Analyses/Partijen

Partij 8: een niets-aan-de-hand remise

De achtste partij van de match om het wereldkampioenschap is na 33 zetten in remise geëindigd. Er gebeurde niet veel in de partij, of zoals Magnus Carlsen het bij de persconferentie samenvatte: "Hij speelde Berlijns, ik speelde de meest solide variant, yada yada yada, op naar de dopingcontrole."

De keuze voor het Berlijns was wel interessant. Carlsen speelde voor het eerst in deze match 1.e4, en Anand koos voor 1…e5 in plaats van het ambitieuzere 1…c5. Waarom? Er zijn verschillende verklaringen mogelijk. Een plausibele verklaring is dat hij nog niet met zwart alles wil gokken. Als hij zijn twee resterende witpartijen wint en zijn zwartpartijen remise speelt kan hij de match via de tiebreak nog winnen. Een andere verklaring is dat hij er niet op voorbereid was om tegen 1.e4 op winst te moeten spelen. Dan zou zijn voorbereiding op de match wel ondermaats geweest zijn, want zo ondenkbaar was het toch niet dat hij met twee punten achterstand die zet zou treffen. Maar misschien gelooft Anand er gewoon niet meer in. Dat is de mening van Nigel Short, getuige zijn tweets vandaag:

Maar de keuze voor het Berlijns was ook om een andere reden interessant: Anand heeft zelf al drie keer deze variant moeten bestrijden in deze match. Dat is een interessant verschijnsel dat best vaak in matches voorkomt: spelers die stellingen met beide kleuren op het bord krijgen. Bij WK-matches gebeurde dat bijvoorbeeld bij Aljechin-Euwe (varianten van het Slavisch) en Karpov-Kasparov (de Tartakover-variant van het Damegambiet). Het zou vooral interessant geweest zijn als Carlsen een overwinning nodig had, want dan had die zijn kaarten op tafel moeten leggen: hoe kun je winstkansen tegen het Berlijns krijgen? Maar dat was niet het geval, dus Carlsen koos een variant waarvan hij wist dat de remisemarge heel groot was. Er was op de 23e zet nog wel een interessante stelling, waarin er maar één zet was waarmee Anand een gelijke stelling kon bereiken, maar de wereldkampioen vond hem en snel daarna werd een potremise pionneneindspel bereikt.

Het spannendste moment voor de toeschouwers kwam misschien wel na de partij. Het duurde een minuut of twintig voordat de spelers bij de persconferentie verschenen, zonder dat duidelijk was waarom. Was er iets aan de hand? Maar dat viel mee: de spelers werd verteld dat ze na de persconferentie een dopingcontrole moesten ondergaan, en kregen daar instructies over. Dat duurde dus even.

Gelach na een grappige opmerking van Carlsen.

Carlsen, Magnus – Anand, Viswanathan

1. e4

Carlsen speelt alles, dus 1.e4 zal geen grote verrassing voor Anand geweest zijn, maar die gaf wel toe er niet de meeste aandacht aan besteed te hebben.

1…e5

Had Anand met zijn achterstand van twee punten niet voor Siciliaans moeten kiezen? Het leek erop dat hij er nog niet klaar voor was om voluit op winst te spelen met zwart. Hij merkte ook op dat er tegen het Siciliaans ook solide voortzettingen bestaan (waarschijnlijk bedoelde hij daar 3. Lb5 mee).

2. Pf3 Pc6 3. Lb5 Pf6

Lees meer >

WK-match ronde 7: Anand en Carlsen delen het punt

Viswanathan Anand is er niet in geslaagd de spanning in de match terug te brengen. Met wit bereikte hij niets en moest hij door middel van een zetherhaling berusten in een puntendeling. De stand is nu 4,5-2,5 in het voordeel van Magnus Carlsen.

Tijdens de persconferentie vatte de Indiër de partij goed samen. Hij hoopte langzaam de druk op de zwarte stelling te kunnen opvoeren, maar eigenlijk kreeg hij dit nooit voor elkaar. Carlsen was uiteraard tevreden met de remise. Met nog vijf partijen te gaan, waarvan de Noor drie keer wit heeft, zijn de vooruitzichten op de wereldtitel zeer goed te noemen.

Zoek vooral geen oogcontact met de ‘vijand’!

De uitdager oogt gedurende de match steeds relaxter, terwijl de wereldkampioen steeds minder zelfvertrouwen uitstraalt. Op de persconferentie leek Anand zelfs wat geïrriteerd. Vragen van journalisten werden steevast beantwoord met één korte zin, waarna de Indiër zich snel liet terugzakken in zijn stoel.

Toegegeven, dit ziet er niet heel ontspannen uit…

Maar hier ziet de wereld er een stuk rooskleuriger uit voor de Noor.

Of de gemoedstoestand van Anand het gevolg is van de soort vragen (niet allemaal even goed), het verloop van de partij of een combinatie van beide, vaststaat dat Anand het heel moeilijk gaat krijgen om zijn titel te verdedigen. Wereldtopper Hikara Nakamura lijkt in ieder geval geen hoop te hebben op een goede afloop. Via het sociale medium Twitter laat hij weten zich niet te kunnen vinden in de speelstijl van Anand.

Laten we eens bekijken wat de nummer vier van de wereld hiermee bedoelt.

Lees meer >

Bordmedailles voor Ivan Sokolov en Anne Haast

Het Europees teamkampioenschap in Polen zit er op. De Nederlandse heren eindigden met een knappe 3½-½ overwinning op Bulgarije dat zonder zijn topspeler Topalov op het appel was verschenen. De dames zullen de dag van vandaag het liefst zo snel mogelijk willen vergeten, want zij gingen met 4-0 ten onder tegen het ijzersterke Georgië.

Daarmee werd Nederland bij de heren met elf punten gedeelde zevende tot en met twaalfde, maar werd hen de elfde plaats toegewezen. Kampioen werd Azerbeidzjan met 14 punten, een punt meer dan het achtervolgende trio Frankrijk, Rusland en Armenië.

De dames vielen terug naar de gedeelde twaalfde tot en met veertiende plaats met 10 punten. Hier waren de dames van de Oekraïne al kampioen met 15 punten en ging het zilver naar Rusland net voor Polen dat het uitstekend heeft gedaan.

Wel waren er twee persoonlijke succesjes. In beide ploegen kon een gouden bordmedaille genoteerd worden. Ivan Sokolov scoorde 6½ -7 op bord twee, terwijl Anne Haast tot exact dezelfde score kwam op bord vier. Sokolov had zelfs de beste overall TPR.

Lees meer >

Vechtschaak van de bovenste plank

Na de goede resultaten van gisteren, waren de verwachtingen hoog gespannen. Het Nederlandse team trad in de achtste ronde van het Europees teamkampioenschap vandaag aan tegen het grote Rusland. De dames speelden tegen Israël, ook geen makkie.

Ondanks uitstekende vooruitzichten tijdens de match ging de wedstrijd uiteindelijk met 2½-1½ jammerlijk verloren. Maar gezegd moet worden dat onze jongens met opgeheven hoofd de zaal konden verlaten. De dames hadden het bepaald niet gemakkelijk, maar zij konden wel met een overwinning, ook 2½-1½, de hotelkamer opzoeken. Mooie bijkomstigheid is dat Anne Haast hoogst waarschijnlijk een IM-norm heeft kunnen noteren!

Het herenteam

Voor een wedstrijd tegen Rusland hoef je niemand te motiveren. De tegenstanders waren Grischuk, Svidler, Andreikin en Morozevich. Om mij onbekende redenen was Sokolov uit de ploeg gebleven. De wedstrijden kunnen tegenwoordig vanuit de luie stoel gevolgd worden op een computerscherm, terwijl daar rustig snorrend het computerprogramma Houdini voortdurend zijn waardeoordelen geeft. En hoewel ik door schade en schande allang wijzer ben geworden kon ik een glimlach niet onderdrukken toen halverwege de wedstrijd Nederland dik in de plus stond.

Lees meer >

Partij 6: Carlsen wint weer een toreneindspel

De zesde partij van de WK-match in Chennai heeft Magnus Carlsen weer een overwinning opgeleverd. Net als in de vijfde partij kreeg de Noor een toreneindspel met een materiële voorsprong, maar had Anand genoeg activiteit om de stelling te kunnen verdedigen. Lang gaf de computer maar een klein voordeel aan voor zwart, en ook voor de menselijke toeschouwers was het niet duidelijk wat zwart kon doen om verder te komen. Maar Carlsen vond een briljant plan: hij offerde maar liefst drie pionnen om een gevaarlijke vrijpion te maken, ondersteund door zijn koning. Op de laatste zet voor de tweede tijdcontrole kon Anand remise maken. Hij vond het smalle pad naar remise niet, gaf een tempo weg en dat bleek het verschil tussen remise en verlies.

Bij de persconferentie was Carlsen uiteraard in een goede stemming. Met twee punten voorsprong en nog zes partijen te gaan moeten er rare dingen gebeuren wil hij de match niet winnen.

Vishy Anand was natuurlijk in een minder goede stemming. Nadat een Noorse journalist een beetje begon te narren liet hij zich lichtelijk Vangaalachtig gaan:

"Meneer Anand, dit is een grote deceptie voor u. Hoe gaat u zich hiervan herstellen?"

"Nou ja, je moet gewoon je best doen."

[…]

"Kan Meneer Anand uitleggen wat gewoon je best doen betekent?"

"Je best doen betekent je best doen. Ik begrijp niet waarom je geen Engels verstaat."

Maar de persconferenties zijn leuk om te volgen, net als het commentaar tijdens de partij. Beide worden live uitgezonden op YouTube en de officiële website, en het schijnt dat meer dan tienduizend mensen het vandaag volgden. Dat gebeurde vanaf overal op de wereld, deze foto is bijvoorbeeld vanaf de schaakclub van Nairobi (waar ik wel eens geweest ben overigens, ik herken sommige mensen!)

Lees meer >

Dubbele winst voor Nederlandse teams!

Eindelijk kan de Nederlandse vlag fier omhoog. In het Europees teamkampioenschap hebben zowel het Nederlands heren- als het damesteam de volle winst weten te behalen. De heren sloegen met 3½-½ het toch niet heel zwakke Slovenië van het bord. De dames versloegen het bepaald niet zwakke Azerbeidzjan met 2½ -1½ . Bij een gelijke stand werd topscorer Anne Haast matchwinnaar, nadat ze lange tijd bange momenten had moeten doormaken.

Anne Haast: matchwinnaar! (Foto Jos Sutmuller)

Het herenteam

Op voorhand was het Nederlands team flink favoriet, zeker ook omdat Slovenië niet de sterkst denkbare ploeg kon opstellen. Voormalig topspeler Beliavsky en Mikhalchishin hebben kennelijk andere besognes.

Niettemin zag het er lang niet naar uit dat er zo’n grote overwinning geboekt zou worden. Giri werd namelijk met zwart keurig in bedwang gehouden door Lenic, die nog wel lang aan de tand werd gevoeld in een toreneindspel van vier tegen vier op een vleugel. De remise bleek onvermijdelijk.

Lees meer >

Magistrale eindspeltechniek van Carlsen

Carlsen heeft zijn eerste winstpartij in de WK-match op zak nadat hij een fluwelen eindspeltechniek tentoonspreidde. Wederom kreeg Carlsen niet veel uit de opening, maar na enkele passieve zetten van Anand kreeg Carlsen precies wat hij wilde: een ietwat beter eindspel. Aanvankelijk verdedigde Anand actief en Carlsen dacht zelfs even dat hij wat minder stond, maar op het kritieke moment speelde Anand te passief met 45..Tc1? 47..Kc6? en 48..Kd7?!. Carlsen speelde erg nauwkeurig en gaf het voordeel niet uit handen.

Voor de partij

Carlsen speelde 1.c4 en Anand koos een opzet met ..e6 en ..d5, in de hoop zijn geliefde Semi-Slav op het bord te krijgen. Carlsen koos echter voor het directe 4.e3 maar speelde vervolgens voorzichtig met 6.Pc3. Anand won snel het loperpaar, maar speelde vervolgens te langzaam met 13..Lc7. Met twee witpartijen voor de boeg leek Anand erop uit te zijn remise te spelen, zonder naar winstkansen op zoek te zijn. Hij kreeg desondanks een verdedigbaar eindspel, en creëerde veel tegenspel, maar vlak na de tijdcontrole maakte hij de beslissende fouten.

Zie NAC voor een volledig verslag en meer foto’s.

Lees meer >

Wederom zware eindspelen voor Nederlandse teams

In het Europees teamkampioenschap is het Nederlands herenteam tegen het sterke Tsjechië met een blauw oog weggekomen. Na harde strijd, waarin vooral Sokolov moest bikkelen in het verre eindspel, kwam er een 2-2-gelijkspel op het scorebord.

Bij de dames zag het er even naar uit dat tegen de Poolse beloften van de toekomst ook een gelijkspel uit het vuur gesleept kon worden, maar helaas kreeg het team toch een nederlaag met 2½-1½ te slikken.

Het herenteam

Nederland kwam goed uit de startblokken in het duel met Tsjechië. Giri had de opening met zwart tegen Navara actief tegengespeeld en comfortabel gelijkspel behaald. Toen de Tsjech opzichtig de fout in ging, toverde Giri een mooie wending uit de hoge hoed, waarmee hij een kwaliteit buitmaakte. Hoewel het eindspel technisch gezien niet al te eenvoudig leek, maakte onze kopman het achter elkaar uit.

Lees meer >

Carlsen in de aanval

De vierde partij van de match om de wereldtitel tussen Anand en Carlsen is geëindigd in remise. Dit was zeker de interessantste partij tot dusver, waarin Carlsen in het gehele middenspel een voordeel had. Hij was zo dapper geweest om een pion op a2 mee te snaaien die giftig leek, maar de loper slaagde erin te ontsnappen. Anand had al zijn taaiheid en venijnigheid nodig om tegenspel te genereren. Onder druk vond Magnus niet de beste zetten en liet het voordeel verzanden.

Magnus voor de partij

Tegenwoordig is Twitter misschien wel de populairste plek om commentaar te geven. Heel veel schaakfans, van amateur tot grootmeester, wisselen met elkaar van gedachten via dit medium. De match is zo’n hype geworden op Twitter dat het zelfs trending topic nr. 1 is in India en Noorwegen!

@asimpereira

Vele GM’s gaven interessant commentaar op deze partij, en in mijn analyse maak ik soms gebruik van hun woorden. Magnus speelde de eerste 25 zetten perfect en kreeg een behoorlijk voordeel. Zijn secondant Jon Ludvig Hammer zag het al helemaal zitten, maar Magnus speelde vervolgens enkele onnauwkeurige zetten.

Lees meer >

Eindspelen brengen de beslissing bij Nederlandse teams

De heren hebben goede zaken gedaan in de vijfde ronde van het EK-landenteams door het derde team van Polen met 3-1 te kloppen.

De dames speelden gelijk tegen het sterke Roemenië.

Vooraf zou hier wellicht voor getekend zijn, maar het verloop van de partijen in ogenschouw nemend, zal men toch een nare bijsmaak hebben overgehouden aan deze wedstrijd.

Het herenteam

Vanaf het begin was duidelijk dat Nederland een fijne middag tegemoet zou gaan. Giri en Sokolov waren met voordeel uit de opening gekomen, terwijl bij Smeets en Van Kampen gelijke stellingen op het bord stonden. Bij laatstgenoemden werd het evenwicht in hun partijen nooit verbroken en waren remises logische resultaten. Giri zette de heren vervolgens op een voorsprong door zijn tegenstander te verschalken in een toreneindspel, waarna Ivan de matchpunten veiligstelde door in een zeeslang de jongste speler van het Poolse team murw te spelen. Hij had zich een hoop werk kunnen besparen door eerder toe te slaan (zie het partijenblok), maar een partij twee keer winnen is ook niet gek.

Lees meer >