Fundamental Chess Strategy in 100 games
Schaakboeken blijven maar komen en komen, maar welke boeken zijn nou ook echt de moeite waard om te lezen? Veel mensen hebben toch vaak de neiging om openingsboeken te kopen, maar word je hier nou echt een betere schaker van? Een sterke schaker heeft mij ooit het advies gegeven voornamelijk middenspel boeken aan te schaffen en jezelf te laten inspireren door mooie partijen en thematische ideeën in plaats van alleen maar boeken uit je hoofd te leren om vervolgens één zet na je theorie de fout in te gaan. Zijn wijze woorden waren: “Elke partij wordt het een keer schaken”. Nu, een aantal jaar later kan ik zeggen dat ik ook daadwerkelijk meer van dergelijke boeken ben gaan lezen in plaats van weer een opening te leren die je toch veel te veel tijd gaat kosten, terwijl je al een stabiel repertoire hebt. Boroljub Zlatanovic hield hetzelfde idee na over het bestuderen van boeken. Alle openingsboeken bieden hun eigen repertoire aan, maar al deze varianten worden ooit weer vergeten of gerevalueerd. Ideeën en plannen blijven echter krachtig zolang het schaakspel zal bestaan. Een duidelijk voorbeeld hiervan is het feit dat klassieke partijen van 100 jaar geleden nog steeds voorkomen in het huidige trainingsmateriaal van diverse trainers.
In de inleiding schrijft Spaans dat anekdotes volgens Van Dale korte, grappige verhalen zijn. Mijn mening over het boek is, dat de meeste verhalen wel grappig zijn, maar niet allemaal. Het is geen moppentrommel. Ik kom daarop terug bij de voorbeelden. Moeten de verhalen echt gebeurd zijn? Spaans haalt de bekende uitspraak aan dat de waarheid een goed verhaal niet in de weg mag staan. Zijn boek is geen geschiedenisboek, schrijft hij, maar van het overgrote deel is het aannemelijk dat de verhalen echt zo hebben plaatsgevonden. Een sterk punt is, dat onder ieder verhaal de bron staat vermeld. Achter in het boek staan die bronnen nog eens op een rijtje en die lijst beslaat maar liefst negen pagina’s. Die bronvermelding vind ik vooral belangrijk omdat ik niet iedere schrijver even serieus neem. Van sommige schrijvers denk ik: dit kan gebeurd zijn. Van andere schrijvers denk ik: ja, dit zal zeker kloppen.
In het boek kwam ik in hoofdstuk 6 (Material and initiative) de volgende eerste regels tegen: “In 1997, a man wise in the ways of chess but less so in the ways of computers, travelled America giving speeches on the nature of computer chess. Garry Kasparov’s description of engine ‘priorities’ was nonsense; every aspect of chess get a numerical value, but Deep Blue (or any other engine I imagine) was never given instructions about the bishop pair being more important than king safety, or any similar equation. One might be inclined to extrapolate based on one move in one game, but that would be overly simplistic. Computers count up all the points and make their decision on what gets the highest possible score”.
Openingsboeken komen in vele soorten en maten. De ene auteur diept in een monografie een zijvariant uit tot dertig zetten diep, met een woud aan analyse. Je krijgt de indruk dat elke vertakking in de zettenboom wel is verkend, geen millimeter theorie is onbesproken gebleven.
