Ronde 5 – verwend door succes?

20 januari 2022 23:20 7

Zijn we de afgelopen jaren te verwend geraakt? Wat mijzelf betreft ben ik geneigd om dat te geloven, aangezien ik al vanaf het begin steeds overwinningen verwacht. Tot nu toe zit dat er nog niet echt in. Anish Giri kwam niet verder dan remise en Jorden beging fouten in de aanval. Hij verloor zijn partij. Ook in de Challengers waren er vandaag geen Nederlandse zeges; alle drie de partijen eindigden in remise. Voor een uitgebreide fotoreportage kunt u terecht op tatasteelchess.com

Masters: partijen zonder Nederlanders
Elders was ook genoeg te zien. Carlsen leek met zwart tegen Grandelius een fout te hebben gemaakt in zijn openingsvoorbereiding. In plaats van het door de engines aanbevolen 18… Pf7 speelde hij 18… d5!? Wellicht haalde hij een zetvolgorde door elkaar, maar achteraf mag de vraag gesteld worden of dit wel een misser was. Het pakte in elk geval niet slecht uit voor Carlsen, die na een paar mindere zetten van Grandelius overwegend kwam te staan. De Zweed wist echter te ontsnappen.

Carlsen diep in gedachten (foto Lennart Ootes)

Ook Caruana en Jesipenko maakten er een boeiend gevecht van. In een moeilijk Semi-Slavisch Damegambiet had Caruana altijd wel het beste van het spel. Gelukkig voor de jonge Rus maakte Caruana op het kritieke ogenblik een fout en kwam alles op zijn pootjes terecht. Rapport speelde met wit tegen de Indiase tiener Rameshbabu Praggnanandhaa en wist via een originele opening een bijzonder ingewikkelde stelling te bereiken. De jonge Praggnanandhaa hield aanvankelijk moedig stand, maar ging alsnog in de fout. Rapport maakte het zonder genade af. Dubov speelde in zijn kenmerkende stijl weer een spectaculaire partij, maar bereikte slechts remise.

De partij Duda – Karjakin verdient een aparte vermelding. Karjakin had lang het betere van het spel, maar zijn voordeel verzandde. Op de vierendertigste zet luidde hij met Tg4 een zetherhaling in, waar Duda op in ging. De zet van Karjakin was echter een lelijke fout…

Hoe kan wit de partij beslissen?
Lees meer >

Giri verliest opnieuw, Wang Hao gaat met pensioen

28 april 2021 13:59 17

Dit verslag had het mooiste verslag van de hele week moeten zijn, maar het werd mosterd na de maaltijd. Nepomniasjtsji was immers al niet meer in te halen. Desondanks werden er vandaag alsnog drie partijen beslist, en was er leed te zien dat weer typisch is voor de beruchte laatste ronde van het Kandidatentoernooi.

Giri – Aleksejenko

Fans die op eerherstel voor Giri hoopten, kwamen bedrogen uit. Giri speelde een soort Catalaan die wel uit de antieke openingsboekjes van Euwe leek te komen. Voordeel leverde dat niet op, en gevaarlijk voor zwart leek het evenmin. De opening kwam weliswaar als een verrassing, maar Aleksejenko had weinig moeite om de goede zetten te vinden. Waarschijnlijk is deze opening toch niet zo geschikt voor het hoogste niveau.
Aleksejenko pakte de stelling daarna krachtig aan en bereikte in het middenspel een klein voordeeltje, dat hij behield toen de partij richting het eindspel ging. Het eindspel bood wel wat winstkansen voor zwart, maar er waren toch weinigen die hadden gedacht dat Giri in het eindspel de mindere van Aleksejenko zou zijn. Toch was het zo, al kan dat uiteraard aan het wegvallen van de wereldtitel-motivatie worden toegeschreven.
Ik breng u de analyse in quizvorm, al staan de opmerkingen uiteraard ook weer onderaan in de viewer.

De nu volgende zet van zwart is thematisch voor dit soort stellingen. Wat zou u doen?
Lees meer >

Schachfreunde Deizisau wint Online Europacup, Van Foreest met Clichy tweede

1 april 2021 22:24 2

De afgelopen dagen werd op tornelo.com de Online Europacup voor clubteams afgewerkt. In totaal namen er 90 clubs aan het toernooi deel, die ingedeeld werden in negen voorronden. Uit elke voorronde kwalificeerden de beste twee teams zich voor de drie play-offs, die in groepen van zes werden afgewerkt. De bovenste helft van de uitslagen van elke playoff kreeg een ticket voor de finaleronde. Elke club stelde per ronde vier man op, en bestond uit maximaal zes deelnemers. Er werd gespeeld met een tijdcontrole van 15 minuten en 5 seconden increment per zet.

Verslag

Onder de deelnemende clubs bevonden zich het illustere OSG Baden-Baden (de eeuwige kampioen van de competitie van onze oosterburen), Clichy (een Franse club met Jorden van Foreest en Loek van Wely in de gelederen), Odlar Yurdu (Azerbeidzjan, met Mamedyarov als topspeler), Ladya Kazan (een team met Vladislav Artemjev en Gata Kamsky), het Nederlandse Zuid-Limburg en het Belgische Pluspion Wachtebeke (met o.a. de Nederlanders Admiraal en De Rover). Het is onmogelijk om alle Nederlandse partijen door te werken, dus ik zal het in de analyses houden bij de partijen in de finalegroep.

Lees meer >

Jorden een half punt dichterbij – Tata Steel Masters ronde 11

30 januari 2021 0:35 15

Een goede dag voor de Nederlanders. Giri wist remise te houden tegen Carlsen, en Harikrishna was in de stemming om zich in zijn eigen zwaard te storten. Daarmee zijn er nu twee Nederlanders in de race voor de toernooiwinst.

Giri was in elk geval niet onder de indruk vandaag. © Jurriaan Hoefsmit – Tata Steel Chess Tournament 2021

Carlsen 1/2 – 1/2 Giri
Carlsen besloot om 1. e4 te spelen en de Italiaanse opening was het resultaat.  6. b4 is niet heel gebruikelijk, maar al wel meerdere keren gespeeld. In elk geval kwam Carlsen met een voordeeltje uit de opening, dat duidelijk zichtbaar werd toen Giri een verborgen kans om zijn paard naar f4 te spelen, miste. In het vervolg kreeg Carlsen twee kansen om met c3-c4 de controle te nemen, maar hij miste ze en kreeg vervolgens geen voet meer aan de grond. Daarna toonde ook Giri zich tevreden met remise.

Lees meer >

Lachen of huilen? Tata Steel Masters ronde 3

18 januari 2021 20:56 6

Blijde gezichten bij de commentatoren, uitgebreide analyses en een genietend, internationaal publiek. Caruana speelde de sterren van de hemel, Vachier-Lagrave offerde zijn dame, en leider Grandelius kwam in moeilijkheden tegen een voorbeeldig spelende Harikrishna. Zo moet de derde ronde er zo rond vier, vijf uur voor de meeste mensen hebben uitgezien. Voor mij en de Nederlanders was het echter een druilerige dag. De partijen van Giri en Van Foreest brachten niet waarop was gehoopt. Beiden raakten in het nadeel.

Vandaag viel er weinig te lachen voor Grandelius. © Jurriaan Hoefsmit – Tata Steel Chess Tournament 2021 – Afkomstig van: www.facebook.com/tatasteelchess/photos/a.5267350803275860/5267339876610286%5B/caption%5D

 

Echter, in de avond was het tij werkelijk bijna overal gekeerd. Akkoord, Harikrishna maakte zijn partij af, maar dat was ook wel zo ongeveer het enige wat normaal ging. Carlsen maakte een iets beter eindspel niet af, Caruana liet Duda roemloos ontsnappen en het dameoffer van Vachier-Lagrave bleek vooral een defensieve bedoeling te hebben. Van Foreest ontsnapte na serieuze problemen en Donchenko leek zelfs nog even in het nadeel te komen tegen Giri. Laat op de speeldag maakte Antón Guijarro het feest compleet door een gelijkstaand eindspel tegen Alireza Firouzja te verliezen.

Partijen

Carlsen-Tari was een partij waarin Tari vanuit de Semi-Tarrasch op een net iets minder eindspel aanstuurde. Dat was een dappere keuze, op het roekeloze af. De jonge Noor verdedigde zich echter goed en Carlsen wist geen vorderingen te maken. Anders dan velen die het slachtoffer geworden zijn van Carlsens martelwerktuigen, hield Tari deze kwaliteitsverdediging de hele partij vol. Carlsen vocht door tot het pat, maar Tari’s barricades kraakten niet.

Lees meer >

Firouzja verrassend uitgeschakeld in Speed Chess Championship, Wesley So wel door

14 november 2020 23:42 1

De derde match van het Speed Chess Championship is gewonnen door Vladimir Fedosejev. Hij versloeg Alireza Firouzja in een uiterst spannende match met 15-14. Hiervoor moest er een beslissingsmatch van vier bulletpartijen worden gespeeld. Wesley So daarentegen had aanzienlijk minder moeite met het Oezbeekse talent Nodirbek Abdoesattorov; hij won met 18-10.

Voor degenen die het eerdere artikel niet hebben gelezen: de exacte indeling van de wedstrijden is hier terug te vinden.

Alireza Firouzja – Vladimir Fedosejev 14 – 15

Vladimir Fedosejev is een Russische schaker, en eentje met talent. Al jaren wordt hij naar de top toegeschreeuwd, maar die kloof heeft hij nooit echt kunnen overbruggen. Vooral in zijn jeugdjaren was hij een grote belofte, met een tweede plaats op het WK voor junioren (2011) en een derde plaats op het EK (2014) als grote hoogtepunten. Later, in 2017, won hij nog het Aeroflot Open. Daarna zijn zijn resultaten gestagneerd. Fedosejev is inmiddels 25, maar bevindt zich heden ten dage niet in het selecte gezelschap van grootmeesters met een rating van boven de 2700. In het snelschaken is Fedosejev sterk gebleven. In 2012 eindigde hij bij het Keres Memorial al gelijk met de gevreesde Shirov, terwijl hij in 2015 in het blitztoernooi van Dubai de eerste prijs wist te winnen. Aan het eind van 2017 veroverde hij het zilver bij het WK Rapid, achter de grootheid Anand. Fedosejevs sterke kant is het combinatoire schaak; het fijne positiespel lijkt hem minder goed te liggen.

Wat Alireza Firouzja allemaal wel niet heeft gepresteerd op deze leeftijd, is moeilijk samen te vatten. In een tijdsbestek van ruim een jaar klom hij op naar een positie waarvandaan de eerstvolgende stap die naar de absolute wereldtop is. In Norway Chess zat hij dit jaar op dat niveau; een tweede plaats achter Carlsen is een wereldtopper waardig. Online heeft Firouzja dit jaar wel moeilijkheden gekend, maar ook de Fransman Vachier-Lagrave heeft dergelijke problemen. Misschien maakt niet iedereen deze switch even soepel. Ook Firouzja heeft getoond een gevreesd snelschaker te zijn, sterker nog dan Fedosejev. Bovendien delen ze hun voorkeur voor het tactische schaak, al moet daarbij worden opgemerkt dat Firouzja als speler veel completer is.

Firouzja was dus toch wel de grote favoriet voor een plaats in de tweede ronde. Des te verrassender was het dat hij eigenlijk nooit goed in de match kwam. Fedosejev toonde zich die dag de betere speler, en het zag eruit alsof het een wonder was dat de naar Frankrijk gevluchte Iraniër niet op een veel grotere achterstand kwam na de openingsfase. Firouzja speelde niet groots, maar bleek erg taai. Op de achtergrond domineert Anish Giri het toernooi. Hij roerde zich al in de match van Carlsen, maar in deze match was hij commentator op ChessTV, de commentaarbox van chess.com.

Het ‘mayday’ kondigde zich al aan in de eerste twee partijen van de match:

Lees meer >

Vachier-Lagrave en Carlsen door in Speed Chess Championship

9 november 2020 21:17 5

In deze tijd waarin weinig ‘echte’ toernooien plaatsvinden, kijkt de Nederlandse schaker al gauw of er online nog een goed toernooi te zien is. Dat blijkt het geval, want Chess.com heeft sinds twee weken het Speed Chess Championship lopen, en het deelnemersveld is niet mis; Carlsen, Nakamura en Vachier-Lagrave worden al jaren als de beste snelschakers van de wereld gezien. Onder de zestien deelnemers bevindt zich ook onze landgenoot Anish Giri. Hij zal op 16 november om zes uur ’s avonds in actie komen tegen de Russische snelschaakspecialist Vladislav Artemjev.

Het toernooi wordt in een knock-outformat gespeeld, wat betekent dat Nakamura (de nummer één van de wereld op de snelschaak-ratinglijst!) in actie komt tegen de speler met de laagste snelschaakrating, Carlsen tegen de op een na laagste, enzovoort. Giri is als tiende geplaatst en komt dus uit tegen de nummer zeven van de lijst, Artemjev. De organisatie van de matches zelf is wat onconventioneel; de spelers moeten eerst negentig minuten snelschaken met een tijdcontrole van 5″+1′, daarna zestig minuten met 3″+1′ en afsluitend dertig minuten met 1″+1′, bullet dus. Het nadeel van het niet bepalen van het aantal potjes voor de speler die aan de verliezende hand is, is duidelijk: er komt geen einde aan en hoe korter de partij duurt, des te langer gaat het afslachten in de betreffende discipline door.

Giri is dus nog niet in actie gekomen, maar er zijn al wel vier andere matches gespeeld. Ik breng u een aantal hoogtepunten uit de eerste twee, de andere twee zal ik later bespreken.

Vachier-Lagrave 16,5 – 11,5 Nihal Sarin

De Fransman Vachier-Lagrave staat bekend als goede snelschaker, maar heeft het in het online seizoen moeilijk gehad. Dat hoeft natuurlijk niet al te veel te betekenen, maar verrassend was het wel. In de eerste ronde versloeg hij de talentvolle Indiër Nihal Sarin, die nog maar zestien jaar oud is. Vachier-Lagrave pakte zijn voorsprong voornamelijk in het tijdvak van vijf minuten per persoon, waar hij +3 wist te scoren. Nihal Sarin kreeg het gat vervolgens niet meer dicht en eindigde ook in de andere tijdvakken op een negatieve score, twee keer -1. In de eerste partij stond er een leerzaam toreneindspel op het bord (Vachier-Lagrave wit):

Beide zijden hebben in dit eindspel vrijpionnen die niet te stoppen zijn. Het is echter duidelijk dat zwart zeer goed staat: zijn toren behoeft zich slechts voor de d-pion te geven en dan blijft het gevaarlijke eindspel van de twee verbonden vrijpionnen tegen toren over. Bekend is dat een toren in zijn eentje volledig machteloos staat tegen de pionnen als deze samen nog vier zetten van de promotievelden verwijderd zijn. Dit is hier niet het geval, en dus beslist de positie van de koningen. Kan wit zijn koning op tijd bij de zwarte pionnen krijgen?

Lees meer >

Toch maar de Grand Old Opening?

7 november 2020 20:08 8

Geen moeilijkheden na de opening, een veilige stelling, echte tegenkansen en gemakkelijk te leren. Ziedaar het wensenlijstje van een gewone clubspeler bij het kiezen van een opening met zwart. Al heel veel auteurs hebben geprobeerd om dit schaap met de vijf poten te vinden, maar eigenlijk elke opening heeft wel een nadeel. Internationaal Meester Andrew Martin is een warm pleitbezorger van het Geweigerd Damegambiet. Volgens de Chessbase-site wil hij aantonen dat ‘het Geweigerd Damegambiet veel meer is dan een passief systeem’. Maakt Martin waar wat hij belooft?

Voor de gewone clubschaker

De DVD (The Queen’s Gambit Declined, ChessBase 2012) is gericht op spelers onder 2200, in het bijzonder op spelers tussen de 1400 en de 1800. Hij beslaat grofweg drie delen. Het eerste deel is de Cambridge Springs-variant, het tweede bevat Martins ontzenuwing van 5. Lf4 en het derde gaat over de ruilvariant van het Geweigerd Damegambiet. De zetvolgorde die hij bepleit. is 1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pc3 Pf6, gevolgd door 4… Pbd7. Dit dient om deel 1 en 2 goed op elkaar aan te laten sluiten. Elke belangrijke variant staat netjes in een apart filmpje.

Toch is de indeling van de DVD niet altijd even logisch. Hoewel de indelingen van de Cambridge Springs (zeven partijen) en de ruilvariant (twaalf partijen, erg veel!) niets te wensen overlaten, is het gedeelte over Lf4 (drie partijen) een vreemd aandoend aanhangsel. 

Martin beveelt hier 5…dxc4! aan. Zijn motivatie voor dit opgeven van het centrum is dat zwart van het veld d5 gebruik kan maken om de witte loper aan te vallen en te ruilen (6. e4 wordt beantwoord met 6…Lb4 en pion e4 staat ongedekt). Het blijkt dus dat Lf4 bij deze zettenvolgorde van zwart een forse onnauwkeurigheid is. Het bespreken van bovenstaande stelling is zeker nuttig, maar gewoon een losse partij was daarvoor beter geweest. In de tweede partij van dit deel komt de zet Lf4 namelijk in het geheel niet voor! Dat is toch wel een zeldzame slordigheid van een gerenommeerde DVD-producent als ChessBase. De derde partij gaat over Lf4 in de ruilvariant, maar dat systeem is zo anders dan de stelling hierboven dat het logischer was geweest om deze partij bij de ruilvariant-partijen te voegen.

Lees meer >

Giri uitgeschakeld in kwartfinale Chess24 Banter Series

25 september 2020 23:57 0

Na het succes van de Banter Blitz Cup kwam Chess24 eind vorige maand met een variant op dit knock-outtoernooi: de Banter Series. Met de mooie finale tussen Carlsen en Firouzja eerder dit jaar nog in het geheugen was ik benieuwd wat de site van Gustafsson en Carlsen nu weer uit de hoge hoed zou toveren. Het bleek als volgt te werken: 8 wereldtoppers zouden in de eerste ronde van een knock-outtoernooi spelen tegen 8 qualifiers, die allemaal een kwalificatietoernooi hadden gespeeld voor hun plaats in de grote finale. Geheel getrouw aan het oude concept gaat het om blitzpartijtjes van 3 minuten + 2 seconden per zet, waarbij commentaar verplicht is. Een match is gewonnen bij het bereiken van 5,5 punt. Als de match onbeslist is, wordt deze verlengd met nog twee partijtjes, eventueel gevolgd door een Armageddon-partijtje.

De geplaatste spelers zijn achtereenvolgens Carlsen, Caruana, Vachier-Lagrave, Gristsjoek, Aronian, So, Radjabov en Giri. Giri is dus als laatste geplaatst. De wereldtoppers werden conform hun positie gekoppeld aan de qualifiers; Carlsen kreeg op papier de gemakkelijkste tegenstander (Narayanan), Giri de moeilijkste (Peter Svidler). Dat papier is kennelijk soms nog best waarheidsgetrouw, want Carlsen schoof Narayanan gemakkelijk terzijde, terwijl Giri grote moeite had met Peter Svidler en de match pas in de Armageddon-partij wist te beslissen. Dat was nog altijd een beter resultaat dan dat van Teymour Radjabov, die de eerste ronde niet overleefde. De Vietnamees Quang Liem zette hem de voet dwars.

Omdat het toernooi volgens de knock-outformule is ingedeeld, omvat de tweede ronde een voor de liefhebber interessante botsing tussen Carlsen en Giri. Zoals bekend is er op Twitter de nodige dynamiek tussen de twee, al was het de afgelopen weken aardig rustig. Helaas kwam Giri kwam er niet aan te pas: 5,5-1,5. Uit deze botsing breng ik u de winstpartij van Giri, met behulp van zijn en Carlsens commentaar, met excuses voor mijn slechte PGN-editor. 

Lees meer >

Vincent Keymer, het Duitse talent

21 september 2020 17:23 2

Tegenwoordig gaat er in de schaakwereld terecht veel aandacht uit naar de prestaties van Alireza Firouzja, die vaak als ’the next big thing’ wordt gezien. Iets minder bekend bij het Nederlandse publiek is het Duitse talent Vincent Keymer. Hij speelt reeds 2 jaar in Wijk aan Zee mee bij de Challengers, maar viel daar niet in extreme mate op. Wel is hij bekend van zijn sensationele winst tijdens GRENKE Chess Open 2018, waar hij de hoofdprijs mee wist te pakken. Tja, als je dat kunt en daarbij een Richárd Rapport achter je laat, dan kun je wel wat. Vincent combineert het schaken met zijn school, en is daarom wat minder zichtbaar in de toernooiarena dan Firouzja.  De coaching van Keymer is door Peter Leko ter hand genomen.

Recent heeft Keymer meegedaan aan het Biel Chess Festival, waarvan ik later misschien nog eens een verslag hoop te schrijven. In dit artikel wil ik een ander, online gespeeld toernooi behandelen: een kwalificatietoernooi uit de Chess24 Banter Series. Het toernooi werd gespeeld volgens een knock-outformule, waarbij de speler die het eerste 4,5 punt haalde naar de volgende ronde ging. De tijdcontrole was 3 minuten, vermeerderd met 2 seconden increment per zet. Net als in de Banter Blitz Cup moesten de deelnemers tijdens het spelen van hun snelschaakpartijtjes commentaar geven op hun zetten. Dit commentaar is bij veel spelers overigens best wel leerzaam; ik kan het van harte aanbevelen. Keymer liet in dit toernooi goed spel zien, en daarom neem ik hier met behulp van zijn eigen commentaar een aantal partijtjes onder de loep.

Ronde 1: Keymer (2568) 4,5 – 0,5 Bacrot (2673)

In de eerste match kwam Keymer uit tegen tophonderdspeler Étienne Bacrot, die in 2005 het gehele jaar door bij de beste tien van de wereld stond. Toch werkelijk geen pannenkoek, deze Fransman, maar hij kwam er in deze match niet aan te pas. Misschien was de tweede partij wel de meest analysewaardige partij van de match:

Na twee keer de onderliggende partij te zijn geweest, leek er in de derde partij een grote kans voor Bacrot aan te komen. Hij bevond zich de gehele partij in een gemakkelijke stelling. Die had hij juist bedorven toen deze stelling (Bacrot wit) op het bord stond:

Er is in deze dode stelling weinig plezier meer te beleven, al moet wit even oppassen voor Lf2+. 41. Lb6?? overhandigde het volle punt echter op een gouden schaal aan Vincent. Na 41… Lf2+ gaf de Fransman wegens loperverlies op.

Lees meer >