Het offer in de schaakpartij – Deel 4

 Deel 4a: De kandidatenmatch tussen Tal en Larssen

Tal en Larsen plaatsen zich door die gedeelde winst in het interzonale toernooi voor de kandidatenmatches van 1965. Ze treffen elkaar in de halve finale daarvan. Het is de eerste keer dat de uitdager van de wereldkampioen niet uit een kandidatentoernooi komt, maar uit die matches over 10, 12 of meer partijen. Ik geef de laatste en beslissende partij uit die match,

Lees meer >

Dichter bij schaken (5) – Chess, de musical

Internationale haikudag

Gisteren, vrijdag 17 april, was de internationale haikudag. Mooie aanleiding voor een nieuwe aflevering met schaiku’s.

Chess

 De succesvolle musical Chess gaat niet alleen over de bloedstollende match om het wereldkampioenschap schaken tussen de Rus Boris Spasski en de excentrieke Bobby Fischer, maar vooral over de koude oorlog in de tachtiger jaren tussen Oost en West, Rusland en Amerika. Time Rice, de lyricus, liep al langer met het idee iets te doen met het thema koude oorlog. Het begon al na de Cubacrisis toen hij hierover met zijn vriend ‘Mister Musical’ Andrew Lloyd Webber filosofeerde. Tim Rice was onder de indruk van de politieke machinaties rond de match tussen Spasski en Fischer in Reykjavik. Samen met de twee mannen van de succesvolle popgroep ABBA , Benny Andersson en Björn Ulvaeus kon hij aan een nieuwe uitdaging beginnen. Als decor voor hun musical Chess namen ze de tweestrijd tussen een Amerikaanse grootmeester (losjes gebaseerd op Bobby Fischer) en een Russische grootmeester, met karaktertrekken van Victor Korchnoi en Anatoly Karpov. Tijdens de tweestrijd ontstaat er een vurige maar onmogelijke liefde tussen de Rus en Florence. Florence is assistent, agent, secondant en liefje van de Amerikaan. Florence laat zich schaken door de Rus wat leidt tot talloze verwikkelingen. Als de Rus overweegt over te lopen naar het Westen beseft hij dat hij zijn familie nooit meer terug zal zien.

Het album werd uitgebracht in 1984 en in 1986 opende de musical haar deuren in London’s West End. De marketingstrategie was: eerst een album, daarna videoclips met losse songs en dan de musical. Een Amerikaanse versie startte op Broadway in 1988. De musical is verschillende malen aangepast. Vorig jaar waren er  uitvoeringen in de Stadsschouwburg van Groningen en dit jaar stond de musical op de agenda in Tokio. Hits werden: ‘I Know Him So Well’ en ‘One Night in Bangkok’.

Lees meer >

Schaakrubrieken weekend 14 maart 2020

Wekelijks publiceren of verwijzen wij naar diverse schaakrubrieken. Wij streven naar publicatie op de woensdag na het voorgaande weekend. Wij proberen de besproken partijen in een viewer te tonen.

Lees meer >

Grimsey, een piepklein eiland met een bijzondere schaakgeschiedenis

 Papagaaiduikers

Tien jaar geleden bezochten we het kleine Kanaaleiland Herm (2,5 km bij 0,8 km) dat ligt voor de Franse kust en behoort bij Guernsey. Rond de 100 inwoners. Prachtige natuur, geen gemotoriseerd verkeer en ook geen fietsers. Met witte zandstranden zoals Shell Beach en veel vogels, ideaal voor wandelaars. Een bijzondere vogel die er te zien is, is de papagaaiduiker hier puffin genoemd. Je kunt dan mee met een excursie van Puffin Patrol naar Puffin Bay.

Reisverslag Huub Blom in De Schaakkoerier

 In het februarinummer van De Schaakkoerier, een uitgave van de Motiefgroep Schaken, publiceerde Huub Blom zijn interessante reisverslag naar IJsland met een dagtochtje per boot naar het eilandje Grimsey. Een van de redenen waarom hij naar dit eiland wilde was dat er tienduizenden vogels zijn die wachten op de fotografen. Hij wilde graag de papagaaiduikers fotograferen maar dat bleek nog niet zo makkelijk. Uiteindelijk lukte het hem toch deze fotogenieke vogels op de gevoelige plaat vast te leggen.

Maar er was nog een andere reden waarom hij naar Grimsey afreisde. Grimsey heeft een bijzondere schaakgeschiedenis. Hij schrijft hierover:

In 1879 zeilde de journalist, kenner van het oud-IJslands en enthousiaste schaker Willard Fiske vanuit Amerika naar IJsland en raakte onder de indruk van het land en van het schaakspel dat er gespeeld werd. In 1880 trouwde hij met een steenrijke vrouw die toen over 2,2 miljoen dollar beschikte. Lang hield het huwelijk niet stand want de vrouw overleed een jaar later aan tuberculose. Als schaakliefhebber schonk hij op Grimsey aan elk van de elf families een marmeren schaakbord. Ook schonk hij geld aan het eiland om een school en een bibliotheek te laten bouwen. Na zijn overlijden werd de bevolking verrast met een gift van 12.000 dollar. Zijn geboortedag, 11 november, wordt elk jaar op Grimsey herdacht. Er wordt koffie met cake geserveerd. In het dorpshuis (tevens bibliotheek) staat een marmeren schaakspel en ook andere giften en foto’s van Fiske.

De verhalen over schaken op Grimsey zijn mooi. De lange zomerdagen en de nog langere winterdagen werden schakend doorgebracht. Een schaker kon wekenlang op bed blijven liggen om nieuwe strategieën te bedenken. Schaken nam een belangrijks plaats in het leven van de vissers. Een nederlaag kon men maar moeilijk verkroppen. Men sprong liever van de kliffen dan dat men een koning moest omleggen.

Tot zover het artikel van Huub Blom.

Lees meer >

Carlsen wint Tata Steel India, maar bijt in het zand tegen Ding

 Ondanks alle verontrustende berichten over de stand van zaken bij Tata Steel, blijft er onder de vlag van het staalbedrijf in januari ons roemruchte toernooi voorlopig behouden. Werknemers uit IJmuiden en omstreken zullen ditmaal misschien met gemengde gevoelens het schaaktoernooi tegemoet treden. Maar wellicht zullen ze nog meer verbaasd zijn dat er de afgelopen dagen in India, ook gedeeltelijk gesponsord door Tata Steel, ook een toernooi plaatsvond met een riant prijzengeld. Collega Dimitri Reinderman heeft u al helemaal bij gepraat over de eerste drie dagen waarop het rapidtoernooi plaatsvond.

Ik zal proberen u bij te praten over de laatste twee dagen waarop het snelschaak-evenement plaatsvond. Om te beginnen maar meteen even de eindstand van het blitztoernooi te geven:

Carlsen speelde redelijk maar hij kon ditmaal zijn stempel niet helemaal drukken op de discipline waar hij ooit wereldkampioen in was.

Lees meer >

Schaakgeschiedenis in vogelvlucht 21: Boris Spassky

 Deze rubriek is gemaakt voor schaaksite.nl en is terug te vinden onder het kopje ‘Schaakhistorie’.

Omdat het schaakspel een eeuwenoud spel is, dat naar schatting al 3000 jaar oud is, lijkt het mij gepast om een serie korte artikelen te presenteren, waarin de schaakgeschiedenis voor het voetlicht wordt gebracht. In de vorige aflevering hebben we het gehad over Tigran Petrosian. In deze nieuwe aflevering zullen we het hebben over Boris Spassky (Geboren in 1937).

Lees meer >

Begrijp wat u doet: De moderne verdediging (deel 2)

Hieronder treft u de volgende aflevering van de rubrie k “Begrijp wat u doet”. In deze serie worden, speciaal voor clubschakers, achtergronden belicht van de ‘grote openingen’ zoals het Spaans, het Siciliaans, het Damegambiet, het Konings-Indisch enzovoort. De artikelen verschenen eerder in Schaakmagazine het blad van de KNSB, de Nederlandse schaakbond.

 

We bespreken de tweede (en tevens laatste) aflevering over de Moderne verdediging. In deze rubriek gaan we uit van een opstelling waarin wit met drie pionnen op c4, d4 en e4 het hele centrum in handen neemt. We komen hierdoor meer in de banen van de 1. d2-d4-openingen terecht.

1. e4 g6 2. d4 Lg7 3. c4 d6

Zwart neemt een opstelling in zoals we kennen uit het Konings-Indisch. Maar opnieuw zal hij de ontwikkeling van Pg8 willen uitstellen. De belangrijkste reden hiervoor is dat zwart hoopt dat er snel een pionnenketen ontstaat (met pionnen van wit op d5 en e4 tegen die van zwart op d6 en e5). Hij wil dan direct …f7-f5 kunnen spelen gevolgd door …Pg8-f6. Ten opzichte van het Konings-Indisch zou hij dan twee zetten uitsparen. Heel interessant is als zwart meteen probeert het centrum aan te vallen met 3…Pc6 Het is zwarts bedoeling om straks met …e7-e5 te proberen een paard op d4 te nestelen. Wit moet nu kiezen hoe hij pion d4 gaat dekken. 4. Pf3 Indertijd had men de indruk dat het witte paard hier wel eens verkeerd zou kunnen komen te staan omdat het snel door …Lc8-g4 kan worden gepend. Zwart zou dan zijn plan om een paard op d4 te krijgen vrij eenvoudig kunnen doorzetten. [Lange tijd werd 4. Le3 beschouwd als de belangrijkste voortzetting op de zwarte aanpak. 4…e5 5. d5 Pd4 6. Pe2 c5 maar zwart heeft hier natuurlijk weinig te klagen met zo’n mooi paard op d4 (Yagupov-Kasimdzhanov, 1998).] [Minder principieel is 4. d5 omdat zwart dan na 4…Pd4 een paard op d4 heeft kunnen plaatsen. 5. Pe2 c5 is wel oké voor zwart.] 4…e5 Zwart moet het nu wel zo spelen, maar hier kleven wat nadelen aan. [Als zwart nu besluit om eerst 4…d6 te spelen om te kunnen werken met …Lc8-g4 is hij net te laat.

Lees meer >

Driseenruutuuttuusenatrèntrèntdrèn

 Dinsdag was een bijzonder gure dag in Ulcinj. Het regende, het regende veel en het regende hard. Tom greep het slechte weer aan om ons een lesje West-Vlaams dialect te leren: Driseenruutuuttuusenatrèntrèntdrèn (Er is een ruit uit het huis en als het regent, regent het erin). West-Vlaams en IJslands lijken voor de neutrale toeschouwer vast op elkaar. Misschien was het het slechte weer, misschien waren het de naweeën van de uitgebreide maaltijd van de dag ervoor of misschien was het de spanning voor de aankomende match,

Lees meer >

Heren blijven hangen, dames richten zich op

 Nederland gaat in Batumi (Georgië) het Europese Kampioenschap niet winnen dit jaar. De rustdag na de vijfde ronde leverde helaas niet voldoende energie op om de zesde en zevende ronde toe te slaan. In de zesde ronde verloor Nederland zelfs van Turkije (Erik van den Doel ging onderuit tegen Emre Can, bij drie remises) en na het gelijkspel van vandaag tegen het op papier zwakkere Zweden wordt de sprong naar de top toch wel problematisch. Met 7 punten uit 7 wedstrijden staat Nederland 18de maar liefst 5 punten achter koploper Rusland.

 

De dames slaagden er wel om twee eclatante zeges te behalen. De nederlaag in de vijfde ronde tegen Turkije maakte kennelijk een paar krachten los. In de zesde ronde ging Georgië 3 er met 3-1 aan (de nederlaag van Tea Lanchava werd gecompenseerd door Anne Haast Iozefina Werle-Paulet en Rosa Ratsma). En alsof dat nog niet genoeg was, werd vandaag Engeland met liefst met 3½ – ½ gedeclasseerd. Maar met 8 uit punten staat echter ook het damesteam ook mijlen achter bij koploper Rusland dat 13 punten heeft vergaard. De dames bezetten momenteel op de 13de plaats.

Het herenteam

Ondanks het teleurstellende gelijkspel waren er toch wel lichtpuntjes. Er werd veel strijd geleverd en dat viel te prijzen in het team, waarin het toch niet loopt als van te voren op gehoopt was. Zo heeft Anish Giri met zwart een uitstekende prestatie geleverd door zijn tegenstander Nils Grandelius lange tijd onder druk te houden.

Kopman Anish Giri (foto Harry Gielen)

Na een stelling waarin eigenlijk weinig te halen viel, bleef hij pressen. Het resulteerde in een eindspel met voor ieder twee lopers en voor Giri een betere pionnenstructuur. De computer gaf ergens aan dat zwart beslissend voordeel had (in termen van de engine ongeveer -2) maar dat zegt nog niet dat het ook gewonnen was. De hoge waardering werd misschien wel door de engine gegeven omdat Giri erin geslaagd was de witte lopers naar de velden h7 en h8 te dwingen, waar ze ook niet meer weg konden. Maar of daar zaken mee gedaan konden worden, heb ik niet kunnen vinden. Misschien dat een bezoeker van Schaaksite een concreet winstplan heeft gezien? We houden ons aanbevolen!

Lees meer >

Pruijssers wint Northumbria Masters

Roeland Pruijssers heeft in Newcastle (Engeland) de Northumbria Masters gewonnen. Met 7.5 uit 9 bleef hij GM Donchenko en IM Merry een half punt voor. Aan het toernooi deden ook drie andere Nederlanders mee: Yichen Han (5.5 punten), Gerard Welling (5.0) en Jeroen van de Bersselaar (4.5).

Lees meer >