Schaakhistorie

Fischer-Spasski in het MEC!

Zaterdag 3 september is het weer tijd voor CinéMax in het Max Euwe Centrum. Het zal u vast niet zijn ontgaan dat het 50 jaar geleden is dat de match Fischer-Spasski plaatsvond in Reykjavik. We gaan daarom kijken naar de film ‘Pawn Sacrifice’ en de documentaire ‘Fischer against the World’.

Diezelfde middag openen we ook een expositie over de match,

Lees meer >

Drs. F. Roessel: Openingen Vademecum en hoe dat tot stand kwam (slot?)

Dr. H.W. van der Vaart Smit. Hij was het die zich onder zijn pseudoniem Dr. Van Zoeterwoude ergens in 1962 meldde bij Frits Roessel met onder zijn arm een manuscript dat Roessel zou laten uitgroeien tot het welbekende Openingen Vademecum.

Foppe Jan Montsma onthulde de geschiedenis in: Drs. F. Roessel: Openingen Vademecum en hoe dat tot stand kwam.

Duidelijk is dat Van der Vaart Smit (VdVS) een berucht foute dominee is geweest tijdens de bezetting in de Tweede Wereldoorlog en dat hij zijn manuscript vermoedelijk heeft geschreven in de strafgevangenis van Scheveningen waar hij na de oorlog een langdurige straf uitzat. Maar geheel onduidelijk bleef waar hij zijn kennis van het schaakspel vandaan had. Onze zoektocht door de tijdschriften van de (K)NSB van het interbellum leverde geen enkel spoor op. We hadden ons er al bij neergelegd dat we vermoedelijk nooit te weten zouden komen hoe sterk VdVS als schaker is geweest en dat we het zouden moeten doen met de conclusie die Foppe Jan formuleerde: “Als VdVS zonder enige wedstrijdervaring in staat is om zo’n project in zijn cel op te zetten, hoe wankel het ook is, dan hebben we te maken met een persoon van een uitzonderlijke intelligentie.”

Ik heb het artikel van Foppe Jan op Schaaksite gezet in de vage hoop dat er iemand zou komen met een aanwijzing die enig licht zou kunnen werpen op de kwestie: Hoe sterk was schaker Van der Vaart Smit alias Van Zoeterwoude?

En er kwam een tip!

Lees meer >

Lasker vertelt in het Nederlands over Aljechin-Euwe

In Chess Note 11905 schrijft Edward Winter over een opname van Emanuel Lasker, waarin die voor de KRO in het Nederlands vertelt over de match Euwe-Aljecin in 1935. De opname is er ook te horen. Lasker spreekt goed Nederlands, al doet hij dat wel in een langzaam tempo. Je moet daarom goed luisteren om te begrijpen wat hij zegt. Gelukkig staat er ook een transcriptie bij. Een stukje:

Lees meer >

Hans Böhm over de dag dat schaakcomputer Deep Blue Gari Kasparov versloeg


Bron: Villa VdB aflevering 11 mei 14:00 – 15:30

De geschiedenis van wat nu het Max Euweplein is

Niet helemaal schaakgerelateerd, maar wel een beetje: hoe is het Max Euweplein ontstaan en wat was de plek voordat het dat was? Om alvast antwoord te geven op de laatste vraag: een gevangenis! Dat gebouw bestaat nog steeds en als ik het goed zie zit nu o.a. het Max Euwecentrum erin. In de Tweede Wereldoorlog was het gebouw berucht en werd het door de Duitsers misbruikt. Nog een opmerkelijk feitje: Anne Frank heeft haar laatste nachten in Amsterdam doorgebracht op de plek waar nu het Holland Casino staat.

Lees meer >

Lezing Jan Timman in het Max Euwe Centrum

Foto: Bart Stam

Vorige week woensdag gaf Jan Timman zijn jaarlijkse lezing in het Max Euwe Centrum (MEC). Het was de perfecte locatie voor deze lezing omdat Max Euwe en zijn kwaliteiten als schaker centraal stonden in het verhaal van Timman.

Men twijfelt nogal eens aan de kwaliteiten van Nederlands enige wereldkampioen schaken. Vaak verwijst men dan naar de hoeveelheden alcohol die Aljechin tijdens de match zou hebben genuttigd.

Jan Timman haalde aan dat er inderdaad in de match enkele partijen waren die deze twijfels versterkten. Maar dat doet onrecht aan de prestatie van Max Euwe, die wel degelijk tot de wereldtop behoorde. Gedurende het jaar waarin hij de wereldtitel veroverde was hij ook de nummer één van de schaakwereld.

Boek over Euwe en zijn beste partijen

Jan Timman is bijzonder actief met het schrijven van boeken. Op dit moment werkt hij aan een boek over Max Euwe met daarin zijn 80 beste partijen. Het boek behandelt diverse periodes van het leven van Max Euwe en beslaat een periode vanaf zijn jonge jaren tot en met zijn partijen van na de Tweede Wereldoorlog.

Een van de beste prestaties van Max Euwe was zijn tweede – bijna gedeelde eerste – plaats in het naoorlogse toptoernooi in Groningen (1946). Uiteindelijk werd hij daar met 14 uit 9 tweede achter Botwinnik die het toernooi op zijn naam schreef met 14½ punten. Max Euwe bleef daarmee sterke schakers zoals Smyslow, Najdorf, Szabó. Boleslavski en Flohr voor. De laatste partij in het boek is die tegen Gennadi Sosonko in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Het boek verschijnt ergens in 2023.

Lees meer >

Een avond met Jan Timman in Gouda

Schaakgrootmeester Jan Timman is op donderdagavond 12 mei te gast in de Chocoladefabriek Gouda. De voormalige wereldtopschaker houdt die avond een lezing over zijn laatstverschenen boek The unstoppable American. Timman: “In mijn jeugd had ik twee idolen: Bob Dylan en Bobby Fischer – in die volgorde.” Deze avond is gewijd aan de laatste,  het Amerikaanse schaakfenomeen Bobby Fischer, die in de jaren 1970 en 1971 de toenmalige wereldtoppers met ongekende verschillen versloeg om uiteindelijk in 1972 een legendarische match om het wereldkampioenschap te spelen met de Rus Boris Spassky.

Lees meer >

MEC-activiteiten

Het Max Euwe Centrum (MEC) kan, na een lange coronastilte, weer activiteiten organiseren!

Afgelopen week gaf Ivan Sokolov een training en kwam onze Nieuwsbrief 100 extra uit.

Aanstaande zaterdag is er van 11.00-14.00 uur een boekenbeurs.

Op woensdag 13 april komt Jan Timman training geven en op zaterdag 25 juni staat ons Pleinfestival op het programma.

Op www.maxeuwe.nl staat meer informatie over deze activiteiten.

Lees meer >

Belasting betalen over de inkomsten uit een schaakrubriek?

Beroepshalve grasduinde ik vandaag door jurisprudentie met betrekking tot Resultaat Overige Werkzaamheden. Tot mijn verrassing kwam ik een bijna 48 jaar oud arrest van de Hoge Raad tegen. Een voorganger van Ree, Ligterink, Reinderman enzovoorts meende de inkomsten belastingvrij te kunnen toucheren en vocht zijn belastingaanslag over 1971 aan tot aan de hoogste instantie. De betreffende schrijver is geboren in 1921 dus de kans is vrij groot dat die in de schakershemel is.

Lees meer >

Yuri Averbakh wordt 100 jaar!

Vandaag wordt Yuri Averbakh 100 jaar. Daarmee is hij de oudste nog levende grootmeester ter wereld. Vandaar dat dit artikel een hommage is aan de Rus met een grote staat van dienst.

Yuri Lvovich Averbakh (In het Russisch geschreven Ю́рий Льво́вич Аверба́х) werd geboren in Kaluga op 8 februari 1922. Nadat hij in 1943 internationaal meester was geworden, duurde het tot 1952 totdat hij tot grootmeester werd benoemd. Veel later, toen hij als speler minder actief meer was, werd hij voorzitter van de Russische schaakbond (1973 – 1978).

Yuri Averbakh (Foto Fide (facebook)

In 1954 won hij het USSR kampioenschap vóór spelers als Mark Taimanov, Viktor Korchnoi, Tigran Petrosian, Efim Geller en Salo Flohr. In het kampioenschap van 1956 werd hij gedeeld eerste met Taimanov en Boris Spassky in het hoofdtoernooi, en eindigde als tweede na de play-offs.

Pikant detail was dat later Averbakh’s dochter, Jane, zou trouwen met Mark Taimanov, een van zijn vroegere rivalen.

Bij het naspelen van zijn partijen valt op dat hij moeilijk te verslaan was, gezien zijn solide stijl. Zelf zei hij daarvan dat één van de beste aanvalsspelers ter wereld (waar onlangs een boek van uitgekomen is), Nezhmetdinov, tegen hem geen poot aan de grond kreeg. Iemand als Tal, die ongeveer dezelfde aanvalsstijl als Nezhmetdinov had, ging meermalen de boot in. Maar Averbakh ging er prat op dat hij een enorme plusscore tegen Neshmetdinov had.

Averbakhs naam zal eeuwig verbonden blijven aan het systeem dat hij heeft ontwikkeld tegen het Konings-Indisch. Na 1.d4 Nf6 2.c4 g6 3.Nc3 Bg7 4.e4 d6 5.Be2 0-0 speelde hij 6.Bg5 dat sindsdien bekend staat als het Averbakh-systeem (zie diagram).

Lees meer >