Canon (63): Jan Timman

Je mag hem niet de grootste Nederlandse schaker aller tijden noemen, want hij werd geen wereldkampioen, maar hij is waarschijnlijk wel de sterkste. Jan Timman werd geboren op 14 december 1951. Hij was een enorm natuurtalent en werd al op zijn veertiende jeugdkampioen van Nederland. Hans Bouwmeester ontfermde zich daarop enige tijd als trainer over hem, maar Timman ging toch vooral zijn eigen weg.

Na zijn middelbare school te hebben afgerond trok hij met zijn vriend Hans Böhm op de bonnefooi langs toernooien in heel Europa. Op 22-jarige leeftijd werd hij grootmeester, wat in die tijd jong was.

Lees meer >

Canon (62): Hans Bouwmeester

Schoolmeester, schaakmeester, Bouwmeester. Schrijver van talloze boeken, daarmee richtingwijzer voor een hele generatie schakers, ‘ontdekker’ en begeleider van de jonge Timman, bondscoach, baanbreker voor het jeugdbeleid en verteller van verhalen, het liefst over vroeger. Hans Bouwmeester is een wandelende encyclopedie van het schaken en leest graag zelf voor.

Hans Bouwmeester (geboren 16 september 1929) was in zijn actieve wedstrijdperiode een van Neerlands sterkste schakers. Hij won het Hoogovenstoernooi in 1954 samen met Vasja Pirc en won in 1967 samen met Hans Ree het toernooi om het Nederlands kampioenschap, waarna hij de beslissingsmatch nipt verloor.

Lees meer >

Canon (61): Cor van Wijgerden en Rob Brunia

Tientallen jonge topschakers zijn door hen getraind, vele duizenden hebben door hun methode schaken geleerd. Cor van Wijgerden en Rob Brunia zijn de belangrijkste trainers in de Nederlandse schaakgeschiedenis. Vanwege de Stappenmethode zullen hun namen altijd in één adem genoemd worden.

Cor van Wijgerden werd geboren op 23 mei 1950. Hij nam van 1976 tot 1984 vijf keer deel aan het Nederlands kampioenschap en werd in 1978 internationaal meester.

In 1977 en 1978 zette hij zijn eerste belangrijke stappen als jeugdtrainer, hij was secondant van John van der Wiel bij het Europees jeugdkampioenschap, dat Van der Wiel eind 1978 won.

Lees meer >

Canon (60): Schaakwebsites

De teloorgang van een aantal schaaktijdschriften en het nauwelijks meer uitgeven van toernooiboeken had alles te maken met de opkomst van het internet. Tegenwoordig heeft ieder schaaktoernooi van betekenis een eigen website. Ook zijn er in Nederland nogal wat algemene schaaksites.

De site van de KNSB was eind jaren negentig de eerste grote site. Bondsberichten, competitie-uitslagen en ratinggegevens voerden de boventoon.

In april 2002 startte Jan Bey met Schakers.Info, omdat hij de KNSB-site niet boeiend genoeg vond en ook uit onvrede over het blad Schaaknieuws. Hij wilde iets ertussenin, niet de in zijn ogen saaie bondssite, maar ook niet wat mensen in zijn omgeving aan Schaaknieuws ervoeren als gescheld en geroddel.

Lees meer >

Canon (59): Anish Giri

Een dertienjarige Rus kwam in 2008 in Nederland wonen. Tot ieders verbazing bleek hij van grootmeestersterkte. Hij werd Nederlands kampioen, stootte door naar de wereldtop en deed het opvallend goed in de media.

Anish Giri werd geboren op 28 juni 1994 in Sint-Petersburg. Zijn moeder kwam daarvandaan, zijn vader uit Nepal. In 2002 verhuisde het gezin naar Japan.

Terwijl hij in Japan woonde, werd Giri kampioen van Rusland tot twaalf jaar. Hij behaalde meesternormen, maar de Russische schaakbond vroeg de titel niet voor hem aan.

In februari 2008 verhuisde het gezin naar Nederland (Rijswijk), waar vader Giri een baan aannam als waterbouwkundige.

Lees meer >

Canon (58): Van der Linde en Niemeijer

Schaken is in Nederland misschien wel de sport waarover de meeste boeken zijn geschreven. Tegenwoordig hebben openingsboeken de overhand, maar lange tijd was het in Nederland gebruikelijk om van ieder toernooi van (inter)nationaal niveau een boek uit te geven.

De schaak- en damafdeling van de Koninklijke Bibliotheek (KB) in Den Haag geldt met ongeveer 30.000 titels als bijna de grootste verzameling schaak- en damboeken in de wereld.

De basis daarvan werd gelegd door twee bijzondere Nederlandse schaakliefhebbers.

Antonius van der Linde (1833-1897) studeerde theologie, filosofie en geschiedenis. Als dominee kwam hij niet aan de kost vanwege een ‘morele misstap’ tijdens zijn studie.

Lees meer >

Canon (57): Max Euwe Centrum

Toen Max Euwe in 1981 overleed, rees het idee iets te zijner nagedachtenis op te richten, bijvoorbeeld een standbeeld. Henk Wille (voorzitter KNSB) en Leo Diepstraten (voorzitter Nederlandse Bond voor Correspondentieschakers) kwamen tot de conclusie dat Euwe waarschijnlijk zelf liever geëerd had willen worden met een studie- en ontmoetingscentrum.

In 1982 werd de Stichting Max Euwe Centrum (MEC) opgericht, met als doelstelling het opzetten van een ontmoetingscentrum, tentoonstellingen en een bibliotheek/cartotheek.

Lees meer >

Canon (55): Compositieschaak

Compositieschaak is de verzamelnaam voor het componeren van schaakproblemen en eindspelstudies. Dit zijn twee verschillende disciplines, met elk hun eigen regels, literatuur, beoefenaren en verenigingen. In beide disciplines heeft Nederland altijd een belangrijke rol gespeeld.

Een schaakprobleem is een stelling met als opgave: wit begint en wint in een bepaald aantal zetten.

Meestal twee of drie zetten, maar het kunnen er ook (veel) meer zijn. De componist probeert meestal in zijn probleem een bepaald thema of verrassingseffect te verwerken.

Lees meer >

Canon (54): Nederland op de Olympiade

Nederland nam 36 keer deel aan de Olympiade, het grootste schaakevenement ter wereld. Een tweede plaats in 1976 was de hoogste klassering, een derde plaats in 1988 de meest opmerkelijke.

Bij de eerste officiële Olympiade, in 1927 in Londen, werd Nederland vierde. Hongarije, Denemarken en Engeland pakten de medailles, Tsjecho-Slowakije, Oostenrijk en Duitsland eindigden achter ons land.

De Sovjet-Unie (opgericht in 1922) deed pas in 1952 voor het eerst mee. Het Nederlandse team bestond in 1927 uit Euwe, Weenink, Kroone, te Kolsté en invaller Schelfhout.

Lees meer >

Canon (53): Loek van Wely

Brutaal in de pers, soms conflicterend met het KNSB-bestuur, maar ook zes keer Nederlands kampioen en winnaar van bijna alle belangrijke Nederlandse toernooien. Dat is Loek van Wely, de meest succesvolle Nederlandse schaker van zijn generatie en daarmee misschien wel de op twee na grootste Nederlandse schaker aller tijden.

“Ik wil grootmeester worden”, zei Loek van Wely (geboren 7 oktober 1972) als veertienjarige in een interview voor Schaaknieuws. Hij speelde toen in het tweede team van Eindhoven. In 1988 en 1989 werd hij jeugdkampioen van Nederland en al tijdens zijn schooltijd besloot hij profschaker te worden.

Lees meer >