Canon Nederlands Schaak

Canon (54): Nederland op de Olympiade

Nederland nam 36 keer deel aan de Olympiade, het grootste schaakevenement ter wereld. Een tweede plaats in 1976 was de hoogste klassering, een derde plaats in 1988 de meest opmerkelijke.

Bij de eerste officiële Olympiade, in 1927 in Londen, werd Nederland vierde. Hongarije, Denemarken en Engeland pakten de medailles, Tsjecho-Slowakije, Oostenrijk en Duitsland eindigden achter ons land.

De Sovjet-Unie (opgericht in 1922) deed pas in 1952 voor het eerst mee. Het Nederlandse team bestond in 1927 uit Euwe, Weenink, Kroone, te Kolsté en invaller Schelfhout.

Lees meer >

Canon (53): Loek van Wely

Brutaal in de pers, soms conflicterend met het KNSB-bestuur, maar ook zes keer Nederlands kampioen en winnaar van bijna alle belangrijke Nederlandse toernooien. Dat is Loek van Wely, de meest succesvolle Nederlandse schaker van zijn generatie en daarmee misschien wel de op twee na grootste Nederlandse schaker aller tijden.

“Ik wil grootmeester worden”, zei Loek van Wely (geboren 7 oktober 1972) als veertienjarige in een interview voor Schaaknieuws. Hij speelde toen in het tweede team van Eindhoven. In 1988 en 1989 werd hij jeugdkampioen van Nederland en al tijdens zijn schooltijd besloot hij profschaker te worden.

Lees meer >

Canon (52): Open kampioenschap van Nederland

We zagen al dat de Nederlandse Schaakbond in 1873 was opgericht om een jaarlijkse wedstrijd te organiseren. Toen deze officieuze Nederlandse kampioenschappen in 1909 werden vervangen door officiële NK’s, gingen die andere wedstrijden toch door. Ze werden bondswedstrijden genoemd en zo heten ze nu nog. Sinds 1955 heet de hoogste groep Open kampioenschap van Nederland.

De eerste wedstrijden werden in 1873 in Den Haag gespeeld, omdat enkele leden van de Haagse schaakclub DD het initiatief hadden genomen tot de oprichting van de bond. Het was een gesloten groep met vijftien deelnemers, gewonnen door H. Gifford. De bedenktijd werd gemeten met zandlopers, de schaakklok werd pas in 1880 uitgevonden.

Lees meer >

Canon (51): Jan Smeets

Nederlands kampioen in de leeftijdscategorieën tot en met zeven, acht, negen, tien (twee keer), twaalf en veertien (twee keer); Jan Smeets was als klein broekie al een hemelbestormer. Toch stond hij een paar jaar lang in de schaduw van leeftijdsgenoten. Daar kwam hij definitief uit in 2008, toen hij Nederlands kampioen werd.

Jan Smeets werd geboren op 5 april 1985 en leerde schaken bij Op Eigen Wieken in Leiden. Als kind won hij alles en hij kwam terecht in een door Lost Boys gesponsorde trainingsgroep bij Cor van Wijgerden, met Daniel Stellwagen en de broers Marc en Frank Erwich.

Lees meer >

Canon (50): VSB – Euwe herdenkingstoernooi

De wereldtop is altijd goed vertegenwoordigd geweest in Nederlandse toernooien. Bij het Hoogovens- en het IBM-toernooi vormden ze de kersen op de taart, er hing een massaal amateurtoernooi onder. Bij het Interpolistoernooi in Tilburg (meestal een twaalfkamp) was dat niet zo, daar was alleen de wereldtop welkom. Het VSB-toernooi in Amsterdam was nog exclusiever, het waren vierkampen waarvan de deelnemers niet ver onder de mondiale toptien mochten staan.

Omdat de sponsornaam uiteraard voorop stond, is niet zo bekend dat dit toernooi ook een Euweherdenkingstoernooi was.

Toen Max Euwe 75 jaar werd, in 1976, werd er in Amsterdam een festival georganiseerd dat tien dagen duurde.

Lees meer >

Canon (49): Correspondentieschaak

Correspondentieschaak is veel ouder dan clubschaak. Voordat de eerste verenigingen werden opgericht, speelden Nederlandse stedenteams al per post tegen elkaar. In 1934 werd het eerste individuele Nederlands kampioenschap gewonnen door T. ten Kate. Het werd georganiseerd door de Nederlandse Schaakbond, maar in 1966 werd de Nederlandse Bond voor Correspondentieschakers (NBC) opgericht.

Die afscheiding werd door de KNSB van harte ondersteund. KNSB-voorzitter Goudsmit zat in de oprichtingscommissie en hoofdredacteur Slavekoorde van het bondsblad schreef: “Het Nederlandse correspondentieschaak kan nieuw bloed best gebruiken, en heeft dit nodig, wil het gelijke tred kunnen houden met andere landen, welke soms zwakker geacht worden dan Nederland, doch ons niettemin in het correspondentieschaken voorbij streven.”

Lees meer >

Canon (48): Bosnische wereldtoppers in Oegstgeest

Toen in 1992 de oorlog in Joegoslavië uitbrak, kreeg Nederland er opeens twee wereldtoppers bij. Predrag Nikolic (geboren 11 september 1960) verliet Sarajevo in april om een toernooi te spelen. De oorlog was toen nog niet begonnen en hij had alleen een koffer met noodzakelijke spullen bij zich. Toen het geweld een paar weken later losbarstte, verliet Ivan Sokolov (geboren 13 juni 1968) de stad.

Hij woonde nog bij zijn ouders en hoefde dus nauwelijks bezittingen achter te laten, zoals Nikolic.

Na enkele omzwervingen kwamen ze elkaar tegen bij het Interpolistoernooi in Tilburg, in dat jaar een knock-outtoernooi waarin ze beiden meespeelden.

Lees meer >

Canon (47): Nederlandse toparbiters

Hebben arbiters het druk met controle op het naleven van de spelregels? In de tijdnoodfase zeker, maar tegenwoordig ook met het controleren op hulpmiddelen. Behalve met spelregels houden arbiters zich ook bezig met de omstandigheden in de speelzaal. Het niveau van schaakarbiters staat in Nederland op een hoog niveau. In de geschiedenis springen er twee uit: Constant Orbaan en Geurt Gijssen.

Constant Orbaan (geboren in 1918) leefde tijdens de Tweede Wereldoorlog ten gevolge van tuberculose op het randje van de dood. Na zijn herstel pakte hij zijn studie medicijnen weer op, maar door intensieve aandacht voor het schaken maakte hij die niet af.

Lees meer >

Canon (46): Hoogovenstoernooi

Een toernooi met 44 deelnemers uit het Kennemerland groeide uit tot misschien wel het grootste individuele schaaktoernooi ter wereld, waar tegenwoordig een belangrijk deel van de wereldtop aan deelneemt. Het wordt gespeeld onder de rook van de hoogovens en is daarnaar genoemd, al luidt de officiële naam nu dan anders.

Het begon in 1938 in Beverwijk als een vierkampentoernooi voor schakers rond de IJmond, met in de hoofdgroep de allang vergeten Philip Bakker, Jilling van Dijk (samen winnaar), Jan Zoontjes en Piet van de Bronk. Een jaar later meldden zich twee Amsterdammers, waarna het een Noord-Hollands toernooi werd genoemd.

Lees meer >

Canon (45): Daniel Stellwagen

Leeftijdsrecords en jeugdtitels, daarin grossierde Daniel Stellwagen. Toen hij elf jaar was, voorspelden schaakjournalisten hem een grote toekomst. Dat hij acht jaar later ‘slechts’ gedeeld vijfde werd op het wereldjeugdkampioenschap, vonden sommigen een teleurstelling. De ultieme bekroning van een voortvarende jeugdcarrière kwam er niet.

Daniel Stellwagen werd geboren op 1 maart 1987 en begon te schaken bij de Soester Schaakclub. Hij kwam voor het eerst groot in het nieuws toen hij in oktober 1998 zevende werd in het VAM-toernooi in Hoogeveen. Met een overwinning op de Fin Yrjo Rantanen was hij de jongste Nederlander die ooit van een grootmeester won.

Lees meer >