Grenke Open, grootste (open) toernooi ter wereld
De afgelopen week deed ik samen met mijn zoon Tommy (en zijn schaakmaatje Noah Ritzerveld) mee aan het Grenke Open in Karlsruhe. Maar voordat we daarover verder gaan, wat doet Hicham Boulafa (u kent hem misschien als de organisator van alle online trainingen van de Kennemer Combinatie) op de foto naast GM Hans Niemann, allebei met een grote beker? Daarover later meer!
De organisatoren schreven in hun aankondiging dat dit toernooi – naast de bijzondere zeskamp met wereldkampioen Ding Liren en de nummer één van de ratinglijst, Magnus Carlsen – het grootste Open toernooi van West-Europa was. Bij de openingsspeech kregen we te horen dat het zelfs het grootste toernooi ter wereld zou zijn. Nou hebben we Google om dit soort statements te checken en dan kom ik bijvoorbeeld dit tegen: Ahmedabad, Gujarat in India, geleid door Anand en zou zo’n 20.000 deelnemers kennen in 2010.
Foto Hicham Boulafa (privécollectie)
Het Guinness Book of records geeft “Largest Board Game Tournament” in Cebu City (Filippijnen) waar in 2012 43.157 deelnemers zouden hebben deelgenomen. In beide toernooien ging het voornamelijk om schoolkinderen, dus ik denk dat er op dat moment niet veel spelers met een Fide-rating hebben deelgenomen. Als het gaat om gerate spelers (in het Grenke open verdeeld over een A-, B- en een C-groep) konden ze wel eens gelijk hebben. Want maar liefst 2606 mensen kwamen naar het mooie Congrescentrum in Karlsruhe waar de schaakclub Baden Baden haar toevlucht had genomen om zoveel schakers te kunnen huisvesten. De A-groep had 935 deelnemers, de B-groep kende er liefst 1177 en de C-groep deed het met 494 deelnemers. De geruchten deden de ronde dat voor de coronacrisis er zelfs om en nabij 4000 in dit Grenke-festival hebben meegedaan. Er was een soort kroongroep die de “Grenke Classic” werd genoemd. Maar de zes heren speelden niet volgens het klassieke tempo, maar 45 minutenpartijen + 10 seconden per zet. Naast de hierboven al genoemde Magnus Carlsen en Ding Liren, deden verder Maxime Vachier Lagrave, Richard Rapport, de Duitse nummer één Vincent Keymer en de promovendus uit de A-groep van het vorige jaar, Daniël Fridman mee. Het was een verrassing dat Rapport er direct in de eerste ronde in slaagde Carlsen te verslaan. Dat ging zo:
De revanche kwam er in de tweede turnus:
Dat leverde de volgende eindstand uit de dubbelrondige zeskamp op.
Via de viewer al deze partijen:
Maar daarmee was de koek nog niet op. Het idee was dat de nummers één en twee met een versneld tempo om de titel zouden spelen, de nummer drie en vier alsmede vijf en zes om de desbetreffende plekken. Maar er waren drie spelers met een gelijk puntenaantal. Want het reglement had voorgeschreven dat bij gelijk eindigde er tiebreaks gespeeld zouden gaan worden. Dus mochten de heren Ding, Fridman en Keymer aan de bak en dat leverde de volgende klassering op:
Via de viewer al deze partijen:
Dus Keymer om de derde en vierde plek en de andere twee om de laatste twee plaatsen in het toernooi. Toch wel weer een slag in het gezicht van de huidige wereldkampioen, die het moeilijk heeft om zijn (nieuwe) status waar te maken. Toen volgden de finales die uiteraard om twee partijen gingen waarbij Carlsen en Rapport speelden om de titel. En gezegd moet worden dat die Rapport het de wereldkampioen rapid- en snelschaak opnieuw erg lastig wist te maken. Nadat Magnus eerst een fraaie partij (met stuk minder) had gewonnen, maar in de tweede partij totaal verloren kwam te staan, slaagde de Noor er toch in om op diabolische wijze remise te bereiken. Hoofdschuddend nam hij de felicitaties van zijn tegenstander in ontvangst terwijl er uit de zaal een klaterend applaus losbarstte.
Via de viewer al deze partijen:
De finales leverde de volgende eindstand op:
De A-groep
In de sterk bezette A-groep stond de Indiër Arjun Erigaisi (de huidige nummer 8 van de wereld) fier bovenaan de ranglijst. Maar daaronder een ongelooflijk groot aantal grootmeesters en andere titelhouders die allemaal een gooi wilden doen naar het gigantische prijzengeld (€ 20.000,- lag er klaar voor de winnaar). De eerste grote verrassing viel al in de tweede ronde toen Erigaisi zijn Elo-overwicht van 2748 tegen de 2262 niet in winst kon omzetten tegen 12-jarige FM Henry Edward Tudor (uit Roemenië). Erigaisi probeerde de vesting van het jonge ventje urenlang te slopen, maar hij gaf geen krimp en hield keurig remise. Des te opmerkelijker is dat hij pas twee jaar schaakt…
Op Chessbase India is een portret via YouTube van dit supertalent gemaakt:
Dit open toernooi werd een pure slijtageslag waarbij alle deelnemers ’s morgens om 9 uur de eerste partij speelden en ’s middags om 15 uur voor de tweede partij moesten aantreden. Er werden namelijk negen ronden Zwitsers in vijf dagen afgewerkt waarbij alleen de eerste dag slechts één partij op het programma stond. Omdat de ronde later begon, waren we pas tegen achten aan het schaken en dan kun je er natuurlijk donder op zeggen dat het soms een lange zit wordt. Dat werd in het ook in de daaropvolgende ronden. Zo kon het gebeuren dat er om 15 uur nog geen indeling was en dan stonden alle deelnemers buiten of in de hal te wachten tot er eindelijk wat bekend werd. Het lijkt mij ook een hels karwei om alle uitslagen van 2600 deelnemers te moeten verwerken en vervolgens in te moeten delen. En dan moet dat via het internet gedeeld worden en voor de mensen zonder smartphone op het prikbord geprikt worden. U kunt zich voorstellen dat het hier ook een drukte van belang werd…
Soms was er op een prikbord een indeling opgehangen nog voordat ze die gepubliceerd hadden via het internet. Je begrijpt dat als er zo’n 2600 deelnemers rondlopen het een puinhoop was bij die prikborden. Bij het ingaan van de laatste ronde waren er natuurlijk nog de nodige kanshebbers voor de hoogste plaats:
Indeling voor de laatste ronde (en uitslagen)
| Bo. | No. | Naam | Rtg | Pt. | Resultaat | Pt. | Naam | Rtg | No. | ||||
| 1 | 7 | GM | Saric, Ivan | 2670 | 7 | ½ – ½ | 7 | GM | Erigaisi Arjun, | 2748 | 1 | ||
| 2 | 10 | GM | Kollars, Dmitrij | 2629 | 7 | ½ – ½ | 7 | GM | Fedoseev, Vladimir | 2690 | 3 | ||
| 3 | 22 | GM | Ivic, Velimir | 2582 | 7 | 0 – 1 | 7 | GM | Niemann, Hans Moke | 2676 | 5 | ||
| 4 | 2 | GM | Sarana, Alexey | 2699 | 6½ | ½ – ½ | 6½ | GM | Yoo, Christopher Woojin | 2583 | 21 | ||
| 5 | 4 | GM | Sjugirov, Sanan | 2690 | 6½ | ½ – ½ | 6½ | GM | Pultinevicius, Paulius | 2575 | 23 | ||
| 6 | 6 | GM | Anton Guijarro, David | 2671 | 6½ | 1 – 0 | 6½ | GM | Engel, Luis | 2547 | 30 | ||
| 7 | 8 | GM | Shevchenko, Kirill | 2670 | 6½ | 1 – 0 | 6½ | GM | Vavulin, Maxim | 2538 | 33 | ||
| 8 | 34 | IM | Horvath, Dominik | 2534 | 6½ | 0 – 1 | 6½ | GM | Bluebaum, Matthias | 2655 | 9 | ||
| 9 | 12 | GM | Svane, Rasmus | 2623 | 6½ | ½ – ½ | 6½ | GM | Gavrilescu, David | 2524 | 37 | ||
| 10 | 44 | FM | Costa, Leonardo | 2479 | 6½ | 0 – 1 | 6½ | GM | Chigaev, Maksim | 2617 | 15 | ||
| 11 | 52 | IM | Krastev, Alexander | 2457 | 6½ | ½ – ½ | 6½ | GM | Kamsky, Gata | 2616 | 17 | ||
| 12 | 18 | GM | Kazakouski, Valery | 2608 | 6½ | 0 – 1 | 6½ | IM | Tiglon, Bryce | 2509 | 41 | ||
| 13 | 77 | IM | Divya Deshmukh, | 2424 | 6½ | ½ – ½ | 6½ | GM | Maurizzi, Marc`Andria | 2602 | 19 | ||
| 14 | 20 | GM | Indjic, Aleksandar | 2595 | 6½ | ½ – ½ | 6½ | IM | Kramer, Julian | 2469 | 47 |
Uiteindelijk was het toch redelijk verrassend dat de jonge (en een beetje omstreden) Amerikaan Hans Niemann die plek en het bijbehorende prijzengeld (€ 20.000,-) in ontvangst mocht nemen. Hij versloeg GM Velimir Ivic en kwam daarmee uit op 8 punten. Omdat in de top de belangrijkste concurrenten remise speelden werden, kwam er niemand meer op gelijke hoogte. Een groep van maar liefst negen spelers eindigden op een half puntje achter de Amerikaan. Omdat de geldprijzen niet werden gedeeld, mocht Ivan Saric de envelop met het meeste geld na Niemann in ontvangst nemen.
Eindstand na 9 ronden
| Rk. | SNo | Naam | FED | Rtg | Vereniging/Plaats | Pts. | TB1 | Rp | ||
| 1 | 5 | GM | Niemann, Hans Moke | USA | 2676 | 8 | 56 | 2813 | ||
| 2 | 7 | GM | Saric, Ivan | CRO | 2670 | Münchener SC 1836 e.V. | 7,5 | 58 | 2765 | |
| 3 | 3 | GM | Fedoseev, Vladimir | SLO | 2690 | 7,5 | 56,5 | 2774 | ||
| 4 | 10 | GM | Kollars, Dmitrij | GER | 2629 | SF Deizisau | 7,5 | 56 | 2752 | |
| 5 | 15 | GM | Chigaev, Maksim | ESP | 2617 | 7,5 | 55,5 | 2679 | ||
| 6 | 1 | GM | Erigaisi Arjun, | IND | 2748 | Düsseldorfer SK 14/25 e. | 7,5 | 54 | 2735 | |
| 8 | GM | Shevchenko, Kirill | ROU | 2670 | SAbt SV Werder Bremen | 7,5 | 54 | 2710 | ||
| 8 | 6 | GM | Anton Guijarro, David | ESP | 2671 | SC Viernheim 1934 e.V. | 7,5 | 53,5 | 2709 | |
| 9 | 41 | IM | Tiglon, Bryce | USA | 2509 | 7,5 | 53 | 2672 | ||
| 10 | 9 | GM | Bluebaum, Matthias | GER | 2655 | SF Deizisau | 7,5 | 51,5 | 2627 |
Via deze link kunt u mogelijk nog partijen bekijken: www.grenkechessopen.de/en/live-en
Verheugend nieuws uit de B-groep
Het goede nieuws kwam uit de B-groep omdat Hicham Boulafa (de organisator achter alle trainingen van de Kennemer Combinatie) de eerste acht ronden allemaal wist te winnen! Hoewel er nog iemand langszij kon komen, toen hij de laatste ronde genoegen nam met een half puntje, kwam zijn eerste prijs niet meer in gevaar. Hij werd ongedeeld eerste, een halfje meer dan drie achtervolgers. Een geweldige prestatie die hem een aardig geldbedrag opleverde! De eindstand aan kop zag er zo uit:
Een tevreden Hicham Boulafa met de beker en de envelop (foto privécollectie)
Voor alle ins en outs verwijs ik graag naar de toernooisite.
Op Chessbase verscheen nog een mooi artikel over de winst van Hans Niemann.
Ik was er ook, als meereizende ouder en toeschouwer, indrukwekkend hoe groot en hoe sterk bezet het toernooi was. Wat me wel opviel was dat er nauwelijks fairplay maatregelen leken te zijn getroffen, spelers en toeschouwers konden ogenschijnlijk zonder controles de zaal in- en uitlopen en ook tegen telefoongebruik werd niet of nauwelijks opgetreden.
Ja, het was opmerkelijk als we zien hoeveel moeite we in Nederland doen en als dit dan allemaal zo gebeurt. Het zal in het geheel niet moeilijk zijn geweest om te de zaak te bedonderen en dat nog wel met de huidige winnaar (gezien zijn reputatie) in het deelnemersveld… Overigens lijkt het mij ook niet mogelijk om het Zwitsers systeem toe te passen met zoveel deelnemers. Niemann heeft slechts één concurrent tegen gehad, hoewel de lagere ratinghouders ook niet voor de poes waren.
Aan de topborden leek het me lastiger om de boel te flessen, spelers werden daar wel voortdurend op de vingers gekeken door arbiters en publiek. En inderdaad, Niemann wordt ongedeeld eerste, zonder uit te komen tegen Erigaisi, Saric of Fedoseev, die twee snelle remises kwamen dus heel gunstig uit voor hem.
In zo’n groot deelnemersveld wordt cheaten eenvoudiger. Al snel dat niemand doorheeft of je herkent als je als deelnemer buiten staat met een mobiel in de hand.
Toch, sommigen doen wel heel dom: heb hoogstpersoonlijk een cheater ontmaskerd. Mijn tegenstander in ronde 5 gedroeg zich toch wel wat vreemd: vanaf het middenspel steeds van zijn plaats lopend, en terugkomend vaak á tempo zijn (goede) zetten spelend. Je verwacht het niet, maar niettemin besloot ik de volgende ronde na een ruim een uur hem wat te volgen. En ja, daar ging ie weer, ik er achteraan. Je gelooft je eigen ogen niet: in de openbare publieksruimte zag ik hem op twintig meter afstand op zijn telefoon swipen…
Meteen arbiters gewaarschuwd, die hem na de partij onder begeleiding meenamen. Vreemd genoeg werd ie in de ronde 7 wel ingedeeld. Extra bizar was dat ik in het deelnemersveld van meer dan 1000 spelers op twee borden afstand schuin tegenover hem zat. Ik merkt dat de arbiter een oogje in het zeil hield. Die liet me weten dat ie niks mocht zeggen maar liet zich wel ontvallen dat de hoofdarbiter iets had gezegd van ‘he should not be in the tournament anymore’. Het bord verlaten om de zaal te verlaten was er niet meer bij. Mijnheer verloor kansloos. In ronde 8 en 9 stond-ie niet meer ingedeeld.
grenkechessopen.de/de/b-open