Recensie: Rakhmanov’s Secrets of Opening Preparation
De Russische grootmeester Aleksandr Rakhmanov (geboren 1989, FIDE-rating ongeveer 2650) probeert in zijn boek inzicht te geven in de wereld van openingsvoorbereiding. Er zijn massa’s schaakboeken verschenen over specifieke schaakopeningen, maar het aanbod dat enkel is toegewijd aan de manier waarop we openingen zouden moeten bestuderen is veel kleiner.
Inhoud
Rakhmanov probeert de wereld achter schijnbaar toevallig gespeelde zettenreeksen, die we op het bord van topspelers gespeeld zien worden, toegankelijk te maken. Aangezien er een grote geheimzinnigheid schuilgaat in de voorbereiding van topschakers, zal de auteur daarom (niet anders kunnen dan) uitgaan van een persoonlijke benadering.
In de inleiding doet Rakhmanov enkele bekentenissen, namelijk dat hij niet bepaald geniet van openingsvoorbereiding en dat het een noodzakelijk kwaad is op zijn niveau, alsook dat hij zijn eigen partijen niet diep genoeg analyseert. Hij komt daarbij eerlijk tegemoet aan de belofte die hij aan het begin doet, zelfs als hij daarbij zijn eigen gebreken onderschrijft. Hij legt uit welk type stellingen hem bevalt en gaat in op de redenen waarom hij bepaalde openingen speelt, wat de lezers stimuleert om over hun eigen openingskeuzes te laten nadenken.
Soms is Rakhmanovs schrijfstijl wat terughoudend, want zodra hij iets beweert waar hij dankzij zijn speelsterkte een interessant perspectief zou kunnen bieden – zoals dat het karakter van spelers zijn weerslag vindt in hun spel, of waarom het tegen een sterkere speler beter is om zo lang mogelijk in de theorie te blijven en het tegen een zwakkere speler handiger is om juist vroeg af te wijken – werkt hij deze ideeën verder niet uit.
Opbouw
Het boek bestaat uit elf hoofdstukken, die elk gaan over een belangrijk principe in openingsvoorbereiding, bijvoorbeeld: een correct gebruik van boeken en video’s, het voor de eerste keer spelen van een opening, maar ook hoe je je het beste tegen een specifieke tegenstander voorbereidt. Vervolgens laat Rakhmanov partijen van zichzelf zien, waarbij hij dieper ingaat op deze principes. Een voorbeeld is zijn voorbereiding tegen de Russische grootmeester Daniil Dubov, voormalig secondant van Carlsen. Rakhmanov legt uit dat hij in zijn voorbereiding op een rustige, evenwichtigere stelling aanstuurde, aangezien Dubov niet houdt van partijen van een dergelijk karakter.
Oordeel
Wat opvalt is dat het boek, ondanks de persoonlijke inslag, zowel qua onderwerp als qua doelgroep zeer specifiek is. Intensieve openingsvoorbereiding wordt pas interessant voor spelers met een rating vanaf 2250-2300, aangezien de meeste partijen van lagere speelsterkten toch voornamelijk door tactiek beslist zullen worden. Tot die tijd volstaat men met algemene openingsprincipes zoals pionnen in het centrum en stukken ontwikkelen, afgezien van concrete kennis van enkele (het liefst tactische) varianten. Niettemin laat de auteur ons nadenken over de manier waarop wij schaken, wat voor iedereen nuttig kan zijn.
Afgezien van Rakhmanovs tips zijn de analyses van zijn partijen zeer instructief, ook al zijn deze gestoeld op zijn eigen repertoire. Voor degenen die een repertoire hebben dat weinig overeenkomt met dat van hem kan het dus zonde zijn om voor alleen de adviezen en niet de analyses het boek aan te schaffen. Toch kan dit ook leerzaam zijn, omdat de lezer een kant-en-klaar toprepertoire inclusief analyses krijgt aangeboden.
Bestelpagina op de website van de uitgever: thinkerspublishing.com/product/rakhmanovs-secrets-of-opening-preparation/
Inkijk – voorwoord, inleiding en deel 1 t/m pagina 20 (pdf):
thinkerspublishing.com/wp-content/uploads/2021/06/RAKHMANOV.pdf
Titel: Rakhmanov’s Secrets of Opening Preparation
Auteurs: Aleksandr Rakhmanov
Aantal bladzijden: 360
Uitgeverij: Thinkers Publishing
Gepubliceerd: 2021
Prijs: €33,00
ISBN: 9789464201277
Type: softback
Link naar onze recensenten.
Deze boekbespreking geeft mij een aardig idee van de opzet van het boek. De partij tegen Dubov is leuk om na te spelen. De naam Rakhmanov kom ik bij schaaktoernooien in Rusland tegen. Vanaf 2010 deed hij daar regelmatig mee aan o.a. het Aeroflot toernooi en aan de halve finale van het Russisch kampioenschap. Ik zie dat hij bijna altijd 5,5 uit 9 haalt en dat was de vorige jaren niet genoeg om zich voor het Russisch kampioenschap te plaatsen. Dit jaar lukte dat met een iets hogere score wel en werd hij in die finale met 4,5 uit 11 gedeeld 10e samen met Goryachkina, de vice-wereldkampioene. Rakhmanov is een grootmeester die heel stabiel is en ook geen uitschieters naar boven of beneden kent. Maar is het wel de aangewezen persoon om schakers naar een hoger niveau te leiden? Zelf lijkt hem dat toch niet echt te lukken.
Beste Wim,
Naar mijn mening kan iemand die niet het hoogste niveau heeft behaald toch uitstekend geschikt zijn om anderen naar een hoog niveau te helpen. Het met toewijding kunnen uitleggen en het uitzoekwerk verrichten is zeer belangrijk. Bijvoorbeeld: welke partijen zijn er onlangs gespeeld in de opening die mijn pupil in zijn repertoire heeft, en welke conclusies kunnen we daaruit trekken? Welke schaakstijl hanteert de tegenstander en welke zwakke plekken zitten daarin? Herman Grooten is geen GM maar heeft wel GM’s (mede) opgeleid, als ik het wel heb. Bert van Marwijk leidde het Nederlands elftal naar de WK finale in 2010, maar heeft zelf nooit een WK finale gespeeld. Rinus Michels bracht als trainer zelfs de EK titel naar ons land in 1988, maar was dus zelf nooit speler van een EK-winnend team.
Belangrijk is de samenwerking in een goed plan te gieten en de vorderingen eerlijk te evalueren.
Dank voor je reactie en ik begrijp dat schaaktrainers zelf niet topgrootmeesters hoeven te zijn en toch jonge schakers heel goed kunnen begeleiden. De artikelen over openingen die Herman Grooten op de schaaksite zet, zijn voor mij heel goed te volgen en ook verhelderend, maar met dat boek van Rakhmanov weet ik dat nog niet zo. Dan zou ik liever iets willen lezen als Denk (over de openingen) als (top)grootmeesters, waarbij het spannend wordt en het vuur op het bord opvlamt.