Hieronder treft u de volgende aflevering van de rubriek “Begrijp wat u doet”. In deze serie worden, speciaal voor clubschakers, achtergronden belicht van de ‘grote openingen’ zoals het Spaans, het Siciliaans, het Damegambiet, het Konings-Indisch enzovoort. De artikelen verschenen eerder in Schaakmagazine het blad van de KNSB, de Nederlandse schaakbond.
Soms word je als witspeler geconfronteerd met een opening waarvan je van te voren denkt: “Daar zit ik nou niet op te wachten”. Ik denk dat menig witspeler na 1.e4 e5 2.Pf3 Pf6 dit gevoel herkent. De Russische verdediging staat als uiterst ‘taai’ te boek waartegen het erg lastig is om spel te maken voor wit. Dan is het interessant als er zich al op de vierde zet een alternatief aandient, waarmee onmiddellijk de knuppel in het hoenderhok kan worden gegooid.
Dimitri Reinderman (foto Harry Gielen)
Het Cochrane Gambiet, waarin wit op de vierde zet heel brutaal een paard offert, is – zeker voor clubschakers – een uitstekende speelwijze die het zwarte spel probeert te ontregelen. In ruil voor het paard krijgt wit twee pionnen plus aanvalskansen terug. Met een mooie mobiele pionnenmassa in het centrum heeft hij zonder meer genoeg compensatie. Als er dan ook nog twee Nederlandse grootmeesters zijn (collega Dimitri Reinderman en Daniël Stellwagen plus de voormalige wereldkampioen Veselin Topalov het ook durfde te spelen tegen Vladimir Kramnik!) die hier brood in zagen, kunnen we stellen dat dit een uitstekend wapen kan zijn tegen het Russisch!
Het Cochrane gambiet
1. e4 e5 2. Pf3 Pf6
Het Russisch kennen we in het buitenland als ‘The Petrov Defence’, genoemd naar de Russische speler Alexander Petrov (1794-1867) die het systeem heeft gepopulariseerd. De opening staat bekend als een taai en moeilijk te bestrijden systeem dat door veel witspelers wordt gehaat.
3. Pxe5 d6
Het witte paard moet eerst teruggejaagd worden, alvorens zwart de pion op e4 ongestoord kan nemen. Het is bekend dat het meteen terugslaan op e4 3…Pxe4?! niet zo goed is voor zwart. Na 4. De2 De7 Dat is relatief de beste mogelijkheid. [Vooral niet 4…Pf6?? 5. Pc6+ met damewinst.] 5. Dxe4 d6 6. d4 dxe5 7. dxe5 en wit heeft een pion meer, hoewel dat niet alles zegt. Omdat zwart tijd verliest met deze pionzet, heeft wit plotseling een interessante extra mogelijkheid die als verrassingswapen zeer effectief kan zijn.
4. Pxf7!?
Daar gaan we dan! Als je al op zet vier met een wit paard op f7 mag slaan, zou je die kans toch niet voorbij laten gaan? Dit wordt het Cochrane-gambiet genoemd. John Cochrane was een negentiende-eeuwse Schotse schaakmeester.
Lees meer >
De opening is achter de rug en hoe nu verder? Dit probleem zal de meeste clubschakers bekend in de oren klinken. Voor de hand liggende vervolgvragen zijn dan “naar welke kenmerken moet ik kijken?” en “hoe formeer ik een plan?” Eigenlijk draait alles om strategische inzicht. Maar hoe ontwikkel of verbeter je dat?
