 [31…Te7 32. Kf2 Pg4+ (32…Pfd5 33. e6+ Kh7 {33…Kg8 34. De4 Kg7 35. De5+ Kg8 (zie analysediagram)
31…Pa6!
Uitstekend gezien van Jorden!
32. e5 Pd5 33. e6+ Tf6
Het past precies allemaal.
34. Txf6
34. e7 wordt opgevangen met 34…Pac7.
34…Pxf6 35. e7 Pc7 36. Kf2 Da1 37. Pe2 Da2 38. De5 Pce8 39. Kg3 Da3+ 40. Kh2
Mooi gevonden van Van Foreest.
41. Dxe3 Pg4+ 42. Kg3 Pxe3 43. Lb3 Pf5+ 44. Kf4
44…Pxh4 45. Kg5 Pf5 46. Pf4 is gelijk. Wit heeft voldoende compensatie voor de achterstand van twee pionnen; bijvoorbeeld: 46…Pxe7 47. Pe6+ Kh7 48. Pf8+ Kh8 49. Pxg6+ Pxg6 50. Kxg6 Pc7 51. Ld1 Pe6 52. Lf3 Pxc5 53. Lxc6.
45. g3 Pc7 46. e8=L Pxe8 47. Pc3 Pd4 48. Pe4+ Ke7 49. La2 Pf6 50. Pd2?
50…Pe6+!
Zwart neemt het heft in handen.
51. Lxe6 Kxe6 52. Kg5 Ke5 53. Kxg6 Pe4
Het pionneneindspel is gewonnen.
54. Pf3+
54. Pxe4 Kxe4 55. Kxh5 b4 56. g4 b3 57. g5 b2 58. g6 b1=D 59. g7 Dg1
54…Kd5 55. g4 hxg4 56. Pe1 b4 57. h5 b3 58. Pd3
58. h6 b2 en zwart wint.
58…g3 59. h6 b2 60. h7 b1=D 61. Pf4+ Ke5 62. h8=D+ Kxf4 63. Db8+ Dxb8 0-1
Van Foreest, Jorden – Gledura, Benjamin
28. Txd6! Pxd6 29. Pxd6+ Ke7 30. Pxb7 Tg8
Wit staat inmiddels duidelijk beter maar eenvoudig is het nog allerminst.
31. Kc1?!
Een begrijpelijke voortzetting maar een groot deel van het voordeel gaat hiermee verloren. Met 31. Txb4! kon wit zijn voordeel proberen verder uit te bouwen. Bijvoorbeeld: 31…Tg1 32. a4 Pd7 33. Ka2 Txf1 34. Tb3 Th1 35. f4 Uiteraard mag h3 niet verloren gaan vanwege de sterke zwarte pion op h4. 35…Tf1 36. f5 exf5 37. exf5 Txf5 38. Tb4 en hier moet wit in hogere zin op winst staan.
31…Tg1 32. Kd2 Txf1 33. Ke3 Pc6 34. Pc5
Na 34. Txa6 Pe5 worden de zwarte stukken erg actief.
34…a5 35. Pb3 Th1 36. Pxa5 Pe5 37. Txb4 Txh3
Wit heeft inmiddels drie verbonden vrijpionnen maar de cruciale h3-pion is verloren gegaan en ook f3 valt.
38. Pc4 Txf3+?
Hij doet het fout. Zwart had 38…Pxf3 moeten spelen om na 39. Kf4 Pg1! te kunnen spelen. Daarna blijft zwarts h-pion een enorme troefkaart voor hem.
39. Ke2 h3
Dit ziet er uit als de enige zet om met de toren achter de pion te komen. Maar er was een geniale zet voor handen die wit opnieuw de winst had kunnen bezorgen. Met het geweldige 40. Pxe5!! h2 gevolgd door het verrassende 41. Pg6+!! kan de witte toren op een andere wijze achter de pion komen: 41…fxg6 [Ook na 41…Kf6 42. e5+ Kxg6 43. Th4+- wint wit.] [41…Kd7 42. Td4+ Kc7 43. Td1 Th3 44. Th1+- is ook uit.] [41…Ke8 42. Tb8+ Kd7 43. Th8+- is zelfs erg simpel.] 42. Tb7+ Kf6 43. Th7+- en h2 gaat zelfs verloren!
40…Tf4 41. Pxe5 Txe4+ 42. Kd3 Txe5 43. Th8
Zo wint wit ook de h-pion maar de winst is verkeken.
43…Td5+ 44. Kc4 Td2 45. Kc3 Td8 46. Txh3 f5
47. b4 f4 48. a4 e5 49. a5 Ke6 50. a6
50. Td3 Tc8+ 51. Kd2
50…e4 51. Th6+ Kf5 52. Th5+ Kf6 53. a7 e3
En nu gaat Jorden zelfs stevig de fout in. Als de zwarte koning bij zijn pionnen komt, zijn ze niet meer af te stoppen. Hij kon nog remise maken met 54. Th1 f3 55. Tf1 f2 56. a8=D Txa8 57. Kd3 Te8 58. Ke2=
54…Kf5 55. Th5+ Ke4 56. Th7 f3 57. Te7+ Kf4 58. Tf7+ Kg3 59. Tg7+ Kh3 60. Td7
Een poging om de afsnijding ongedaan te maken.
60…Tc8+ 61. Kd3 e2 62. Th7+
Maar 62. Kd2 faalt op 62…Te8 63. Ke1 f2+.
62…Kg3 63. Th1 Ta8 64. Ke3 Te8+ 65. Kd3 Kg2 66. Tb1 Ta8
En hier zag wit het hopeloze van de zaak in. Wat enorm jammer om zo te moeten verliezen terwijl je zo voortreffelijk gespeeld hebt.
0-1
Erwin l’Ami
Erwin l’Ami (foto Fide door Anna Shrourman)
Erwin l’Ami is al geruime tijd de secondant van Anish Giri en dat heeft hem geen windeieren gelegd. Zijn kennis van de opening is enorm toegenomen en ook andere aspecten van het spel heeft hij zich eigen gemaakt. Daarnaast is Erwin ook niet de beroerdste om de schaakwereld verder te helpen en vorig jaar werd hij samen met Jeroen van den Berg manager van het Max Euwe Centrum toen de voormalige manager Eddy Sibbing een stap terug deed.
L’Ami begon het dit toernooi zeer voortvarend hoewel hij Vrouwe Fortuna een paar keer aan zijn zijde wist.
De eerste ronde versloeg hij de sterke Indiër Vidit in een partij die ik persoonlijk veel te moeilijk vond om daar enig steekhoudend commentaar op te geven. Wel heb ik met Stockfish16 enkele varianten toegevoegd. Feit is dat de kansen over en weer gingen en dat Erwin aan het langste eind trok. En alsof dat nog niet voldoende was, ging in de ronde erna ook Fedoseev (ook niet de minste!) eraan. Gezegd moet worden dat zwart even aantoonbaar verloren stond, maar toen de Rus zich in een heel moeilijke stelling ook vergiste, wist Erwin het witte initiatief in te dammen en direct over te nemen. Dat resulteerde in de winst van een pion en even later nog één. Het verzilveren van deze materiële voorsprong bleek ineens toch erg lastig en ergens in de uitvluggerfase heeft de zwartspeler zelfs nog een kans op remise toegelaten. Die bleek evenmin besteed aan de Rus, die uiteindelijk toch werd gevloerd. Daarmee had Erwin maar liefst de eerste twee partijen gewonnen en dat liet hij volgen door drie remises, waaronder een tegen de nummer twee van de wereld, Caruana. Helaas ging het gisteren mis tegen de Pool Wojtaszek. Na een scherpe opening waarin zwart een pion had geofferd voor mooi spel, vergaloppeerde L’Ami zich met een combinatie die niet bleek te deugen. Min of meer geforceerd kwam hij in een toreneindspel met een inferieure pionnenstructuur. Hoewel de winstvoering enorm veel tijd in beslag nam, slaagde Erwin er toch niet in om een half puntje te bemachtigen. Dus nu staat hij – net als Giri – ook op +1.
Sevian, Samuel – L’Ami, Erwin
Hiermee komt zwart in vrijwel onoverkomelijke problemen. Het op het oog passieve 28…Pf7! was beter. 29. Pxb5 Db6 30. Te6 Td1+ 31. Dxd1 Dxe6⩲.
29. Pe6!
Ineens zit zwart met onderste rij problemen.
29…Lxf2+
Hij maakt van de nood een deugd. Na 29…Tc8 30. Pxc5 Txc5 31. f4 mag het paard niet weg op straffe van mat.
30. Kxf2 Pd3+ 31. Kf1 Te8 32. Te3?
Gelukkig voor Erwin doet de witspeler het ook verkeerd. Met het verrassende 32. Dd1! had wit zijn grote materiële voorsprong kunnen behouden. 32…b4 [32…Pxc1 wordt beantwoord met 33. Dd7] 33. De2! en zwart kan niets terugnemen.
32…Pxc1 33. Pg5 b4+ 34. Kg1 Da7 35. Kh1 Tf8!
Zo’n beetje de enige zet. Vooral niet 35…Dxe3?? en het klassieke stikmat komt op het bord: 36. Pf7+ Kg8 37. Ph6+ Kh8 38. Dg8+ Txg8 39. Pf7#. Ook 35…Txe3? gaat mis na 36. Pf7+ Kg8 37. Ph6+ Kf8 38. Dg8+ Ke7 39. Dxg7+ Kd6 40. Dxa7 met damewinst.
36. Dxb4 Db8 37. Pf7+ Kg8 38. Pd6
Ongetwijfeld in tijdnood gaat de zwartspeler opnieuw de fout in… Dameruil met 38…Dxb4 39. cxb4 Td8 40. Pe4 Tb8 zou zwart uit de brand hebben geholpen.
39. Pf5?!
Ook goed voor de winst maar een stuk lastiger. Na 39. c4 had hij het punt aan zijn tegenstander moeten laten. Wit kan met c4-c5 zijn paard op d6 handhaven en ondertussen proberen het ongelukkige zwarte paard op c1 in te sluiten.
39…Td8 40. Da4?
Alleen met 40. Pd4 had wit nog een vol punt kunnen scoren. Bijvoorbeeld: 40…h6 41. Te7 Db8 42. Da4 met de dreiging Dc2. 42…Db1 43. Te1+-.
40…Dd7!
Een hele goede!
41. Da5 g6 42. Db6 gxf5 43. Dxf6 Dc7!
Veld g3 moest gedekt worden!
44. Dg5+ Kh8 45. Df6+ Kg8 46. Dg5+ Kh8 47. Df6+ ½ – ½
Max Warmerdam
Max Warmerdam (foto Fide door Anna Shrourman)
De immer creatieve Max Warmerdam speelt net als Jorden van Foreest een wat wisselvallig toernooi. Begonnen met een nederlaag tegen Aronian, speelde hij twee remises voordat hij voor de tweede maal in het zand moest bijten. Tegen de lager geklasseerde Amar (2568) ging hij in 41 zetten ten onder. Gelukkig herpakte hij zich in de daaropvolgende partij waarin hij Sanal (2603) op fraaie wijze te grazen nam. Met een remise in ronde 6 mogen we hopen dat hij met een score van -1, in het vervolg weer omhoog mag gaan kijken.
Warmerdam, Max – Sanal, Vahap
9…Pc6 10. Pf3 Ld6 11. O-O O-O 12. h3 Le6 13. e4 Pe5 14. Db3 Pxf3+
14…Pxc4 15. Dxc4
15. Dxf3 Dg5 16. De2 De5 17. f4 Dd4+ 18. Kh1 b5 19. Lxb5
De engine komt hier met het grappige 19. Tac1!? aanzetten. 19…Lxf4 [19…bxc4 20. Txc4] 20. Txf4 bxc4 21. Txc4 De5±.
19…Lxd5 20. exd5
Dit kan de stelling niet hebben. Met 20…Tab8 kon zwart gelijkspel behalen: 21. Tad1 Db4 22. a4 a6 23. Lxa6 Dxa4=. 20…Dxd5? verliest vanwege 21. Tad1.
21. Tad1 De5 22. d6!
De vrijpion is nu beslissend.
22…Tab8 23. Dc4 Le3
23…Dxb2 24. Tb1 en omdat Lf4 hangt.
24. d7 Ld4
Krachtig gespeeld!
25…a6 26. Lxa6
Hier gaf zwart op. 26. Lxa6 Txb4 wordt weerlegd met het fraaie 27. Dxf7+! Txf7 28. d8=D+ Tf8 29. Dxf8#
1-0
Eline Roebers
Links Eline Roebers (foto Fide door Anna Shrourman)
De enige Nederlandse dame, Eline Roebers, schoot prima uit de startblokken. In de eerste ronde kwam zij terecht in een lange, moeilijke manoeuvreerpartij tegen de sterke Shuvalova (2506). Hoewel er veel van het bord ging, wilde de witspeelster, toch proberen te winnen maar kwam bedrogen uit. Eline verdedigde zich uitmuntend en toen de Russin een lelijke fout maakte, was zij er als de kippen bij om het punt binnen te halen. In de twee daaropvolgende ronden kwam zij tweemaal remise overeen, waaronder tegen ex-wereldkampioene Kosteniuk (2523). Helaas kwam er toen een beetje de klad in want in de ronden 4 en 5 kreeg zij tweemaal een nul te incasseren. De vijfde ronde was het de sterke Mariya Muzychuk (Oekraïne) die het vonnis voltrok. Door tegen Arakhamia-Grant op de been te blijven, staat Eline ook op -1, maar kan zij na de rustdag proberen zich te revancheren.
Shuvalova, Polina – Roebers, Eline
67. Ta3? Te8! 68. Tg7??
Maar dit zomaar een stuk zonder dat er wat tegenover staat. 68. Pxe8 Txg6∓ geeft zwart een goed eindspel. Behalve de pluspion is ook het witte paard in de problemen.
68…Txd6 69. Taxa7 Tf6+!
De pointe blijkt op de volgende zet.
70. Kg2 Tg6+
Deze mogelijkheid zal ze ongetwijfeld gemist hebben.
71. Kf3 Txg7 72. Txg7 Tc8 0-1
Roebers, Eline – Muzychuk, Mariya
Ai, dat is geen handige zet want het eventuele vluchtveld op g2 wordt ontnomen. Na 32. Pb4 is er niets aan de hand. Zwart moet zelfs nog even uitkijken na: 32…Dd7+ 33. Kg2 want hier is 33…Pa5 de enige zet. [33…Lc5? 34. Pc6] [33…Ld4 34. Pc6 zijn allemaal beter voor wit.] 32…Dd7+ 33. g4 Lf2 34. Pb4
Myzychuk grijpt de geboden kans…
35. g5 Pa5! 36. Tc2
36. Pc6 faalt natuurlijk op 36…Dd7+ 37. Kh2 Pxc4
36…Lxh4!
Na deze killer valt er geen eer meer te behalen voor wit. Na 36…Lxh4! 37. Pc6 Dxg5 38. Kh2 Tf8 [De engine acht het mysterieuze 38…Pb3! nog sterker: 39. Pxb8 Txb8 40. Txa4 g6 41. Ta3 Pd4 42. Td2 Lg3+ 43. Kg1 Lf4-+ een zwarte velden dominantie dus…] 39. Pxa5 Txa5 valt alles in duigen.
0-1
En nu de kijkersvraag: is dit Eline Roebers of alleen maar een ‘Eline-lookalike’?
(foto Fide door Anna Shrourman)
U kunt verder alles volgen via de toernooisite.
Giri is zelf ook een aardige buschauffeur door met wit de London en 3.d3 in een Siciliaan te spelen?!
Beste Herman,
Er zijn nog veel meer Nederlanders aan het werk op het Isle of Man – twee coaches, twee officials en een groot deel van het mediateam – maar dat speelt zich vooral af achter de schermen. De reden om te reageren is echter een andere: Giri heeft zeker nog een andere plaatsingsmogelijkheid, namelijk het FIDE Circuit. Giri staat behoorlijk hoog in die stand, op basis van 4 toernooiresultaten. Één goed vijfde resultaat en het kandidatentoernooi is heel dichtbij.
Dat doet verder niks af aan wéér een erg prettig leesbaar en informatief verslag. Je krijgt daar echt te weinig complimenten voor. Dank!
Groet, Arno
In Wojtaszek – L’Ami is 10.Dc2 de nieuwe zet die Zwart tweemaal op d4 slaan toestaat. Giri won in 2020 een partij met 10.Le2.
Hoewel volgens mijn computer minder dan 11.exd4 na 10.Dc2 Lxd4 kan in het menselijke schaak 11.De4 heel wel verwarrend zijn.
@Arno: bedankt voor de aanvullingen. Ik meen ineens dat ik jou op een foto heb zien staan en ook dacht ik het gezicht Jan Smeets in de Photostream van de Fide te hebben gezien. Waarvan acte! Wie zijn de anderen?
Voor wie van filmpjes houdt: uitleg over de plaatsing van Anish
youtu.be/juNnG_RIRRE?si=fWPNH3TMseYgfsts