Schaaksite

Belevenissen van een arbiter: Viva Cuba libre!

9 november 2019 17:54 Jan van den Ende 2

“Ik ben blij dat iedereen op tijd zijn visum heeft kunnen regelen!” zegt Frans tegen mij op de avond van 13 september, voor het vertrek op zaterdag naar Cuba. Plotseling verstijf ik, mijn ademhaling stokt en benauwd klinkt het uit mijn mond: “Maar Frans, ik dacht dat jij ze voor ons allemaal besteld had, ik heb nog geen visum!” Je ziet Frans schrikken en het is even angstvallig stil. Een groot probleem komt aan de oppervlakte drijven. Op de normale manieren is niet meer op tijd aan een visum te komen. En zonder visum kom je Cuba niet in. Sterker nog, je komt al niet het KLM-vliegtuig in. Wat nu?

Een half jaar eerder laat Frans Vreugdenhil, alstroemeriakweker en schaakfanaat uit het Westland, het weten: “We gaan weer!” Dit betekent dat hij als grote sponsor en organisator weer een toernooi gaat houden in Cuba.

In 2012 deed hij dat voor de eerste keer met Hollanders erbij: het Alstroemeria Open 2012 in Camajuani. Het lukte toen niet er een Fide-toernooi van te maken maar nu in 2019, zeven jaar later, is dat anders. Door het succes van toen is er bij de Cubaanse schaakbond vertrouwen ontstaan zodat het toernooi nu door hen bij de Fide geregistreerd is. Dit keer is de schaakzaal in Santa Clara het strijdtoneel voor naar verwachting zo’n 30 spelers. Buiten Frans en mijzelf zijn ook Robert Ris, Tom Bottema en Andre Duijvesteijn weer van de partij. Nieuwkomers zijn Harmen Jonkman en Manuel Bosboom, wat het totale reisgezelschap dit keer op zeven personen brengt.

Belevenissen van een arbiter: de ontmaskering

Deze keer een bijdrage van collega-arbiter Joost Jansen over een valsspeler. Hij heeft veel tijd en energie gestopt in deze kwestie om het recht te laten zegevieren en heeft dit verwoord in onderstaand verslag.

Vorig jaar raakte ik, voorafgaand aan een ronde bij het ONK in Dieren, in gesprek met een schaakmoeder en haar zoon. De ronde ervoor had ik een telefoonincident met een nul bestraft. De moeder vertelde dat haar zoon bij een veel ernstiger geval bij het HSG-toernooi (zijn tegenstander werd met diens notatieformulier van de nog aan de gang zijnde partij buiten de speelzaal betrapt met een werkende telefoon) een wedstrijdleider had getroffen die dat met een waarschuwing (niet meer doen he!) had afgedaan. Ook een arbiter maakt wel eens een beoordelingsfout…

Belevenissen van een arbiter: een maas in het net en toeval

26 mei 2019 10:38 Jan van den Ende 0

Voor het zesde achtereenvolgende jaar speelden de Masters van het Tata Steel Chess Tournament ‘on tour’. In de eerste week werd Alkmaar aangedaan. Na aankomst daar werd op het plein waar ’s zomers de kaasmarkt plaats vindt een groepsfoto inclusief kaasdragers gemaakt. Daarna toog men naar TAQA Theater De Vest, het culturele hart van Alkmaar, waar in de luxueuze Grote Zaal de degens gekruist werden. In de tweede week was het de beurt aan Leiden waar de bijna 900 jaar oude Pieterskerk het onderdak verschafte. Voor een omschrijving citeer ik de website: ‘een monumentale evenementenlocatie met een unieke ambiance en sfeer’. En daar is niets van overdreven. Qua bezoekers zou in Leiden wel eens het record gebroken kunnen zijn. Bij de ingang van de speelzaal hebben de portiers 2216 bezoekers geteld. Toen Anand om 20.20 uur de laatste klok stil zette en Carlsen de hand schudde ter overgave waren daar nog ongeveer 100 bezoekers getuige van!

Belevenissen van een arbiter: ‘Boontje komt om zijn loontje!’

14 februari 2019 18:57 Jan van den Ende 8

“Wie heeft het toernooi gewonnen?” vraagt mijn jeugdige collega de dag na afloop van het Tata Steel Chess Tournament als ik de draad van het gewone leven op mijn werk weer probeer op te pakken. “Magnus Carlsen” antwoord ik iets te snel maar ik voeg er gelijk aan toe: “en nog een paar honderd anderen!” Want het toernooi bestaat niet alleen uit de Masters en daarop volgend de Challengers. De vele vierkampen en tienkampen zorgen samen met wat speciale groepen – waaronder het journalistenkampioenschap en zelfs een arbiterstoernooi – voor meer dan 320 winnaars! Natuurlijk zijn de spelers op het podium het belangrijkst en het uithangbord van het toernooi. Maar wat het ook zo wereldberoemd maakt is het feit dat het overgrote deel van die amateurs in één zaal speelt met de professionals en dat het systeem van meerkampen met promotierecht iedere schaker de mogelijkheid geeft om de groep van de Masters te bereiken!

Belevenissen van een arbiter: waar is het gezond verstand gebleven? (2)

4 januari 2018 21:37 Jan van den Ende 4

Het was niet de bedoeling om een vervolg te geven aan het stukje van afgelopen augustus met bovenstaande titel, maar de ontwikkelingen noopten mij om alsnog een tweede aflevering over de spelregelwijzigingen te maken. De soap was namelijk nog niet ten einde. In het eerste deel werd onder meer uit de doeken gedaan dat de tekst van artikel 7 (Onregelmatigheden) van het nieuwe reglement, wat inging op 1 juli 2017, niet helemaal overeen kwam met de interpretatie die de FIDE er begin juli aan gaf. Dit hebben ze zelf ook ingezien – of het is ze duidelijk gemaakt, want zoveel inzichtelijkheid dicht ik de verantwoordelijke heren van de FIDE nou ook weer niet toe.

Belevenissen van een arbiter: OKU 2017

3 november 2017 19:42 Jan van den Ende 14

Begin juni wordt altijd een van de langst lopende weekendtoernooien van Nederland gehouden: het Open Kampioenschap van Utrecht, beter bekend als het OKU. De huidige speellocatie, het Utrechts Stedelijk Gymnasium, zorgt mede voor de ongedwongen sfeer die er altijd heerst en het weer werkt daar ook vrijwel altijd aan mee zodat tussen de partijen door op aangename wijze buiten een luchtje geschept kan worden. Op de borden wordt op elk niveau uiteraard op het scherpst van de snede gestreden om de vele prijzen en prijsjes die er bij dit toernooi te winnen zijn en dat leidde dit jaar tot twee gevallen die vooral bij de betrokkenen flink wat ophef veroorzaakten.

Lees meer >

Belevenissen van een arbiter: waar is het gezond verstand gebleven?

19 augustus 2017 16:09 Jan van den Ende 14

Om de vier jaar zijn er wijzigingen in de spelregels voor het schaakspel. Iedereen die hiervoor een idee heeft kan een voorstel indienen dat via de eigen bond naar de FIDE gestuurd wordt. Dan is het natuurlijk wel afwachten of zo’n voorstel door de ballotagecommissie komt. En het is helemaal afwachten wat de bonzen van de FIDE zelf verzinnen om te veranderen! De laatste paar keren na het bekend worden van de wijzigingen, stel ik mijzelf dan ook steeds de vraag: waar is het gezond verstand gebleven? Zo is in 2009 de verzuimtijd van een uur eruit gehaald. Zero tolerance dus, leuk voor de toptoernooien maar onwerkbaar voor de rest van de schaakwereld. Voor hen dient ieder toernooireglement weer uitgebreid te worden om een ontsnappingsclausule in te bouwen. Waarom niet andersom? Waarom niet alleen voor de toptoernooien, waar men dat wil, een artikel extra in het reglement voor geen verzuimtijd? Het zal wel te simpel zijn.

Belevenissen van een arbiter: “Wit wint!”

27 april 2017 13:58 Jan van den Ende 8

Bij vrijwel alle competities en toernooien wordt tegenwoordig gespeeld met een speeltempo met increment, een tijdstoevoeging per zet. Zo is het KNSB-tempo 1 uur 30 + 30 minuten met 30 seconden increment per zet vanaf de start. En dat betekent dus blijven schrijven, tot de laatste zet! Bij de onderbonden zie je vaak een tempo van 1.40 + 10 seconden increment of 1.30 + 15. Ook bij rapid en snelschaak zien we een tijdschema met increment steeds vaker verschijnen.

Belevenissen van een arbiter: hup meester Wim!

15 februari 2017 20:11 Jan van den Ende 0

Wijk aan Zee is gewoon weer Wijk aan Zee. Alle schakers die hebben meegedaan aan het Tata Steel Chess Tournament hebben het dorp eind januari weer verlaten en de sporthal van dorpshuis de Moriaan ziet er gewoon weer uit als een sporthal, zonder die prachtige doeken aan de wanden en de donkere vloertegels met daarop de blauw afgeklede systeemtafels en stoelen met stoffen bekleding. Maar er wordt niet alleen in de sporthal geschaakt. Ook op het balkon en in de zaaltjes Zeedistel en Duinpan wordt driftig strijd geleverd op de 64 velden. En dan zijn we er nog niet want er is nóg een plaats waar geschaakt wordt.

Belevenissen van een arbiter: “Ik bied weer remise aan…!”

20 december 2016 22:44 Jan van den Ende 16

Hinderen van je tegenstander. Het kan op vele manieren en het kan dan per ongeluk gaan of met opzet. Het laatste komt gelukkig zeer weinig voor. Het eerste des te meer. Velen zullen het niet beseffen maar het aanbieden van een drankje aan de tegenstander terwijl die aan zet is, kan al als hinderen beschouwd worden. Gelukkig zijn er weinigen die daar aanstoot aan nemen en gewoon de order dankbaar doorgeven.