Hoeveel grootmeesters per land?
Onder het pseudoniem “Spektrowski” houdt Alexei Zakharov uit Moskou op chess.com een blog bij. Onlangs publiceerde hij een artikel waarin hij een video presenteert die de aantallen grootmeesters van de toplanden in de loop van de tijd laat zien. Het is duidelijk dat de Sovjet-Unie jarenlang met grote overmacht aan kop ging, maar toen de Sovjet-Unie uiteenviel in alle landen zoals we die nu kennen, zien we dat het interessant wordt. Want grote schaaklanden als Oekraïne, Armenië en Georgië bijvoorbeeld, hebben ook heel wat grootmeesters voortgebracht.
Uiteraard zien we de opkomst van de Verenigde Staten met veel voormalige Sovjet-burgers en tegenwoordig ook een absolute grootmacht. De rol van Nederland is bescheiden, maar we zijn op de video toch goed te zien en dankzij de aanvoer van nieuwe grootmeesters spelen we toch een rol in deze animatie.
Bron: Countries With The Most Chess Grandmasters – Chess.com
Als je het aantal grootmeesters vergelijkt met het aantal inwoners van een land, dan komt Nederland waarschijnlijk bij de top 10. Rusland blijft op plaats 1 en landen als Hongarije, Servië, Israël en Armenië, die minder inwoners hebben dan Nederland blijven boven ons staan. Maar met 39 grootmeesters op 17 miljoen inwoners tellen we echt wel mee. En we zijn één van de weinige landen, die een wereldkampioen hadden.
Ach, we staan wat dat betreft in ieder geval boven Rusland. Maar echt meedoen in deze competitie? Zie www.chess.com/forum/view/general/gm-s-per-capita-worldwide-1-iceland2.
Als je ook naar de rating kijkt, is waarschijnlijk Armenië het sterkste schaakland ter wereld.
Wellicht komt het misverstand van Wim doordat Nederland vaak een klein land wordt genoemd. Qua inwonersaantal is Nederland echter één van de grotere landen in Europa.
Kijkende naar dat filmpje bekroop me het gevoel dat er wel sprake moet zijn van enige inflatie van de grootmeestertitel.
Je kan het ook deflatie noemen. De gemiddelde grootmeester is nu ongetwijfeld sterker dan vroeger.
Inderdaad, menig amateur zou zelfs een GM uit het verleden verslaan. En het verdwijnen van de 2200 ondergrens en nog wat weinig met schaken te maken hebbende randvoorwaarden zullen er mee te maken hebben gehad. Het enige dat misschien een aardige optie was geweest is een nieuwe titel, overgrootmeester of zoiets. Maar titels behalen is nu eenmaal makkelijker als er al meer mensen met titels zijn, bijvoorbeeld.
Frits heeft denk ik wel gelijk dat Nederland niet bij de top 10 komt, maar de gegeven link van grootmeesters per inwonertal is van 21-10-2013, dus van bijna 8 jaar geleden. Nederland heeft nu 39 grootmeesters en niet 30, zoals daar vermeld. En verder kun je niet op tegen ministaatjes zoals Andorra, waar zich mogelijk grootmeesters vestigen. Maar die verslaan we dan wel weer dik met voetballen.
Oscar De la Riva Aguado is een grootmeester met de Andorese nationaliteit, grootmeester geworden nadat hij verkast was (hij is geboren in Barcelona), maar dit terzijde.
Ja, de gegevens zijn uit 2013 en sindsdien heeft Nederland er wat GM’s bijgekregen. Andere landen ook, en niet alleen door emigratie (wat overigens niets uitmaakt, behalve bij GM’s die uit Nederland vertrokken zijn – maar zoals bekend is Nederland ook ontvangende partij geweest).
IJsland en Armenië springen er echt uit. De positie van Nederland is relatief bescheiden, zeker als je kijkt naar de ‘schaakdichtheid’ van het land en het aantal toernooien. (Hier in Centraal-Frankrijk moet je twee tot drie uur reizen tussen twee verenigingen van derdeklasse-KNSB-niveau.)
Maar voor mij was het toch vooral een verrassing hoe ‘zwak’ als schaakland Rusland is!
Ik heb inderdaad onderschat dat er nogal wat landen zijn, die wat betreft grootmeesters per capita beter scoren dan Nederland. Ik las ook dat Monaco en IJsland opkomende schaaklanden zijn en dat geldt dan ook voor Andorra en de Faröer. Het zou goed zijn, als er weer een Olympiade voor kleine landen komt, zoals Andorra die ooit organiseerde.
COUNTRIES WITH MOST CHESS GRANDMASTERS PER CAPITA
Rank
Country
Population in Millions
Number of Grandmasters
GMs per million
1
Monaco
0.03896
3
77
2
Iceland
0.36056
14
39
3
Andorra
0.07714
2
26
4
Faroe Islands
0.04868
1
21
5
Armenia
2.95773
40
14
Het EK voor kleine landen bestaat nog steeds: chess-results.com/tnr555156.aspx?lan=1
Dat was een hybrid individueel toernooi eerder in 2021, gewonnen door een Luxemburgse IM voor een GM uit de Faröer. Derde werd de Georgische GM Igor Efimov, die voor Monaco uitkomt. Maar in 2019 was er wel de 6e Olympiade voor kleine landen ESNA, gewonnen door Andorra voor Monaco en de Faröer. Het maakt dus wel uit of je als klein land een GM hebt, ook al komt die oorspronkelijk uit een groter schaakland.