Giri door, Bok moet helaas koffers pakken
De tweede partij in de World Cup zit erop. Anish Giri nam genoegen met een betrekkelijk korte remise tegen Dzagnidze. Allebei tevreden; Giri omdat hij de volgende ronde heeft bereikt, de Georgische omdat ze een topspeler op remise heeft gehouden. Onze landgenoot krijgt in de tweede ronde aanzienlijk zwaardere oppositie. De Rus Motylev (die afrekende met de talentvolle Amerikaan Xiong) was ooit kampioen van Rusland. Laten we hopen dat Giri dan opnieuw zijn tanden kan laten zien.
Voor Benjamin Bok werd de World Cup helaas een korte aangelegenheid. Tegenstander Artemiev bleek tot de tanden gewapend te zijn in de opening. Hij kwam met een variantje tevoorschijn waarin onze landgenoot niet alle ins en outs van kende. De partij was eigenlijk al gespeeld, voordat hij begonnen was en Bok moest tot zijn spijt toegeven dat de jonge Rus in deze korte tweekamp een maatje te groot bleek.
Giri – Dzagnidze
Onze landgenoot werd in zijn zwartpartij geconfronteerd met een variantje uit het Catalaans. Heel gedurfd van de Georgische, want Giri staat bekend als een groot specialist van het Catalaans met wit. Ze offerde zelfs een pionnetje in ruil voor activiteit. Omdat Giri de korte rokade wat uitstelde, moest hij door een vroegtijdige paarduitval zijn stukken nogal ‘krom’ neerzetten. Dat leidde tot de nodige compensatie voor wit. Toen de zwartspeler ook nog een lelijke dubbelpion in het centrum accepteerde, werd duidelijk dat hem een zware verdediging zou wachten. Maar toch redelijk abrupt kwam er een einde aan deze partij. Toen zich een zetherhaling aandiende, gingen beide spelers daar op in, waarna de kwalificatie voor de volgende ronde voor Giri bezegeld werd.
Bok – Artemiev
Bok had zich geprepareerd met de Najdorfvariant van het Siciliaans, maar door een gemene volgorde kwam daar niets van terecht. Wit ontwikkelde eerst zijn koningspaard naar f3, toen het andere naar c3. Daarbij stelde hij d2-d4 uit maar kwam met e4-e5 op de proppen. Dat is allemaal bekend en Bok liet zich ook in op een bekende variant. Niettemin bleken er toch wat beren op de weg te liggen. Wit laat pardoes een toren op h1 in staan en dat betekent dat het bijzonder link voor hem is geworden. Ik weet niet in hoeverre Bok op de hoogte van dit obscure variantje was, maar feit is dat hij eigenlijk al verloren stond, voordat de partij moest beginnen. De afwikkeling die op het bord kwam, was al bekend uit een andere partij en die zag er bepaald niet florissant uit voor de Veldhovenaar. Toen de rookwolken waren opgetrokken, stond hij twee pionnen achter, terwijl ook zijn koning onveilig stond. Met de moed der wanhoop schudde Bok toch nog wat tegenspel uit zijn mouw en hij won zelfs twee belangrijke pionnen terug op de damevleugel, ten koste van een op de koningsvleugel. Helaas werd nu zijn koning een doelwit en daar maakte Artemiev handig gebruik van. Zetherhaling was natuurlijk geen optie voor de zwartspeler die alles of niets bleef spelen. Het werd helaas niets, want toen wit de zwarte loper won, was er geen uitweg meer. Jammer, maar toch moet het een mooie ervaring geweest zijn om aan dit toptoernooi mee te hebben mogen doen.
Morgen worden barrages gespeeld van matches waar geen beslissing plaatsvond. Zo zal in elk geval Karjakin nog even aan de bak moeten.
Voor de tweede ronde, die voor donderdag gepland staat, staan er een paar leuke confrontaties op het programma. Wat dacht u van bijvoorbeeld Carlsen – Dreev, Aronian – Hou en Gelfand – Wang Hao?
ANALYSES
Dzagnidze, Nana – Giri, Anish
1. Pf3 d5 2. c4 e6 3. g3 Pf6 4. Lg2 dxc4
5. O-O 5. Da4+ Pbd7 6. Dxc4 c5 is het theoretisch bekende alternatief.
5…a6
Nou moet er iets gebeuren, anders ziet wit haar pion niet meer terug.
6. a4 Pc6 7. b3
7…cxb3 8. Dxb3 e5
Een nieuwtje, maar misschien toch niet het beste antwoord. 8…Le7 was nog bekend uit Orlinkov-Pushkov, 2007.
9. Pg5
Dat is het nadeel van een zo vroegtijdig …e6-e5. Zwart moet nu zijn stukken enigszins krom neerzetten.
9…Dd7
h6 11. Lxc6 bxc6 12. Pf3 met genoeg compensatie voor de geofferde pion.
10…Pd4 11. Dc4 Ld6 12. Pd5 Wit kon de zaak op scherp zetten met 12. f4 dat na 12…O-O 13. e3 tot een onduidelijke stelling leidt.
12…Pxd5 13. Lxd5
Nogal een concessie. Zwart accepteert een lelijke dubbelpion. Het is mij niet geheel duidelijk waarom Giri afzag van 13…O-O Na 14. e3 Pf5 15. Lb2 staan zijn stukken weliswaar niet prettig, maar hij heeft nog altijd de pluspion en het is niet duidelijk wat wit aanmoet met de activiteit van haar stukken. Die kunnen elk moment met …c7-c6 en …h7-h6 teruggeworpen worden.
14. Pxe6
Ze neemt genoegen met een minuscuul plusje. Interessant is ook 14. Lxe6!?
fxe6 15. De4 en pion h7 dreigt verloren te gaan. 15…g6 zou namelijk heel slecht zijn na 16. Lb2 O-O 17. Pf3 (zie analysediagram)
en wit wint pion e5 waarna de zwarte loper op b2 vreselijk sterk wordt.
14…fxe6 15. Le4 O-O 16. Dc2 h6 16…g6 is een lelijkere pionzet.
17. d3 Tb8 18. Le3
Noodzakelijk om een mogelijk a4-a5 uit de stelling te halen. Maar dat laat een zetherhaling toe. Als zwart de kracht van de witveldige loper wil inperken, moet hij een zet als 18…c6 spelen. Maar dat is strategisch niet verantwoord vanwege 19. a5! en wit staat duidelijk beter.
19. La7 Ta8 20. Lc5 Tb8 21. La7 Ta8 22. Lc5 Tb8
1/2-1/2
Artemiev, Vladislav – Bok, Benjamin
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. Pc3
Een gemene volgorde.
3…Pf6 Om in de Najdorf te komen, kan zwart hier ook 3…a6 spelen. Maar wit hoeft natuurlijk niet in te gaan op de Open Sicilianen met 4. d4 [ Hij kan bijvoorbeeld ook 4. g3 spelen.] 3…e5 verhindert d4 maar is ook iets beter voor wit.
4. e5!?
4…dxe5 5. Pxe5 a6
In de voetsporen van een aantal kanonnen. Ook 5…Pbd7 is regelmatig gespeeld. Een mogelijk gevolg kan zijn: 6. Pc4 g6 7. g3 Lg7 8. Lg2 met interessant spel.
6. g3 6. a4 werd gespeeld in een belangwekkende (rapid) partij Anand-Topalov, 2003, die door wit werd gewonnen.
6…Dc7 Bekend is ook 6…Pbd7 zoals voorkwam in Zvjaginsev-Nepomniachtchi, 2010.
7. d4 cxd4 8. Dxd4 Pc6 9. Pxc6 Dxc6
10. Lg5!?
Met deze zet laat wit ‘zomaar’ een toren in staan…
10…Lg4
Zo verhindert zwart de lange rokade van wit. Maar de loper gaat natuurlijk wel hangen. De vraag is natuurlijk hoe wit verder gaat na 10…Dxh1 11. O-O-O! Dreigt mat. En na 11…Ld7 volgt natuurlijk [ Als zwart zijn toren voorsprong koestert met 11…Pd7 komt hij bedrogen uit: 12. Pd5! en nu verliest 12…Tb8 na 13. Lh3!
Dxh2 14. Lxd7+ Lxd7 15. Pc7+ Kd8 16. Dxd7#] 12. Lxf6 Dc6 13. Lg2! en wit staat er riant voor. 10…h6 kwam voor in H.Vedder-S. Polgar, 1995.
11. Lxf6
Eigenlijk is deze variant niet speelbaar na deze zet. 11…Lf3 12. Lxg7 Td8 13. De5 Td6 bleek geen succes voor zwart in de partij H.Vedder-Bosboom, 1997. Mijn engine vindt 11…h5 nog wel gaan. Want na 12. Lxg7 Td8 13. De5 f6 14. Lxf6 Th6! lijkt het allemaal te gaan. De toren op h1 hangt nog steeds en ook de dreiging …Th6-e6 zit in de stelling. Daarbij komt wits koning ook niet uit het centrum weg. Niettemin blijft wit een fractie beter staan na 15. De4!
Txf6 16. Dxc6+ Txc6 17. Lg2 Te6+ 18. Kf1 Td2 maar zwart blijft een behoorlijk tegenspel behouden.
12. Dxg4 Dxh1 13. Da4+ b5
Gedwongen. 13…Dc6 gaat natuurlijk ook niet: 14. Lb5!
14. Pxb5 Lh6 15. Pc7+ Kf8 16. Pxa8 Dxa8 17. Dxa6
17…De4+ 18. De2 Db7 19. c3 Kg7 20. Td1 Ta8 21. a3 Tb8 22. b4 Da8
23. Dg4+ Kf8 24. Ld3
Wit ontwikkelt nu ook eindelijk zijn loper. Dat kost dan wel meteen een paar pionnen op de damevleugel.
24…Dxa3 25. Lxh7 Dxc3+ 26. Kf1 Lg7 27. Dd7
Dreigt Dd8+ en mat.
27…Lh6 28. Td4
28. Dg4 kon natuurlijk ook.
28…Kg7 28…Txb4 faalt uiteraard op 29. Dd8+ Kg7 30. Dg8# Als Benjamin nog op een wonder had willen hopen, kon hij dat misschien met 28…f5 Na 29. Lxf5 Txb4 30. Td3 blijft wit ook het beste van het spel houden.
29. Ld3
Wit krijgt zijn stukken zo langzamerhand op betere velden.
29…e6?
Dit verliest materiaal. Nu was alleen 29…f5 nog de enige mogelijkheid.
30. Tg4+
Dit kost een stuk. 30…Kf8?? is direct uit: 31. Dd6+ Ke8 32. Tg8+ Lf8 33. Txf8# 30…Kh8 31. Tc4!
Da1+ 32. Kg2 leidt tot een debacle op de koningsvleugel of op de andere kant van het bord. 32…Tf8 33. b5 verliest omdat wits b-pion te sterk is.
31. h4 Dc1+ 32. Kg2 Dd1 33. Dd4
En opgegeven. De dreiging hxg5 valt niet te voorkomen.
1-0
(foto’s van Anastasia Karlovic op de toernooiwebsite)
Ik geef toch maar even de link, Herman, want dit is een tamelijk bijzonder offer 🙂 voor mij dan timkr.home.xs4all.nl/admag/vedder.htm
Leuk artikel van Tim Krabbé! Ik wist niet dat het bekend stond als het ‘Vedderoffer’ 🙂
Enige jaren geleden kreeg het wat aandacht in een zijvariantenopeningsboek van Palliser (als ik me niet vergis) waarna Wim van der Wijk nog een heel artikel aan de geschiedenis heeft gewijd en in een email aan de auteur gestuurd. Ook leuk is dat Twan Burg en ook nog wel anderen aan de zijvarianten (dus niet het aannemen van de toren) hebben gesleuteld. Zo kreeg ik bij het tweede Bataviatoernooi in Amsterdam van Cristov Kleijn al een keer te horen dat ik het niet goed had gedaan in mijn partij tegen Alina ‘l Ami 🙂
Al uitgebreid uit de doeken gedaan in NIC Jaarboek 77 en 78.
Henk mag de prachtige zet 10.Lg5 zelf verzonnen hebben achter het bord, maar is niet eerste die hem in de praktijk toepaste.
Popovych, staat me bij, daar ben ik enkele jaren geleden een keer op gewezen door H.C. van Riemsdijk 🙂
Wie iets als eerst bedacht is minder relevant dan structurele marketing. Zo dacht ik dat de Philidor gewoon Philidor heette, totdat de heren uit Sliedrecht 20 jaar lang PR maakte voor De Leeuw. 😉
Herman, als je mijn boek over Hilversum nog hebt: het verhaal van Wim van der Wijk over het Vedder-offer is hoofdstuk 46.
Ik bedenk opeens dat daar geen zetten bij staan. Dus als je het gelezen had, is het niet zo dat je het vergeten bent.
Hier het verhaal van Wim van der Wijk in ons HSG-jubileumboek ‘Mat in de Mediastad’ (2012). De zetten (tot en met 7) staan er toch bij.
www.journalistenschaker.nl/het-vedder-offer/
Tot en met 10. (Ik blijf mezelf corrigeren.)
Heel leuk die artikelen over dit torenoffer van de broers Henk en Richard Vedder. Zelf had ik bij het naspelen de indruk dat de tijden van Paul Morphy waren teruggekeerd, maar dit is dus vrij recent. Bok was hier blijkbaar onvoldoende van op de hoogte.
Ja, vind ik ook. In 1975 heeft inderdaad Petar Popovic het ook op het bord gehad, oudere partijen heb ik niet gevonden. Popovic en ik speelden een hilarisch vluggertje in 2009 in Utrecht waarvan je het verslag nog steeds op het internet kan vinden (Hypercube). Daarnaast vermeldt Krabbe dat er thuis geanalyseerd zou zijn, maar dat komt niet van mij. Dat is echt niet gebeurd. Nagespeeld, cq laten zien, natuurlijk, maar de h6 van Polgar, de Lg4 van Bosboom, dat waren gewoon weer allemaal nieuwe verrassingen 🙂