Schaaksite

The Shereshevsky Method to Improve in Chess: From Club Player to Master

10 april 2018 18:08 Mark Haast 0

In 2014 is de Russische schaakbond een grootschalig programma gestart om schaken een boost te geven in Rusland. In het educatieve centrum ‘Sirius’ in Sochi is een schaakdepartement geopend. ‘Sirius’ is een uniek project gericht op het creëren van optimale omstandigheden voor training, persoonlijke groei en creatieve communicatie van Russische kinderen op het gebied van wetenschap, kunst en sport. De trainingsstaf van het schaakdepartement bestaat naast Mikhail Shereshevsky uit Konstantin Sakaev en Vladimir Belikov (zie de zwart-witfoto afkomstig uit het boek).

Sakaev is, samen met zijn naamgenoot Konstantin Landa, schrijver van The Complete Manual of Positional Chess 1 en 2. Deze boeken worden in mijn vorige recensie besproken. Uit de conclusie van het boek in kwestie blijkt (tot mijn verrassing) dat The Shereshevsky Method de opvolger is van deze twee positionele handboeken. Shereshevsky heeft het boek geschreven om trainers van getalenteerde jeugdspelers van instructiemateriaal te voorzien en om te gebruiken voor zelfstudie. Als de adviezen in dit boek worden opgevolgd, kunnen spelers met een rating van 2000-2200 binnen een aantal jaar doorgroeien naar (groot)meestersterkte.

Onze recensenten!

9 april 2018 11:29 Herman Grooten 3

Toen onze medewerker Johan Hut (helaas veel te vroeg op 15 mei 2020 overleden) alweer een behoorlijke tijd geleden een boekenrubriek startte, waarin over (nieuwe) schaakboeken een recensie werd geschreven, bleek dat deze rubriek in een behoefte voorzag. De recensenten kweten zich goed van hun taak: ze zagen het als hun opdracht om het boek van A tot Z door te nemen, soms zelfs met een engine analyses te checken. Deze benadering heeft veel uitstekende en doorwrochte boekrecensies opgeleverd zoals te vinden is onder onze “Boekenrubriek” in de periode vóór 2019.

Vanaf 2019 werd de coördinatie van deze rubriek overgenomen door Herman Grooten. Sindsdien wordt ervoor gekozen om zoveel mogelijk op vrijdag een boekrecensie aan te bieden. Het heeft ertoe geleid dat  er met een team van ongeveer tien enthousiaste mensen aan de slag werd gegaan. Zij kiezen zelf een boek uit dat zij daarna bespreken. Onder de recensenten is enig verloop (begrijpelijk omdat er soms veranderingen zijn in iemands leven), maar telkens is het gelukt om een vervanger te vinden voor iemand die ermee wilde stoppen. We zijn al deze vrijwilligers zeer erkentelijk voor hun prachtige recensies en we zijn ervan overtuigd dat we de bezoekers van Schaaksite hier een groot plezier mee doen.

Korte biografie Mark Haast

Op Schaaksite treft u vanaf 10 april op dinsdag wekelijks een boekrecensie aan. De eerste rubriek is van Mark Haast die al eerder voor deze boekrubriek had geschreven. We stellen hem graag nader aan u voor. Hieronder een door hem zelf geschreven korte biografie.

Mijn naam is Mark Haast en ik woon in Tilburg. Rond mijn zesde verjaardag heb ik schaken geleerd van mijn vader en nu,

Korte biografie Johan Hut

Op Schaaksite treft u vanaf 10 april op dinsdag wekelijks een boekrecensie aan. De man die deze boekrubriek al eerder had opgestart, Johan Hut, stellen we graag nader aan u voor. Hieronder een door hem zelf geschreven korte biografie.

In 1968 ben ik, als jongen van zeven, lid geworden van de Baarnse Schaakvereniging. Dat moest van mijn vader. Zelf vond ik het ook wel leuk en ik werd (veel later) clubkampioen bij de jeugd.

Begrijp wat je doet: Spaans en Italiaans

6 april 2018 18:23 Johan Hut 3

De serie ‘Begrijp wat je doet’ is bekend van Schaaksite en ook van het bondsblad Schaakmagazine. Wie enthousiast is over die serie en alles gelezen heeft, heeft juist een goede reden om dit eerste boek aan te schaffen. Herman Grooten schat namelijk dat hij in die series zo’n 20 procent kwijt kon van alles wat hij wilde laten zien. Met dit boek biedt hij dus vijf keer zoveel aan, over het Spaans en het Italiaans.

Grooten denkt met deze serie een gat te vullen tussen twee soorten boeken. Aan de ene kant bekeek hij de serie ‘De wereld van de schaakopening’ van Paul van der Sterren. Die bespreekt de allereerste zetten van de openingen, vertelt iets over de geschiedenis en vooral waarom schakers die opening spelen. Waar gaat het eigenlijk om? Dat laatste bespreekt Grooten ook, maar Van der Sterren stopt bij de meeste varianten al (soms ruim) voor de tiende zet en Grooten wil verder.

Aan de andere kant zijn er de boeken met variantenbomen. Ook die zijn belangrijk, maar Grooten komt in zijn praktijk als trainer (zowel voor jeugd als voor volwassenen) te vaak tegen dat schakers de varianten wel uit hun hoofd kennen, maar niet begrijpen waar het om draait. Zodra de tegenstander afwijkt, zijn ze op zichzelf aangewezen en gaat het vaak mis. In de variantenboeken mist Grooten vaak ook de verbale uitleg. Tekens als +- en korte conclusies vindt hij ruim onvoldoende.

Ook dit boek staat wel degelijk vol varianten, maar wat de trainer zonder varianten kan laten zien is bijvoorbeeld de typische (vastgelegde) pionnenstructuren en de verschillen in bewegingsvrijheid van de stukken. In de opening zijn dat vooral de lichte stukken. Daarbij komen ook de voordelen van een loper boven een paard of andersom aan bod. Deze lessen zullen behalve het begrip van de openingen ook het strategisch inzicht verbeteren, hoopt Grooten.

Spaans

De volgorde van het boek verbaast me hier en daar, maar als je het doorhebt, vind je het wel. Grooten behandelt de Spaanse varianten niet in aparte hoofdstukjes, maar laat het Gesloten Spaans zien en behandelt onderweg alle andere varianten. Het lijkt me een goed idee dat in een volgend boek overzichtelijker te doen. Van die varianten geeft hij dan steeds een karakteristiek. Het beste kan ik een voorbeeld geven en wel van een actuele variant, die wordt gevreesd als remisewapen.

Fischer voor beginners.

22 februari 2018 18:30 Kees Schrijvers 13

Renzo Verwer was zo vriendelijk zijn boek ‘Bobby Fischer voor beginners‘ op te sturen.

Mijn wereldbeeld van journalisten viel toen bijna in stukken uiteen zoals u in dit eerdere blog kunt lezen. Dat is trouwens ook de kracht van schaakprogressie. Leren door generaliseren en dan richting meesterschap weer leren generalisaties los te laten.

Om Renzo’s boek goed te kunnen plaatsen, begin ik eerst met het beroemde boek van Frank Brady over Fischer, ‘Eindspel‘, en eindig ik met het boek ‘Fischer versus The Russians‘. Klik vooral op lees meer.

Over een schaakjournalist.

14 november 2017 10:19 Kees Schrijvers 0

Renzo Verwer, een journalist en schaker, die me net op het verkeerde moment mailde. Toevallig had ik dezelfde week al ‘nee’ verkocht aan mijn teamleider van SMB1 die vroeg of hij mijn nummer aan een journalist mocht geven inzake deelname aan Vlissingen. Toen ik toch weer benaderd werd door een journalist over schaken, was ik al aardig pissig.

The Complete Manual of Positional Chess (Volume 1 & 2)

Om een gat in de schaakliteratuur te vullen, hebben de Russische grootmeesters Konstantin Sakaev en zijn naamgenoot Konstantin Landa een tweedelig handboek geschreven over positioneel schaak. Gezien de piekratings van 2677 (Sakaev, januari 2005) en 2678 (Landa, oktober 2007) gaat het om sterke grootmeesters. Sakaev is tevens een voormalig Russisch kampioen en tweevoudig goudenmedaillewinnaar op de Olympiade. Het doel van de boeken is om de belangrijkste positionele onderwerpen te behandelen. Onderwerpen die elke goed onderlegde schaker zou moeten kennen.

Voor wie zijn de boeken bedoeld?

The Complete Manual of Positional Chess is oorspronkelijk geschreven om Russische jeugdschaaktrainers van instructiemateriaal te voorzien. De doelgroep omvat spelers met een rating van rond de 2000-2200. Uiteraard kunnen de boeken ook voor zelfstudie gebruikt worden. Als hulpmiddel zijn de diagrammen voorzien van één tot maximaal drie asterisken om de moeilijkheidsgraad aan te duiden. Bovendien hoeven de hoofdstukken niet in chronologische volgorde gelezen te worden.

De inhoud bestaat uit bekende klassieke partijen gemengd met hedendaagse voorbeelden. Sakaev betoogt in de inleiding dat recente partijen het meest leerzaam zijn. Het schaakspel is namelijk continu in ontwikkeling en het niveau blijft stijgen. Dat maakt het des te leerzamer wanneer een grootmeester zijn plan succesvol weet uit te voeren tegen de sterkst mogelijke tegenstand. De inleiding bevat verder een aantal algemene aanbevelingen om schaken te bestuderen en de belangrijkste rol van de trainer komt ter sprake. Overigens is de inleiding in beide boeken identiek.

Je hoeft niet gek te zijn om wereldkampioen te worden

16 oktober 2017 9:36 Teun Koorevaar 0

Van de 75-jarige Pieter Winsemius, oud-partner van McKinsey & Co, oud-minister en oud-lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, is recent weer een nieuw boek verschenen. Winsemius publiceerde vele boeken, waaronder Je gaat het pas zien als je het doorhebt, over Cruijff en leiderschap, waarvan meer dan 200.000  exemplaren werden verkocht. In het Financieel Dagblad van afgelopen zaterdag stond een uitgebreid interview  met Winsemius  van Pieter Couwenbergh. Dit was mede aanleiding  om zijn nieuwe  boek te kopen en te lezen. Pieter Winsemius is niet alleen een begenadigd spreker maar ook schrijver en een verhalenverteller pur sang.

De titel van het boek Je hoeft niet gek te zijn om wereldkampioen te worden, maar het helpt wel heeft hij geleend van schaakgrootmeester Nigel Short die in 1993 uitdager was van Garry Kasparov voor het wereldkampioenschap schaken. Short had verschillende voorbeelden aangehaald van wereldkampioenen waar iets mee was. Zo komen Wilhelm Steinitz, Bobby Fischer, Akiba Rubinstein, Paul Morphy en Aron Nimzowitsch langs in zijn voorwoord.

Winsemius zegt hierover:

‘Toch was elk van die schakers een vernieuwer. Hun namen worden dagelijks gebruikt om te verwijzen naar de briljante  openingen of eindspellen die aan hun brein ontsproten. Het waren mensen die zich niet herkenden in geijkte oplossingen van bestaande problemen, hun nieuwsgierigheid en verlangen dreef hen naar nieuwe wegen om doorbraken te creëren op het schaakbord.’